Ç
in’in Hubey eyaletinin Wuhan
ken-tinden tüm dünyaya sıçrayan virüsle
250 binin üzerinde can kaybı oldu.
Dün-ya Sağlık Örgütü’nün (WHO) Nisan ayı
verilerine göre 210’dan fazla ülkede etkili
olan ve en az 3,5 milyon vaka sayısı tespit
edilen Yeni Tip Koronavirüs
(Kovid-19)ne-ticesinde oluşan Pandemi sürecinde virüs
küresel ekonomiyi olumsuz etkiledi.
Vi-rüsün ekonomik etkisi ve alınan tedbirler
hakkında Burdur Ticaret ve Sanayi Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Keyik’le
yaptığımız söyleşiyi yayınlıyoruz.
DERGİ AYRINTI: Burdur Ticaret ve Sanayi Odası (BUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Yusuf Keyik, Koronavirüs salgını sürecindeki Oda ola-rak faaliyetleriniz nelerdir?
BUTSO YÖNETİM KURULU BAŞKANI YU-SUF KEYİK: Pandemi sürecinin başladığı 11 Mart 2020 ve sonrası çalışmalarımıza öncelikle Odamıza gelen üyelerimiz ve ça-lışanlarımızın sağlığını düşünerek Odamı-zı dezenfekte ettirdik. Odamız giriş katına üyelerimiz ve Odamıza gelen ziyaretçiler için dezenfektan koymak sureti ile farkın-dalık oluşturduk. 17.03.2020’de TOBB- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nden işletmelerimizin Temizlik Malzemesi (Kos-tik, Dezenfektan) bulmakta güçlük çektik-lerini, Temizlik malzeme fiyatların da ciddi artışlar olduğunu hatırlatarak gereğinin yapılmasını istedik. Bilhassa Doğaltaş Ma-dencilik ve Mermercilik sektörüne yönelik Çin’e gönderilecek blok mermerlerin An-talya Portakdeniz limanında kısa süreli depolamalarda ücret istenmediği ancak Mermercilik sektörünün 3 aydır depoda ürünlerin beklediği hatırlatılarak yaşadı-ğımız süreç uzun süreli depolamalarda ücret istenmemesi konusunda gerekli ça-lışma yapılması talep ettik. 18.03.2020’de İşyerlerimizin Covid-19 virüsünden
etki-lenmemeleri için alacakları tedbirleri üye-lerimize SMS ve odamız web sayfasından bildirdik. 20.03.2020’de Bundan önceki Nefes Kredilerinin amacına tam olarak ulaşılamadığı belirtilerek; verilen Nefes Kredilerini nefes alacak işletmelere değil, Banka Müdürlerinin bildiği krediyi sorun-suz geri ödeyecek işletmelere verildiğine dair geniş bir kanaatin mevcut olduğu kaydedilerek; kredinin verilmesi sürecin-de daha hassas olunması gerektiğini ha-tırlattık. 23.03.2020’de TOBB Başkanı Sa-yın M. Rifat Hisarcıklıoğlu’na yazdığımız yazı ile Covid-19 virüsünün işletmelerimiz üzerindeki etkisini azaltabilmek adına aşağıdaki önerilerde bulunduk:
• Yurt dışı giriş ve çıkışları tamamen ka-patılmalı,
• Süreç bitimine kadar ülkede karantina uygulanmalı,
• İşyeri kiraları dondurulmalı ve/veya belirli oranlarda indirilmek sureti ile faizsiz ötelenmeli,
• İletişim, Elektrik, Su, Doğalgaz vb. kre-di ödemeleri sürecin bitimine kadar faizsiz ötelenmeli, süreç sonunda da imkânı olmayanlara uygun kredilen-dirme imkanları tanınmalı.
Karantina süreci boyunca
vatandaşlarımı-zın mağdur olmamaları için;
• Bütçeden siyasi partilere ödenecek 2020 devlet destekleri,
• Bakan ve Milletvekilleri başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşla-rında çalışanların maaşları,
• İŞKUR tarafından işçilere ödenmesi düşünülen Kısa çalışma ödenekleri or-tak bir havuzda toplanarak FON oluş-turulmalıdır.
• Oluşturulacak olan bu fondan 18 ya-şını bitirmiş her vatandaşımıza 1.000.- TL ödenmek sureti ile sürecin atlatıl-masına katkı sağlanmalıdır önerisinde bulunduk.
