173
K.B.B. ve BBC Dergisi, (9) : 173-176, 2001D
Drr.. S
Seed
daatt Ö
ÖZ
ZT
TÜ
ÜR
RK
KC
CA
AN
N*
*,, D
Drr.. A
Ah
hm
meett H
HA
AK
KK
KII*
*,,
D
Drr.. S
Seezzg
giin
n Ö
ÖZ
ZT
TÜ
ÜR
RK
K*
*,, D
Drr.. K
Kaad
diirr S
SE
EZ
ZG
GÝÝN
N*
*
BILATERAL LARYNGOPYOCEL
B
BÝÝL
LA
AT
TE
ER
RA
AL
L L
LA
AR
RÝÝN
NG
GO
OP
PY
YO
OS
SE
EL
L
ÖZET
Larrengosel larrenksin benign ve oldukça nadirr birr patolojjisidirr. Larrenks sakkülünün anorrmal dilatasyyonu sonucunda geliþþirr ve içi hava dolu birr kese þþeklindedirr. Larrengosel enfekte olurrsa Larrengopyyosel adýný alýrr. Cerrrrahi olarrak tedavi ettiðimiz birr bilaterral larrengopyyosel vakasýný sunmaktayyýz.
Anahtarr SSözcüklerr : Larengosel, larengopyosel, larenks
SUMMARY
Laryngocel is a rare benign lesion of the larynx resulting from an abnormal dilation of the laryngeal saccule filled with air. If laryngocel is infected, It is called Laryngopyocel. We presented a case of bilateral laryngopyocel who was treated surgically.
Keyy Worrds : Larryyngocel, larryyngopyyocel, larryynx
*Atatürk Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi 2. KBB Kliniði, ÝZMÝR. Çalýþmanýn Yapýldýðý Klinik(ler) : Ýzmir Atatürk Hast. KBB Kliniði Çalýþmanýn Dergiye Ulaþtýðý Tarih : 19.12.2001
Çalýþmanýn Basýma Kabul Edildiði Tarih : 26.01.2002
Yazýþma Adresi : Dr. Sedat ÖZTÜRKCAN, Atatürk Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi 2. KBB Kliniði Yeþilyurt-ÝZMÝR.
O
GÝRÝÞ
Larengosel sakkülün dilatasyonu ile geliþen bir kist olup içi hava veya mukus ile dolu olabilir (7). Eðer kist en-fekte olursa larengopyosel adýný alýr (11). Larengosel nadir görülen bir patoloji olup genellikle unilateraldir, fakat %23 oranýnda bilateral bulunabilir (3). Larengosel silyalý psödost-ratifiye kolumnar epitel ile döþelidir ve çok sayýda müköz gland içerir (4). Bu kistik yapý tirohyoid membranla olan iliþ-kisine göre internal, eksternal ve mikst þeklinde sýnýflandýrý-lýr. Ýnternal larengosel larenks içinde lokalizedir ve aryepig-lotik fold ile band ventrikül mukozasý içindedir. Eksternal la-rengosel larenks dýþýndadýr ve dilate olmamýþ bir kanal ile superior larengeal sinir ve arterin tirohyoid membraný deldi-ði yerden geçerek sakküle baðlanýr. Mikst tip ise internal komponenti olan eksternal larengoseldir (11). En çok mikst tip (%44) görülürken daha sonra internal (%30) ve eksternal (%26) görülür (3).
O
OL
LG
GU
U
Ýþçi olarak çalýþan 57 yaþýnda erkek hasta bir yýldýr bo-yunda sol tarafta zaman zaman ortaya çýkýp kendiliðinden kaybolan aðrýlý þiþlik yakýnmasý ile baþvurdu. Önceleri ayný þiþlik sað tarafýnda da olmuþ. Sað tarafýndaki þiþlik 5 ay ön-ce antibiyotik tedavisi sonrasý geçmiþ. Sol taraftaki þiþlik için ise son 2 ay içerisinde üç kez antibiyotik tedavisi görmüþ. Anamnezinde nefesini kullanarak yaptýðý herhangi bir iþi ya-da hobisi olmadýðý öðrenildi. Zaman zaman þiddetli kabýzlýk yakýnmasý oluyormuþ. Angulus mandibula anteroinferiorun-da solanteroinferiorun-da anteroinferiorun-daha belirgin olmak üzere Valsalva manevrasý ile
þiþlikte büyüme oluyor (Resim-1). Direkt laringoskopide sað kord postero inferiorunda lümene doðru mukozal kabarýklýk tarzýnda lezyon görüldü. Ultrasonografide boyunda bilateral jugulodigastrik bölgede kistik lezyon rapor edildi. Bilateral larengosel öntanýsý ile çekilen BT’de priform sinüs düzeyin-de bilateral tirohyoid membrandan dýþarý taþan saðda 15 mm. solda 25 mm. çaplý içinde sývý seviyesi olan kistik lezyonlar
K.B.B. ve BBC Dergisi, (9) : 173-176, 2001
174
BÝLATERAL LARÝNGOPYOSEL
R
REESSÝÝMM 11 :: Angulus mandibula anteroinferiorunda solda daha belirgin olmak üzere valsalva manevrasý ile þiþlikte büyüme.
