2.15.2. Üretim Çizelge 88. Dünya Kükürt Arzı (Milyon ton)
Çizelge 88'de dünya kükürt arzına ait bilgi
ler verilmekte, Çizelge 89'da ise önemli üretici ülkeler bazında dünya kükürt üretimi verilmek tedir.
2.15.2.1. Kapasite
Çizelge 90'da dünya kükürt üretim kapasi
tesine ait bilgiler verilmiştir.
2.15.3. Tüketim
1987'de dünya toplam kükürt tüketimi 58 milyon tona ulaşmıştır. Batı Bloku'nun tüketi mi ise yaklaşık 38 milyon ton/yıl dır. Avrupa pa zarında kükürt talebi düşmekte olup, kükürt ti caretinin durgun olduğu belirtilmektedir. İthal fosfat rekabetinden dolayı, bu durumun mey dana geldiği söylenmektedir. Meksika, Tunus ve Fas'ın 1987'deki kükürt tüketimleri, artış göstermiştir. Çünkü fosfat üretimleri önemli öl çüde artmıştır. ABD fosfat üreticileri ise, dünya pazarlarına daha çok gübre hammaddesi sat mışlardır. Fiyatların uygunluğu, fosfat stokları nın azlığı ve ABD Doları'nın değeri bu satışların yapılmasına uygun ortam hazırlamıştır. Çizelge 89. Dünya Kükürt Üretimi (Bin mt)
1986 1987 l
Toplam Arz Net Stok Azalması Dünya Üretimi
Elemente! Pirit Diğer Batı Bloku Ülkeler
Elementel Pirit Diğer
Doğu Bloku Ülkeler Elementel Pirit Diğer 56.70 0.46 56.24 58.85 0.31 58.54 36.29 9.23 10.72 37.83 9.70 11.01 36.70 37.09 25.47 4.24 6.99 25.76 4,13 7.20 19.54 24.45 10.82 4.99 3.73 12.07 5.57 3.81
Kaynak : Mining Annual Review, 1988
Ülke ABD SSCB Kanada Polonya Çm Japonya. Mekıika B. Almanya lapan ya Fransa Suudi Arabistan O. Afrika I n k Yugoslavya Finlandiya İtalya İsveç Brezilya D. Almanya Romanya Norveç Belçika Hollanda ICKore Ftipinler Yunama lan Avustralya Iran ingiltere Toplam Diğer Genel Toplam Elementel 3.202 2.600 4.960 200 1.225 300 9 1 -20 -12,517 182 12.699 1983 Piritten G 3,400 9 2.300 272 1.073 474 298 224 271 208 55 200 179 200 29 67 9.259 462 9721 Oıger 6.088 3,650 6.568 220 350 2.341 477 1,322 131 1.910 695 157 40 183 312 210 145 260 360 150 103 250 205 30 57 120 183 16 127 26.660 1,218 27.878 Toplam 9,290 9,650 6,577 5,180 2.850 2.613 1.702 1.322 1,204 1,910 695 631 340 481 536 490 353 316 360 350 282 250 205 230 86 187 183 36 127 48.436 1.862 50.298 FJemenlel 4.193 2,600 4,990 200 1.364 500 8 1 -30 13.886 149 14,035 1984 Piritten G 3.400 10 2,100 259 1.094 464 301 211 192 202 55 200 215 200 38 78 9,019 483 9,502 Diğer 6,459 3.700 6,596 220 350 2.333 621 1,481 137 1.862 833 121 70 163 310 200 185 260 350 150 58 240 245 30 95 125 203 130 147 27.674 1.285 28.959 um 10,652 9,700 6,606 5,210 2,650 2,592 1,985 1,481 1,231 1,862 833 585 570 461 521 400 387 316 350 350 273 240 245 230 133 203 203 160 147 50,579 1.917 52.496 Elementel 5.011 2,550 4,876 300 1.551 500 1 2 30 14,421 176 14.997 19851 Piritten G 3,350 10 2.2O0 253 1.231 562 323 210 2X0 207 60 200 191 200 77 78 9,432 506 9.938 Diğer Toplam 6,598 3.8X5 6.660 220 400 2,245 629 1,569 124 1,723 1.100 185 70 173 305 200 186 275 330 150 72 250 250 30 100 135 203 150 149 28,306 1.346 29.652 11.609 9,725 6.670 5,096 2,900 2,498 2180 1.569 1,355 1,723 1.100 747 570 496 515 481 393 337 330 350 263 250 250 230 177 213 203 180 149 52,559 2,028 54.857 --lementel 4.043 2,575 4,900 3O0 1,592 600 2 30 14.642 213 14,255 19861 Piritten G 3,300 10 1500 158 1.195 602 300 210 309 216 65 150 200 200 100 75 9,590 501 10,091 Dıger 7.044 3,950 6.506 220 300 2.203 573 1.575 115 1.306 1.300 200 70 203 290 185 184 295 315 140 70 260 250 30 120 135 203 150 175 28,367 1.448 29.815 Toplam 11,087 9.825 6.516 5,120 3.100 2,361 2165 1,575 1,310 1.306 1,300 802 670 503 51» 494 400 362 315 290 270 260 250 230 220 210 203 180 175 51,999 2,162 54,161 1987' Toplam 10.600 V.Y. 6,750 V.Y. V.Y. 2.300 2,300 1.650 1,000 1.200 V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. 500 V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. V.Y. 54.500