24.03.2020’de İşverenlerimize “Çalışanı-nı işten çıkarma, istihdamı“Çalışanı-nı koru. Bunun için kaynak Kısa Çalışma Ödeneğinde” çağrısında bulunduk. 02.04.2020’de Co-vid-19 sebebi ile yaşanan finans sorunları-na bir nebze katkıda bulusorunları-nabilmek adısorunları-na ilimiz banka müdürleri ile sosyal mesafe korunak bir araya gelinerek Oda olarak; üyelerimizden gelen şikâyetleri ve talep-lerimizi aktardık. 03.04.2020’de Yurt için-deki ulaşımın izne bağlanması sebebi ile sürekli ulaşım sağlaması gereken
ko-laylaştırıcı yazılar vermek sureti ile işletme-lerimize yardımcı olduk. 08.04.2020’de İşyerinde Corona virüslü bir çalışanın ölü-münün iş kazası sayılmadan İş Hastalıkları arasında yer alması konusunda talebimizi ilettik. 08.04.2020’de TOBB Başkanı Sayın M. Rifat Hisarcıklıoğlu; 365 Oda ve Borsa Yönetim Kurulu Başkanları ile videokon-ferans sistemi ile görüşme yaptık. Bu gö-rüşmede; Türkiye Halk Bankasının esnafa verdiği 25 bin TL’lik kredilerin Odamız üyesi şahıs işletmelerinin de faydalan-ması için talebimizi ilettik. 13.04.2020’de TOBB’dan Hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren işletmelere KGF – Kredi Garanti Fonu kefaletinden faydalandırılması için talepte bulunduk. 15.04.2020’de Bilhas-sa işçi çalıştıran işletmelerimize yönelik işyerlerinde alacakları önlemlere ilişkin broşür ve afiş hazırlamak sureti ile üyeleri-mizi bilgilendirdik. TOBB Kerestecilik sek-törünün de mücbir sebep içerisinde yer alması gerektiği konusundaki talebimizi ilettik. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine yazdığımız yazıda; Burdur il ekonomisinin önemli kısmını Doğaltaş Madencilik ve Mermercilik sektörü oluşturduğu belirtile-rek, ürünlerimizin ağırlıklı olarak; Çin Halk Cumhuriyeti olmak üzere birçok ülkeye ihraç edildiğini belirterek, COVİD-19 Co-rona virüs salgını sebebi ile ihracatta ciddi
aksaklıklar yaşandığı ifade edilerek sektö-rün aşağıda belirtilen sorunlarına çözüm bulunması için talep ettik.
SEKTÖRÜN YAŞADIĞI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ;
Ticaret Bakanlığımız tarafından alınması beklenen önlemler:
1. Merkez Bankası kaynaklı reeskont kredilerinin (Eximbank dahil), Exim-bank’ın diğer tüm kredilerine ilişkin geri ödemelerin en az 3 (üç) ay süre ile ertelenmesi,
2. Yurtdışına yüklenmiş-teslimatı ya-pılmış mal bedellerinin alıcılar tara-fından geri ödenmemesi halinde, Eximbank sigorta sisteminin devreye girmesi ve Türk Bankalarınca kısa va-deli önlem kredisi sağlanması,
3. Irak gümrük çıkış kapılarında tır-dorse değişiminin dar bir alanda yapılması sebebi ile tırların oluşturduğu kuyruk sonrası sınırda artan bekleme sürele-rinin azaltılması ve bu durumun nav-lun fiyatlarına etkisinin azaltılmasına yönelik çalışmaların yapılması.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlı-ğımız tarafından alınması beklenen talep-ler:
1. Nisan sonuna kadar Maden ve Petrol işleri Genel Müdürlüğüne (MAPEG) verilmesi gereken belgelerden olan imalat haritalarının hazırlanması hava ya da kara yolu ile seyahat etmeyi ge-rektirdiğinden 29.Madde belgelerinin MAPEG’e verilme süresinin Temmuz ayı sonuna kadar uzatılması,
2. Ruhsatlara bağlı olarak ödenmesi ge-reken Devlet Hakkı bedellerinin yılso-nuna kadar ertelenmesi,
3. Ruhsat işlemleri ile ilgili MAPEG ta-rafından 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında talep edilen firmaların vadesi geçmiş borcu bulun-maması şartının kaldırılması.
Tarım ve Orman Bakanlığımız ta-rafından alınması beklenen önlemler: 1. 6831 sayılı Orman Kanunu
gereğin-ce madencilik faaliyetleri içi verilen orman izinleri için izin olur tarihine göre yıllık ödenen arazi izin bedelleri ve Devlet Haklarının bu yıla özü olarak yılsonuna kadar ertelenmesi.
