1. K A N A L /
ANMA PROGRAMI
T T - ->0 5 ^ , 3
_________________4Yitik cennet’in peşinde
T ürk edebiyatının
geçiş döneminin özgün
yazarlarından
Abdülhak Şinasi
Hisar, ölümünün 25.
yılında anılıyor.
Kültür Servisi - “ F’ahim Bey ve Biz” , “ Ç am lıca'daki Eniştemiz” ve “ Ali Nizami Bey’ in Alafranga lığı ve Şeyhliği” romanlarının ya zarı A b d ü lh a k Şinasi H isar (1883-1963) bugün 1. kanalda ölü münün 25. yıldönüm ü dolayısıy la anılıyor.
Çocukluğu Boğaz, Büyükada ve Çam lıca’ da dadı, kalfa ve müreb- biyeler arasında geçen Abdülhak Şinasi Hisar, küçük yaşta Fransız ca öğrendi, komşuları olan Tevfik Fikret’ ten Türkçe dersleri aldı. Galatasaray Sultanisi’ ni bitirdik ten sonra Paris’ te Siyasal Bilgiler O k u lu ’ na devam eden Hisar, Fransa’ da hem JönTürkler’ in ara sına, hem de Fransız sanat ve ede biyat çevrelerine girdi, Anatole France’ la dost oldu.
Rom ana oldukça geç başlayan Hisar, ilk yapıtı “ Fahim Bey ve
Abdülhak Şinasi Hisar
Biz” ile 1942’de C H P Hikâye ve R om an M ükâfatı’ nda üçüncülük kazandı. Romanlarım cumhuriyet dönem inde yazmış olm asına kar şın, Meşrutiyet kuşağı yazarların dan ayrılmayan yönleriyle Türk edebiyatının geçiş döneminin ö z gün yazarlarından biri olan Hisar, özellikle Marcel Proust’ tan etki lendi ve geçmişe yönelerek hem ro manlarında, h en )£ n ı yazılarında geçmiş yaşamı anlattı ve övdü.
R um elihisarı, Büyükada ve Çam lıca’ daki yalı ve konaklarda
geçen çocukluk günleri giderek Abdülhak Şinasi Hisar için bir “ yitirilmiş cennet” e dönüştü ve büyük bir özlem kaynağı oldu. Hi- sar’ a göre, “ Boğaziçi medeniye ti” , insanların yüzyıllarca büyük çatışmalardan uzak yaşadıkları ideal bir yaşayış biçim iydi. Nite kim Hisar, bu düşünceye dayana rak, Osmanlı toplum yaşamının üst düzeyini oluşturan seçkinlerin yaşamlarım ve değişmelerle zorla nan dünyalarını en ince ayrıntıla rıyla anlattı. H isar’ ın hep bu çev reden seçtiği kahramanları, kültür lü, içe kapanık, dengesizliğe yat kın ve kişisel girişimleriyle başarı kazanma düşleri içinde yaşayan, ancak bunları gerçekleştiremeyen insanlardı.
Abdülhak Şinasi Hisar, “ öykü ” olarak nitelediği romanlarında, alışılmış roman yapısından sık sık uzaklaştı, kendisini klasik roman anlayışıyla sınırlamaktan kaçındı. Kurmaya çalıştığı soyut geçmiş dünyasını somutlayabilmek ve ger çeklik kazanmasını sağlayabilmek için kahramanların korkularını, kişisel meraklarını, sevdikleri ye meklere/varıncaya kadar anlattı.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
