Başlık: ET VE BALIK KURUMU KOMBiNALAR ARASI ET TAŞIMASINDA ULAŞTIRMA MODELİ UYGULAMASIYazar(lar):SAKARYA, Engin;CEVGER, Yavuz;GÜNLÜ, AytekinCilt: 43 Sayı: 2 DOI: 10.1501/Vetfak_0000000702 Yayın Tarihi: 1996 PDF

(1)

Ankara Üniv Vet Fak Derg 43: 215-227.1996

ET VE BALIK KURUMU KOMBiNALAR ARASI ET

TAŞıMASıNDA ULAŞTıRMA MODELi UYGULAMASI

Engin SAKARYA * Yavuz CEVGER** Ay tekin GÜNLÜ***

Application of Transportation Model in meat distribution among Meat and

Fish Organization slaughterhouses

Özet: Et endüstrisinde, dağıtım problemleri ile ulaştırma giderlerinin as-garide tutulması her zaman ağırlığını hissettiren bir konudur.

Araştırmanın materyalini, Et ve Balık Kurumu'nun 1992 yılında

kombina-lar arasında yapılan karkas ve lop et ta,~ıması ile ilgili veriler oluşturmuştur. Bu çalışmada Et ve Balık Kurumu'nun 1992 yılı fiili et dağıtım şekli "Ulaştırma Modeli" yardımıyla optimize edilerek, ne ölçüde tasarruf sağlanabileceği hesaplanmaya çalı~'ılmıştır. Ayrıca kuruma et taşıması ile ilgili iki alternatif dağıtım planı önerilmiştir. Et ta,Hmasıyla ilgili veri tabanı oluşturulmasında Dbase Jll Plus, Ulaştırma Modeli'ne ilişkin çözüm metot-larının uygulanmasında ise QSB (Quantitative Systems of Business) adlı bilgi-sayar programlarından yararlanılmıştır.

Sonuçta kurum et dağıtım probleminde ulaştırma modelini uyguladığı ve bu modelin öngördüğü hususları yerine getirdiği takdirde, ulaştırma giderlerinde I. modelde yüzde 9.32, alternatif dağıtım planı önerilerinde ise yüzde 13.7 ile 14.9'luk bir tasarruf yapılabileceği saptanmıştır.

Ayrıca kurum kombinaları arası fiili karkas ve lop et dağıtımı modelin öngördüğü şekilde yapıldığında, taşıma maliyetlerinde yukarıda sağlanacak ta-sarrufla birlikte mükerrer taşımaların da önüne geçilmesiyle genel ekonomi yönünden gerçekleştirilecek tasarruffun boyutları dahafazla olabilecektir.

Anahtar Kelimeler: Taşıma, dağıtım, et, maliyet.

Summary: Distribution problems and minimizing the transportation costs

are crucial matters in meat industry.

Materials of this study were composed of the data associated with carcass and boneless meat transportation among slaughterhouses of Meat and Fish Or-ganizations in 1992.

In this study, the aim was to optimize the actual meat distribution pattem of Meat and Fish Organizations with the aim of "Trall.\portation Model" and to estimate the quantity of savings that could be achieved. On the other hand, two alternative distribution plans, related to the meat transportation, were proposed to the organization.

Dbase lJI Plus and QSB (Quantative Systems of Business) pc programs were used in the establishing of database associated with meat tramportation and in the application of owercoming methots related to the tramportation model, re.\pectively.

*Doç. Dr. A.Ü. yeteriner Fakültesi. Hayvancılık İşletme Ekonomisi. Anahilim Dalı. Ankara.

**Araş. Gür. A.U: Veteriner Fakültesi. Hayvancılık İşletme Ekonomisi. Anabilim Dalı. Ankara.

(2)

216 E. SAKARYA - Y. CEVGER - A. GÜNLÜ

In eonclusimı, it was determined that, when the Organization applied the transportation model and maintain the requirements of this model, the fallowing savings for the 1992 aetual meat tramportatian costs eould have been achieved; 9,32% in the first model and 13,7-14,9% in the proposed alternative distributi-onplans.

lt was alsa determined that, with the application ofmodel on slaughterhou-se careass and boneless meat distribution patterns in adition to the savings menthmed above, retramport could be prevellted, therefore more savings could be achieved.

Keywords: Transportation, Distribution, Meat, east.

Giriş

Günümüzde işletmelerin büyümesi ve hızla gelişen teknoloji işletme yöneticilerinin önüne yeni soru~larla birlikte yeni olanaklar da çıkarmaktadır. üzellikle teknolojinin hızlı bir gelişme göstermesi taşıma araçlarının ve dağı-tım kanallarımn sık sık değişmesine neden ol-maktadır. Bu değişmelerin etkisiyle işletme yö-neticileri gerektiği zamanlarda önceki kararlarını gözden geçirmek ve bu kararlarda yeni birtakım değişiklikleri yapmak zorunda kalmaktadırlar (I 3, 22).

Çalışmanın konusunu oluşturan ve yöney-lem tekniklerinden birisi olan "Ulaştırma Mo-deli" (transportation veya distribution metod), ikinci dünya savaşı sırasında özellikle A.B.D.'de geliştirilmiş ve harpten sonra endüst-ride ulaşım, personelin işe yerleştirilmesi, işle-rin makinalar arasında rasyonel bir şekilde da-ğıtımının yapılması, kuruluş yerinin seçimi gibi problemlerin çözümünde kullanılarak en çok uygulama alanı bulan tekniklerden biri haline gelmiştir ( I, iO, 24).

Batıda geliştirilen bu tekniğin muhtemel güçlüklerini saptamak ve modelin verdiği so-nuçların pratik yönden anlamlı olup olmadığını ortaya koymak amacı ile Et ve Balık Kurumu gövde et sevkiyatında ulaştırma maliyetlerinin minimize edilmesi problemine uygulama dene-mesine girişiImiştir.

Et ve Balık Kurumu 'nun araştırma kapsa-mına alınmasında, kurum problemlerininin ve faaliyetlerinin teorik modele yakınlık ve uygun-luk göstermesi etkili olmuştur. Diğer taraftan yöneticilerinin, konuya ilişkin verileri vernıede gösterdikleri ilgi ve yakınlık bu çalışmayı ger-çekleştirmede önemli bir roloynamıştır.

Clary (I i), Amerika Birleşik Devleılerinde bölgelerarası et endüstrisi koşullarında sığır be-sisi ve sığır eti ekonomilerini kontrol etmek amacıyla çok ürünlü taşıma modeli

kullanmış-tır. Ayrıca yem, besi materyali, kasaplık sığır ve sığır eti talepleri, optimum besi süresi ve kesim yeri lokalizasyonunun üretim seviyesini nasıl etkilediğini gösteren 9 adet alternatif model düzenlemiştir.

