YAŞAYAN TARİH İSTANBUL
Derleyen: Cemil UZUNAKSU
ANADOLUHISARI
tarİhçesİ İl Öz. id. Eğt. ve Sos. İşi. Md. Eskiden BizanslIların Jüpiter adına inşa ettikleri tapınağın yıkıntıları üzerine Yıldırım Beyazıt 1393 yılında “ Güzelce Hisar” adıyla anılan kaleyi Boğaz’ın Asya yakasına inşa ettirmiştir. Hisarın yapılış maksadı o dö nemlerde Boğaz’ı herhangi bir istiladan korumak ve kontrol altına almaktı. Ancak gerçek güvenlik, Ana- doluhisarı’nın yapılmasından 60 yıl sonra Fatih Sul tan Mehmed’in Rumelihisarı’nı yaptırması ile sağla nabilmişti. Fatih Sultan Mehmet Rumelihisarı’nı yap tırırken burayı da genişletmiş ve kale önüne bir de ca mi inşa ettirmiştir.
Aslında bu stratejik yapı, ordusuyla Avrupa üzeri ne yürüyerek Macarları buralardan atmak isteyen 11. M urat’a hizmet etmiş, kendisi Varna’ya kadar gitmiş tir. Fakat o tarihlerde, Papa’nın savaş gemilerinin üs tünlüğü ve daima tetikte beklemeleri yüzünden Çanak kale Boğazı’nı geçmek çok zordu. Bu yüzden de Av rupa’ya en yakın topraklar üzerinde Yıldırım Beyazıt tarafından inşa ettirilen Anadoluhisarı’nın önemi de artıyordu. BizanslIlar çaresizce hisarın yapılışını sey rettiler.
HİSARIN YAPILIŞI:
Anadoluhisarı deniz seviyesinden üç metre yüksek likte bir kayanın üzerine inşa edilen sağlam fakat kü çük bir kaledir. Uzunluğu bin adımdır. Etrafı yirmi metre yüksekliğinde koruyucu surlarla çevrilidir. Ku lelerin kalınlığı üç-beş metre civarında olmakla birlikte surların tam ortasında 25 metre yüksekliğinde ve 25 metrekare alanı kapsayan bir kule vardır. Kalenin ba tıya bakan bir kapısı bulunmaktadır ve cephanesi de niz kıyısında olan Rumelihisarı’nın Akıntı Burnu’na bakan topları vardır. Fatih Sultan Mehmet Rumelihi sarı’m ele aldığı zaman onarım ve ilaveler yaptırmıştı Hatta bu gibi hisarların içinde bulunması gelenekleş miş olan caminin bulunmadığını görerek hisara yakın tek kubbeli bir cami yaptırmıştır. Ne yazık ki, bu ca mi yolun açılması sırasında yıkıldığından 1883’te bu günkü cami yaptırılmıştır.
Muhteşem görünümü ile, Anadoluhisarı Türk Tu- rizmi’ne de büyük katkılarda bulunmakta, her yıl bin lerce turist tarafından ilgiyle gezilerek Türk’ün mimari ustalığını gözler önüne sermektedir.
17
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi