-··-·-··--·---YENi TÜRK EDEBiYAT!
Mehmet (s. 267-274).
Türk ikinci,
"Yeni Türk ise
ilk doktora sahibi daha sonra
bu alanda
öncü-lük etmesi; edebi eser, edebi metin ve yeni bir metot getirmesi gibi üzerin-de durulur. 'Halk
Edebi-üniversitelerde ders olarak
okutulmaya öncü
rolü ve bu alanda ilk yap-da özellikleriyle bera-ber bir disiplin kurucusu
gerektirecek hususiyetler-dendir. Bunun
derslerine her zaman gel-mesi, akademik
talebelerinin sadece
de-bütün meseleleriyle bir 'baba' ilgilenmesi, boyun-ca en çok doktora tezi hoca-gelmesi Halk Ede-olmak üzere on sekiz doktora tezi) gibi özellikleri talebesi Orhan Okay dile getirilir.
Sonuç olarak Orhan ede-biyat ve edeede-biyat tarihi
birikiminin en önemli ürünlerini bir araya getiren Edebiyat ve Eser Üzerine, edebiyat tarihi, klasik ve modem Türk roman, gibi alanlarda zevkle okunacak bir
edebi eser özellikle
için önemli bir kaynak
Ahmet Koçak*
Yusuf
Ziya Ortaç
Yeni Bir
K
itabevi Türk kültür ve önemli yer sa-hibi isimler "monografi dizisi"ne devam ediyor. AliBu-Münif Nuri
ve Birol Emil'in
Mizan-sonra Selçuk
Yusuf da bu türdeki
önemli bir olarak
Türk kültür ve bü-tün yönleriyle ortaya
ve bir tarihinin
mesi için ki eserler kadar ortaya koyan ve nürlerin de ~tüm
yönleriyle-• Dr., Kocaeli Üniversitesi, Türk Dili Bölümü.
gerekiyor. Sözünü miz dizinin bu yöndeki
üzerinde gereken önemli bir
bir is-min, daha sonra herhangi bir maya konu o konunun
dair izlenim,
ki bir
de-Daha önce tespit bi-limsel ge,rçeklerin ötesine geçerek yeni bilgiler ve belgeler
ya-yeni
ol-daha önceleri de
Yusuf Ziya daha önce
ya-•• Selçuk Mizah Yazan, Gazeteci Yusuf Ziya Ortaç, Kitabevi 2010,
325 s.
TANITIMI
bir hfilde, *
ye-ni ve bir yapan
Sel-çuk bir
dönemin önde gelen kalemlerinden birisini hemen bütün yönleriyle oku-yuca oldu.
Mizah Yazan, Gazeteci Yusuf Ziya Ortaç isimli kitap, ana bö-lümden Bunlar, 1.
Ha-Ana Çizgileriyle Yusuf Ziya Ortaç, 2. ve Karakterine Dair Tespitler, 3. Yusuf
4. ve
Dergilerle Gazeteler, 5. Yusuf Ziya Eserleri, 6. ve Yazar-tüm ana bölümler birçok alt
ilk bölümünde Yusuf Zi-ya' anlatan Selçuk oldukça bilgilere yer verir.
Yusuf
evlili-Anadolu'ya
dan ve döneminden
bahsedilen bu bölümde, aynca onun
Göç isimli otobiyografik
da ve bunun için aynca
bir Yusuf kendi
bilgilerin de oldukça zengin bir bö-lüm ikinci ana bölü-mü, göre daha dar
kap-olsa da Yusuf özellikleri ilginç
dirmelere burada yer verilmesi ne-deniyle önemlidir. Yusuf
bir insan
burada ortaya konulur. Bu bölümde özellikle üzerinde durulan Yusuf Ziya' kimi Bu
zaaflar, ki ve
ese-rinin daha iyi için
üzerinde gereken Yazar, daha çok Yusuf Zi-belirtir. ilk
zamanlar-da kimi
destek veren zaman içinde
si-konjonktürün
kar-tarafa geçmesi; o arada önceleri Adnan Menderes' e dururken daha sonralan yine siyasi: sebeplerle -Menderes'in bir darbe ile iktidardan sonucu- kendisine muhalif bu bölümde sözü edilen Burada öne
unsur, Yusuf iktidara bir tutum sergilemek için özel. bir gayret göstermesidir.
üçüncü bölümünde,
Yu-suf edebi boyunca
üzerinde durulur. çok bilinen "Çimdik" müsteanndan müs-tearlar da hemen hepsi-nin dönem ve yerler verilerek gösterilir. ve Dergilerle Gazeteler" ismini dördüncü bölümde, elli
boyunca Yusuf bir içinde dergi ve gazeteler-den ayn ayn hfilinde söz edilir. asn geçen
boyunca çok
da görülen Yusuf bu faali-yetini takip edebilmek
bir meseledir.
sözü-nü müstear kullanma
da bu
me-selenin daha iyi
öyle ki 1912 Fen isimli bir okul gazetesinden on-larca dergi ve gazetede kalem
oynat-* Mehmet önal, Yusuf Ziya Ortaç ve Eserleri, Kültür ve Turizm An-kara, 1986.
