– 343 –
www
.krakademi.com
MATEMATİK
Test 53 Çözümler
KOMBİNASYON
1.
Bilgi:n tane eleman içerisinde r tane seçilmesine n
r
f p
kom-binasyonu adı verilir.
( )! ! ! n r n r r n $ = -f p ile hesaplanır. Örneğin; ( )! ! ! 7 2 7 2 2 7 $ = -f p
ile hesaplanabilirken daha pratik olarak şöyle hesap-lanabilir:
7 2
f p kombinasyonu kısaca 7 ifadesi aşağıdaki sayı
kadar (yani 2 kez) açılır paya yazılır. 2 ifadesi de 1 e kadar açılarak paydaya yazılır.
. dir 7 2 7 6 2 1 21 kez 2 $ $ = = f p C Örneğin; . › d r 2 1 7 6 3 8 3 8 56 kez 3 $ $ $ $ = = f p H • n . r n n r dir = -f p f p Örneğin; . dir 12 10 12 12 10 12 2 = - = f p f p f p
Bu bilgiler ışığında sorunun çözümüne dönülürse; • Kırtasiyedeki 10 kalemden 2 si seçileceğinden
10 2
f p ile
• Kırtasiyedeki 4 silgiden 1 i seçileceğinden 4
1
f p ile
bulunur.
O hâlde 2 kalem ve 1 silgi,
. bulunur 10 1 4 1 2 10 9 1 4 45 4 180 5 $ $ $ $ $ = = = 2 f p pf Cevap: B
2.
• 6 papatyadan 4 ü kullanılacağından 6 4 6 2 = f p f p ile • 5 karanfilden 2 si kullanılacağından 5 2 f p ile hesaplanır. Buna göre, 4 papatya ve 2 karanfilden oluşan bir demet,. bulunur 6 2 1 5 1 5 2 2 6 2 5 4 15 10 150 3 2 $ $ $ $ $ $ $ = = = f fp p Cevap: A
3.
12 kişi arasından oluşturulacak 5 kişilik takımagire-cek 2 kişi belli ise, geriye kalan 12 – 2 = 10 kişi ara-sından 5 – 2 = 3 kişinin seçilmesi gerekir. Buna göre, bu seçim,
› ç fl .
farkl bi imde olu turulur 10 2 1 3 10 9 8 120 3 4 $ $ $ $ = = 3 f p Cevap: D
4.
• Merve grupta olacağından seçilecek 4 – 1 = 3kişi kalacaktır.
• 10 kişilik grupta Merve grupta olacağından ve Nuran da olmayacağından seçim yapılacak 10 – 2 = 8 kişi kalacaktır.
Bu durumda, Merve’nin bulunup Nuran’ın bulunma-dığı grup,
ç › .
farkl se im yap labilir 3 2 1 8 3 8 7 6 56 › $ $ $ $ = = f p Cevap: B
5.
• 8 öğrenciden 3 kişilik ekip 83
f p ile
• Seçilen 3 kişiden 1 başkan 3
1
f p ile
hesaplanır. Buna göre, 8 öğrenci arasından 3 kişilik bir ekip ve bu ekipten 1 başkan,
fl ç .
farkl ekilde se ilir
8 3 3 2 1 8 7 6 168 3 1 1 3 56 3 › $ $ $ $ $ $ $ = = = f fp p Cevap: A
– 344 –
www
.krakademi.com
MATEMATİK
Test 53 Çözümler
KOMBİNASYON
6.
• 12 kişiden 3’ü 4 kişilik asansöre birlikte binmişolsun. Bu durumda 4 kişilik asansörde 1 kişilik boş yer, 8 kişilik asansör tamamen boş olur. O hâlde,
Kalan 12 – 3 = 9 kişiden 1 kişi 4 kişilik asansöre 9
1
f p
ile seçilir.
Kalan 9 – 1 = 8 kişiden 8 kişi 8 kişilik asansöre 8
8
f p ile
seçilir.