Clary ve ark. (12), en düşük maliyetli çok ürünlü taşıma modelini, bölgelerarası besicilik ve sığır eti ekonomilerini analiz etmek amacıy-la kulamacıy-lanmış ve ABD'nin orta ve doğu bölgele-rinde bulunan besicilerin, taşıma maliyetleri ve rekabet açısından diğer bölgelere göre daha iyi durumda olduklarını ortaya koymuşlardır.

Martinez (2 i), Taze sığır eti dağıtımında alternatif model ve taşıma maliyetinin minimi-zasyonu amacıyla çok ürünlü taşıma modelini kullanmıştır. Bu modelde 5 değişik taze sığır eti dağıtım yolunun birbiriyle karşılaştırmalı anali-zini yaparak en ekonomik dağıtım şekli ve yo-lunun kutulanmış sığır eti (boxed beef) şeklin-de, toptancı-perakendeci dağıtım yolu olduğunu bildirmektedir.

Pendlum ve ark. (23), Kentucky sığır yetiş-tiricilerinin besi sığırlarının pazarlanması ve da-ğıtımında karın maksimize edilmesi amacıyla lineer taşıma modelinjn değiştirilmiş bir versi-yonunu kullanarak, optimum taşıma modeli ge-Iiştirmişlerdir.

Ward ve Farris (25), ABD'nin 30 değişik bölgesini kapsayan ulusal sığır eti pazarlama modelini oluşturmuşlar, hesaplanan ortalama ta-şıma maliyetleri üzerinden soğutulmuş sığır eti dağıtımında bölgelerarası optimizasyonun 500-1500 millik bir mesafede sağlandığını, ancak modele quadratik ve çift logaritmik fonksiyon-lar ile dummy değişkenler eklenerek yapılan optimizasyonda ise 2500 milin üzerindeki taşı-ma mesafesinin en iyi sonucu verdiğini bildir-mektedirier.

Türkiye' de ise ulaştırma modelinin dağı-tım problemlerine uygulandığını gösteren iki çalışmaya rastlanılmıştır. Uman (24), Petrol

(3)

ET VE BALIK KURUMU KOMBINALAR ARASI ET TAŞıMASıNDA ULAŞTıRMA MODELİ UYGULAMASI 217

Ofisinde petrol ürünlerinin dağıtımında ula~tır-ma modelinden yararlanmış sonuçda fiili taşıula~tır-ma maliyetine göre yüzde 19,37-39,35 arasında

de-ğişen bir tasarrufun sağlanabileceğini ortaya

koymuştur. Karadağ (19), Türkiye Kömür İşlet-.melerinde kömür dağıtım problemine ulaştırma

modelini uygulamı~tır.

Et endüstrisinde bu modelin daha önce kul-lanılmamı~ olması bu konunun seçiminde ayrı-ca etkili olmuştur.

Çalışmada Et ve Balık Kurumu' na bağlı 31

işletme üzerinden 1992 yılında fiilen yapılan

toplam 25463 tonluk et dağıtımının ulaştırma

modeli yardımıyla optimizasyonun nasıl

sağla-nacağı ve bulunan çözümlerin fiili sonuçlardan ne ölçüde farklı olduğu incelenmeye

çalışılmı~-tır. Bu uygulama ile sağlanan toplam ta~ıma

maliyetlerinde tasarruf oranını artırmak amacıy-la ayrıca kuruma iki alternatifli dağıtım pamacıy-lanı önerisi getirilerek et dağıtımında tasarrufun ne ölçüde artınıabileceği ortaya konulmuştur.

Materyal ve Metod

Materyal: Bu ara~tırmanın materyalini Et

ve Balık Kurumu'nun 1992 yılı kombinalar

ara-sında yapılan karkas ve lop et taşıması ile ilgili verileri oluşturmuştur.

İşletmeler arası 1992 yılı et sevkiyatlarında alıcı ve gönderici kombinalar tarafından tutulan ve Genel Müdürlük İmalat Daire Başkanlığı'na gönderilen 3461 adet Tesellüm Farkları

Çizel-geleri tek tek incelenerek elde edilen veriler,

fiili ulaştırma tablosu ve modele ili~kin veri ta-banını oluşturrnu~tur.

Birim et taşıma maliyetleri ile kuruma

bağlı 31 kombinanın, yıllık ortalama kapasite

kullanım oranları, arz ve talep miktarları, kom-binaların bulunduğu illerdeki kişi ba~ına yıllık

ortalama et üretim hesaplamalarında; EB K

Genel Müdürlüğü, DiE ve DPT verileri,

Başba-kanlık Yüksek Denetleme Kurulu Denetleme

Raporları ve Karayolları Genel Müdürlüğü

Ekonomik Etüt Tablolarından yararlanılmıştır.

Metot

Veri Tabanının Olu,~turulması ve Çözüm Yöntemleri: Bu araştırmada, et taşıması ile ilgili

veri tabanının oluşturulmasında Dbase IIIPlus,

Ulaştırma Modeline ili~kin çözüm metotlarının

uygulanmasında ise QSB (Quantitative Systems

of Business) adlı bilgisayar programlarından

yararlanılmıştır. "Tesellüm Farkları Çizelgele-ri"nİn tek tek incelenmesiyle elde edilen

veri-lerden DBase IIIPlus adlı programdan

yararla-nılarak bir veri tabanı oluşturulmuştur. Veri

girişi sırasında tablodaki bilgilere ilave olarak, ayrıca "malgrubu" değişkeni eklenmiştir. Sonuç olarak, gönderen kombina, alıcı kombina, gön-derilen tarih, malın cinsi, malın grubu, gönderi-len adet ve kg, teslim alınan adet ve kg

değiş-kenlerinden oluşan bir veri tabanı elde

edilmiştir.

i. modelde ve 14 işletmeli alternatif model

önerisinde, başlangıç çözüm metodu olarak

Vogel's Approximation Method (VAM),

opti-mum çözüm için ise MODI yöntemi kullanıl-mıştır (3). 15 i~letmeli alternatif model

öneri-sinde özel ulaştırma modellerinden Transit

Ulaştırma (Transshipment) Modeli ve Russel's

Approximation Method (RAM)'dan

yararlanıl-mıştır (24).

.. işletme Arz ve Taleplerinin Hesaplanması, Uretim ve Tüketim Kombinalarının Belirlenme-si: Et ve Balık Kurumu kombinalarının kurum içi arz ve taleplerinin hesaplanmasında 1992 yı-lında kuruma bağlı 31 işletme arasında fiili rak yapılan 3461 adet et sevkiyatıyla ilgili ola-rak tutulan "Tesellüm Farkları Çizelgeleri"nden yararlanılmı~tır.

Oluşturulan veri tabanından, hangi

işletme-nin hangi işletmeye hangi cins grup maldan

ne miktarda ve hangi tarihte gönderdiğine;

gön-derilen malın varış noktasında kaç kg olarak

teslim alındığına ve bu arada ne kadar fire oluş-tuğuna dair bilgileri içeren tablolar olu~turul-mu~tur. Daha sonra bu işletmelerin kurum içi

arz ve talep miktarlarının birbirine göre yüzde

oranları tesbit edilerek üretim ve tüketim işlet-meleri olarak gruplandınlmıştır.

