Biyoloji Branşının Üniversite Seçme Sınavındaki Değişim Süreci Ve Geldiği Noktanın Değerlendirilmesi

(1)

(2)

BİYOLOJİ BRANŞININ ÜNİVERSİTE SEÇME SINAVINDAKİ DEĞİŞİM

SÜRECİ VE GELDİĞİ NOKTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Hüseyin Turgut EREK

YÜKSEK LİSANS TEZİ

ORTAÖĞRETİM FEN ve MATEMATİK ALANLAR EĞİTİMİ

ANABİLİM DALI

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

(3)

TELİF HAKKI ve TEZ FOTOKOPİ İZİN FORMU

Bu tezin tüm hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla tezin teslim tarihinden itibaren

... (...) ay sonra tezden fotokopi çekilebilir.

YAZARIN

Adı

: Hüseyin Turgut

Soyadı

: EREK

Bölümü

: Biyoloji

İmza

:

Teslim Tarihi :

TEZİN

Türkçe Adı : Biyoloji Branşının Üniversite Seçme Sınavındaki Değişim Süreci Ve

Geldiği Noktanın Değerlendirilmesi

İngilizce Adı : The Evaluation Of The Variation Process Of The Field Of Biology

In The University Entrance Tests And The Point It Reached

(4)

(5)

(6)

iv

TEŞEKKÜR

Yüksek lisans öğrenimim ve tezimin hazırlanma aşamalarında beni bilgi ve tecrübeleriyle

destekleyen ve üzerimde oldukça emeği geçen ayrıca yüksek anlayış ve sabır gösteren

değerli tez danışmanım sayın Prof. Dr. Tahir ATICI Hocamıza teşekkürü bir borç bilirim.

(7)

v

BİYOLOJİ BRANŞININ ÜNİVERSİTE SEÇME SINAVINDAKİ

DEĞİŞİM SÜRECİ VE GELDİĞİ NOKTANIN

DEĞERLENDİRİLMESİ

Yüksek Lisans Tezi

Hüseyin Turgut EREK

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

EĞİTİM BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

Temmuz 2016

ÖZ

Bu çalışmanın amacı; üniversiteye öğrenci seçen sınavların değişim süreci ve bu süreç

içinde biyoloji branşının yeri ve öneminin değerlendirilmesi ile beraber ülke genelinde bu

sınavlarda öğrencilerin biyoloji branşında gösterdikleri başarının analizi ve

değerlendirilmesi ve buna bağlı olarak bu başarının arttırılması adına yapılanlar ve

yapılacakların tespit edilmesidir.

Sonuç olarak daha başarılı, etkin ve kalıcı bir biyoloji öğrenimi için eğitim, öğretim ve

sınav sisteminin baştan aşağı tekrar ele alınmasına ihtiyaç vardır. Özellikle öğrenci temelli

eğitim ve öğretimin yanında öğretmeninde merkeze alındığı etkin ve sürekli bir hizmet içi

eğitime gereksinim duyulmaktadır.

Bilim Kodu

:

Anahtar Kelimeler : ÖSYM, ÖSS, ÖYS, LYS, YGS, Sınav Sonuç, Analiz

Sayfa Adedi

:

(8)

vi

THE EVALUATION OF THE VARIATION PROCESS OF THE

FIELD OF BIOLOGY IN THE UNIVERSITY ENTRANCE TESTS

AND THE POINT IT REACHED

Ph. D Thesis

Hüseyin Turgut EREK

GAZI UNIVERSITY

GRADUATE SCHOOL OF EDUCATIONAL SCIENCES

JULY 2016

ABSTRACT

The aim of this study is to evaluate the variation process of the university entrance tests,

and the place and importance of the field of biology in this period. Besides, it aims to

analyses and evaluate the success of the students in the field of biology in these tests

throughout the country. Based on this, it also aims to find out the things done and to be

done for the sake of increasing this success.

As a result, there is a need to recreate the education, teaching and examination system

thoroughly for a more successful, effective and lasting learning of biology. In addition to

student-based education and training, there is a need for an effective and continuous

in-service training centered on the teacher.

Science Code :

Key Words

: ÖSYM, ÖSS, ÖYS, LYS, YGS, Sınav Sonuç, Analiz

Page Number :

(9)

vii

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM I ... 1

1 GİRİŞ ... 1

1.1 Problem Durumu ... 3

1.2 Problem Cümlesi ... 3

1.3 Araştırmanın Amacı ... 3

1.4 Araştırmanın Alt Amaçları ... 3

1.5 Araştırmanın Önemi... 4

1.6 Araştırmanın Sınırlılıkları ... 5

1.7 Araştırmanın Varsayımları... 6

1.8 İlgili Araştırmalar... 6

BÖLÜM II ... 7

2 YÖNTEM ... 7

2.1 Araştırma Modeli ... 7

2.2 Evren ve Örneklem ... 7

2.3 Veri Toplama Tekniği ... 8

2.4 Verilerin Analizi ... 8

BÖLÜM III ... 9

3 BULGULAR VE YORUMLAR... 9

3.1 Yıllara Göre Üniversitelere Öğrenci Seçme Sınavlarının Uygulama Şekilleri ... 9

3.2 Yıllara Göre Sınav Analizleri ... 10

3.2.1 1998 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 10

3.2.2 1998-ÖSYS Birinci Basamak Sınavı ... 11

3.2.3 1998 ÖYS’ye Ait Sayısal Veriler ... 11

3.2.4 İkinci Basamak Sınavındaki (ÖYS) Testlerin Ham Puan Ortalama Ve Standart

Sapmaları ... 11

3.2.5 1998 ÖSYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 13

3.3 1999 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 18

(10)

viii

3.3.2 1999 ÖSS'ye İlişkin Bazı Sayısal Bilgiler ... 18*

3.3.3 1999 ÖSYS Sınav Analizi ... 19

3.3.4 1999 ÖSYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 21

3.4 2000 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 26

3.4.1 2000 Yılı ÖSYS Sayısal Veriler ... 26

3.4.2 2000 ÖSYS'ye İlişkin Bazı Sayısal Bilgiler ... 26

3.4.3 2000 ÖSS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 28

3.5 2001 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 33

3.5.1 2001 ÖSYS Verileri ... 33

3.5.1.1 2001 - ÖSYS Sonuçlarına Göre Yükseköğretim Programlarına

Yerleştirilen Adaylara Ait Bazı Bilgiler ... 33

3.5.2 2001 Türkiye Ve Kıbrıs ÖSYS Özet Tablo ... 35

3.6 2002 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı ... 40

3.6.1 2002 ÖSYS Verileri ... 40

3.6.2 2002 ÖSS Sınav Analizi ... 41

3.6.2.1 2002 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 43

3.7 2003 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 48

3.7.1 2003 ÖSS Sınav Verileri ... 48

3.7.1.1 2003 ÖSS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 48

3.7.1.2 2003 ÖSS'ye Adaylara ilişkin Sayısal Veriler ... 49

3.7.2 2003 Sınav Analizi ... 50

3.7.2.1 2003 Türkiye ve Kıbrıs Sınav Analizi Özet Tablo ... 51

3.8 2004 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 56

3.8.1 2004 ÖSS Verileri ... 56

3.8.1.1 2004 ÖSS Sınavı ile İlgili Bazı Sayısal Veriler ... 56

3.8.2 2004 Sınav Analizi ... 57

3.8.2.1 2004 ÖSS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 58

3.9 2005 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 63

3.9.1 2005 ÖSS Verileri ... 63

3.9.1.1 2005 ÖSS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 63

3.9.2 2005 Sınav Analizi ... 64

3.9.2.1 2005 ÖSS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 65

(11)

ix

3.10.1 2006 ÖSS Verileri ... 70

3.10.1.1 2006 ÖSS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 70

3.10.2 2006 ÖSS Sınav Analizi ... 71

3.10.2.1 2006 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 74

3.10.2.2 2006 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 78

3.11 2007 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 82

3.11.1 2007 ÖSS Verileri ... 82

3.11.1.1 2007 ÖSS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 82

3.11.2 2007 ÖSS Sınav Analizi ... 83

3.11.2.1 2007 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 86

3.11.2.2 2007 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 90

3.12 2008 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 94

3.12.1 2008 ÖSS Verileri ... 94

3.12.1.1 2008 ÖSS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 94

3.12.2 2008 ÖSS Sınav Analizi ... 95

3.12.2.1 2008 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 98

3.12.2.2 2008 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 102

3.13 2009 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 105

3.13.1 2009 ÖSS Verileri ... 105

3.13.1.1 2009 ÖSS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 105

3.13.2 2009 ÖSS Sınav Analizi ... 106

3.13.2.1 2009 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 110

3.13.2.2 2009 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 114

3.14 2010 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 118

3.14.1 2010 ÖSYS Verileri ... 118

3.14.1.1 YGS... 118

3.14.2 2010 YGS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 118*

3.14.2.1.12010 YGS Sınav Analizi ... 119

3.14.2.1.22010 YGS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 121

3.14.2.2 2010 LYS ... 126

3.14.2.2.12010 LYS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 126

3.14.2.2.22010 LYS Sınav Analizi ... 127

(12)