Kaynak: Minerals Yearbook, 1986; Mineral Commodity Summaries, 1988
Çizelge 90. Dünya Kükürt Üretim Kapasitesi (Bin mt) Ülke K Amerika ABD1 Kanada Toplam Latin Amerika Meksika Diğer Toplam Avrupa1 Fransa F. Almanya İtalya Polonya ispanya SSCB Diğer Toplam Afrika Asya Çin1 Irak1 Japonya Diğer Toplam 1983 1984 1990' 15,500 15,800 19,000-8,000 19,000-8,000 7,000 23,500 23,800 26.000 2.000 2,200 2,700 1,100 1,100 1,500 3,100 3,300 4,200 2,500 2,000 1,000 5,300 1,200 11,000 4,500 27,500 2.700 1.000 4,000 2,700 10,400 2,500 2,000 1,000 5,300 1,200 11,500 4,500 28,000 2,700 1,000 4,000 2,700 10,400 1,700 1,800 1,000 4,600 1,500 20,000 7,000 37,600 1,000 1,000 1,600 3.500 1,400 4,000 5,600 14,500
ketimini 1984'teki seviyesine yükselteceği ra por edilmektedir.
1987'deki artan pirit tüketimleri sayesinde toplam kükürt tüketiminde artışlar kaydedilmiş tir. Toplam piritik kükürt tüketimi 1986'ya göre
750,000 long tonluk bir artışla, 10.3 milyon long ton/yıla yükselmiştir.
Çizelge 91'de dünya kükürt tüketimi, Çizelge 92'de ise Batı Bloku kükürt arz/talep
dengesine ait bilgiler verilmiştir.
Çizelge 91. Dünya Kükürt Tüketimi (Milyon ton) 1986 Dünya Elementel Pirit Diğer Batı Dünyası Elementel Pirit Diğer Doğu Bloku Elementel Pirit Diğer 1987 56.17 36.22 9.23 10.72 37.49 26.26 4.24 6.99 18.68 9.96 4.99 3.73 58.40 37.69 9.70 11.01 38.63 27.30 4.13 7.20 19.77 10.39 5.57 3.81 Kaynak : Mining Annual Review, 1988
Okyanus; a 300 300 500
Dünya Toplamı 65,800 66,400 84,400
1: Porto Riko ve Virgin A dalan Dahil Kaynak : Minerals Facts and Problems, 1985
1987'de Batı Bloku'nun toplam kükürt tü ketiminin % 58'i gübre için kullanılmıştır. Batı Bloku 1987'de genel olarak elementel kükürt tüketmiştir. Bir çok fosfat gübre sanayi elemen tel kükürt tüketmektedir. 1987'de Batı'nın top lam elementel kükürt tüketimi 1.1 milyon long ton artışla 27.3 milyon long tona çıkmıştır (yak
laşık % 4'lük bir artış). 1988'de artan P205 tü
ketiminin- ve artan fosfat stoklarının kükürt
tü-Çizelge 92. Batı Dünyası Kükürt Arz/Talep Dengesi (Bin long ton kükürt eşdeğeri)
Kaynak : EMJ, Nisan 1988
1986 1987 l
Tüketim, tüm şekillerde 36,375 37,550 Elementel kükürt harici 10,225 10,300 Elementel kükürt tüketimi 26,150 27,250 Doğu Blokuna ihracat 1,100 250 Elementel kükürt talebi 27,250 27,500 Elementel kükürt üretimi 24,630 24,670 Doğu Blokundan ithalat 1,930 2,000 Elementel Kükürt Arzı 26,560 26,670 Stoklardaki Değişiklik (690) (830)
2.15.3.1. Fiyatlar
Batı Bloku'ndaki talep artışının az oluşu ve üreticilerin satış modellerindeki değişikliğin yıl boyunca devam eden düşük fiyatların bir sonu cu olduğu bilinmektedir. ABD'deki en büyük kükürt pazarlayıcısı In Tampo, Fla., temmuz ayı sonunda fiyatları 127.50—128.00 $/long tona düşürmüştür. Bunun nedeni, Kanada'dan ithal edilen kükürt ile rekabettir. İhracat pazarların da, Kanada kükürt fiyatları düşüşler kaydetmiş tir. Avrupa'da ise yıl başında 110 $/metrik ton olan fiyatlar, yıl sonunda 90 $/metriktona düş müştür. Spot alımlar ise anlaşmalı alımların üzerinde olmuştur.