Kurum içi arz miktarı kurum içi talep mik-tarından fazla olan işletmeler üretim işletmeleri; kurum içi talep miktarı kurum içi arz miktarın-dan fazla olan i~letmeler ise tüketim işletmeleri olarak sınıflandırılmı~tır.

Bu işlemlerden sonra üretim ve tüketim

iş-letmelerinin net arz ve talep miktarları

hesap-lanmıştır. Bu amaçla net arz'ı bulmak için üre-tim i~letmesi olarak tanımlanan işletmelerin arz miktarlarından talep miktarları düşü1mü~tür.Net talebi bulmak için ise tüketim işletmesi olarak tanımlanan i~letmelerin talep miktarlarından arz miktarları düşülmüştür. Net arz ve talep

mikta-larının hesaplanmasıyla tüm i~letmelerin

sonra-dan ihtiyaç duyacağı mal miktarını başka

i~let-melere sevk etmeyeceği yani mükerrer

taşımanın yapılmayacağı varsayılmıştır.

Nite-kim ulaştırma modeli de bu tür taşımaların sıfır

maliyetle gerçekleştiğini kabul etmektedir (3,

(4)

218

Birim Taşıma Maliyetlerinin

Hesaplanma-sı: Birim taşıma maliyetlerinin hesaplanması iki

aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada i

ton etin i km taşınmasının maliyeti

hesaplan-mıştır. Taşımanın i i-i3 tonluk frigorifik tırlar-la yapıldığı, aracın gece ve gündüz sürekli yol aldığı ve ortalama 50 km/h hız yaptığı varsayıl-mıştır (6, 7). Son yıllarda soğutulmuş karkas ve lop et taşımalarda frigorifik araçların kullanıl-ması taşımada maliyetleri artırmada önemli bir unsur olan fire oranını yüzde i'in altına düşür-müştür. Sabit bir değer haline gelen fire oranı bu nedenle birim maliyet hesaplamalarında dik-kate alınmamıştır (16, 17).

i992 yılı cari fiyatlar üzerinden Et ve

Balık Kurumu yıllık fiili taşıma maliyeti; i km mesafe için, sabit maliyet 2.002 .- TLlkm, de-ğişken maliyet 2.074 TLlkm, personel masrafı ise 1.360 TLIkm olarak hesaplanmış ve buna ek olarak, aracın i km'de 500 ml (1.752 TL) yakıt, soğutucunun 21 ml (74.TL) yakıt kullandığı ve sürücünün de 1 km' de 50 TL harcırah aldığı tespit edilmiştir (6, 7). Sonuçta 1 km'lik taşıma maliyeti 7.312- TLlkm olarak hesaplanmıştır.

Bu hesalamalarda taşımada kullanılan

araçların talep merkezlerine taşımayı yaptıktan sonra dönüşleri dikkate alınmamıştır. Taşımayı yapan araç dönüşlerine ilişkin genel müdürlük-de herhangi bir bilgi bulunamamıştır.

Diğer taraftan işletmeler arasındaki mesafe ile yukarıda tesbit edilen km taşıma maliyeti çarpılarak iki işletme arasındaki mesafede 1 ton

etin taşınmasının maliyeti hesaplanmıştır. Bu

tesbitler ışığında üretim ve tüketim işletmeleri arasında hesaplanan birim taşıma maliyetleri Ek

i'de verilmiştir.

Alternatif Modellerde İşletme Birle,\'tirme-leri: Birleştirmelerde göz önüne alınan kriter-lerden birincisi kombinaların bulunduğu illerde-ki illerde-kişibaşına düşen et üretim miktarlarıdır. Kişi başına düşen et üretim miktarları, o ildeki hay-van sayısı, kasaplık güç ve nüfus gözönüne

alı-narak hesaplanmıştır (5). Her il için bulunan

kişi başına düşen yıllık ortalama et üretim

mik-tarlarından yararlanılarak Türkiye geneli için

kişi başı yıllık ortalama et üretim miktarları he-saplanmıştır.

İkinci kriter olarak Et ve Balık Kurumu

kombinalarının i988-i992 yılları arasındaki

beş yıllık dönemde kesim faaliyetleri ve kombi-naların kurulu teorik kapasiteleri dikkate alın-mış ve yıllık ortalama kapasite kullanım

oranla-rı hesaplanmıştır. Buna ek olarak bulunan bu

kapasite kullanım oranlarının da aritmetik ve

geometrik ortalamaları bulunarak 3i işletme

E, SAKARYA. Y, CEVGER - A. GÜNLÜ

üzerinden yıllık ortalama kapasite kullanım

oranları hesaplanmıştır (9).

Bu iki kriter ışığında bulunduğu ilde kişi

başına ortalama et üretim miktarı Türkiye

orta-lamasının altında olan ve kapasite kullanım

oranı da 3 i işletme üzerinden hesaplanan yıllık

ortalama kapasite kullanım oranından düşük

olan işletmeler seçilmiştir. Bu işletmeler tüm fa-aliyetleriyle birlikte kendilerine mesafe olarak en yakın ve yıllık ortalama kapasite kullanım oranları 3iişletme ortalaması üzerinde olan bir kombinayla birleştirilmişlerdir.

Bulgular

Et ve Balık Kurumu 1992 yılında

yurtiçin-de fiili olarak toplam 3i işletmesi arasında

25.463 ton et taşıması ile ilgili işletmelerin

kurum içi arz ve talepleri Ek 2'de verilmiştir.

EBK'nun i992 yılı toplam taşıma maliyeti

tara-fımızdan hesaplanan birim taşıma maliyetleri

üzerinden 147.819.053.000.- TL olarak gerçek-leşmiştir.

Oluşturulan i. modelde et dağıtımının yine

3i işletme üzerinden yapıldığı varsayılmıştır. Ek 2'de verilen arz ve talep miktarları üzerinden işletmeler üretim ve tüketim kombinaları olarak sınıflandı rılmışlardır.

Bu sınıflamaya göre, üretim ve tüketim

kombinaları için hesaplanan net arz ve net talep miktarları Ek 3-A'da verilmiştir.

Tablonun incelenmesinden de görüleceği

üzere arz ve talep miktarları birbirine eşit olup, taşımaya konu olan mal miktarı 19.334 ton ola-rak tesbit edilmiştir. Taşınan et miktarında gö-rülen bu azalış tamamen mükerrer taşımaların yapılmamasından kaynaklanmıştır.

Hesaplanan üretim ve tüketim işletmeleri

net arz ve talep verilerinden ve QSB adlı

bilgi-sayar programından yararlanılarak kurulan

model ve buna ilişkin 3 i işletme üzerinden

oluşturulan ulaştırma tablosu Ek 4'de verilmiş-tir.

Bu aşamadan itibaren oluşturulan ulaştırma tablosunda VAM' dan yararlanılarak elde edilen

başlangıç çözümünde toplam taşıma maliyeti

134.187.700.000.- TL olarak hesaplanmıştır.