x

3.15 2011 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 133

3.15.1 2011 ÖSYS Verileri ... 133

3.15.1.1 2011 ÖSYS ile ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 133

3.15.2 YGS ... 134

3.15.2.1 2011 YGS Sınav Analizi ... 134

3.15.2.2 2011 YGS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 136

3.15.3 LYS ... 141

3.15.3.1 2011 LYS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 141

3.15.3.2 2011 LYS Sınav Analizi ... 142

3.15.3.3 2011 LYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 144

3.16 2012 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı ... 149

3.16.1 2012 ÖSYS Verileri ... 149

3.16.1.1 2012 ÖSYS ile ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 149

3.16.2 2012 YGS ... 150

3.16.2.1 2012 YGS Sınav Analizi ... 150

3.16.2.2 2012 YGS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 152

3.16.3 2012 LYS ... 156

3.16.3.1 2012 LYS ilgi Bazı Sayısal Veriler ... 156

3.16.3.2 2012 LYS Sınav Analizi ... 157

3.16.3.3 2012 LYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 159

3.17 ÖZET

TABLOLAR ... 163

3.18 ÖZET

GRAFİKLER ... 168

3.18.1 ÖSYS Biyoloji Testlerinin Ortalama, Standart Sapma Ve Ham Puan Grafik

Gösterimi... 168

BÖLÜM 4 ... 171

4 .

TARTIŞMA VE SONUÇ ... 171

4.1 Sınav Sistemi ... 171

4.2 Tek Yılda Yapılan Sınav ... 172

4.3 Okullarda Biyoloji Öğrenimi ... 173

4.4 Hizmet İçi Eğitimin Yetersizliği ... 173

4.5 Kurumlar Arası Koordinasyon Eksikliği ... 174

(13)

xi

5 .

ÖNERİLER ... 175

5.1 Sınav Sistemi ... 175

5.2 Her Senenin kendi İçinde Değerlendirilmesi ... 175

5.3 Çağa Uygun Bir Eğitim ... 176

5.4 Kurumlar Arası İş Birliği ... 176

5.5 Etkin Bir Hizmet İçi Eğitim ... 176

5.6 Biyoloji Öğrenimini Teşvik ve Proje Yarışmaları ... 177

(14)

(15)

i

TABLOLAR

Tablo 1. Yıllara Göre Sınavların Yapılış Şekli ... 9

Tablo 2. 1998 ÖSS ve ÖYS Testlerin Soru Sayıları ... 10

Tablo 3. 1998 ÖSS'ye İlişkin Bazı Sayısal Bilgiler ... 10

Tablo 4. Test Ortalamaları Ve Standart Sapmaları ... 11

Tablo 5. İkinci Basamak Sınavındaki (ÖYS) testlerin ham puan ortalama ve standart

sapmaları İle bu testlere cevap vermesi gereken ve en az bir soruyu cevaplayan aday

sayıları ... 11

Tablo 6. 1998 ÖSYS Sınavı Ham Puan Dağılımı ... 12

Tablo 7. 1998 ÖSYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 14

Tablo 8. 1999 ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 18

Tablo 9. 1999-Öğrenci Seçme Sınavı test Ortalamaları Ve Standart Sapmaları ... 19

Tablo 10. 1999 ÖSYS Ham Puan Dağılımı ... 20

Tablo 11. ÖSYS 1999 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 22

Tablo 12. 2000 ÖSYS Sınavı Sayısal Testlere Ait Soru Sayıları ... 26

Tablo 13. 2000 ÖSYS Testlerin(Alan Dersleri) Ham Puan Dağılımı ... 27

Tablo 14. 2000 ÖSYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 29

Tablo 15. 2001 ÖSYS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 33

Tablo 16. 2001 - ÖSYS Sonuçlarına Göre Yükseköğretim Programlarına Yerleştirilen

Adaylara Ait Bazı Bilgiler ... 33

Tablo 17. 2001 ÖSYS Ham Puan Dağılımı ... 34

Tablo 18. 2001 Türkiye Ve Kıbrıs ÖSYS Özet Tablo ... 36

Tablo 19. 2002 ÖSYS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 40

Tablo 20. 2002 ÖSS Sınav Analizi Tüm Adaylar... 41

Tablo 21. 2002-ÖSS'de uygulanan testlerin ortalama ve standart sapmaları... 41

Tablo 22. 2002 ÖSYS Testlerin(alan dersleri) Ham Puan Dağılımı ... 42

(16)

ii

Tablo 24. 2003 ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 48

Tablo 25. 2003 ÖSS ilgili bazı sayısal veriler ... 48

Tablo 26. 2003 ÖSS adaylarına ilişkin sayısal veriler ... 49

Tablo 27. 2003 ÖSS Testlerin (alan dersleri) Ham Puan Dağılımı ... 50

Tablo 28. 2003 ÖSS Türkiye ve Kıbrıs Özet tablo ... 52

Tablo 29. ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 56

Tablo 30. Ham Puan(Alan Dersleri) Dağılımı ... 57

Tablo 31. 2004 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 59

Tablo 32. ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 63

Tablo 33. 2005 ÖSS ilgi bazı sayısal veriler... 63

Tablo 34. 2005 ÖSS Ham Puanlar ... 64

Tablo 35. ÖSS 2005 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo... 66

Tablo 36. 2006 ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 70

Tablo 37. 2006 ÖSS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 71

Tablo 38. 2006 ÖSS Ham Puan Dağılımı Test-1 ... 71

Tablo 39. 2006 ÖSS Ham Puan Dağılımı Test-2 ... 72

Tablo 40. 2006 ÖSS (Alan Dersleri) Test-1 Ham Puanları Dağılımı ... 72

Tablo 41. 2006 ÖSS (Alan Dersleri) Test-2 Ham Puanları Dağılımı ... 73

Tablo 42. 2006 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 75

Tablo 43. 2006 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 79

Tablo 44. 2007 ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 82

Tablo 45. 2007 ÖSS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 83

Tablo 46. 2007 ÖSS Test-1 Ham Puan Dağılımı ... 83

Tablo 47. 2007 ÖSS Test-2 Ham Puan Dağılımı ... 84

Tablo 48. 2007 ÖSS (Alan Dersleri) Test-1 Ham Puanları Dağılımı ... 84

Tablo 49. 2007 ÖSS(Alan Dersleri) Test-2 Ham Puanları Dağılımı ... 85

Tablo 50. 2007 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 87

Tablo 51. 2007 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 91

Tablo 52. 2008 ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 94

Tablo 53. 2008 ÖSS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 95

Tablo 54. 2008 ÖSS Test-1 Ham Puan Dağılımı ... 95

Tablo 55. 2008 ÖSS Test-2 Ham Puan Dağılımı ... 96

(17)

iii

Tablo 57. 2008 ÖSS (Alan Dersleri) Test-2 Ham Puanları Dağılımı ... 97

Tablo 58. 2008 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 99

Tablo 59. 2008 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 103

Tablo 60. ÖSS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 105

Tablo 61. 2009 ÖSS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 106

Tablo 62. 2009 ÖSS Test-1 Ham Puan Dağılımı ... 106

Tablo 63. 2009 ÖSS Test-2 Ham Puan Dağılımı ... 107

Tablo 64. 2009 ÖSS (Alan Dersleri) Test-1 Ham Puanları Dağılımı ... 108

Tablo 65. 2009 ÖSS (Alan Dersleri) Test-2 Ham Puanları Dağılımı ... 109

Tablo 66. 2009 ÖSS Test-1 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 111

Tablo 67. 2009 ÖSS Test-2 Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 115

Tablo 68. 2010 YGS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 118

Tablo 69. 2010 YGS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 119

Tablo 70. 2010 YGS Ham Puan Dağılımı ... 119

Tablo 71. 2010 YGS (Alan Dersleri) Ham Puanları Dağılımı... 120

Tablo 72. 2010 YGS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 122

Tablo 73. 2010 Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) Soru Sayıları ... 126