21.04.2020 tarihinde TOBB’a Do-ğaltaş Madencilik ve Mermercilik sektörü-nün de mücbir sebep içerisinde yer alması gerektiği konusundaki talebimizi ilettik. 24.04.2020’de TOBB’dan cirosu 3 Milyon
ve altındaki üyelerimize, azami 50 Bin TL’lik dilimler halinde kullandırılmak üzere Nefes Kredisi verilmesi talep edildi. Ayrıca; Covid-19 virüsünün başladığı 11.03.2020 tarihinden bu yana üyelerimizi bilgilendir-mek ve farkındalık oluşturmak adına Mart 2020 Ayı içerisinde 48.478, Nisan 2020 Ayı içerisinde ise toplam 76.413 SMS metni ile üyelerimizi bilgilendirdik.
Bunların yanı sıra; İl Pandemi Koordinas-yon Kurulu Toplantısına çevrimiçi metotla katılım sağlayarak, kendi açımızdan bilgi-lendirmede bulunup, taleplerimizi ilettik. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansının (BAKA) uzaktan erişimle düzenlediği Olağan Yö-netim Kurulu Toplantısına katılarak, Oda-mızın görüşlerini dile getirdik.
Her yıl aralıksız olarak ihtiyacı sahibi aile-lere verdiğimiz Ramazan ayı gıda kolileri-ni bu yıl alınan sağlık tedbirleri nedekolileri-niyle Burdur Valiliği Vefa Sosyal Destek Grubu-na teslim ettik.
TOBB organizasyonuyla düzenlenen we-binar (internet semineri) programlarını takip ettik.
Pandemi sürecinde Devletimiz ve TOBB tarafından alınan ve hayata geçirilen ka-rar, kredi, destek ve uygulamalar hakkında üyelerimizi bilgilendirmeye devam ediyo-ruz.
DERGİ AYRINTI: Süreçle ilgili ne gibi tavsiyele-riniz olacak?
Yusuf KEYİK: Dünya geneli ve ülkemizde olduğu gibi ilimizde de salgın nedeniyle üretim faaliyetlerinde durgunluk ve
yavaş-lamaya gidilmiş, başta turizm olmak üzere birçok hizmet sektörü ciddi manada yara alırken temizlik maddeleri, maske yapımı, online alışveriş, uzaktan eğitim sistemleri gibi sektörler ise olumlu etkilenmiştir. Ara mal tedarikinin lideri ve küresel pa-zardan hammadde ithalatçısı olan Çin’in dünya konjonktüründe krize girmiş olma-sını Türkiye olarak; fırsata çevirmeliyiz. Bu tür değişmeler ithalat ve ihracatı da benzer şekilde etkiledi, iç ve dış pazardaki arz ve talep dengesinde ciddi boyutlarda değişimlerin yaşanıyor. Ulusal düzeyde dış ticaretin yeniden şekillenmesini, üreti-min buna göre çeşitlenmesini ve e-ticaret gibi yeni pazarlama yöntemlerinin gelişti-rilmesini zorunlu hale gelirken, bunu ba-şarabilen ülke ve sektörlerin kısa vadede toparlanmalarının mümkün olabileceği düşünülüyor.
Kovid-19 nedeniyle ekonominin ne kadar yavaşladığını ve kaybın ne oranda oldu-ğunu kestirmek şimdilik mümkün görül-mese de istihdamdaki değişimler ekono-mik yavaşlamanın boyutunu göstermek için önemli ipuçları verecektir. Süreçten direkt veya endirekt etkilenen sektörler başta olmak üzere birçok sektöre düşük faizli kredi imkanları devam etmelidir. Yıllardır söylediğimiz KOSGEB’in destekle-rinden olan “İş Birliği - Güç Birliği” Projele-rine önem verilmelidir. Zaten yetersiz olan işletme sermayeleri bu süreçte daha da azalmıştır. Bu süreçte işletmelerimiz güç-lerini birleştirmek sureti ile daha kazançlı çıkmaya hedeflemelidirler. Sermayesini koruyamayan ve yetersiz sermayeli işlet-melerin gelecekte var olma şansları gün
geçtikçe düşmektedir. Kolay bir süreç ol-mayacaktır bunun farkındayız. Bu süreci bilgimizi, birikimimizi paylaşmak sureti ile aşmak zorundayız.
DERGİ AYRINTI: Virüsün Burdur’a ekonomik et-kilerinden bahsedecek olursak bu konuda neler söylemek istersiniz?