Ulaşılan başlangıç çözümünü gösterir ulaştırma tablosu ise EkS'de verilmiştir.

Ek S'de verilen tablonun incelenmesiyle de

görüleceği üzere tüketim işletmelerinin

tümü-nün talebi karşılanarak üretim işletmelerinin

de-polarında et stoku kalmamıştır. Diğer taraftan

(5)

an-ET VE BALIK KURUMU KOMBINALAR ARASI ET TAŞıMASıNDA ULAŞTıRMA MODELİ UYGULAMASI ÜRETİM KOMBJNALARI 219 T

o

«: E T i. M K

o

M 8 i tl A l-A R-i

..

S OVA

!

f.UZIG iııızURU i KAYUlU i KONYA iMAl.ATY i $.URFA 'tAlYAN TOP~'tA.lıf ~ııı 3'm 66cr. ısoı ,2S44 13049 ~74 su;' 1':)#8;"

564

'396 8079 9410 'll74 2313 7.D4 'MM i~~ ııURDUR i i

5471

547

47S9 ;401 ll2ı7 _1"LG7

i

3m 7633 w7

ı

11033 S'I1IS4 i i

1074

766 1840

6427 _~ 10"3 6ı66 )934 .54 901' U079 MAHISA

924 1495

186 2605

47Jfi 11344 Ilm _~'2

ı

mo ls«) 11717 11911 z.ııuJ<.NU

2468

4633

i

456 7557

DOJ 5630 61'6 Z2!I6 19lJ 1884 LLILI61 lı62

AHK.UA

2855

2040

sıı

-

5416

TOPı.uı ARZ.

2468

28551 46331 2040

924 1595

2042

1972

18529

Birim taşıma maliyeti : xlOOOTlJton Taşıma Miktan: ton Tahlo ı.141şlcuncli Modelde Ulaşılan Optimum çözüm. Tahle ı.Optimal solution of 14 cntcıpriscs modeL.

dığı görülmektedir. Bu da ulaşılan çözümün

Bozulmamış (non-degenerative) Temel

Müm-kün Çözüm olduğunu göstermektedir (3, 24). Et dağıtımı için kurulan ulaştırma modeli-nin VAM ile ulaşılan çözümü belli bir tasarruf sağlanabileceğini gösterse de esas itibariyle ula-şılan bir "başlangıç çözümü"dür. Bu nedenle ulaştırma modelinin de öngördüğü üzere ulaşı-lan başulaşı-langıç çözüm'ünü, optimum çözüm yön-temlerinden biriyle optimuma ulaştırmak

gerek-mektedir. Bu itibarla optimizasyonu sağlamak

için MODl (Çoğaltan) Yöntemi'nden

yararla-nılmıştır (3, 14). VAM ile ulaşılan başlangıç çö-zümü, MODl yöntemiyle üç iteration sonunda optimuma ulaştmlmış ve toplam taşıma maliye-ti i34.032.500.000.- TL olarak hesaplanmıştır.

Ulaşılan optimum çözümü gösteren ulaştırma

tablosu Ek 6'da verilmiştir.

Ek-6'nın incelenmesinden de anlaşılacağı

üzere burada da m+n-i koşulu sağlanmakta,

bütün talep noktalannın talebi karşılanmakta ve üretim işletmelerinin fazla kalan et stoğu bulun-mamakta bu da ulaşılan çözümün Bozulmamış

Optimum Mümkün Çözüm olduğunu

göster-mektedir (3,24).

EBK'na bağlı işletmelerin kuruluş yeri

se-çiminde rasyonel davranılmaması nedeniyle

iş-letmeler birbirinden uzak ve dağınık bir yapı

göstermektedir. Bu durum kurumun et taşıma

maliyetlerinin yüksek olmasına neden olmakta-dır (2, 15). Kurum karlılığını olumsuz yönde et-kileyen bu faktörün etkisini azaltmak amacıyla bu çalışmada aynca iki alternatif dağıtım planı üzerinde durulmuştur.

Bunlardan ilk alternatif dağıtım planında, toplam işletme sayısı i4 olarak belirlenmiştir.

İşletme sayısındaki bu azalma metotda belirti-len kriterler ışığında işletmelerin birleştirilmesi sormcunda sağlanmıştır.

Bu ondört işletmenin 1988-1992 yıllan

arasındaki yıllık ortalama kapasite kullanım

oranlan ve hangi işletmenin hangi işletme kap-samına alındığı Ek:7-A'da gösterilmiştir.

Kurum içi arz ve talepler dikkate alınarak

14 işletmeli alternatif modelde, işletmeler

ı.

modelde olduğu gibi üretim ve tüketim kombi-naları olarak sınıflandırılarak net arz ve taleple-ri Ek: 3- B' de vetaleple-rilmiştir.

14 işletme üzerinden oluşturulan bu alter-natif dağıtım planı için yine VAM'dan yararla-nılarak başlangıç çözümü bulunmuştur. Bu

baş-langıç çözümünden hareketle MODl

metodundan yararlanarak bir iteration sonucun-da yine bozulmamış optimum mümkün çözüme

ulaşılmıştır. Bulunan optimum çözüme göre

toplam taşıma maliyeti 127.571.549.000.- TL

bulunmuştur. Bu çözüme ilişkin dağıtım planını gösteren ulaştırma tablosu ise Tablo 1'de veril-miştir.

Önerilen ikinci alternatif dağıtım planında Ulaştırma Modeli'nin özel bir şekli olan Transit

Ulaştırma (transshipment) Modeli'nden

yararla-nılmıştır (3, 18, 19).

15 işletme üzerinden yapılan bu alternatif dağıtım planı önerisinde, Bayburt kombinası 14

işletmeli alternatif modele eklenerek yeni bir

ulaştırma modeli elde edilmiştir. Bu dağıtım

planı önerisinde toplam işletme sayısının i5'e

çıkmasının yanısıra Ankara ve Bayburt

işletme-lerinin aynı zamanda birer transshipment point

(6)

Al-220

ternatif dağıtım planı için hesaplanan net arz ve talepler Ek: 3-C' de gösterilmiştir.

15 işletmeli alternatif modelin çözümünde

ise toplam taşıma maliyeti

125.840.990.000.-TL olarak bulunmuştur.

Bu alternatif modelin RAM ile ulaşılan

başlangıç çözümü, Ek: 7-B'de gösterilen mal

akışını ortaya koymaktadır.

Buna göre Erzurum ve Tatvan'da üretilen

bir miktar etin Bayburt'da depolandığı ve bura-dan da modeldeki en büyük talep noktası olan

Zeytinburnu'na gönderildiği, diğer taraftan

ikinci bir depo olarak planlanan Ankara'da

Kayseri, Malatya, Elazığ ve yine Tatvan' dan

gelen etlerin stoklandığı buradan da Ankara'nın

et talebi karşılandıktan sonra kalan miktarın

Bursa kombinasına sevk edildiği görülmektedir. Bunun yanısıra modelde üretim işletmesi

olarak yer alan Konya'nın Manisa ve

Bur-dur' un bir kısım talebini karşıladığı, Manisa ve Burdur işletmelerinin geriye kalan taleplerinin de Tatvan ve Şanlıurfa üretim kombinalarınca karşılandığı ortaya çıkmaktadır.

