Söze Başlarken Millî Folklor

MİLLÎ FOLKLOR

Üç Aylık Dergi

C ilt: 1 Y ı l : 2 S a y ı: 5 Mart 1990

İÇİNDEKİLER

gıları - 3 - Kumul Gicek ... 34 Ahmet TURAN/Türk Destan ve M a­ sallarında Şekil Değiştirme (Kuş Şek üne Girme) Motifi ... 35 A li YAK IC I/Ankara Gevher Nesibe Sağlık Eğitim Enstitüsünde Öğrencile­ rin A d Alm aları Üzerine Bir Değer­ lendirme . .. .r. .. . .. . ,. . .. . ... 38 Yard. Doç. Dr. Pakize ERCİŞ/Sosyal Psikolojinin Halkbilimiyle İlgisi ve Halkbiliminin Gençliğin Eğit. Rolü ve Önemi Üzerine Bazı Düşünceler ... 41 Emine KIRCI/Muhayyelât-ı Aziz Efen­ di ve Türk Halk M asalları ... 43 Kemâl CEBEClK/«Sıraç» A dı Üzerine 46 H a b e r le r ... 47

F E R Y A L matbaacılık san. ve tic. Itd. şti. tel : 229 36 96 - 230 80 61 - A N K A R A

SÖZE BAŞLARKEN

Sîzlerle b irlik te olamadığımız son üç ay zarfında fo lk lo r sahasın­ da önem li olaylar yaşandı. D ergim 1 Zİn üç ayda b ir yayımlanması bazı hadiseleri günü gününe takip etme­ mize engel olmaktadır. Ancak biz, aktüelliğini kaybetmiş olsa bile ehem m iyetini kaybetmeyen konulara im kânlarım ız nisbetinde yer verme­ ye gayret ediyoruz.

Türk dünyasını ayağa kaldıran, ancak devletim izin ile ri gelenlerinin «ih tiy a tla » karşıladıkları Azerbaycan hadiselerine — yukarıdaki sebepler­ den dolayı geç de olsa— ilg i duyma­ mamız, kayıtsız kalmamız düşünüle­ mez. Çünkü Tü rk folk loru n u Türk m ille ti meydana getirm ektedir. Türk folk loru n u biz Türk m ille tin i anla­ mak, değerlendirmek için inceliyo­ ruz. Hedefimiz, Tü rk m illetin in m il­ letler ailesi içerisinde m utlu, m üref­ feh ve en m ühim i hür ve müstakil olarak yaşamaya devam etmesine katkıda bulunmaktır. Bu hedefimiz son Azerbaycan işgali ve binlerce T ü rk ’ün katledilmesi sebebiyle sabo­ te edilm iştir. Bu bakımdan Türk m il­ letinin dünyanın neresinde olursa olsun, hangi Türk yurdunda cereyan ederse etsin zulme uğramasına, kat­ ledilmesine en gür sesle karşı dur­ ma hakkını kendimizde görürüz; bu­ nu M illî F o lk lo r D ergisi'nin varlık sebebi sayarız.

Bu sebeple, Azerbaycan'ın işgal edilmesini, binlerce T ü rk ’ün katle­ dilm esini kınadığımızı, şehidlerim i- zin ardından yas tuttuğumuzu bel­ li ve ilân etmek üzere kapağımızı Azerbaycan bayrağının yeşiliyle çı­ karıyor ve Azerbaycan folkloruna dair yazı ve şiirlere dergimizde yer veriyoruz Arkadaşlarımız M. Öcal O Ğ U Z ve İsm et Ç E T İN son Azerbaycan hadisesine Azerbay­ canlI iki âşığımızın şiiı dünyasından bakarak b ir yorum getirm ektedirler. M. Öcal O Ğ U Z ’un « Azaplı’nın Ş iir Dünyasındaki Azerbaycan», İsm et Ç E T İN ’in «Azerbaycan ve Âşık Va- leh» adlı yazılarının yanısıra A li T O R U N «M ily o n la rın Duası» adlı ya­ zısıyla Azerbaycan’ın işgali karşı­ sında Türk insanının hissiyatına ter­ cüman olm aktadır. Azerbaycan T ü rk ­ lerinin yakından tanıdığı, âşıkları­ nın şiir ve hikâyelerini dilden dile ilden ile aktardıkları Âşık Ş enlik’e dair ik i yazıya da onların gönül dün­ yasına seslenmek üzere yer veriyo­ ruz: E rzuru m Tem silcim iz Dilaver D Ü Z G Ü N «Â şık Ş enlik’in L a tif Şah Hikâyesi Üzerine B ir Denem e», Se- bahattin YAŞAR «A şık Şenlik ve V atan» adlı yazılarıyla Azerbaycan folkloruyla ilg ili bölümümüzü ta­ m am lıyorlar.

M illî F o lk lo r D ergisi olarak ehem miyet verdiğim iz b ir diğer fo lk ­ lo r hadisesi de Konyalı Âşık M eh­

m et Y A K IC I’nın bu yıl kırkın cı ölüm y ılı olmasıdır. Konya’nın yetiştirdiği ve Tü rk kültürüne mal ettiği bu-güç- lü âşığımız Türk m illî edebiyatına şiirleriyle m ühim katkılarda bulun­ muştur. H em bu şiir ustasını 40. ölüm yılında anmak hem de onun ölmeyen sesini yeni nesillere duyur­ mak vazifemizdir.

Bu sebeple, bu sayımızda Prof. Dr. Umay G Ü N A Y 'ın «Â şık M ehm et Y a kıcı’da Rüya M o tifi», Dr. M ehm et Ö N D E R 'in «Tan ıd ığım Âşık M ehm et Y a k ıc ı» ve Prof. Dr. Saim SAKAOG- LU'nun «K on yalı Âşık M ehm et Ya­ k ıc ı» adlı yazılarına yer vererek bu ilim adamı ve araştırıcılarım ızın mü­ şahhas değerlendirm eleriyle Âşık M ehm et Y a k ıcı’nın çeşitli cepheleriy­ le geniş kitlelere tanıtılm asını he­ defledik.

Bunun yanı sıra okuyucularımız, ikinci yılına giren dergim izi bu sa­ yıda hacm ini artırm ış ve 48 sayfaya çıkm ış olarak okuyacaklar. Azerbay­ can ve Âşık M ehm et Yakıcı konusu­ nu işleyen yazıların dışında kalan ve Türk folklorunun m uhtelif mesele­ lerine dokunan yazılara dergimizin diğer sayfalarında yer verdik.

D ergim izin yeni hacm i ve m uh­ tevasıyla bu sayıda ia beğenileceği ümidiyle selam ve saygılarımızı su­ narız.

Millî Folklor

Kara bağla

Türk ayrılmaz K arabağ’la

Azerbaycan’da kıtal var

A k çıkarıp kara bağla

Kara bağdan

Türk vazgeçmez K arabağ’dan

Onlar kırdı biz yas tuttuk

Bıktık gayri kara bağdan