R
REESSÝÝMM 22 :: BT’de priform sinüs düzeyinde bilateral tirohyoid membrandan dýþarý taþan saðda 15 mm. solda 25 mm. çaplý içinde sývý seviyesi olan kistik lezyonlar.
R
K.B.B. ve BBC Dergisi, (9) : 173-176, 2001
175
Dr. Sedat ÖZTÜRKCAN ve Arkadaþlarýgörüldü (Resim-2). Soldaki kistik lezyona yapýlan iðne ile gi-rildiðinde homojen serömüköz kývamda açýk sarý renkte sývý aspire edildi. Aspire edilen sývýdan yapýlan kültürde mikroor-ganizma üretilemedi. Genel anestezi altýnda tiroid kýkýrdak üst sýnýrý hizasýndan yapýlan horizontal insizyonu takiben cilt-ciltaltý geçilerek kistlere ulaþýldý ve künt diseksiyonla çevre dokulardan ayýrýldý (Resim-3,4). Her iki kistin trohyo-id membrandan içeri doðru devam eden traktuslarý ventrikül-lere kadar takip edildi. Traktuslarý ventrikülventrikül-lere en yakýn yer-den baðlanarak kistler ayrý ayrý total olarak çýkartýldý
(Resim-5). Postoperatif patolojileri larengopyosel olarak rapor edilen vaka çok nadir görülmesi, bilateral olmasý nedeniyle litera-tür eþliðinde tartýþýlarak sunulmaya çalýþýldý.
T
TA
AR
RT
TIIÞ
ÞM
MA
A
Larengosel en çok 5. dekadta erkeklerde ortaya çýkar ve erkek-kadýn oraný 7:1 olarak bildirilmektedir (3). Sunduðu-muz vakanýn 57 yaþýnda erkek hasta olmasý bu bilgilerle uyumluluk göstermektedir.
Larengosel çoðunlukla tek taraflý olmasýna karþýlýk %23 oranýnda iki taraflý olabilir (3). Larengopyoselin görül-me sýklýðý ise larengosellerden çok daha azdýr (11). Bu nok-tadan bakýldýðýnda vakamýzýn bilateral ve larengopyosel ol-masý nadirliði açýsýndan ilginçliðini daha da arttýrmaktadýr.
Ýnternal, eksternal ve mikst tipleri olan larengosellerin en çok mikst tiplerine rastlanýr (3). Mikst tip olarak tanýmla-dýðýmýz vakamýz bu yönüylede literatür bilgilerini destekle-mektedir. Bunun yanýsýra bazý araþtýrmacýlara göre asýl pato-loji larenks içine sýnýrlý internal larengoseldir ve eksternal ve mikst tip larengoseller internale sekonder olarak geliþirler. Bizce de haklý gerekçelere dayanan bu itiraza göre internal larengosel tirohyoid membraný geçerek larenks dýþýna çýkar-sa eksternal veya mikst tip larengosel adýný alýr. Bu anlamda orijin aldýðý yer larenks sakkülü olduðundan izole eksternal larengosel yoktur (12).
Larengosel etyolojisinde predispozisyon yaratan faktör-ler vardýr. Bunlar arasýnda intraglottik basýnç artýþýna neden olan üfleyerek cam þiþe yapýmý, nefesli sazlarýn çalýnmasý gi-bi iþler ilk sýralarda yer alýr (3,10). Ayrýca kronik öksürüðe neden olan astma, sigara tiryakiliði de predispozisyon yaratýr (1). Yenidoðanlarda da larengoselin konjenital formuna rast-lanýr (5). Hastamýzý ele alacak olursak predispozisyon yarata-cak nedenlerden sadece kronik sigara içimi söz konusu idi.
Larengosel, larenksin skuamöz hücreli karsinomu ile %4.9-%28.8 oranlarý arasýnda birlikte görülebilir (4). Bazý araþtýrmacýlara göre larengeal patoloji kýsmen veya tamamen sakkülü týkayabilir ve bu tek yönlü bir valv mekanizmasý oluþturarak içeri giren havanýn geri çýkmasýný engelleyerek sakkülün progresif olarak geniþlemesine neden olur (1,7). Larenks karsinomlu hastalarda larengosel insidansýnda belir-gin artýþ olmasýna karþýn bu açýklama yetersiz kalmaktadýr. Çünkü tümör ve larengosel arasýndaki bu anatomik iliþki va-kalarýn ancak yarýsýnda söz konusu olmaktadýr (6,8). Diðer yarýsýnda ise muhtemelen tümörün varlýðý larengeal fizyolo-jiyi deðiþtirebilir, sýk öksürmeye baðlý olarak intralarengeal basýnç artýþýna neden olabilir veya larengeal nöromusküler mekanizmalarý deðiþtirmiþ olabilir (4).