Tartışma ve Sonuç

Birden çok üretim merkezinden, birden

çok depolama merkezine malların minimum

maliyetle nakli söz konusu olduğunda bir ulaş-tırma problemi ile karşılaşılır.

Bu problem özellikle büyük işletmelerde ulaştırma masraflarının toplam maliyet içersin-de büyük bir yer tutması itibariyle çok

önemli-dir. Dolayısıyla ulaştırma maliyetini minimize

edecek bir çözümün bulunması, toplam

maliye-tin mimimazasyonu anlamına geldiğinden

so-nuçta karın da maksimizasyonu demektir (20).

Ülkemizde Et Endüstrisinin

geliştirilme-sinde önder kuruluş olan Et ve Balık

Kuru-mu'nda, dağıtım problemleri ve ulaştırma

gi-derlerinin minimize edilmesi her zaman

ağırlığını hissettiren bir konu olmuştur (8). Ulaştırma giderlerini birim taşıma maliye-tiyle taşınan mal miktarı belirlemekte ve bu

gi-deri minimize edebilmek için bu iki faktörün

kontrol altına alınması gerekmektedir.

1992 yılında Kurum' a bağlı 31 işletmede

üretilen etin 25.463 ton' luk kısmı işletmeler

arasında taşınmış ve fiili taşıma maliyeti ise

147.819.053.000.- TL olarak gerçekleşmiştir.

Bu etin tamamı karayolu taşımacılığı ile frigofi-rik tır ve termos kamyonlarla yapılmıştır.

E. SAKARYA - Y. CEVGER - A. GÜNLÜ

Kurumun 1992 yılı kombinalar arası et ta-şımasına Ulaştırma Modeli tekniği uygulama-sıyla çalışmada elde edilen sonuçlar şöyle özet-lenebilir.

Birinci modelde, kuruma bağlı 31 işletme üzerinden aynı koşullarda et dağıtımı yapıldığı varsayılarak ulaşılan optimum çözümde, fiili

ta-şıma maliyetine göre 13.786.553.000.- TL' lık

bir azalışla %9.32 oranında bir tasarruf sağlana-bilmiştir.

Et ve Balık Kurumu açısından ortaya

konan bu tasarruf oranını daha da artırmak ama-cıyla çalışl11:~daiki alternatif dağıtım planı geliş-tirilmiştir. Onerilen 14 işletmeli dağıtım planı,

fiili taşıma maliyetine göre % 13.7,

ı.

modele

göre ise %4.8 oranında bir tasarruf, 15 işletmeli alternatif dağıtım planı önerisinde ise fiili taşı-ma taşı-maliyetine göre %14.9, i. modele göre %6.2 ve 14 işletmeli alternatif dağıtım planı önerisine göre ise % 1,2'lik bir tasarruf yapılabileceği orta-ya konmuştur.

15 işletmeli alternatif dağıtım planında

yüksek birim taşıma maliyetlerine bakılarak

Tatvan'ın Burdur'a; yine Şanlıurfa'nın

Mani-sa'ya mal göndermesinin ranyonel olmadığı dü-şünülebilir. Ancak bu çözüm metod tarafından öngörülen en düşük maliyetli dağıtım planıdır.

Nitekim, Tatvan'dan Burdur'a, Şanlıurfa'dan da

Manisa'ya olan yüksek birim maliyetli taşımayı

model içerisinde engellemek üzere bu arz ve

talep noktaları arasındaki birim taşıma

maliyet-leri modelin tercih etmeyeceği kadar yüksek

(99.999.999.- TLlkm) tutularak yeni bir deneme yapılmış ancak toplam taşıma maliyetinin daha da arttığı görülmüştür.

Kurum et dağıtım probleminde ulaştırma

modelini uyguladığı ve bu modelin öngördüğü hususları yerine getirdiği takdirde, sadece dağı-tım şeklinin değiştirilmesiyle ulaştırma

giderle-rinde önemli ölçüde tasarruf sağlayabileceği ve

ayrıca araştırmada ortaya çıkan 6.129 ton gibi mükerrer taşımaları da bertaraf edebileceği söy-lenebilir. Genel ekonomi yönünden ise gerçek tasarrufun boyutları daha fazla olacaktır.

Kurum'da et taşıma faaliyetinin optimal bir şekilde yapılması için modem yönetim teknikle-rinin uzman bir kadro tarafından uygulanması gerekmektedir. Bunun için verilerin düzenli ola-rak tutulması, kurum bünyesinde faaliyette bu-lunan pazarlarna, imalat ve taşımacılık üniteleri arasında et dağıtımında koordinasyonu n sağlan-ması bir zorunluluktur.

Et ve Balık Kurumu'nun kombinalar arası

et dağıtım planı, ulaştırma modeli yardımıyla

(7)

ET VE BALIK KURUMU KOMBINALAR ARASI ET TAŞıMASıNDA ULAŞTıRMA MODELI UYGULAMASI 221

kesin bir zorunluluk olmadıkça uzak1aşılmama-lıdır. Kurum özellikle et taşımalannda

kullandı-ğı frigofirik araçlan, mal teslimini yaptıktan

sonra dönüşlerinde de mal taşıması yapacak şe-kilde planlanmalı, maliyeti artırıcı boş dönüşler önlenmelidir. Aynca kurum'un et taşıma

filosu-nu oluşturan tır ve kamyonlann çoğunun

eko-nomik ömürlerini doldurması nedeniyle bu

araçlann bakım, onanm ve modernizasyon

ça-lışmalannın yapılması gerekmektedir.

Et ve Balık Kurumu yukanda belirtilen

akılcı tedbirleri alması durumunda, ulaştırma

modeli uygulayabilir, dağıtım giderlerini

kont-rol altına alarak daha etkin bir işletme yönetimi sağlayabilir.

Kaynaklar

1. AkbaygiI, I. (1974) Ulaşıım.ıa Konusunda Programlamll

Yöntemleri (Çeviri), Istanbul Univ. Iktisat Fakültesi, Yayın

No: 336, IstanbuL.

ı.Alpugan, O., ve Ark. (1990) lşleıme Ekonomisi ve

Yöııe-ıimi, Beta Yayınları, IstanbuL.

3. Anderson, R.D., Sweeney, D.J., Williams, 'LA. (i 985) An Inlroduclion lo Mangement Siceııce. Quantitative

Approaches to Dccision Making West Publishing Company. Minnesota

4. Anonim (1967) us Meıhodes De Programmalioıı En Marie-re De Transport, Istanbul Üniv. Yay. No: 128ı, İktisat

Fakül-tesi Yayın no: 213, Sermet Matbaası, İstanbuL.