2.15.4. Beklenen Gelişmeler
En önemli gelişme, yakın gelecekte Batı Bloku'nun kükürt talebinin önemli artışlar kay dedeceği beklentisidir. Gelecek bir iki yılda, kükürt tüketiminde, fosfat gübresindeki tüketi min ve tükenen fosfat stoklarında olabilecek ar tışların önemli parametreler olacağı belirtilmek tedir.
Bütün bu gelişmeler, kükürt tüketiminin ar tışa geçeceğini göstermektedir. Bu arada unu tulmaması gereken bir nokta, SSCB'nin Batı'ya yapacağı kükürt ihracatının, kükürt fiyatlarının düşmesinde önemli bir rol oynayabileceği ola sılığıdır.
2.16. MANYEZİT 2.16.1. Rezerv
Çizelge 93'de dünya ham manyezit rezerv
leri (bin ton Mg içerikli) verilmiştir.
2.16.2. Üretim
Dünya ham manyezit üretimi, yıllık 20 mil yon tona yaklaşmaktadır. Bu üretimin yaklaşık 13.5 Mt/yıllık miktarı Doğu Bloku Ülkeleri tara fından gerçekleştirilmektedir (SSCB, Çekoslo vakya, Çin, K.Kore). Doğu Bloku'nun kalsine manyezit üretiminin ise 4.5 milyon ton/yıl civa rında olduğu kaydedilmektedir.
Batı Bloku'nda önemli üreticiler, Avustur ya, Yunanistan, Türkiye, Brezilya, İspanya,
Hindistan ve Yugoslavya'dır. Bu ülkelerin top lam ham manyezit üretimleri 6 Mt/yıl, kalsine manyezit üretimleri 2 Mt/yıl, kostik kalsine
üre-Çizelge 93. Dünya Manyezit Rezervleri (Bin ton) Ülke ABD Avusturya Brezilya Yunanistan Hindistan ispanya Türkiye Yugoslavya
Diğer Piyasa Ekonomik' Ülkeler
Çin
Çekoslovakya K, Kore SSCB
Diğer Merkezi Planlı Ülkeler Dünya Toplamı Rezerv 10,000 15,000 50,000 30,000 30,000 10,000 71,000 5,000 450,000 820 20,000 490,000 720,000 10,000 2,731,000 Rezerv +Potansiyel 15,000 20,000 70,000 35,000 50,000 30,000 173,000 10,000 510,000 1,150,000 30,000 820.000 800,000 15,000 3,728,000 Kaynak : Mineral Commodity Summaries, 1988
timleri ise 500,000 t/yıldır. Ayrıca dünya de niz sularından üretilen magnezya üretimi yılda 2 Mt/y'dır. Bu alanda üretim yapan ülkelerin başında sırasıyla ABD, Japonya, İngiltere, Mek sika, İtalya, İrlanda ve Hollanda gelmektedir.
Çizelge 94'de dünya ham manyezit üretim
değerleri verilmiştir.
Kalsine manyezit üretim rakamları ise
Çizelge 95'de verilmektedir.
1987 ve 1988'de üretimdeki gelişmeler, özel amaçlı magnezya üretim alanlarında yo ğunlaşmıştır; yüksek saflıkta kostik magnezya, ergitilmiş magnezya gibi.
Yunanistan'da, Fimisco, "Magflot" üreti minde iyileştirmeye giderek, .kireç silika oranı'nı 4:1'e çıkarmıştır (Magflot'un özgül ağırlığının ise 3.43 olduğu belirtilmektedir). Şir ket ayrıca, Euboea'daki yeraltı maden işletme sini de geliştirmektedir. Chalkidiki'de de yeni bir ocak açıldığı belirtilmektedir. Yunanistan'ın diğer bir büyük üreticisi, Grecian Magnesite,
düşük demir (% 0.02 Fe203) ve kükürt (50