Yusuf KEYİK: Tüm dünyada yaşandığı gibi ilimizde de aylık ihracat potansiyelimiz bir önceki yılın aynı dönemine göre azaldı. Döviz kurlarındaki hareketlilik nedeniyle ithal edilen ürünlerin fiyatları arttı. Bilhas-sa hizmet sektöründe faaliyet gösteren iş-letmelerimiz, alınan tedbirler ve karantina kapsamında ya kapandı ya da işlerine ge-çici süre ile ara verdiler. Salgın nedeniyle büyüme oranında düşüş, işsizlik ve enf-lasyon oranında artış, ödemeler ve bütçe dengesinde bozulma, iç ve dış finansman-da zorlukların yaşanmasının kaçınılmaz olacağını mevcut ekonomik göstergeler işaret ediyor. Tabii olarak ülkemizin bir parçası olan ilimizde bu olumlu ve olum-suzluklardan etkilenmektedir.
İlimizde 84 kafeterya - hazır yiyecek işlet-mesi, 561 kahvehane, 24 güzellik salonu, 124 kuaför, 292 berber ve 91 seyyar tuha-fiyecinin işletmesi etkilendi. Gönül isterdi ki bu özel işletmeler ve işyeri sahiplerine kira desteği verilsin veya en azından as-gari ücret tutarında destekte bulunulsun. Bununla ilgili görüşlerimizi TOBB kanalıyla Devletimize ve ilgili Bakanlıklara ilettik. İşyeri sahipleri ya mücbir sebepten fayda-landı, ya düşük faizli kredilerden faydalan-maya çalıştı. İşten çıkışlar yasaklanırken, İŞKUR aracılığı ile işe devam edemeyen çalışanlara kısa süreli çalışma ödemeleri ile destek olunmaya devam edilmektedir. DERGİ AYRINTI: Koronavirüs (KOVİD-19) ne-deniyle oluşan pandemi sürecinde devletimizin ekonomik zararlar karşısındaki tedbirleri neler-dir? Bu kapsamda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin ne gibi çalışmaları oldu?
Yusuf KEYİK: 10 Mart 2020 tarihinden bu-güne ekonomik tedbirleri ve TOBB organi-zasyonuyla yapılan faaliyetleri ana başlık-lar halinde sıralayacak olursak:
6 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE HAYATA GEÇİRİLEN DESTEKLER: Ticaret Bakanlı-ğınca insan teması olmayan Temassız Dış Ticaret’i hayata geçirdi.
13 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE HAYATA GEÇEN DESTEKLER:
VERGİ
Mart ayı KDV 1 ay ertelendi. Muhtasar-KDV-SGK 6 ay ertelendi. (Sek-törler: Perakende Ticaret ve AVM’ler, Demir-Çelik ve Metal Sanayi, Otomotiv, Sinema-Tiyatro, Lojistik-Ulaşım, Konak-lama, Yiyecek ve İçecek Hizmetleri, Teks-til-Konfeksiyon, Etkinlik ve Organizasyon, Sağlık Hizmetleri, Mobilya İmalatı, Ma-dencilik-Taş Ocakçılığı, İnşaat, Endüstriyel Mutfak Ekipmanları, Araç Kiralama, Basılı Yayın ve Matbaacılık, Halkla İlişkiler, Çiftçi, Terzi, Manav, Avukat, Mali Müşavir, Mimar, Mühendis, Eczacı, Doktor, Mimar, Dişçi vb ticari, zirai kazanç sahibi, serbest meslek erbabı ve tüm gelir vergisi mükellefleri) Gelir İdaresi Başkanlığı interaktif vergi dai-resi internet addai-resinde, “mücbir sebep du-rum sorgu ekranı” açıldı, “mücbir sebep”e girip girilmediği sorgulanabilecek.
MALİ YÜKLER
KOSGEB’in 30 Haziran’a kadar ta-hakkuk edecek alacakları 2021’e ertelen-di.
Faaliyetleri zorunlu olarak durdurulan iş yerleri için kamu idarelerince kira bedeli tahakkuk ettirilmeyecek.
Teknoparklardaki kuluçka firmalarından ve ticari işletmelerden 2 ay süreyle kira alınmayacak.
Geri kazanım payı (GEKAP) beyannamele-ri altı ayda bir vebeyannamele-rilecek.
Otopark Yönetmeliği’nin yürürlük tarihi 30 Haziran’a ertelendi.