Tablo 74. 2010 LYS Sınava Giren Aday Sayıları... 126

Tablo 75. 2010 Sınavı Geçersiz ve Geçerli Aday Sayısı ... 126

Tablo 76. 2010 LYS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 127

Tablo 77. 2010 LYS-2 Ham Puan Dağılımı ... 127

Tablo 78. 2010 LYS-2 (Alan Dersleri) Ham Puanları Dağılımı ... 128

Tablo 79. 2010 LYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 130

Tablo 80. 2011 ÖSYS Bazı Sayısal Veriler ... 133

Tablo 81. 2011 YGS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 134

Tablo 82. 2011 YGS Doğru Cevap Dağılımı... 134

Tablo 83. 2011 YGS (Ortak Dersler) Ham Puanları Dağılımı ... 135

Tablo 84. 2011 YGS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 137

Tablo 85. 2011 Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) Soru Sayıları ... 141

Tablo 86. 2011 LYS-2 Aday Sayıları ... 141

Tablo 87. 2011 LYS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 142

Tablo 88. 2011 LYS-2 Ham Puan Dağılımı ... 142

(18)

iv

Tablo 90. 2011 LYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 145

Tablo 91. 2012 ÖSYS Bazı Sayısal Veriler ... 149

Tablo 92. 2012 YGS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 150

Tablo 93. 2012 YGS Doğru Cevap Dağılımı... 150

Tablo 94. 20012 YGS (Ortak Dersler) Ham Puanları Dağılımı ... 151

Tablo 95. 2012 YGS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 153

Tablo 96. 2012 LYS Sayısal Testlerdeki Soru Sayıları ... 156

Tablo 97. 2012 LYS-2 Aday Sayıları ... 156

Tablo 98. 2012 LYS Testlerin Ortalama ve Standart Sapmaları ... 157

Tablo 99. 2012 LYS-2 Ham Puan Dağılımı ... 157

Tablo 100. 2012 LYS-2 (Alan Dersleri) Ham Puanları Dağılımı ... 158

Tablo 101. 2012 LYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo ... 160

Tablo 102. 1998-2012 Yılları Arası ÖSYS Sınavı Soru Tipleri, Konu Dağılımı ve

Ortalamalar ... 163

Tablo 103. Yıllara Göre Biyoloji Testi Ortalamaları ... 164

Tablo 104. Yıllara Göre Biyoloji Testi Standart Sapmaları ... 165

Tablo 105. Yıllara Göre Biyoloji Testi Ham Puanları ... 165

Tablo 106. Türkiye ve KKTC Özet Tablolarında Yıllara Göre En Başarılı Okulların

Biyoloji Branşındaki Başarı Düzeyleri ... 166

(19)

v

ŞEKİL LİSTESİ

Şekil 1. ÖSYS Biyoloji Testlerinin Ortalaması Test -1 ... 168

Şekil 2. ÖSYS Biyoloji Testlerinin Ortalaması Test -2 ... 168

Şekil 3. ÖSYS Biyoloji Testlerinin Standart Sapması Test-1... 169

Şekil 4. ÖSYS Biyoloji Testlerinin Standart Sapması Test - 2... 169

Şekil 5. ÖSYS Biyoloji Testlerinin Ham Puanı Test - 1... 170

(20)

vi

SİMGELER VE KISALTMALAR LİSTESİ

a. ÜSS: Üniversitelerarası Seçme Sınavı

b. ÜYS : Üniversitelerarası Yerleştirme Sınavı

c. ÖSS : Öğrenci Seçme Sınavı

d. ÖYS : Öğrenci Yerleştirme Sınavı

e. YGS : Yükseköğretim Geçiş Sınavı

f. LGS1 : Lisans Yerleştirme Sınavı -1 (Matematik)

g. LGS2 : Lisans Yerleştirme Sınavı -2 (Fen Bilimleri)

h. LGS3 : Lisans Yerleştirme Sınavı -3 (Edebiyat - Coğrafya)

i. LGS4 : Lisans Yerleştirme Sınavı -1 (Sosyal Bilimler)

j. ADAY : işlemlere katılan aday sayısı

k. An./AND./ AN.

: Anadolu

l. AÖF : Açıköğretim Fakültesi

m. COĞR. : Coğrafya

n. CUM. : Cumhuriyet

o. Ç. : Çok

p. ÇPL / Ç.P.L. : Çok Programlı Lisesi

q. D. : Deri

r. EĞT. : Eğitim

s. END. : Endüstri

t. FAK. : Fakültesi

u. FRK : Frekans

v. GAZ. : Gazetecilik

w. GEL. : Geleneksel

x. Giy./ GİY. : Giyim

y. GNL : İlgili okulun ortaöğretim okulları arasındaki sıra sayısı

z. GRP : İlgili okulun grubundaki ortaöğretim okulları arasındaki sıra sayısı

aa. H. : Hatip

(21)

vii

bb. HAZ. : Hazırlık, Hazır

cc. H.PUAN : Ham puan

dd. iDR. : İdareler

ee. İST. : İstanbul

ff. KIY. : Kıymetler

gg. KKTC : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

hh. KONF. : Konfeksiyon

ii. L. : Lise, Lisesi

jj. MAT. : Matematik

kk. M.E.V. : Milli Eğitim Vakfı

ll. MRK. : Merkezi

mm. Mes./ MES./ M.

: Meslek

nn. M.KEMALPAŞA : Mustafakemalpaşa

oo. O. : Okulu

pp. ORT : Ham ve ÖSS puan ortalaması

qq. OTEL. : Otelcilik

rr. ÖĞR. : Öğretmen

ss. ÖSS-DİL : Yabancı Dil Ağırlıklı ÖSS Puanı

tt. ÖSS-GİR : ÖSS'ye giren aday sayısı

uu. ÖSS-SAY : Sayısal ÖSS Puanı

vv. ÖSS-SÖZ : Sözel ÖSS Puanı

ww. ÖSS-EA : Eşit Ağırlıklı ÖSS Puanı

xx. PN : ÖSS puanı

yy. Prog. : Program

zz. PROG./ PRG. : Programlı

aaa. S. : Sahne

bbb. SAĞ. : Sağlık

ccc. SANAT. : Sanatları

ddd. SAP : Ham ve ÖSS puanının standart sapması

eee. TEK. : Teknik

fff. TİC.: Ticaret

ggg. Tekn. : Teknisyenleri

(22)

viii

iii. Topl.Baş. : Toplam Başvuran

jjj. TUR./ T. : Turizm

kkk. TÜR : İlgili okulun türündeki ortaöğretim okulları içindeki sıra sayısı

lll. ÜN.: Üniversitesi

mmm. ÜRÜN.: Ürünleri

nnn. Vet.: Veteriner

ooo. Y.D.A. / YDA: Yabancı Dil Ağırlıklı

ppp. Y.DİL: Yabancı Dil

qqq. Y-FRK: Yığınsal frekans

rrr. Y.MAHALLE: Yenimahalle

(23)

1 BÖLÜM I

1 GİRİŞ

Yüksek öğretim kurumlarına öğrenci alımı 1974 yılından beri ÖSYM tarafından yapılan

üniversiteye giriş sınavları ile gerçekleşmektedir. Yüksek öğretimde kontenjanların sınırlı

olması nedeniyle, ortaöğretimden yüksek öğretime geçişte belirli bir "seçme" sisteminin

uygulanması bir zorunluluktur (Atav ve Morgil, 1999).

Cumhuriyet döneminde, 1960'lı yıllara gelinceye kadar lise mezunları az olduğundan pek

çok fakülte, kendisine başvuran bu mezunları sınavsız kabul etmiştir. Kontenjanlarını aşan

bir taleple karşılaşan fakülteler seçme işini, genellikle şu yolların birini izleyerek

yapmıştır:



Başvuru sırasını dikkate alma ve ihtiyaç kadar adayı kabul ettikten sonra kayıtları

durdurma,



Fakültede verilen eğitimin niteliğini dikkate alarak liselerin fen ya da edebiyat kolu

mezunlarını kabul etme,



Başvuranları lise bitirme derecesine göre sıralayarak bu sıraya göre öğrenci alma.

Lise mezunlarının artması ve lise dengi okul mezunlarına da yükseköğretime başvurma

hakkı verilmesiyle, yukarıda özetlenen öğrenci seçme yöntemleri ihtiyaca cevap veremez

duruma gelmiş; fakülteler kendi amaçlarına uygun giriş sınavları düzenlemeye başlamıştır.

Bu son durumda öğrenciler, sınavlara katılabilmek için ülke içerisinde şehirden şehire

koşuşturmak zorunda kalmışlar; aynı gün ve saatlere rastlayabilen sınavlardan birine

katılıp diğerine katılamama durumlarıyla karşı karşıya kalmışlardır. Bu durum, adaylar ve

velileri arasında önemli yakınmalara yol açmıştır.