Buna göre, 12 kişiden 3’ü 4 kişilik asansörle, 9
1 8
8 9
$ =
f fp p farklı şekilde yukarı çıkar.
• 12 kişiden 3’ü 8 kişilik asansöre birlikte binmiş olsun. Bu durumda 8 kişilik asansörde 5 kişilik boş yer, 4 kişilik asansör tamamen boş olur. O hâlde,
Kalan 12 – 3 = 9 kişiden 5 kişi 8 kişilik asansöre 9
5
f p
ile seçilir.
Kalan 9 – 5 = 4 kişiden 4 kişi 4 kişilik asansöre 4
4
f p ile
seçilir.
Buna göre, 12 kişiden 3’ü 8 kişilik asansörle, 9
5 4
4 126
$ =
f fp p farklı şekilde yukarı çıkar.
O hâlde, istenen durum
9 + 126 = 135 farklı şekilde gerçekleşir.
Cevap: B
7.
• 8 kişi arasından 3 kişi 83
f p farklı şekilde
seçilebilir.
• Seçilen 3 kişi yuvarlak masa etrafında (3 – 1)! = 2! farklı şekilde oturabilir.
Buna göre, 8 kişi arasından seçilen 3 kişi yuvarlak masa etrafında,
. ( !)
farkl ekilde oturabilir
8 3 3 2 1 8 7 6 56 2 112 2 2 › fl $ $ $ $ $ $ $ = = = f p Cevap: A
8.
6 kişilik gruptakilerin 2 si ehliyetli ise 6 – 2 = 4 üehli-yetsizdir.
Seçilecek kişilerden en az 1 tanesinin ehliyetli olması demek ya 1 kişi ya da 2 kişi ehliyetli olabilir demektir. • Seçilecek 3 kişiden 1 i ehliyetli olacaksa;
" Ehliyetli 2 kişiden 1 i 2
1
f p ile
" Ehliyetsiz 4 kişiden kalan 2 kişi 4
2 f p ile hesaplanır. O hâlde, . dir 2 1 2 1 12 4 2 2 4 32 $ $ $ $ = = f fp p
• Seçilecek 3 kişiden 2 si ehliyetli olacaksa;
" Ehliyetli 2 kişiden 2 si 2
2
f p ile
" Ehliyetsiz 4 kişiden kalan 1 kişi 4
1 f p ile hesaplanır. O hâlde, . ü t r 2 4 2 1 1 4 4 $ = $ = f fp p
Buna göre, seçilecek 3 kişi
12 + 4 = 16 farklı şekilde seçilir.
– 345 –
www
.krakademi.com
MATEMATİK
Test 53 Çözümler
KOMBİNASYON
9.
Öğrenciden ilk 6 sorudan en az 4 tanesinicevapla-ması isteniyor. Dolayısıyla öğrenci ilk 6 sorudan ya 4 tanesini, ya 5 tanesini ya da 6 tanesini cevaplamalı-dır.
• İlk 6 sorudan 4 tanesini cevaplarsa kalan 10 – 6 = 4 sorudan, 6 – 4 = 2 tanesini cevaplama-sı gerekir. O hâlde, › . d r 6 4 4 2 6 2 4 2 15 6 90 $ $ $ = = = f fp p f fp p
• İlk 6 sorudan 5 tanesini cevaplarsa kalan 10 – 6 = 4 sorudan, 6 – 5 = 1 tanesini cevaplama-sı gerekir. O hâlde, . ü t r 6 4 6 4 5 1 1 1 6 4 24 $ $ $ = = = f fp p f fp p
• İlk 6 sorudan 6 tanesini cevaplarsa kalan 10 – 6 = 4 sorudan, 6 – 6 = 0 tanesini cevaplama-sı gerekir. O hâlde, . dir 6 4 6 0 1 1 1 $ = $ = f fp p
Buna göre, öğrenci cevaplaması gereken 6 soruyu 90 + 24 + 1 = 115 farklı yolla cevaplayabilir.