Turizm sektöründe otel kiralamalarına iliş-kin Nisan, Mayıs ve Haziran ayları hasılat payı ödemeleri ve irtifak hakkı bedelleri 6 ay süreyle erteledi.
Konaklama Vergisi, 1 Ocak 2021 tarihine ertelendi.
KREDİ
COVID-19 salgınıyla ilgili tedbir-lerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların kamu bankalarına olan kredi anapara ve faiz ödemeleri 3 ay ötelendi.
“İşe Devam Kredi Desteği”- (Kamu ban-kalarında 6 ay anapara ve faiz ödemesiz, 36 ay vadeli ve %7,5 faiz+1,5 komisyonlu) sağlandı.
Çek ödemesi için Kredi Garanti Fonu des-tekli 3 ay anapara ve faiz ödemesiz “Çek Ödeme Destek Kredisi” (- %9,5 faiz + % 1 komisyon) verilmeye başlandı.
24 Mart 2020 öncesine ait ödenmeyen kredi/çek/senet/kredi kartı borçları, 31 Aralık 2020 tarihine kadar ödenir veya ye-niden yapılandırılırsa, sicile işlenmeyecek. 30 Haziran’a kadar vadesi gelecek rees-kont kredilerine 90 gün vade uzatımı, yeni kullanılacak reeskont kredilerine 12 ay ek taahhüt kapama süresi verildi.
Bankalara yönelik BDDK nezdinde şikayet hattı oluşturuldu.
KEFALET
Kredi Garanti Fonu’nun kefalet ka-pasitesi 500 milyar TL’ye çıkarıldı.
31.12.2020 tarihine kadar kullandırılacak kredilerde, “vergi borcu yoktur” ve “SGK
prim borcu yoktur” belgeleri aranmaya-cak.
“Ticari Alacak Sigortası” kapsamında orta ölçekli (cirosu 125 Milyon TL’ye kadar olan) işletmeler de dahil edildi.
İDARİ
Kamu ihalelerinde Covid-19 ne-deniyle sözleşme şartlarının yerine geti-rilememesi halinde, “süre uzatımı” veya “sözleşmenin feshedilmesi” mümkün hale geldi.
1 Mart 2020 ile 30 Haziran 2020’ye kadar işyeri kira bedelinin ödenememesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluş-turmayacak.
İcra ve iflas takipleri 30 Nisan’a kadar dur-duruldu.
Kapasite Raporlarının süreleri 1 Mayıs’a uzatıldı.
Haziran ayında Oda ve Borsalara ödenme-si gereken yıllık üyelik ve munzam
aidatları, “gecikme zammı” ve “faiz” tahak-kuk ettirilmeksizin Ekim ayına ertelendi.
20 yaş altında çalışanlara sokağa çıkma izni verildi.
Pandemi hastanesi ilan edilen özel hasta-nelere, SGK’nın ödemesi yükseltildi. İSTİHDAM
Kısa Çalışma Ödeneğinden yarar-lanma şartları iyileştirildi. 600 gün sigorta primi şartı 450 güne, son 120 günlük prim ödeme şartı 60 güne indirildi.
Kısa Çalışma Ödeneği başvurusu için iste-nen belge sayısı 10’dan 2’ye düşürüldü. Telafi çalışma süresi 2 aydan 4 aya çıkar-tıldı.
Turizm sektöründe, iş sözleşmeleri askıda olan çalışanlardan Nisan ayında sigortalı girişi yapılan işçiler “kısa çalışma ödeneği” kapsamına alındı.
Kısa çalışma ödeneği kapsamındaki çalı-şanın kısa çalışma ücreti ile net maaşı ara-sındaki fark, SGK bildirimi “0 gün” yapıla-rak işverence ödenebilecek.
Kısa çalışma kapsamında bulunan işyerle-rinde çalışmasını sürdüren çalışanlar için, asgari ücret desteği ödenmeye devam edecek.
ULAŞIM
Sağlık Bakanlığı tarafından “Ka-pıkule Gümrük Kapısına” hızlı tanı testi yapan mobil laboratuvar kurulmasına ve hızlı tanı Kovid-19 testi yapılmasına onay
verildi.
Mersin Limanı’nda ardiye ücretleri düşü-rüldü.
Muayene süresi gelen tüm araçlar için araç muayene süreleri 3 ay ertelendi. Egzoz gazı emisyon ölçüm işlemleri 3 ay süreyle ertelendi.