5. Anonim (1991) Kırmızı Eı SaMyi. Vi. Beş Yıllık Kalkınıııa Planı. Ö./.K. Raporu. Ankara.

6. Anonim (1992) Ekonomik Eıüt Tabloları. Bayındırlık ve ıskan Bakanlı~ı Karayolları Genel Müdürlü~ü Planlama Şu-besi Müdürlügü, Ankara

7. Anonim 1:1 ve Balık Kurumu Faaliyeı Raporları.

19XX-ı992, Ankara.

8. Aral, S. (1971) Memlekeıimiz Eı ve T:r Mamullerinilı

Sürü-münde Eı ı'e Balık Kurumunun Yeri ve Öııemi. Doktora Tezi,

Ankara.

9. Arkın, E., Colton, R.R. (196X) Ekonomi. lşleımecilik.

Psikoloji. I:ğilim ve Biyolojiye Uygulanan Istaıisıik

Metotla-rı.Çev. S. Kendir, Ayyıldız Matbaası, Ankara.

10. Bulutay, T. (1965) Doğrusal Programlama, Ank;tra Üniv. Basımevi, Ankara

i i. Clary, G.M. (1983) bııerregioMI Compeıilion in The u.s.

Caııle Feeding/Fed-Beef Economy wirh Emphasis on The

So-uıhern Plains. Dis Abst, International A. 1983,43, 3658.

12. Clary, G.M., Dietrich, R.A., Farris, D.E. (l9R6)

Ef-fecıs of Increased Transportaıion Cosıs on Spaıial Prices

Dif-ferences and Oplimum Locations of Catlle Feeding aııd

Sla-ughıer. W AERSA, i9R6,028-06039.

13. Çakıcı, L. (1978) Taşıma Kaplarıyla Zincirleme Taşımacı-lık, A.U. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No: 421, Anka-ra.

14. Faur, L.W., Williams, W.E. (1959) Economics of

Transportarion. 2: 17-27, Harper and Bromes Published,

Newyork.

15. Fenn, M.G. (1977) Markeıing LiveslOck and Meaı, FAO

Marketing Guide No: 3, Rome.

16. Gülerman, A. (1975) Eı Endüsırisinde Dağiilm Maliyeıinin

Minimum KılınmllSI, Iç Anadolu Ekonomisinde Kasaplık Et

Pazarıama~ı Semineri Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Bor-saları Birliği, Ankara.

ı7. Gülten, ş.(1975) Hayvan Naklinde Fire ve Zaiyarın

Azal-ıılmasılmkanları. Et End. Derg., 54, 37-39.

iX. Heady, E.O., Candler, W. (1963), Linear Programing

Meıhods, lowa State University Press, lowa

19. Karadağ, S. (1992) Ulaşıırma Modeli ve Türkiye Kömür

lş-leımeleri Kurumu'nda Bir Uyııulamll. Gazi Univ. Fen BiL.

Enst., Yüksek Lisans Tez.i, Ankara.

20. Locklin, D. (1972) I:conomics of Transporrarion. i: 1-19, Richart, D. Irwin Ine. Homewood, 7th. cd., Illinois.

21. Martinez, J.L. (1986) The Economics of Alıernalive Fresh

BeefDistribuıion System. WAERSA. 02R-03015.

22. Müftüoğlu, T.M. (l9R9) lşleıme Ikıisadı. Turan Kitabevi, Ankard.

23. Pendlum, D.W., Davis, .LT., Meyer, A.L. (1984) An

EeOllOmic Analysis of The bııerregioııal Moı'emenı of Kell'

lUeky Feeder Caııle. Agri(;ultural E(;onomics Research Report

University of Kentucky No: 38, 30 pp, Kentucky.

24. Uman, N. (1974) Ulaşıırma Modeli ve Peırol Ofisinde

Uy-gulama Denemesi. A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, Yayın no:

369, Ankara.

25. Ward, J.B., Farris, D.E. (1990) Eçlimaliıııı Tmek Raıes

for Refriııeraıed Food Proliııcıs. J Foo<! Distri Res, 1990,21:

(8)

EK:!.

Üretim ve Tüketim Işletmeleri Ara~l Birim Taşıma Maliyetleri Unit transportation costs among sources and destinations.

EK:2.

EBK Komhinalarının 1992 Yılı Kurum içiArI. ve Talepleri (ton)

Demands and supplies of internal Meat and Fish Organization slaughıerhouses inı992 .

'"

N

'"

• \ üo .••j (,cı 3~ao 3000 2 ~oO 2o oO 1 \ O O 1oOo 500 O

.

_,

i

_i

,>

..

i

Q 5 o ~ l' ı " ~ i & _~

_t

~

.

~

"

~ 9 iz _~ _e

i."

R Z ı::ıT "L E P

(9)

ET VE BALIK KURUMU KOMBINALAR ARASI ET TAŞıMASıNDA ULAŞTıRMA MODELİ UYGULAMASI

Ek: 3-A

Üretim ve Tüketim Işletmelerinin Net Arz ve Talep Miktarları Net Dcmands and Supplies quantities of sources and destinations. (ton)

U,etimjdlt-~m i An TllkdiJrr 1

-faı;;;

AGRI i 24~4stlJruJ 4':'29 KAYSERI i 2040 Z.BURNU i 4003 ERZURUM 1963 H.PAŞA 3557 ELAZIG 1875 MANİsA 2605 MALATYA 1595 ANKARA 1291 SULUOVA i 1436 BURSA 1282 TA1VAl.; 1340 BURDUR 1017 Ş.URfA 1144 E.SillIİR 676 SiVAS 1093 ADANA 563 BİNGOL i 980 K.MONU 60 KnNYA 914 KARS 46 DİYARDAKIR 563 DAYDURT 5 AFYON 470 VAN 433

i

ERZİNcAN 343 GAZİ.Aı.•..•'TEP 323 YüKSEKOVA 198 SAKARYA i 118 i MARDİN 12 TOPLA\1 i 193:;4 i 1~334 Ek: 3-B

Üretim ve Tüketim Işletmelerinin Net ArL ve Talep Miktarları Net demand and supply quantities of sources and destinations (ton)

223 U,-eti,i neleri UM ELAZIG S.OVA .URFA KAYSERİ TA1VA" MALATI'A KONYA TOPLAM . ~ 2855 2468 204~ 2040 1972 15~5 9~4 1852~ 7557 5416 2605 1840 564 547 18529 Ek: 3-C

Üretim ve Tüketim Işletmelerinin Net Arz ve Talep Miktarları Net demand and supply quantities of sources and destinations (ton)

U,etimJSÜlmeleri An: mlerim iddmdni i ToJ",

ERZlJRUM i -163R 7..UI ılıNı i 7557 EL\ZlG 2855 .'\.lIJK1'.RA 5416 S.OVA 2468 MANİsA 2605 SURFA 2042 DURSA 1840 KAYSERi 2040 ADANA :')64 T1\TV.'\."lo,j 1972 BURDUR 547 MALATI'A 1595 BAYBURT 5 KONYA 98 TOPLla~1 1853-1 1853-1

(10)

EK:4.

