Turk Noro§iriirji Dergisi 6: 81 - 89, 1996
DENEYSEL ARA~TIRMA
Kutlay: Noral Greft ve Hiperbarik Oksijen
Hiperbarik
Oksijen
Greftler
Tedavisinin
Fotal
Uzerine
Etkisi
Kortikal
Effect of Hyperbaric Oxygen Therapy on Fetal Cortical Grafts
A. MURAT KUTLAY, M. NUSRET DEMIRCAN, EMIN ELBUKEN,C.
<;INAR BA$EKIM,HUSEYIN BALOGLU, KORKUT ALKAN
GATA Haydarpa~;a Egitim Hastanesi, Noro~irurji (AMK,MND,KA), Deniz ve SualtJ (EE), Radyoloji (C(:B) ve Patoloji (HB) Klinikleri, istanbul
Ozet: Noral doku transplantasyonlannda greftin ya~ama ~ansml etkileyebilen bir <;oki<;ve dl~ unsur soz konusudur. Transplantasyon sonrasmda greftin konak<;l ile anatomik bir butUnlUk olu~turabilmesi i<;inbelli bir sureye gereksinimi Vardlf. Heniiz damarlanmasl tamamlanmadlgl i<;in de greftte en yiiksek oranda hiicre kaybl bu donemde olmaktadlr. Bu <;ah~madatransplantasyon sonraSl deneklere hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT) uygulayarak bu tedavinin greftin geli~imi ve konak<;lyla butunle~mesi uzerine etkilerini ara~tJrdlk. (:ah~mamlzda 30 adet eri~kin Wistar albino Sl<;ankullandlk. Sl<;anlarher bir grupta 10adet denek olacak ~ekilde 3 gruba aynldl. Birinci grupta sadece frontal loba bo~luk a<;lldlve HBOT uygulandl. ikinci grupta lobda yer a<;1lmasmltakiben 16 veya. 17 gunlUk fotal Sl<;an kortikal dokulan transplante edildi. U<;uncugrupta ise aym ~ekilde transplantasyonu takiben HBOT uygulandl. HBOT'ne transplantasyon sonrasll.saatte ba~lamldl ve 5 gun devam edildi. Sl<;anlaragunde iki kez 90 dakika sureyle 2 ATA (atmosphere absolute) basm<;h % 100 oksijen uygulandl. Sl<;anlar,ameliyat sonraSl 7. giinde radyolojik incelemelerini takiben feda edildiler. Radyolojik ve histolojik degerlendirmelerde greftlerin ya~ama ve buyume oranlanmn u<;iincugrupta daha yiiksek oldugu, konak<;1yla butUnle~melerinin yeterli duzeye ula~tJgl saptandl. Anahtar Kelimeler: Fotal korteks, hiperbarik oksijen,sl<;an, transplantasyon
GiRi~
Son ylllarda fatal naral doku transplantasyonu, travmatik kakenli veya <;e~itlinarolojik hastahklar sonucu ortaya <;lkanbulgulann tedavisinde farkh bir tedavi hiru olarak kar~lmlza <;lkmaktadlr. Rutine girmese de gerek deneysel gerekse klinik <;ah~malarda elde edilen bazl ba~anh sonu<;lar,
Abstract: Both extrinsic and intrinsic factors affect the survival of neural tissue transplantation grafts. Grafts needs a time period for integration with the host after the transplantation. Cell loss of the graft is highest in this period since vascularization has not been completed yet. In our study, we investigated the effect of hyperbaric oxygen treatment (HBOT) on development rate and integration of the grafts. We used 30 Wistar albino rats. Rats were divided into three groups of 10 rats. In the first group only cavitation in the frontal was performed and then HBOT was given. In the second group, we transplanted fetal cortical tissue which was obtained from rat fetuses of 16-17 days of age following cavitation. In the third group we applied HBOT after the same transplantation procedure. HBOT was begun at the first hour after transplantation and was continued for 5 days. 100% oxygen in 2 absolute atmosphere (ATA) pressure was applied to the rats for 90 minutes in each session, twice a day.Rats were sacrified at the end of the 7th day, after radiological evaluation. Analysis of histological and radiological findings showed that in addition to survival and development rate, the degree of integration of the grafts reached to optimum level in the third group.
Key Words: Fetal cortex, hyperbaric oxygen, rat, transplantation
konunun guncelligini korumaSInl saglamaktadlr. Kimyasal veya mekanik olarak motor, duyusal, kolinerjik ya da dopaminerjik sistem bulgulan olu~turulmu~ deneklerde <;e~itliderecelerde umit verici sonu<;lar bildirilmi~tir (3,4,11,13,15). Yine ek olarak literaturde Parkins on hastahgl, Alzheimer hastahgl olu~turulmu~ deneklerde yapllan <;ah~malarda bazl i~levsel di.izelmelerin
Turk Noro~irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996
saglanabildigini rapor eden <;al1§malar mevcuttur (2,11,12). Bu ba§anl1 sonu<;lara paralel olarak klinik <;al1§malarda belirgin bir hlZ kazanml§, ilk klinik <;al1§malar otolog adrenal medulla dokulannm Parkins on hastal1gmda kullamml ile ba§laml§ ve bunu diger <;al1§malartakip etmi§tir 0,23,24,25).