11 Mart 2020 tarihi itibariyle, ticari taşı-macılık yapan firmaların yetki belgelerin-de kayıtlı olan ve muayene süreleri geçen araçların (tır, kamyon, kamyonet vb.) yetki belgelerinden düşüm işlemleri ertelendi. Kapıkule Sınır Kapısı’nda (öncesinde Ha-bur’da başlatılmıştı) tampon bölgede şoför, dorse veya konteyner değişimi baş-latıldı. Uygulama İpsala ve Hamzabeyli ka-pılarına da yaygınlaştırılacak.
TARIM
Mevsimlik tarım işçilerinin tarım arazilerine ulaşım ve barınma-çalışma ko-şullarının iyileştirilmesine yönelik düzen-leme yapıldı.
Tarım Kredi Kooperatiflerine Nisan ve Ma-yıs’ta ödenmesi gereken krediler, faizsiz olarak 2 ay süreyle ertelendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, yaklaşık 1.9 milyar TL’lik destekleme ödemesi açıkladı. Geleneksel hayvansal üretim yapan iş-letmeler için 100 bin TL’ye kadar, bitkisel üretim yapan işletmeler için 50 bin TL’ye kadar faizsiz kredi verilmeye başlandı. 15 Nisan tarihli ekonomide yapılan çalış-malar;
EUROCHAMBERS (Avrupa Tica-ret ve Sanayi Odaları Birliği) bünyesinde yapılan toplantıda TOBB öncülüğüyle AB kurumlarına ve hükümetlerine eylem pla-nı çağrısında bulunuldu. Avrupa’pla-nın daha fazla entegrasyona ihtiyacı olduğu, küre-sel tedarik zincirlerini korumanın önemi, KOBi’leri yaşatmanın gereği vurgulandı. Taleplerimiz doğrultusunda İşe Devam Kredisi kapsamında Hazine destekli KGF kefaleti 100 milyar liraya, kullanılabilecek kredi limiti 125 milyar liraya çıkartıldı. Bu kapsamda KOVİD-19 pandemi sürecinden olumsuz etkilenen üyelerimizin kamu bankalarına başvurmaları önerildi.
16 Nisan tarihli ekonomide yapılan çalış-malar;
Devlet Destekli Ticari Alacak Si-gortası bilgilendirme semineri webinar (internet semineri)- internet üzerinden yapıldı. (adres: http: //alacaksigortasi. tobb.org.tr)
20 NİSAN TARİHİ İTİBARİYLE EKONOMİ-DE HAYATA GEÇEN YENİ DÜZENLEMELER
1. W
Eximbank kredileri için Kredi Garan-ti Fonu kefaleGaran-ti kullanılabilecek. 2. Kısa çalışma ödeneği başvuruları içinuygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda, kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecek.
3. İşveren tarafından ücretsiz izine ayrı-lan çalışanlar ile 15 Mart 2020 tarihin-den sonra iş sözleşmesi sona erdirilen ancak işsizlik sigortasından yararlana-mayanlara 3 ay süreyle günlük 39,24 TL ödeme yapılacak.
4. Sendikalar ve toplu iş sözleşmesi ka-nunu kapsamında yürütülen yetki ve toplu sözleşme prosedürleri 3 ay sü-reyle uzatılacak.
5. Yeni koronavirüs (COVID-19) salgını ile ilgili zorlayıcı sebepler kapsamında;
a. Devlete ait ormanlarda ve me-sire yerlerinde, orman izinleri ile bunlar-dan tahsil edilecek bedeller, başvuru şartı aranmaksızın 3 ay ertelenecek,
b. Hazine taşınmazlarına ilişkin sözleşmeye istinaden ödenmesi gereken bedeller ile ecrimisiller 3 ay ertelenebile-cek,
c. Milli parklarda yapılan kiralama-lardan tahsil edilmesi gereken bedeller başvuru şartı aranmaksızın 3 ay ertelene-cek.
6. Faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunmayan işletme-lerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile çevre temizlik vergile-rinin faaliyette bulunmayan dönemlere isabet eden kısmı alınmayacak.
7. Faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunmayan işletme-lerin su giderleri 3 ay süreyle ertelenebilecek.
8. Lisanslı depoların 2020 yılı içinde geçerlilik süresi dolacak olan lisansların geçerlilik süresi bir yıl uzatılacak.
9. Tüm gemi, deniz araçları, gemi adamları ve şirketlerin belge-leri 3 ay süreyle uzatılacak.
10. Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun kapsamında yapılacak denetlemeler 1 Ağustos 2020 tarihine kadar erte-lenecek.