EBK Için Oluşturulan 3 i lşletmeli Ulaştırma Tablosu . . ,' ... Transponation chan combincd by 31 enterprises prcpared for The Meat and Fısh Orhanızauon.

ÜRETiM KOMBiNAlARI T

o

K E T i M K O M B i N A L A R i

;.FYON S OVA BINGO. "':;RI DEW<iR ev.zG ERa'KA ERZlıR<.' G AIIT:P I<AYsERI ~.oı-YA '4AU'TYA St',AS ~ ~'F~ TATVON V.6Il WROlN , OllA ~~ TCPU'"

T'ül'

4197 511i 4855 7589 3919 3773 5747 6602 1535 ~501 2!>44 3049 3685 2~74 ~37 6719 9348 8847 5805

>U>lu. ₅₆₃

---_'12"--

_53,,--

f-_.--

f..---liB40- &019- 799S--;410.- S:C~6-f.07.-' 1--- ',334- 6193'- -7494-- "055e-- 11589-i8~ 1i612 3~7

---9133 10733 2513

BuROt,R ₁₀₁₇

---_'200-- _47"-- _{'8•• ,-} ~--- 9~Ö6-- i4öf--' '78-1&--' 9227' .

o-16-ı,

.-e.067

--

-_.-

--~

--

,... '8i.ej-' ',0-S!-- 11911 1ôö31- 1218. ıaf"

----10681 3b75 7656 5995 BuIl!>J> ₁₂₈₂ ---_'1228- _399-9-- f----"946ö--

----

7319-- -6730-- f-- '._. 6537 --_...:..1---._--- 65"73'- 49Ü-- n7'5- 763'-- 101128-89.9 11590 1375 8379 113.8 8145 ~985 2.93 e şe"ı, ₆₇₆

----

'2245-- '642"7--'1öi,w-'1,896- 10361- 96'00- 916'-- f----10573 '7917- -.---£.266 ~3934...

-

BeM--ı3041- '9015-- 12079- 131tO 10390 I«St 3517

MAltl~ ₂₆₀₅ ---- _3415-- ---,,-.---'t0öi9- 10799- --- 93"'- --_._-- ._--- ----..

_-

_0_-B540- 681.1-9717-- i1m,- 12773- 11092 131i7 '.5~ .738 10382 8372 9798 8737 ~952 5250 Z 8'JR,ıv ₄₀₀₃

---- -ı4ıı--

4738--- 'tOO19- '10799- 10ö17- 8920- .---a02e

-_

9417..

_-

8335- f.645---- _.-..943---- 82Hi"-- 6SÖ;-- _._._-9410 i1550-- 12466- 10785- 13161 ----1143

H P:"~J, / .~ ---_'2091-- _2&ii,--_'G9itj- c-C'-'-- _6953- .-..---- --- _..- -- .-... ::515-'- 21~T'-

ı

~iıi--- 6~81-'- 86'4'-- 9'359' -7999 5849 526. 6665 5212 3«.1 7655 11486 2033 5Ir,,:;..rı ₄₂₂₉ --- _'36'34-- _1813-- f----.- ----752.- -- ---- --- 6'6'75'- _~~ 3(;s'5-- -56~I~-~'3583-- 7114'-- &745-- %-42 2632' 7173 7875 6420 5140 6551 82.7 10273 KA~lA."QN ₆₀

f--.--.-'7i65-

~.-

1&7:3"-ı:!81-- 2852.- 26~3-

----

1126 ~---914 4'978- .öS4- ~----6~81 -33i8'-719~-- 419Ö- '29iO- 373'-- 3977 5111 71"5

--f>;.\'BiJRl

-~

---

_'9871-- 6281-- 3ng- 1652-- 4292- 4210- ~_._.-295. ıMı-- 6697 -

---

E.2De ~_.8(~2

__

... 5016

_._-

'47&2-- 5£37-- 3336- 3319- 5ö~ -00- 9922

--KARS

-~

---

1872-- 2303-- 6690-- Tiiiö-- 673.- '5630- '504'5'-- 6456-- ----₅₀₂₃ ~'296- 1923--.- 4884-- 3224--- 6061- 8262-- 9139- 7436"- 1;267 2252 -AJ~I~ ₁₂₉₁ TOPW.l

470 1436

980 2494

563 1875

343 1963

323 2040

914 1595 1093 1144

1340 433

12

198

118

19334 'IR.:

Birim taşıma maliyeti : xl 000 lL/ton

(11)

EK:5

31 ışıetmeli Ulaştırma Probleminde Vogel's Approximalion Meod (VAM) ilc Bulunan Başlangıç Çözümü Basic soluıion found hy V AM over 31 enıerprises with ır.ınsponation prohlems.

KOMBINALARI

ÜRETIM

I-ÇY':N S (". 3""3ul Af jR! d_ıP F;LA~_. F.'lll~' ; ",,:ıp1) (; AtıttI' ~.J,iSı:RI "-('ıf-l'r' \IAlAT,'.\ ..,WJ~ _Ş_{.P' •} TA1VAl' '/M MAP)I"J yr)Vı S/xAP T()Pl6U

TAUP

• '97 5111 .855 7!.89 3919 3n3 5H7 ~602 153!. 2501 2544 3~9 3685 257. !.637 5719 9l-4B 88H 5£05

~~MJA

551 12 563

--_._---T~14-5316 9139 1N3) 8S10 9079 79l'l ~4ıO--_.-6-1~f 5074- ;51)'- 733A -- 6193- 14:qT'-10558'':'"

t1ser-

"836iı- ın12- ~07-

_._---P1.'P,:",1 ıp

904 113 1017

2(\17 4799 9461 10551 '95ô5- f-e;,01-- _-78if- _~27- _76~-- _5061- 3575--- '76s1i---- 59'95-

rem--

~33- 11911 I---;-ooı-l 12788 1199-

---P','q

200 1082 1232

---1.28 3999 8379 9468 IIl-4B 7319 ~- mo- B«5'-

'6rn--

3985- m)'- 6573 - 4ffi-- 7575 -

ıng-

1082:3 te-l49

1175-___ o

11!.90

E~cıJP

676 676

._----'.41 1427 10660 11891 10361 19600 91~1 1-;0573- 7'177-- 12"- m4"--8~- 'TIii-f-go;r- 12öTi- 13110 103!lO 14499 3~1j-

---"'MJl5/.

470 6e3

323 9ts

10 _Jı4.4 2605

t----~11 4738 1003' 10791 ~)B' '!L:W4 -- mf- e7ir- 'iffi-~iigz-

mr--

9540 --- im- ₉₇₁₇ ₁₁₉₁₈ ₁₂₇₇₃ ₁₁₀₉₂ 1319'7-

«~-____ o

!pı~'''J

1436 ₁₁₉ 4003

--- _~15

1473• 1003.