TÜRK EOEBIYATI
içinde Türk Yurdu, Servet-i Fünun, Büyük Mecmua, Türk gibilerini say-mak gerekir. Ancak özellikle üzerin-de durulan, Akbaba dergisi-dir. Zira bu dergi, Yusuf Ziya'run Orhan Seyfi ile birlikte daha sonralan çok olacak bir mizah dergisidir ve Türk kültür ve edebiyat kendi-ne özgü bir yeri Yazar da bu dergiye ve onun faaliyetine özel bir yer Derginin
ya-iki döneme
Bunlardan birincisi CHP taraftan
ol-dönem, de
kal-maya özen bir
dö-nemdir. Ancak da gibi Akbaba,
birçok yazar ve
re yer Türk
ede-biyat bir dönem önemli bir sahip
bölümünde Yusuf Ziya'run eserlerine yer Bu bölümün de oldukça
görülür. Yusuf Ziya, çok ve hemen her türde eser bir
ede-biyat Onun manzum
piyes, roman, gezi, de-neme ve inceleme türünde birçok eseri Elli bir zaman dilimi içinde bu kadar türde ve yerlerde yazan bir ismin tüm eserleri-nin bir tespit
edilmesi-ni önemlidir. bu
bölümünde, Yusuf Ziya'run bütün eserler, türlerine göre
kategori-ze ve
lendirmeler Aynca Yusuf zannedilen, ancak
ba-isimlere ait
eser-ler üzerinde de ve bu
ko-nudaki
Ör-Selçuk yerlerde Yu-suf Ziya'ya gibi gösterilen
Di-317
nimiz Yusuf Ziya
Yörükan'a; isimli
manzum da
Hik-met' e ait belirtir.
en hacimli bölümlerin-den biri olan bölümde, Yusuf Ziya'run ve yö-nünü denebilecek bir de ele Eserlerinden yola
rak bu
üze-rinde durmak gerekir. öncelikle
Yu-suf söz eden
onun
Ziya Gökalp, Tevfik, Yahya Kemal gibi isimlere yer verir. Yusuf Ziya'run iki dönemde incelenir. Bunlardan birin-cisi, sadece sanat
hareket ilk dönem; ise
mizah, ve
yö-ikinci dönemdir. Yusuf Zi-ya' aruz ve hece ölçüsü
ve
ba-da bir
bölümde Yusuf
üzerinde de durulur ve daha çok mizah yazar-bilgi verilir. Makale, gibi daha ciddi türlerde ya-zarken dikkatli ve ciddi bir ol-ifade edilen Yusuf
mi-TANITIMI
zah türündeki ise söz ko-nusu türün de bir ra-çalakalem söylenir.
sonunda son derece ay-bir kaynakçaya yer
görülür. Burada önce bir "Yusuf
Zi-ya Ortaç yer Yusuf
bütün
türün-de olanlardan
ve tam künyeleri verilir. Daha sonra
ise kalan
kronolojik olarak
bir listesi "'yine tam künyeleri ile
bir-likte- Bunun Yusuf
Ziya ile genel
olarak eserlerin bir da okuyucunun ve özel-likle bundan sonra inceleme yapa-cak bilgisine sunulur. Bu kadar ve bir
kaynak-verilmesi Yusuf Zi-ya gibi, hareketli bir
sahip olan ve hemen her türde eser
bir tüm
eserle-rini tespit edebilmek da ifade gibi kolay
Zorluk, özellikle kitap
günlük gazete ve dergi için geçerlidir. Ancak daha sonraki malar için hayati önem bu
künyeleri,
ki-büyük ölçüde ar-en sonunda ise bir özel isimler diziniyle Yusuf Ziya ile ilgi-li resim ve karikatürlere yer
Mizah Gazeteci Yusuf
Ziya Ortaç, sözünü
monografi dizisinin 2010 bir parça-Özellikle Os-son ile Cumhuri-yet'in
eser
biyografilerine bugün daha da çok ihtiyaç hissedilmektedir. Bugünün kültür meselelerini çözmek için dai-ma tarihine bakdai-mak, oradan yarar-lanmak zorunda olan Türk için bu türdeki
ayn bir yeri ve
Gürkan
-Nuri Güntekin'in
C
umhuriyet Türk edebi-roman, tiyatro, gezi deneme ve hikayeleriyle bir yere sahip olan Nuri Güntekin daha çokve Cumhuriyet döne-öncülük toplumun
ele onun günümüzde çok
okun-Hayattayken eserleri ve edebi yönü üzerinde
ko-Nuri Güntekin'in ro-üzerinde günümüzde de
Ya-• Kocaeli Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Bölümü Görevlisi.
** Baki Asiltfuk, Nuri Güntekin'in 2009, 367 s.