11. 30 Nisan 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2019 hesap dönemine ait “Kurumlar Vergisi” beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri, 1 Haziran 2020 gün sonuna kadar uzatıldı.
12. Seyahat Acentaları Birliği’ne ödenen yıllık aidat, 2020 yılında alınmayacak.
13. Her türlü iş sözleşmesi 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle İş Kanunu’nun 25 inci maddesinin birinci fıkrası-nın iki numaralı bendinde belirtilen sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecek.
14. Sermaye şirketlerinde 30 Eylül 2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde 25’ine kadarının dağıtımı-na karar verilebilecek. Bu kapsamda;
a. Geçmiş yıl karları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemeyecek,
b. Madde kapsamına giren sermaye şirketlerine ilişkin istisnalar ile uygulamaya dair usul ve esasları belirlemeye Ticaret Bakanlığı yetkili olacak,
15. Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından satış fi-yatında fahiş artış yapılamayacak ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faali-yetlerde bulunulamayacak. Bu kapsamda;
a. Yukarıdaki hususlara yönelik düzenlemeler yapmak, gerektiğinde denetim ve incelemelerde bulunarak idari para ce-zası uygulamak üzere 13 üyeden oluşan “Haksız Fiyat Değerlen-dirme Kurulu” oluşturulacak,
b. Kurul üyeleri içerisinde “Türkiye Odalar ve Borsalar Bir-liği” temsilcisi de yer alacak.
16. 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren, 3 aylık süreyi geçmemek üzere, işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izine ayı-rabilecek, bu durum işçiye haklı nedene dayanarak sözleş-meyi fesih hakkı vermeyecek.
22 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
TOBB organizasyonuyla Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un katılımıyla “Kısa Çalışma Ödeneği Bilgi-lendirme Webinarı düzenlendi. (adres: https://kisacalisma.tobb. org.tr@ailevecalisma)
24 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun geçici 24. Maddesi kapsa-mında yapılacak “Nakdi Ücret Desteğine” ilişkin ödeme usul ve
esaslara ilişkin düzenleme Türkiye İş Kurumu tarafından yayım-landı. (Adres: http://km.corpus.com.tr/MevzuatIcerik...)
27 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE HAYATA GEÇEN YENİ DÜZEN-LEMELER
TOBB’un geçtiğimiz yıllarda 6 defa gerçekleştirdiği KOBİ finans-man projesi “TOBB Nefes Kredisi” tekrar başladı. Cirosu 25 milyon liranın altında olan küçük işletmeler için Denizbank’tan Nefes Kredisi verilmeye başlandı
1. Türkiye genelinde toplam kredi tutarı 6 milyar TL’nin üzerin-de.
2. Kredinin yıllık faizi %7,5 3. Kredinin üst limiti 50 bin TL.
4. Üyelik belgesiyle müracaatlar Denizbank’a yapılacak. 5. Krediyi alan üyeler 2020 yılında hiçbir anapara ve faiz
öde-mesi yapmayacak.
6. Kredi 2021’de 12 ay eşit taksitle ödenecek.
7. Kredinin %80’i Hazine destekli KGF kefaleti kapsamında ola-cak.
27 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Kredi Garanti Fonu (KGF) bilgilendirme semineri webinar- inter-net üzerinden yapıldı. (adres: http:// webinar.tobb.org.tr)
28 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE HAYATA GEÇİRİLEN DÜZENLE-MELER
Son mali yılsonu cirosu 3 milyon lirayı aşmayan şahıs işletmele-rine TOBB KGF Kefaleti ve Halk Bankası aracılığıyla Azami kredi miktarı 25 bin TL olan Can Suyu Kredisi verilmeye başlandı.
28 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Ticaret Bakanlığı, TOBB ve Facebook iş-birliğinde Kovid-19 pandemisine yönelik KOBİ’lere destek ve eğitim programlarını içeren Çevrimiçi Eğitim Desteği Hizme-ti verilmeye başlandı. ( adresi: https:// istasyon.fb.com/tr/covid19-ticaret-bakanli-gi-tobb-kaynaklari/ )
29 NİSAN TARİHLİ YAPILAN ÇALIŞMALAR Sözleşmeli üretim modeli olan Dijital Ta-rım Pazarı için lansman gerçekleştirildi. 29 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Mayıs ayı işsizlik maaşları banka hesapları-na yatırılmaya başlandı.