1960'lı yıllarda, önce bazı üniversiteler kendileri için giriş sınavları düzenlemeye

başlamışlar; sonra bazı üniversiteler bu amaçla birlikte hareket etme yoluna gitmişlerdir.

Aday sayılarındaki artış, sınavlarda çok sorulu ve objektif tip testlerin hazırlanmasını,

başvurma, puanlama, seçme ve yerleştirme, sonuçları bildirme gibi işlemlerde bilgiişlem

yöntem ve araçlarından yararlanılmasını gerektirmiştir.

(24)

2 1974 yılında, Üniversitelerarası Kurul, üniversiteye giriş sınavlarının tek merkezden

yapılmasını uygun bulmuş ve 1750 sayılı Üniversiteler Kanununun 52. Maddesine

dayanarak 19 Kasım 1974 tarihinde Üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve Yerleştirme

Merkezini (ÖSYM) kurmuştur. Üniversitelere öğrenci seçme ve yerleştirme işlemleri,

1981 yılına kadar bu merkez tarafından yürütülmüştür.

1981 yılında,

Merkez, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10. ve 45. maddeleriyle

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) adı ile Yükseköğretim Kurulunun bir alt

kuruluşu haline getirilmiştir.

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı, 1974 ve 1975 yıllarında aynı gün sabah ve öğleden

sonra birer olmak üzere iki oturumda, 1976-1980 yıllarında aynı günde ve bir oturumda

uygulanmış; 1981 yılından itibaren iki basamaklı bir sınav haline getirilmiştir. İki

basamaklı sınav sisteminde ilk basamağı oluşturan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) nisan,

ikinci basamağı oluşturan Öğrenci Yerleştirme Sınavı (ÖYS) ise haziran ayı içinde

uygulanmıştır.

1974 yılından itibaren adaylardan yükseköğretim programlarına ilişkin tercihleri de

toplanmış ve adaylar puanlarına ve tercihlerine göre yükseköğretim programlarına merkezi

olarak yerleştirilmiştir. 1982 yılından itibaren de ortaöğretim kurumlarından adayların

diploma notları toplanmaya başlanmış ve bu notlar Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) adı

altında belli ağırlıklarla sınav puanlarına katılmıştır.

1987 yılından itibaren,

yükseköğretim programları ile ilgili tercihlerini belli alanlarda

toplayan adaylara, sınavda belli testleri cevaplama, diğerlerini cevaplamama olanağı

tanınmıştır.

1999 yılında

iki basamaklı sınavın ikinci basamağı kaldırılmış, sınav ÖSS adı altında tek

basamaklı bir sınav haline getirilmiştir. Aynı yıl ayrıca ortaöğretimdeki alanlardan mezun

olanların aynı alandaki yükseköğretim programlarına yerleştirilmelerinde OBP’nin daha

yüksek bir katsayı ile çarpılması uygulamasına da geçilmiştir.

1999 yılındaki değişiklikte önceki yıllarda uygulanan ÖSS’de herhangi bir değişiklik

yapılmamış, sınavda sorulara temel teşkil eden bilgilerde temel eğitim müfredatının üstüne

çıkılmamıştır. 2006 ÖSS’de yapılan değişiklikle sınavın bir basamakta uygulanmasına

devam edilmiş, ancak soruların bir kısmı önceki yıllarda olduğu gibi ÖSS tipinde

(25)

3 sorulmuş, bir kısmı ise tüm lise müfredatı göz önünde tutularak hazırlanmıştır. (ÖSYM,

2006)

Biyoloji birçok öğrenci için “zor ve sözel dersler gibi ezbere dayanan”, çoğu kez de fen

bilimleri dersleri arasında üçüncü sırada önemsenen bir derstir. Ancak son yıllarda

üniversite sınav sisteminin değişmesiyle tıp, eczacılık, diş hekimliği gibi gözde bölümlerin

kazanılması fen derslerinden biyoloji sorularının doğru cevaplama sayısıyla orantılı olması

öğrencilerin biyoloji dersine yaklaşımını değiştirmiş ve biyolojiyi anlamanın daha yoğun

bir çalışma ile mümkün olacağı fikrini benimsetmiştir (Özer, 2011).

Bu araştırmada üniversiteye öğrenci yerleştirme sınavlarının ilk yapıldığı yıldan günümüze

kadar tarihsel gelişimi süreci içinde Biyoloji branşının yeri, önemi, geldiği nokta ve olması

gereken noktanın değerlendirilmesi konusu ele alınmıştır.

1.1 Problem Durumu

1974 yılında, Üniversitelerarası Kurul, üniversiteye giriş sınavlarının tek merkezden

yapılması kararını aldığı yıldan itibaren günümüze kadar yapılan sınavlarda Biyoloji

branşının süreç içindeki gelişimi, konumu ve olması gereken konum konusuna cevap

aranmıştır.

1.2 Problem Cümlesi

Türkiye’de mevcut üniversiteye geçiş sınav sistemi içerisinde yer alan Biyoloji branşının

çağımızdaki gelişimine paralel olarak; sistem içinde olması gereken yerde midir?

1.3 Araştırmanın Amacı

Bu araştırmanın amacı üniversiteye öğrenci yerleştirme sınavlarının ilk yapıldığı yıldan

günümüze kadar tarihsel gelişimi süreci içinde Biyoloji branşının yeri, önemi, geldiği

nokta ve olması gereken noktanın değerlendirilmesidir.

1.4 Araştırmanın Alt Amaçları



Üniversitelere öğrenci seçen sınavların hazırlanmasında sorumlu kurumun Biyoloji

branşına bakış açısının değerlendirilmesi,



Günümüz akademisyenlerinin bu konuya bakış açılarının tespiti,

(26)

4 

Biyoloji branşının gelecekte olması istenilen noktaya varmasında yapılabileceklerin

tespiti,

1.5 Araştırmanın Önemi

Bilimlerde baş döndürücü hızlı bir gelişimin yaşandığı günümüzde hiç kuşkusuz en önemli

bilim dallarından biri Biyoloji bilimidir. Bu gelişime paralel olarak okullarda ve

üniversitelerde de Biyoloji Branşı daha fazla önem kazanmıştır.

Biyolojinin; botanik, zooloji ve tıp gibi birçok dalı eskidir. Ancak, bunları tek bir kategori

altında toplayan "biyoloji", ancak 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır. Bu bilimin gelişmesiyle,

bilim adamları, bütün yaşayan varlıkların, ortak bazı özellikler taşıdıklarını anlamışlardır.

Bu nedenle de varlıkların bir bütün içersinde incelenmesinin yararlarını kavramışlardır.

Biyoloji, günümüzde, en önemli bilim dallarından biridir: Tüm yeryüzündeki biyoloji ve

tıp dergilerde, yıllık bir milyon makaleden fazla yayımlanmaktadır. (Roberts ve Vaughan,

1986. Sf. 1).

Biyoloji bölüm mezunları canlı hayatının konu olduğu her alanda çalışabilmektedirler.

İstihdam için aradıkları başlıca çalışma alanları aşağıda sıralanmıştır.



Yurt içi ve Yurt dışı üniversitelerde akademisyen olarak,



Tıp fakültelerinin temel ve tıbbî bilimler bölümlerinde akademisyen olarak,



Araştırma enstitülerinde araştırmacı olarak,



Eczacılık ve kozmetik sanayinde araştırmacı ve laboratuar elamanı olarak

 ARGE birimlerinde

 Aşı ve antikor üretiminde

 İlaç ve ham maddelerin, kozmetik ürünlerin üretimi, kalite kontrollerinin yapılması ve

değerlendirilmesinde



Gıda Endüstrisinde uzman, denetim elamanı ve yönetici olarak,

 Gıdaların mikrobiyolojik analizlerinin yapılmasında

 Kalite kontrol laboratuvarlarında denetimlerinin yapılmasında

 Üretim ve pazarlama departmanında

 Fermantasyon ünitelerinde

 Gıda güvenliği ve beslenme alışkanlıklarının araştırılmasında



Sağlık sektöründe biyolog olarak,

 Özel Hastanelerin laboratuvarlarında

 Devlet

Hastanelerinin

Laboratuvarlarında,

Özel

Laboratuvarlarda,

Kriminoloji

laboratuvarlarında o Adli Tıpta lisans ve uzmanlık alanlarına giren konularda



Tarım ve Hayvancılık sektöründe uzman, araştırmacı, işletme sahibi ve pazarlamacı olarak,

 Patojenlere dayanıklı yeni bitki ırklarının geliştirilmesinde

 İklimsel koşullara dayanıklı yeni bitki ırklarının geliştirilmesinde

 Tarımla ilgili alternatif bitki yetiştirme yöntemlerinin geliştirilmesinde

 Egzotik tür işletmeciliğinde

 Deney hayvanları yetiştirme ve araştırma merkezlerinde

 Su ürünleri yetiştiriciliği, üretilmesi ve işletilmesi, pazarlanması alanlarında



Özel işletmelerde işletme sahibi, Sorumlu Yönetici ve Müdür olarak (Lisans, Yüksek lisans,