Cevap: E
10.
4 erkek 5 kişilik grupta olacağından 5 kişilik grupta 1kişi, 4 kişilik grupta 4 kişi, 3 kişilik grupta 3 kişi eksik-tir. O hâlde,
Kalan 12 – 4 = 8 kişiden 1 kişi 5 kişilik gruba 8
1 =8
f p
şekilde seçilir.
Kalan 8 – 1 = 7 kişiden 4 kişi, 4 kişilik gruba 7
4 =35
f p
şekilde seçilebilir.
Kalan 7 – 4 = 3 kişiden 3 kişi, 3 kişilik gruba 3
3 =1
f p
şekilde seçilebilir. Buna göre, istenen durum
flekilde se ilebilirç . 8 1 7 4 3 3 8 35 1 280 $ $ = $ $ = f f fp p p Cevap: E
11.
• Birinci bölümdeki 4 sorudan 3 ü 43 4 1 =
f p f p ile • İkinci bölümdeki 5 sorudan 3 ü
3 5 5 2 = f p f p ile • Üçüncü bölümdeki 6 sorudan 3 ü 6 3 f p ile hesaplanır. Buna göre, her bölümden 3 er soru seçi-lerek 9 soru 4 1 5 2 6 3 4 10 20
800 farkl› test oluflturulur.
$ $ = $ $
=
f f fp p p
– 346 –
www
.krakademi.com
MATEMATİK
Test 53 Çözümler
KOMBİNASYON
12.
Öğrenci 3 dersi seçeceğinden ve aynı saatte iki dersolduğundan bu dersleri şu şekilde seçebilir:
• Aynı saatte olan derslerden birini seçerse, kalan 2 dersi farklı saatlerde olan 4 dersten seçer.
. dir 2 1 4 2 2 6 12 $ = $ = f fp p
• Aynı saatte olan derslerden hiçbirini seçmezse, 3 filmi farklı saatlerde olan 4 dersten seçer.
. ü t r 2 4 0 3 1 4 4 $ = $ = f fp p
Buna göre, bu öğrenci 3 dersi 12 + 4 = 16 farklı yolla seçebilir.
Cevap: B
13.
Bilgi:Bir üçgen çizilebilmesi için doğrusal olmayan üç nokta birleştirilmelidir.
Bu bilgiler ışığında sorunun çözümüne dönülürse;
I. durum:
Çizilecek üçgen için d1 doğrusunda bulunan 3
nok-tadan seçilen 1 nokta ile, d2 doğrusunda bulunan 5
noktadan seçilen 2 nokta birleştirilmelidir.
. dur 3 1 5 2 3 10 30 $ = $ = f fp p II. durum:
Çizilecek üçgen için d1 doğrusunda bulunan 3
nok-tadan seçilen 2 nokta ile, d2 doğrusunda bulunan 5
noktadan seçilen 1 nokta birleştirilmelidir.
. r ti 3 5 3 2 1 5 15 $ = $ = f fp p
Buna göre, çizilebilecek üçgen sayısı, 30 + 15 = 45 bulunur.
Cevap: B
14.
Var olan 12 noktadan 3 ü seçilereküçgen izilirç . 12 3 3 2 1 12 11 10 220 $ $ $ $ = = f p
Ancak noktaların doğrusal olmaması gerekmektedir. Doğrusal olan noktalardan oluşan üçgenler bulunan 220 sayısından çıkartılarak kaç üçgen çizilir.
• A kenarında bulunan 3 noktadan
3 üçgen olur.
3 =1
f p
• B kenarında bulunan 4 noktadan
gen olur. 3 4 4 üç = f p
• C kenarında bulunan 5 noktadan
gen olur. 3 1 5 0 üç = f p
Dolayısıyla çizilebilecek üçgen sayısı, 220 – 1 – 4 – 10 = 205 bulunur.