30 NİSAN TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcık-lıoğlu, 365 oda ve borsa başkanları ve 61 sektör meclis başkanlarıyla uzaktan erişim metoduyla webinar konferansı düzenledi. Konferansa Ticaret Bakanımız Sayın Ruh-sar Pekcan da katıldı ve TOBB olarak
talep-lerimiz Sayın Pekcan’a iletildi.
2 MAYIS TARİHLİ EKONOMİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Tüketici Hakem Heyetleri Faaliyetleri 30 Nisan’dan 15 Haziran 2020’ye kadar uzatıl-dı. Solunum cihazları ve sarf malzemeleri ihracatında ön izin şartı kaldırıldı.
DERGİ AYRINTI: Sayın Yusuf Keyik, söyleşimizin sonunda bir mesajınız olacak mı?
Yusuf KEYİK: Dünyada 210’dan fazla ül-kenin halk sağlığına ve ekonomisine ha-sar veren koronavirüsün etkisi elbette ülkemizde ve ilimizde de yaşandı. Bugü-ne kadar üyelerimizden gelen taleplerin yerelde çözülebilenlerini yerelde çözdük, çözülemeyenleri az önce de ayrıntılarıyla belirttiğim raporlarla TOBB kanalıyla ilgili Bakanlıklara ilettik, taleplerimizin takipçi-si olduk. Bizler bu dönemde elimizi değil gövdemizi taşın altına koyduk. Bunlardan dolayı işletme sahiplerinden ve çalışan-larından sabırlı olmalarını ve dayanışma içerisinde bulunmalarını istiyor, sürecin sonrasındaki ekonomik hayatlarının plan-lamalarını yapmalarını öneriyoruz. Gerek üst birliğimiz TOBB kanalıyla ve gerekse Devletimiz vesilesiyle işletmelerimizin bu
dönemde en az etkilenmesi için gereken adımlar atıldı. Süreç içerisinde gerek olur-sa yeni ekonomik tedbirlerin de hayata geçirileceğini öngörmekteyiz.
Hiçbir hastalığın kalıcı olmadığını unut-mamalıyız. Öncelikli hedefimiz; bu süreç-te kendimizin ve ailemizin sağlığını virüs salgınından korumaktır. Hemen akabinde de iş hayatımızda süreç sonrasına dair planlamalar yaparak, ekonomik anlamda ayakta kalmayı hedeflemeliyiz. Ülke ve dünya olarak zor bir süreçten geçiyoruz. Ekonomik durgunluğun yaşandığı bir süreçte Covid-19 pandemisi ile karşılaş-mamız; hem ülke ekonomimizi hem de dünya ülkeleri ekonomisini önemli ölçüde etkilemiştir. Bir taraftan Hükümetimiz, bir taraftan bağlı bulunduğumuz meslek üst birliğimiz TOBB (Türkiye Odalar ve Borsa-lar Birliği); İstikrar Kalkanı Paketi, TOBB Ne-fes Kredisi, Can Suyu Kredisi, düşük faizli ihtiyaç kredisi gibi çeşitli destek ve uygu-lamaları hayata geçirilerek üyelerimizin ve vatandaşlarımızın talepleri bu süreçte kar-şılanmak sureti ile içinde bulunduğumuz süreci en az hasarla atlatılmasına destek sağlamaktadırlar. Bu süreçte Avrupa’daki çoğu ülkelerde ve ABD’nin çoğu eyaletin-de sağlık hizmetlerinin ücretli ve yetersiz olduğunu gördük. Ülkemizde ise her va-tandaşımız sağlık hizmetlerinden ücretsiz ve etkin olarak faydalandı.
İş hayatımızda süreç sonrası için planla-malar yaparak, ekonomik anlamda ayakta kalmayı hedeflemeliyiz. İstikrar Kalkanı Paketi, TOBB Nefes Kredisi, Can Suyu Kre-disi, düşük faizli ihtiyaç kredisi gibi çeşitli destek ve uygulamalar hayata geçirilerek üyelerimizin ve vatandaşlarımızın taleple-ri bu süreçte karşılanmaktadır.
Kovid-19 virüsü nedeniyle hayatını kaybe-denlere Allah’tan rahmet, hastalara da acil şifalar diliyoruz. Koronavirüs (Kovid-19) neticesinde oluşan pandemi sürecinde taleplerimizi karşılayan ve taleplerimizin çözümü için İlgili Bakanlıklarla iletişim halinde olan TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’na teşekkür ediyoruz. Şah-sım ve Yönetim Kurulum adına üyelerimiz başta olmak üzere tüm vatandaşlarımızın ve İslam Dünyasının Ramazan Bayramları-nı kutluyorum.