Doktora ve ilgili yasalarla uzmanlık almak koşuluyla),



Mesleki kurs, laboratuvar,



Araştırma, analiz ve kontrol merkezi,

(27)

5  Devlet okullarında, Özel okullarda, Özel Dershane ve Kurslarda, Biyoloji eğitimi ve öğretim

programlarının hazırlanması ve uygulanması alanlarında



Çevre, Orman ve Tarım Bakanlığına Bağlı veya İlişkili kurumlarda uzman, denetim elemanı ve

araştırmacı olarak,

 Canlı sistemle ilgili, araştırma, değerlendirme, üretim, verimlilik, koruma kontrol, planlama,

tanıtma, projelendirme, teknoloji transferi gibi alanlarda

 Çevre Biyolojisi, Çevresel Etki Değerlendirmesi, Ekolojik planlama ve Ekosistemin, sulak

alanların, korunması ile ilgili alanlarda,

 Kara, deniz ve hava kirliliğinin belirlenmesi, önlenmesi, araştırılması, değerlendirilmesi vb.

alanlarda

 Yerel yönetimlerde, şehir ve bölge planlamalarında, turizm işletmelerinde, sanayi

kuruluşlarında eko turizm yönetimi, çevre koruma, ekolojik değerlendirme ve Mağara

ekosistemi alanlarında,

 Biyoteknoloji, Hidrobiyoloji, Biyolojik Mücadele, Genetik, Genetik kaynakların korunması,

organik üretim ve diğer tüm uygulamalı biyoloji alanlarında, o Biyolojik ürünlerle ilgili

standartların belirlenmesi, üretilmesi, pazarlanması, depolanması alanlarında,

 Uygulamalı Tarım ve Ormancılıkta konuları ile ilgili alanlarda,

 Biyolojik zenginliklerimizle ilgili fauna ve floranın tespiti, araştırılması, Yaban Hayatı, Milli

Park Yönetimi, Doğa Tarihi Müzelerinin oluşturulması, Milli Parklar, Hayvanat Bahçeleri,

Arboretrumlar, Herbaryumların, Tabiat Parklarının, Özel Çevre Koruma Bölgelerinin, Tabiatı

Koruma Alanların kurulması, belirlenmesi, Sulak Alanların, Tabiat Anıtları ve Kültür

Varlıklarının Korunması, Yaban Hayatın Korunması, yerleştirilmesi, üretilmesi ve paleontoloji

alanlarında,

 Limnoloji, Oşinografi ve Deniz Biyolojisi alanlarında,

 Gümrüklerden ithal ve ihraç edilen canlı numunelerin ülkemizin doğal ve yaban hayatı

üzerindeki etkilerinin araştırılması, zararlı türlerin yurdumuza sokulmasının engellenmesi, ithal

ve ihraç edilmesi yasak olanların belirlenmesi ve endemik türlerin tespit edilmesi alanlarında,

 Nükleer tesis ve santrallerde, yapay ve doğal Radyasyonun canlı sistemler üzerindeki etkisi,

Radyasyon Biyolojisi ve ekolojisi alanlarında,

 Yabanî türlerin ve gen kaynaklarımızın, endemik türlerimizin korunması, üretilmesi ve

işletilmesi alanlarında görev yapabilirler. (Işık, 1996).

Ayrıca kriminal ve gıda güvenliği ile ilgili adli vakalar göz önüne alındığında

Hukukçularında temel bir biyoloji bilgisine sahip olmaları gerektiği anlaşılmaktadır.

Biyoloji biliminin bu hızlı gelişimi ve Biyolojiye ihtiyaç duyluna alanın genişliği göz

önüne alındığında bu branşın, öğrenim kurumlarındaki öneminin ne denli büyük olduğunu

göstermektedir. Buna paralel olarak öğrenci seçme sınavlarındaki Biyoloji Branşının da

yeri ve önemi daha fazla anlaşılmaktadır.

1.6 Araştırmanın Sınırlılıkları



Araştırma üniversite seçme sınavının tek merkezden yapılma kararının alındığı

1990 ile 2011 yılları arasını kapsamaktadır.



Biyoloji sorularını hazırlayan kişi veya kurullara ulaşılmadaki güçlük nedeni ile

günümüzde sınav hazırlığından sorumlu kurum olan ÖSYM nin mevcut

bilgilerinden yararlanılmıştır.



Bu araştırma ağırlıklı olarak bir durum tespiti olacağından hali hazırdaki resmi

(28)

6 1.7 Araştırmanın Varsayımları



Araştırma ağırlıklı olarak durum tespiti içereceğinden; sınavın yapımından sorumlu

kurum olan ÖSYM’nin geçmişten günümüze sınav ile ilgili hazırlamış olduğu

belgelerin güvenilir olduğu varsayılmıştır.

1.8 İlgili Araştırmalar

Ülkemizde yükseköğretim kurumlarında eğitim alabilmek için, orta öğretimini tamamlamış

öğrenciler "Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi" tarafından yapılan sınavda (1974 -

1980 yılları arasında tek sınav; 1981-1998 yılları arasında iki sınav) belirli bir puanı almak

zorundadırlar (ÖSYM, 1998).

Sınavlarda sorulan biyoloji soruları incelendiğinde, soruların çözümünün çok iyi mantık

yürütmeyi gerektirdiği ve üst düzey zihinsel becerileri yoklayan sorulardan oluştuğu

belirlenmiştir. Bu tür soruların sınavı başarmada belirleyici olacağı açıktır (H.Ü. Eğitim

Fakültesi Dergisi, 15-19).

Dindar (2000), “Ankara İli Lise Öğrencilerinin Biyoloji Öğretiminin Amaçlarına İlişkin

Görüşleri” adlı makalesinde biyoloji dersi alan 510 öğrencinin % 62.2’sinin bu dersi

almadaki amaçlarının üniversite sınavında fen puanının arttırmak olduğunu belirlemiştir.

Sülün (2002), “Üniversite Seçme Sınavlarında Yöneltilen Biyoloji Sorularının Orta

Öğretim Biyoloji Öğretim Programıyla Uygunluğu ve Bu Alandaki Başarısızlığın

Sebepleri” konulu çalışmasında biyoloji sorularının biyoloji öğretim programıyla büyük

çoğunluğuyla örtüştüğünü, ancak biyoloji ders kitaplarının ÖSS’ye uygun olmadığını, ÖSS

alanında ve biyoloji öğretiminde öğretmen ve öğrencilerin beklentileri arasında farklılıklar

olduğunu, biyoloji öğretmenlerinin hizmet öncesi yetiştirme sürecinde önemli

eksikliklerinin olduğunu ve bunların hizmet içinde tamamlanamadığını belirlemiştir.

(29)

7 BÖLÜM II

2 YÖNTEM

2.1 Araştırma Modeli

Bu araştırmada Belgesel Tarama modeli kullanılacaktır.

Var olan kayıt ve belgeleri inceleyerek veri toplamaya belgesel tarama denir. Tarananlar;

geçmişteki olguların anında iz bıraktığı resim, film, plak, ses ve resim kayıtları bantlar,

araç –gereç, bina heykel, vb. kalıntılarla; olgular hakkında, sonradan yazılmış ve çizilmiş

her türlü mektup, rapor, kitap, ansiklopedi, resmi ve özel yazı ve istatistikler, tutanak, anı

yaşam öyküsü vb.leridir. Olguya en yakın, onu en yakından yansıtan ve hatta onunla

bütünleşen belgeler, kalıntılardır. (Madge,1965, s.91). Yazılı ve basılı belgeler ise,

sonradan oluşturulduklarından, kalıntılara oranla, gerçekten, daha uzak olabilirler.

Duverger (1973) in belgesel gözlem dediği bu tekniği Rummel ve daha birçoğu doküman

metodu olarak tanımlamaktadırlar. Best ( 1959, s.118 ) de tekniği “mevcut kayıt ya da

belgelerin, veri kaynağı olarak, sistemli incelenmesi” olarak ifade etmektedir. Belgesel

taramayı, yalnızca yazılı belgelerle sınırlayıp, kitaplık araştırması olarak tanımlayanlarda

vardır.

Belgesel tarama, hemen her araştırma için kaçınılmaz olan bir veri toplama tekniğidir.

Belge yoksa tarih de yoktur( Madge, 1965, s.75 ).