Larengoselde semptomlar kistin boyutlarýna göre deði-þir. Larengosel semptomlarý eriþkinlerde bizim vakamýzda da
R
REESSÝÝMM 44 :: Larengopyoselin peroperatif görüntüsü.
R
olduðu gibi boðaz aðrýsý, seste kabalaþma, boyunda kitle, stri-dor ve disfajidir. Boyunda görülen kitlenin boyutlarý valsalva manevrasý ile büyür. Bu kitleye basý yapýldýðýnda guruldama sesi duyulur ki buna Bryce iþareti denir (11). Laringoskopide internal ve mikst tip larengoseller yumuþak supraglottik kitle þeklinde görülür (2).
Larengosel radyolojik olarak hava veya sývý dolu kavite þeklinde görülür. Larengosel tanýsýnda ve deðerlendirilmesin-de radyolojik tetkiklerdeðerlendirilmesin-den özellikle CT oldukça deðerlendirilmesin-deðerli bilgi-ler verir (4). Asemptomatik vakalarda kist tiroid kartilajýn üst kenarýný 10 mm geçmiþ ise CT ile taný konabillir (6).
Ayýrýcý tanýda brankiyal yarýk kisti, tiroglossal duktus kisti, kistik higroma, pseudolarengosel ve trakeosel düþünül-melidir. Ayýrýcý tanýda özellikle CT oldukça yararlýdýr (2).
Asemptomatik veya minimal semptomlu vakalara kon-servatif davranýlarak periodik olarak muayene ile takip edile-bilir. Ýnternal larengoseller endoskopik olarak aspirasyon,
marsupializasyon veya eksizyonla tedavi edilebilirlersede re-kürrensi önlemek için eksternal yaklaþým tercih edilmelidir (5).
Eksternal veya mikst tip larengosellerde eksternal yak-laþýmla diseke edilir ve tirohyoid membrandan geçilerek sak-küle en yakýn yerden traktusu baðlanýr (9). Traktusu saksak-küle kadar takip etmek için bazen lateral tirotomi gerekebilir. La-teral tirotomi paraglottik alan üzerinde direkt görüþ saðlar, çevre larengeal yapýlara olasý travmalarý minimalize eder, iç kýsýmdaki larengoselin tamamen çýkarýlmasýna olanak saðyarak rekürrensi önler (9,12). Ancak, sunduðumuz vakada la-teral tirotomiye gereksinim duymadan bilala-teral larengopyo-seller total olarak diseke edilerek çýkartýlmýþlardýr. Postope-ratif olarak hastanýn yakýnmalarý tamamen geçmiþ,günümüze kadar geçen 12 aylýk süre içerisinde de rekürrens geliþme-miþtir.
KAYNAKLAR
1. AMIN M, MARAN AGD : The Aetiology of Laryngocele. Clin Otolaryngol 1988;13:267-272.
2. BABB MJ, RASGON BM: Bilateral Laryngocele-quiz case 2. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2000;126:551-554. 3. CANALIS RF, MAXWELL DS, HEMENWAY WG:
Laryn-gocele: an updated review. J Otolaryngol 1977;197:191-199. 4. CELIN SE, JOHNSON J, CURTIN H, BARNES L: The
Asso-ciation of Laryngoceles with Squamous Cell Carcinoma of the Larynx. Laryngoscope 1991;101:529-536.
5. CIVANTOS FJ, HOLINGER LD : Laryngocele and Saccullar Cysts in Infants and Children. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 1992;118:296-300.
6. CLOSE G, MARKEL M, BURNS DK: Asymptomatic Laryn-gocele: Incidence and Association with Laryngeal Cancer. Ann Otol Rhinol Laryngol 1987;96:393-399.7. DE SANTO LW, DEVINE KD, WEILAND LH: Cysts of the Larynx: Clas-sification. Laryngoscope 1970;80:145-176.
8. MICHEAU C, LUBOINSKI B, LANCHI P: Relationship
Bet-ween Laryngoceles and Laryngeal Carcinomas. Laryngoscope 1978;88:680-688.
9. SNIEZEK JC, JOHNSON RE, RAMIREZ SG, HAYES DK: Laryngoceles and Saccular Cysts. South Med J 1996;89:427-430.
10. STELL PM, MARAN AGD: Laryngocele. J Laryngol Otol 1975;89:915-924.
11. THAWLEY SE, BONE RC: Laryngopyocele. Laryngoscepe 1973;83:362-368.
12. THOME R, THOME DC, DE LA CORTINA RAC: Lateral Thyrotomy Approach on the Paraglottic Space for Laryngoce-le Resection. Laryngoscope 2000;110:447-450.
K.B.B. ve BBC Dergisi, (9) : 173-176, 2001