ımr

lio-;-T;ı:~1ö-mr-fıı417 ---

"im--

.141'- 4'iIT--- U8:,- 'i!Ö7- 1410-- '1S50--

ım-r

1<)785

ınir

Tı4i-

_._--~PA~l.

31 343 1963 1033 79 118 3557

----

2(ig,-2516

'*

7!'t9 1113 '1141 -'- s,0i4-- 6iii--"" i24}-- ;m---

mr-

5;03 -- 14«'-- 'ml-

~,-

9ı~-7;55 -i«ii-

~33----c:, •••J:MI

980 _~~4 1595 4229

-3f~

1'813 rm 7H5

752.-- 20 'T1'.iD-

rm,-- "n.--

39.r- "3ii5- 56'7T-"- 1ffi- 771.--

mr-

_'142 8247 10.73 2£32-

---~A~U •.••'J~

2448 60 60

1---7765 ~44 1879

''''

2"'--

"jffi- IT~ ~L.---7'q7!- ~-

rni.-

_{'3ife-- Tıi5--} .'90'-

~-

3736 3171 5'1'.- 71'95-

----B6\t'I~T

5

-9f.71 6Z31 3239 11-62

_m'

.~70 -- 2914 1143- 's691 -- _"iii- -854)--'5iIT6-- 00'- 5i3T- _H3' ₃₃₁₉ ₁₀₁₆ .~3'-

---gm-____ o.

~,.P":

48

46

---.--

lFn--6690 ID4- 1630-- mii'- ~!i--iıi2~-- »91-- 19ii'--'lü4--- _32"- 106'---

lr&r-

9139'- _H36 ₁₁₂₆₇- ns,- .---2303 7780 ""~~A 883 428 1291 r ''l)~...ftU 470 1436 980 2494 563 1875 343 1963 323 2040 914 1595 1093 1144 1340 433 12 198 118 19334 ap~ T O K E T i M K o M B i N A L A R i

Birim taşıma maliyeti : XLOOOTL.'ton

Taşıma Miktan :ton

I"

(12)

T U K E T i M K o M B i N A L A R i EK: 6.

3ılşleuneli Ulaştırma Problemi için Bulunan Optimum çözüm. Optimal solution found for 3ıenterprises with transportation problems .

.• Y ••'N ~0\'. e "ciOL .t(l~ C!lAIcP :uım EFlZI"Cl ,";'lıO" """T~P I<.&YS['" ı<l5W4 Ol,Iu'IVA

~."

>~4 .'lVAN VAN WIRC<" "0'/' ~AI-:lıı;oov Tı)Pl»4 TAıl...EP

4197 5111 4855 7589 3919 3773 5747 6602 1535 2501 254-\ 3(149 3685 2574 5637 6719 9!~8 nH 5805 .ırıı.r!.1

323 240 563

-.-_.

ITi.- 5396"-- '9139 m"3ı-- eıi40- --.--8079 "7999- ~qTıö- G-t5i-' Söfi""--"251i--- '~.ı4- ~193 7494 1055i--'- 11589 Bfij-"1"26ı2"-34ii7 - ---

_.-ELIO:UP 581 424 12 1017 ---- 2047 4789 9461 10551 9505 8401

--

_1816-- m7--- 7619- 5ö6T-3575"- n55-- -~995 8657 11033 11911 10031 12788 1199 ----EI.C)36, ~lQQ 1082 1282 1228 3999 8379 9468

--

~8 7319 6730- -ıı145- 6';37-- 3985 ---- ---2491 6~.73

---

.\913 7"575- 7639 10828 8S\49- '1;590 1375 E ~E~r.ı:; 676 676 ___ o 2245 ~27 10660 11896

--

10361 9600--

---

9161 10513- 7917-- 6266--- --_.-39~ 8£54- 7341 9015

--

1Tci7r-=- 13110 10390 14499 3517 --M.V.aSA 470 563 95 914 563 2605

._--~15 .738 10039 10799 - 10382 ğji".- 8312--- 9798-- 8;37- 5"9.012--- ~250-- --_.---_B!~O

.;rı"---

9m--

119iT-- 1277~ 1"1092 '1ffir 1~r- -

-L~ılı:;o'1l1 1436 119 4003 .---- ₃₄₁₅ ₄₇₃₈ ₁₀₀₃₉ ₁₀₇₉₉ ₁₀₀₁₇ 8920 -- 8028- ---9417 83"35-- -~T-

----

4943 ~ij3- ';507 9410 1155'3 12466 10785 13161 114e

-_

..

_-~ .AŞ' ₂₁ _{343 1963}

1~~

79 118 3557 .~_._-

--6953- sö4ğ-'- 52G-t'-- i;6iÇ- 5242- 25"15--

----

5103-

eıeı --

8U'-- 9359 - 7m- 1;486

--2091 2596 6909 7999 2142 3444 2033

':1'l(AN

980 1654 1595 4229

--- _36"54- _18~ ₇₁₇₃ _78;5 ₇₅₂₄ _~20 ---₅₁₄₀ _655'- _6675- _3948- _{36e~- M-fi-} _ifEiJ"- 7714-- 8745- 954~ 8~47- ₁₀₂₇₃ 2632 --

----kAr,:"a",c~ 2448 60 &J ---- ₇₇₆₅ ₃₄₄₄ ₁₈₇₉ ₂₂₈₁ ₂₈₅₂ ₂₆₈₃ ₁₁₂₆ ---- _4919- _{4094 -} _6281- _3i7i- _{7195 -} _4190- 2910-3736 3977 511' ;195 ----914 [a'11I.pı:;"T 5 5 ---- -ge'i1 6281 3239 1652 --4292- '4270-- 2954- 1~3-- 6697-- 6208-- .- ----8642 Sö16-

7m--

5637 3336 .-T3i9=-- 5016- 4).13 9922- ---~:P~ ₄₆ ₄₆

---

5630 0- -gQi5--____ .l- ___ 2296"- 192)- «ii- -3224 -- 6061-- 8262-- 9139- 74"36 ---18'2 2303 6690 77~0 67~ 6456 5023 11267 ~252 AtJ<.,U=~ ₈₆₃ ₄₂₈ 1291 ToP""" ₄₇₀ ₁₄₃₆ ₉₈₀ _{2494 563 1875} _{343 1963} _{323 2040} _{914 1595 1093 1144} _{1340 433} ₁₂ ₁₉₈ ₁₁₈ 193~4 ."

Birim ıa"ıma maliyeti : dOOO TL/ton

(13)

ET VE BALIK KURUMU KOMBINALAR ARASI ET TAŞıMASıNDA ULAŞTıRMA MODELI UYGULAMASI

EK: 7-A

Kombinalararası Yapılan Birleştirmeler. Combinations performed among slaughterhouses

227

Kapasite

Kullanım Oranı: hritmetik

Ortal~a:

13,49

Geometrik

Ortalailla: 7,78

EK: 7-B

i5 İşletmeli Modelde Mal Akışı Producı llow chart in 15 clItcrprises modeL.