Bu çalışmada öncelikle günümüzde üniversiteye öğrenci seçime sınavının hazırlanmasında

sorumlu kurum olan ÖSYM ye ait belgeler, veriler ve değerlendirmeler araştırılacaktır.

Ayrıca Biyoloji branşının gelecekte, bu sınavda olması gereken noktanın belirlenmesidir.

2.2 Evren ve Örneklem

Bu araştırmanın evrenini 1974’te üniversiteye öğrenci seçme sınavının tek merkezden

yapılma kararının alındığı yıldan itibaren günümüzü kadar yapılmış üniversiteye öğrenci

seçme sınavlarındaki biyoloji soruları oluşturmaktadır.

(30)

8 Çalışmanın, çalışma evreni teknik olanaksızlıklar gerekçesi ile 1990 yılından günümüze

kadar yapılmış üniversiteye öğrenci seçme sınavlarındaki Biyoloji soruları

oluşturmaktadır. Bu zaman diliminde Biyoloji branşının sınavlardaki soru sayısı, puan

değeri ve konu dağılımı incelenmiştir. Elde edilen veriler ışığında biyolojinin, sınav

içindeki değişimi ve analizlerinin değerlendirilmesi yapılmıştır.

2.3 Veri Toplama Tekniği

Bu araştırmada başta ÖSYM’nin kayıt altına aldığı resmi belge, analiz ve araştırmalar

incelenmiştir. Ayrıca akademisyenlerce, bu konuya paralel, yapılmış araştırmalar da

incelenmiştir.

2.4 Verilerin Analizi

Araştırma sonunda elde edilen veriler bir araya getirilerek biyoloji branşının geçmişten

günümüze üniversiteye öğrenci seçme sınavındaki yeri ve öneminin belirlenmesini

sağlayacak değerlendirmeler ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.

(31)

9 BÖLÜM III

3 BULGULAR VE YORUMLAR

3.1 Yıllara Göre Üniversitelere Öğrenci Seçme Sınavlarının Uygulama Şekilleri

Aşağıdaki Tablo 1’de yıllara göre sınavların adları ve adetleri gösterilmiştir.

Tablo 1

Yıllara Göre Sınavların Yapılış Şekli

YIL

SINAV ADI

1974

ÜSS

1975

ÜSS

1976

ÜSS

1977

ÜSS

1978

ÜSS

1979

ÜSS

1980

ÜSS

1981

ÜSS

ÜYS

1982

ÜSS

ÜYS

1983

ÖSS

ÖYS

1984

ÖSS

ÖYS

1985

ÖSS

ÖYS

1986

ÖSS

ÖYS

1989

ÖSS

ÖYS

1990

ÖSS

ÖYS

1991

ÖSS

ÖYS

1992

ÖSS

ÖYS

1993

ÖSS

ÖYS

1994

ÖSS

ÖYS

1995

ÖSS

ÖYS

1996

ÖSS

ÖYS

1997

ÖSS

ÖYS

1998

ÖSS

ÖYS

1999

ÖSS

2000

ÖSS

2001

ÖSS

2002

ÖSS

2003

ÖSS

2004

ÖSS

2005

ÖSS

2006

ÖSS

2007

ÖSS

2008

ÖSS

2009

ÖSS

2010

YGS

LYS1

LYS2

LYS3

LYS4

2011

YGS

LYS1

LYS2

LYS3

LYS4

2012

YGS

LYS1

LYS2

LYS3

LYS4

2013

YGS

LYS1

LYS2

LYS3

LYS4

(32)

10 3.2 Yıllara Göre Sınav Analizleri

Bu başlık altında ÖSYM’nin resmi sitesinde yayınlanmış olan 1998 ile 2012 yılları

arasında yapılmış ÖSYS sınavlarının veri ve analizleri yer almaktadır.

3.2.1 1998 Yılı Üniversite Öğrenci Seçme Sınavı

Tablo 2

1998 ÖSS ve ÖYS Testlerin Soru Sayıları

Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS)

Öğrenci Yerleştirme Sınavı (ÖYS)

Testin Adı

Soru Sayısı

Testin Adı

Soru Sayısı

Sayısal

87 Fen Bilgisi Testi

63 Sözel Testi

87 Fizik

25 Kimya

19 Biyoloji

19 Matematik Testi

53 Türkçe Testi

63 Sosyal Bilgiler Testi

72 Tarih

28 Coğrafya

22 Felsefe Grubu

22 Psikoloji

6 Sosyoloji

6 Felsefe

6 Mantık

4 Yabancı Dil Testi

75 ÖSYM, (1998).

Tablo 3

1998 ÖSS'ye İlişkin Bazı Sayısal Bilgiler*

ÖSS'ye girmek isteyen aday sayısı

1.359.579 ÖSS'ye giren aday sayısı

1.318.049 Sınava girmeyen aday sayısı

41.530 ÖSS'ye giren aday sayası

1.318.049 Sınava giren ve sınavı geçerli aday sayısı

1.317.978 Sınavı iptal edilen aday sayısı

71 Sınava giren ve sınavı geçerli aday sayısı

1.317.978 ÖSS puan hesaplanan aday sayısı

1.312.699 Sayısal ve sözel ham puanlarının her ikisi de 0,5'in altında olduğunda ÖSS puanı

hesaplanmayan aday sayısı

5.279 ÖSS'yi kazanan aday sayısı

952.955 ÖSS'yi kazanamayan aday sayısı

365.023

(33)

11 3.2.2 1998-ÖSYS Birinci Basamak Sınavı

Tablo 4

Test Ortalamaları Ve Standart Sapmaları*

Testin Adı

Soru Sayısı

Ortalama

Standart Sapma

Sözel

89 33,99

20,80

Sayısal

86 12,15

19,24

* Bu istatistikler 1997-1998 öğretim yılında mezun olabilecek durumda olan adaylar esas alınarak elde

edilmiştir.(http://www.osym.gov.tr/belge/1-6153/oss-ye-iliskin-bazi-bilgiler.html)

3.2.3 1998 ÖYS’ye Ait Sayısal Veriler

1998 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavının (ÖSYS) İkinci Basamağına girmeye hak

kazanan 604.033 adaydan 541.642’si sınava girmiş ve bunlardan 541.611’inin sınavı

geçerli sayılmıştır. Sınava, ÖSYS kimlik kartsız girdiği için 11 adayın, yerine başkasının

sınava soktuğu için 4 adayın, salonda kopya çektiği tespit edilen 5 adayın ve sınav

kurallarına uymadığı için 11 adayın sınavı geçersiz sayılmıştır. Bilgisayar taramaları ile

kopya çektiği tespit edilen 69 adayın kopya çekilen testlerle ilgili puanları iptal edilmiştir.

62.391 aday ikinci basamak sınavına girmemiştir.

1998 İkinci Basamak Sınavına giren, İkinci Basamak Sınavına girmeye hakkı olduğu halde

girmeyip tercih formu gönderen ve 1998 Birinci Basamak Sınavında 105,000-119,999

puan alarak önlisans ve açıköğretim programlarından tercih yapma hakkı bulunanlardan

tercih formu gönderen toplam 703.554 aday yerleştirme işlemine alınmıştır.

3.2.4 İkinci Basamak Sınavındaki (ÖYS) Testlerin Ham Puan Ortalama Ve

Standart Sapmaları

Tablo 5

İkinci Basamak Sınavındaki (ÖYS) testlerin ham puan ortalama ve standart sapmaları İle

bu testlere cevap vermesi gereken ve en az bir soruyu cevaplayan aday sayıları*

Testin Türü

Soru Sayısı

Ortalama

Standart Sapma

Aday Sayısı

Fen Bilimleri

63 12,08

12,12

173 870

Matematik

53 11,46

13,23

487 331

Türkçe

63 37,98

11,64

535 985

Sosyal Bilimler

72 36,65

14,33

382 223

Yabancı Dil

75 14,81

22,67

52 531

* http://www.osym.gov.tr/belge/1-6158/ikinci-basamak-sinavindaki-oys-testlerin-ham-puan-ortal-.html

(34)

12 Tablo 6

1998 ÖSYS Sınavı Ham Puan Dağılımı

Puan

Fizik

Kimya

Biyoloji

FRK

Y.FRK

FRK

Y.FRK

FRK

Y.FRK

19

749 4207

212

16

18 1202

5409

17

229

17 1493

6902

501

730

106

122

16 1734

8636

809 1539

276

398

15 1910

10546

1143

2682

491

889

14 1850

12396

1332

4014

703 1592

13 2001

14397

642 4656

356 1948

12 2147

16544

1433

6889

973 2921

11 2382

18926

1723

7812

1491

4412

10 2579

21505

1997

9809

2038

6450

9 2639

24144

2265

12074

2598

9048

8 2955

27099

2224

14098

2511

11559

7 3155

30254

2508

16606

3269

14828

6 3455

33709

3077

19683

4072

18900

5 3837

37546

3639

23322

4920

23820

4 4088

41634

4559

27881

5736

29556

3 4404

46038

5322

33203

6154

35710

2 4712

50750

6529

39732

3902

42612

1 4863

55613

7633

47365

7798

50410

0 7989

63602

11806

59171

12729

63139

-1

3341

66943

6780

65951

4357

67496

-2

1290

68233

2134

68085

987 68483

-3

507 68740

664 68749

342 68825

-4

139 68879

152 68901

80 68905

-5

32 68911

16 68917

12 68917

-6

4 68915

-7

2 68917

ÖSYS, (1998)

Tablo 6’da 4 yanlışın bir doğruyu götürdükten sonra geriye kalan net sayılar baz alınarak o

testte en fazla ve en az net yapan kişi sayıları verilmiştir. Tablo 6 bakılacak olursa Biyoloji

testinde tüm sorulara doğru cevap veren kişi sayısı 16’dır. Bununla beraber toplam 19

sorudan 18’ine doğru cevap veren aday bulunmamaktadır. 17 soruya 106 aday doğru cevap

vermiştir. Başlangıçta tam doğru yapanlarla ile 17 soruya doğru cevap verenlerin toplamı

122 olduğu görülür. Tablo – 6’da branşlar altındaki iki sütunda soldaki sütün frekans(FRK)

sağdaki sütun yığınsal frekansı ifade etmektedir(Y.FRK). Diğer yıllara ait ham puan

tabloları Tablo-6 ile aynı düzende hazırlanmıştır.

(35)

13 3.2.5 1998 ÖSYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo

Tablo 7’nın Birinci bölümdeki tablonun "ADAY SAYILARI" üst başlığını taşıyan 1.

sütunda sırasıyla ÖSS'ye giren (ÖSS-GİR), ÖSS'yi kazanan (ÖSS-KAZ) ve ÖYS'ye giren

(ÖYS-GİR) aday sayıları, yine aynı üst başlığı taşıyan 2. sütunda sırasıyla ÖSS puanlarıyla

öğrenci alan bir yükseköğretim programına yerleşen aday sayısı (ÖSS-YER), ÖYS

puanlarıyla öğrenci alan bir yükseköğretim programına yerleşen aday sayısı (ÖYS-YER)

ve açık öğretim programlarına yerleşen (AÖ-YER) aday sayısı verilmiştir. Tablonun

"SAYISAL" üst başlığını taşıyan 3. sütununda ÖSS sayısal testi ham puanı hesaplanan

aday sayısı (ADAY), bu ham puanların ortalaması (ORT) ve standart sapması (SAP)

verilmiştir. Dördüncü ve daha sonraki sütunlarda verilen bilgilerin düzeni ise 3. sütundaki

bilgilerin düzeni gibidir.

İkinci bölümde her okul için ayrı ayrı bilgi verilmiştir. "ADAY SAYILARI" üst başlığını

taşıyan 1. sütunda sırasıyla ÖSS'ye giren aday sayısı (ÖSS-GİR), ÖSS'yi kazanan aday

sayısı ( ÖSS-KAZ) ve ÖYS'ye giren aday sayısı (ÖYS-GİR) verilmiştir. Yine aynı üst

başlığı taşıyan 2. sütunda ise ÖSS ile yerleşen aday sayısı (ÖSS-YER), ÖYS ile yerleşen

aday sayısı (ÖYS-YER) ve açık öğretime yerleşen aday sayısı (AÖ-YER) verilmiştir.

"SAYISAL" üst başlığını taşıyan 4. sütunda sırasıyla ÖSS sayısal testi ham puanı

hesaplanan aday sayısı (ADAY), bu ham puanların ortalaması (ORT) ve standart sapması

(SAP) verilmiştir. Yine "SAYISAL" üst başlığını taşıyan 3. sütunda ise sırasıyla ilgili

okulun sayısal ham puan ortalamasına göre bütün okullar içindeki sırasını (GNL), okulun

aynı ortalamaya göre kendi grubunda bulunan okullar, örneğin lise ise liseler, meslek lisesi

ise meslek liseleri arasındaki sırasını (GRP), okulun yine aynı ortalamaya göre kendi türü

içinde yer alan diğer okullar arasındaki sırasını (TÜR) göstermektedir. Diğer ham puanlar

için verilen bilgilerin düzeni, sayısal ham puanı için verilen bilgilerin düzeniyle aynıdır.

ÖSYS, (1998)

(36)

14 Tablo 7

1998 ÖSYS Türkiye ve Kıbrıs Özet Tablo

TÜRKİYE

ADAY SAYILARI FİZİK KİMYA BİYOLOJİ

ÖSS-GİR ÖSS-YER ADAY ADAY ADAY

OSS-KAZ ÖYS-YER ORT ORT ORT

OKUL TÜRLERİ ÖYS-GİR AÖ-YER SAP SAP SAP

GENEL 414511 15832 68917 68917 68917 268936 54413 7.12 4.10 3.93 Okul Sayısı:4566 159714 13538 6.47 4.71 3.92 LİSELER GRUBU 282725 8771 60238 60238 60238 211959 49315 7.72 4.50 4.21 Okul Sayısı :2467 137554 8203 6.50 4.79 3.99 1101 Lise 225599 6871 44368 44368 44368 168000 29622 6.66 3.76 3.66 Okul Sayısı: 1551 103227 5412 6.00 4.33 3.64 1102Özel Lise 3071 104 1134 1134 1134 2907 1244 9.07 5.58 4.85 Okul Sayısı: 58 2417 77 6.91 5.26 4.42 1103 Anadolu Lisesi 12360 233 6487 6487 6487 12234 7494 12.51 7.94 6.78 Okul Sayısı: 159 11784 70 6.46 5.29 4.37

1104 Yabancı Dille Öğretim Yapan Özel Lise 10564 442 3388 3388 3388

10346 6003 9.69 5.71 4.97

Okul Sayısı: 159 9304 137 6.74 5.18 4.42

1105 Fen Lisesi 823 3 791 791 791

823 540 15.23 9.94 8.57

Okul Sayısı: 25 804 2 6.16 5.31 4.25

1106 Özel Fen Lisesi 1395 23 1294 1294 1294

1387 876 12.07 7.35 6.20 Okul Sayısı: 32 1341 0 6.53 5.38 4.41 1107 Askeri Lise 190 0 149 149 149 180 83 11.47 6.14 4.65 Okul Sayısı: 3 149 0 5.76 4.77 3.84 1108 Akşam Lisesi 120 4 3 3 3 36 0 Okul Sayısı: 4 7 22

1109 Özel Akşam Lisesi 372 21 6 6 6

189 14 0.33 0.16 0.16

Okul Sayısı: 9 73 82 2.39 1.31 2.11

2001 Açıköğretim Lisesi 8362 405 274 274 274

5049 350 2.08 1.27 1.66

Okul Sayısı: 79 1932 2139 3.83 2.52 2.86

3001 Çok Programlı Lise 14780 579 683 683 683

5800 544 4.23 2.57 2.62

Okul Sayısı: 308 2108 230 5.18 3.69 3.25

4001 Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi 385 7 7 7 7

365 35 0.28 - 0.14 0.46

Okul Sayısı: 12 132 7 1.02 0.28 1.56

5002 Anadolu Öğretmen Lisesi 4704 79 1654 1654 1654

4643 2510 7.62 4.12 4.34

Okul Sayısı: 68 4276 25 5.76 4.16 3.65

MESLEK LİSELERİ GRUBU 131786 7061 8679 8679 8679

56977 5098 2.95 1.31 2.00

Okul Sayısı :2099 22160 5335 4.38 2.72 2.70

5101 İmam Hatip Lisesi 3293 167 158 158 158

1835 210 3.82 2.00 2.43

Okul Sayısı: 154 924 212 5.12 3.64 2.96

5201 Ticaret Meslek Lisesi 31931 1620 214 214 214

12022 363 0.57 0.45 0.63

Okul Sayısı: 275 3122 2168 2.39 1.68 1.78

5202 Anadolu Ticaret Meslek Lisesi 2441 313 159 159 159

2117 420 2.46 1.19 1.65

Okul Sayısı: 67 1498 99 4.67 2.59 2.55

5203 Anadolu Dış Ticaret Meslek Lisesi 317 65 17 17 17

299 80 3.20 1.36 2.89

Okul Sayısı: 7 241 28 6.28 2.67 4.23

5204 Akşam Ticaret Meslek Lisesi 205 8 1 1 1

62 1

(37)

15 Tablo 7’nin Devamı

TÜRKİYE

OSS-KAZ OYS-YER ORT ORT ORT

5205Özel Ticaret Meslek Lisesi 191 12 1 1 1

97 6

Okul Sayısı: 4 33 38

5301 Teknik Lise(Erkek Teknik) 5397 970 1783 1783 1783

4192 544 3.40 1.30 1.55 Okul Sayısı: 190 2170 111 4.26 2.51 2.36 5302 Anadolu TeknikLisesi(Erkek Teknik) 977 174 439 439 439 871 270 5.37 2.79 2.70 Okul Sayısı: 55 648 64 5.75 3.83 3.38 5304 İnşaatTeknik Lisesi 79 4 20 20 20 59 7 3.11 0.78 1.28 Okul Sayısı: 3 28 1 2.32 1.54 2.24

5305 Kimya Teknik Lisesi 51 7 19 19 19

43 6 4.07 4.78 2.59

Okul Sayısı: 2 21 3 4.07 3.78 2.75

5307 Motor Teknik Lisesi 140 42 52 52 52

115 20 2.88 1.34 1.09

Okul Sayısı: 3 65 3 3.59 2.82 1.75

5308 Teknik Lise(Kız Teknik) 72 10 3 3 3

50 7

5310 Ziraat Teknik Lisesi 32 1 24 24 24

32 26 3.91 2.57 3.32

Okul Sayısı: 1 32 0 5.89 3.94 2.94

5313Tekstil Teknik Lisesi(Erkek

Teknik) 16 4 6 6 6

14 2 1.12 - 0.62 0.20

Okul Sayısı: 1 7 1 2.63 0.80 0.78

5401 Endüstri Meslek Lisesi 52502 2055 2406 2406 2406

15840 517 2.27 0.83 1.38

Okul Sayısı: 390 3798 930 3.65 2.12 2.17

5402 Anadolu Meslek Lisesi 2595 203 1138 1138 1138

2272 390 4.99 2.46 2.80

Okul Sayısı: 88 1608 40 5.29 3.52 3.12

5404 Denizcilik ve Su Ürünleri Meslek

Lisesi 273 20 16 16 16

107 1 1.23 - 0.20 1.26

Okul Sayısı: 1 23 15 3.95 1.61 1.93

5406 Kimya Meslek Lisesi 182 4 14 14 14

75 1 1.35 2.73 2.12

Okul Sayısı: 1 14 6 2.59 4.42 2.31

5407 Matbaa Meslek Lisesi 110 12 10 10 10

49 1 0.05 0.00 0.27

Okul Sayısı: 1 14 5 0.15 0.00 0.86

5408 Motor Meslek Lisesi 697 36 22 22 22

235 6 4.02 1.53 1.87

Okul Sayısı: 3 32 16 4.88 2.34 2.93

5409 Yapı Meslek Lisesi 436 9 15 15 15

125 1 2.06 0.00 0.61

Okul Sayısı: 2 20 16 2.75 0.95 1.03

5412 Ortopedik Özürlüler Meslek Lisesi 21 1

12 1

5414 Tekstil Meslek Lisesi 263 10 11 11 11

95 5 0.50 0.31 0.40

Okul Sayısı: 1 22 9 1.11 0.88 1.71

5418Anadolu Tekstil Meslek Lisesi 12 1 4 4 4

9 4

5501 Kız Meslek Lisesi 14062 246 69 69 69

4389 277 0.30 0.73 0.43

Okul Sayısı: 357 1095 350 1.87 1.77 1.68

5502 Anadolu Kız Meslek Lisesi 2210 292 186 186 186

1752 249 1.96 1.04 2.02

(38)

16 Tablo 7’nin Devamı

TÜRKİYE

5503 Özel Kız Meslek Lisesi 22 0 1 1 1

17 1

5504 An. Hazır Giy.ve Deri Hazır Giy. Mes. L. 42 4

24 1

5506Anadolu Tekstil Meslek Lisesi 191 9 46 46 46

152 17 2.72 1.63 3.53

Okul Sayısı: 3 88 2 3.98 2.23 3.14

5507 Kuaförlük Meslek Lisesi 28 0

6 0

5508 Seramik Meslek Lisesi 43 1

8 1

5509 Terzilik Meslek Lisesi 21 0

1 0

5511 Geleneksel Türk Sanatları Kız Meslek L. 9 1

1 0

5514 Büro Yönet.ve Sekreterlik An. Kız Mes. L. 16 0

14 2

5515 Turizm Anadolu Kız Meslek Lisesi 93 10 2 2 2

69 9

5516 Süs Bitkileri Meslek Lisesi 10 0

1 0

5517 Anadolu Moda Tasarımı Meslek Lisesi 21 3 1 1 1

10 2

5518 Anadolu Seramik Meslek Lisesi 31 8 4 4 4

16 0

5601 SağlıkMeslek Lisesi 8741 268 1282 1282 1282

6693 906 1.55 0.79 2.95

Okul Sayısı: 295 3386 792 3.26 2.28 2.83

5602 Özel Sağlık Meslek Lisesi 24 0

23 0

5604 Laboratuvar SağlıkMeslek Lisesi 64 6 12 12 12

58 4 1.37 0.60 3.60

Okul Sayıs : 2 36 5 2.57 1.90 2.83

5605 Hemşirelik Meslek Lisesi 24 0 7 7 7

19 3 0.10 - 0.64 2.17

Okul Sayısı: 1 8 1 0.64 0.57 3.53

5606 Özel HemşirelikMeslek Lisesi 15 1 3 3 3

14 1

5610 Vet. Sağlık Tkns. Mes. L./ Vet. Sağlık Mes. L. 106 10 60 60 60

101 32 3.40 1.40 3.42

Okul Sayısı : 4 72 1 4.43 3.03 2.92

5611 Laborant Meslek Lisesi 51 4 23 23 23

45 12 3.63 2.05 2.93

Okul Sayısı : 2 28 0 4.43 2.21 1.95

5612 Anadolu Sağlık Meslek Lisesi 164 4 19 19 19

136 22 3.05 2.07 4.35

Okul Sayısı : 4 69 12 4.46 2.32 3.04

5702 Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek L. 1552 150 13 13 13

1068 154 0.46 0.36 0.53

(39)

17 Tablo 7’nin Devamı

TÜRKİYE

5703 Özel Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi 121 18

49 1

Okul Sayısı : 3 11 6

5705 Anadolu Aşçılık Meslek Lisesi 48 4 1 1 1

29 7

5706 Özel Anadolu Otelcilik ve Turizm Mes.L. 84 14

56 6

5802 Anadolu Sekreterlik Meslek Lisesi 213 40 6 6 6

172 17 1.29 1.00 0.75 Okul Sayısı : 5 106 16 1.67 2.48 1.26 5904 KaraAstsubayHazırlama Okulu 12 0 5 5 5 12 5 2.60 0.85 1.40 Okul Sayısı: 1 6 0 3.68 1.97 2.97 8001 AdaletMeslek Lisesi 68 2 2 2 2 68 39 Okul Sayısı : 2 65 0

8003Anadolu Denizcilik Meslek Lisesi 100 25 33 33 33

84 6 2.10 0.27 1.33

Okul Sayısı : 2 44 3 3.75 1.35 1.62

8004 Ev Ekonomisi Meslek Lisesi 66 12 24 24 24

57 20 0.28 0.32 0.92

Okul Sayısı : 3 38 3 1.55 1.27 1.60

8005 Maliye Meslek Lisesi 191 4 3 3 3

187 106

8006 Polis Koleji 115 0 17 17 17

111 30 6.98 2.73 1.79

Okul Sayısı: 1 79 3 6.08 2.50 2.57

8008Tapu Kadastro Meslek Lisesi 74 4 50 50 50

74 51 6.62 2.82 4.12

Okul Sayısı: 1 71 0 5.77 4.05 3.98

8009 Tarım (Ziraat) Meslek Lisesi 224 59 150 150 150

207 89 1.61 0.70 2.05

Okul Sayıs ı: 9 159 0 3.42 2.05 2.65

8012 AnadoluMahalli İdareler Meslek Lisesi 246 36 10 10 10

205 14 1.20 0.05 0.30

Okul Sayıs ı: 6 135 27 2.18 0.83 1.34

8013 Demiryolu Meslek Lisesi 167 30 69 69 69

163 71 7.02 2.84 2.59

Okul Sayısı: 1 146 26 5.84 3.12 2.79

8015 Anadolu Meteoroloji Meslek Lisesi 56 7 47 47 47

56 25 2.80 1.07 1.96

Okul Sayısı: 1 55 1 3.96 2.63 2.60

8016 Anadolu İletişim Meslek Lisesi 228 41 2 2 2

203 29