Ancak hem deneysel hem de klinik <;ah§malarda elde edilen sonu<;larm farkh olmasl, i§levsel duzelmelerin kahCl olmamasl ve surelerinin farkhl1klar gostermesi gibi nedenler <;e§itliyorumlara yol a<;maktadu. Yine de bu <;al1§malarm hepsinin kesi§tigi ortak nokta, greftin transplantasyon somasmda konak<;l parankimi ile butunle§ebilmesi i<;inbelli bir doneme gereksinim oldugu yonundedir. Henuz butunle§me olu§madlgl i<;in de greftin en yuksek oranda hucre kaybmm bu donemde oldugu rapor edilmi§tir (30). Bu anatomik butunle§me suresi <;e§itli <;ah§malarda farkhhklar gostermektedir. Dunnett ve ark. <;ah§malarmda greftin geli§ebilmesi, butunle§mesi i<;in ortalama 1 aya gereksinimi oldugunu bildirmi§lerdir (13). Bazl yaymlarda da bu surenin daha uzun oldugu belirtilmi§tir 01,26). Buna paralel olarak, bu konudaki benzer <;al1§malann <;ogunda da genelde 1 ay ve somaSl donemlere ait degerlendirmeler rapor edilmi§tir 05,17,27,28,30).
(al1§malann <;ogunda ama<;greftin saghkl1 bir §ekilde geli§imini ve dokuyla butunle§mesini saglamak olmu§, bu ama<;la <;e§itli teknikler ve norotropik maddeler denenmi§tir. Bir grup ara§tlnCl transplantasyonun, konak<;lda yer a<;lldlktanbelli bir sure soma yapllmasmm greftin ya§ama §ansml artbrdlgml rapor etmi§lerdir (3,4,17,27). Bazl yaymlarda bir taklm noronotrofik ve sitoprotektif faktorlerin kullamhmlyla greftin sagl1kh geli§imine yardlmCl olunabilecegi belirtilmi§tir 06,21,22,29). Diger bir <;ah§mada ise, greftin oksijenizasyonunun onemine deginilmi§, glukoz metabolizmasma olumlu katkllarda bulunabilecegi one surUlmu§tur (30).
Hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT) arbk gunumuzde antiodem, neovaskularizasyonu uyanCl ve doku oksijen miktanm artuma gibi yararh etkileri nedeniyle <;ok <;e§itli patolojilerde esas tedaviye yardlmcl olarak kullamlmaktadlr (5,6/14,20). Greftin oksijen gereksinimi ne kadar erken saglamrsa hucre kaybmm 0 kadar az olacagl, ileride de 0 derece saghkl1 bir greft olacagl du§uncesiyle, deneklerimizi transplantasyon somaSl HBOT'ne aldlk ve henuz damarlanmanm olu§madlgl donemde plazmadaki <;ozunmu§ oksijen miktanm artuarak grefte oksijen destegini saglamaYl boylece erken donem nekroza giden noron sapsml azaltmaYl dolaYlslyla saghkl1 geli§en greftin konak<;l ile olu§turacagl
Qf')
Kutlay: Noral Greft ve Hiperbarik Oksijen
butunle§menin suresini klsaltmaYl ama<;ladlk. Radyolojik ve histolojik olarak elde ettigimiz sonu<;lan, literatur e§liginde degerlendirdik.
GER£(; ve YONTEM
Bu <;ah§mada konak<;lolarak aglrl1klan 180-260 g arasmda degi§en eri§kin Wistar albino sl<;anlar kullamldl. Greft olarak kullamlacak fatal kortikal dokular ise gebeliginin 16. ve 17. gunlerindeki sl<;anlardan saglandl. Konak<;l denekler her bir grupta 10 ad et olmak uzere 3 grub a aynldl. Turn sl<;anlara intraperitoneal sodyum pentobarbital (40 mg/kg) verilerek anestezi saglandl. I. gruptaki deneklere orta hat skalp kesisini takiben sag tarafta koronal suturun 1 mm onunde, orta hattm 2 mm lateralinde kalacak §ekilde yakla§lk 2x2 mm'lik fron-tal kraniektomi yaplldl. Mikroskop altmda dura mater a<;1ldl,beyin dokusu ince kapiller pipet yardlml ile yakla§lk 2mm3 al1narak bir bo§luk olu§turuldu (28). Ameliyat somaSl donemde denekler HBOT'ne al1ndl. 11 .ve
Ill.
gruptaki deneklere beyinde yer a<;llmaslm takiben, fatal kortikal doku transplante edildi ve greftin uzeri dehidrate olmasml, enfeksiyonu ve <;evre dokulara yapl§lkhklan onlemek amaCl politetrafloroetilen cerrahi zar (Gore-Tex) ile ortuldu (8).Ill.
gruptaki denekler ek olarak ameliyat somaSl l.saatte HBOT'ne almdl ($ekil 1). Turn deneklere ameliyat sonrasmda 30 mg/kg sefotaksim IM olarak uygulandl.HBOT uygulamasl: LGrup (kontrol grubu) ve
$ekill: HBO tedavisi i<;inkullandlglmlz basm<; kabini.
Ill.
gruptaki denekler, ameliyat sonraSl l.saatte ba§lamak uzere hastanemiz Deniz ve Sualtl Hekimligi Klinigi ile yapllan protokol geregi 5 gun boyunca gunde iki kez HBOT' ne almdllar ve her seansta sl<;anlara 2 AT A (atmosphere absolute) basm<;ta% 100 oksijen 90 dakika sureyle uygulandl ($ekil 2).Turk Noro~irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996 Kutlay: Noral Gref! ve Hiperbarik Oksijen
Fotal dokulann elde edili~i: En az 20 gun birbirlerinden ayn ya~ayan di~i (n:7) ve erkek sH;anlar
kraniyektomi bolgesinin proksimalinden distaline kadar koronal planda 1 mm kesit kalmhgmda kemik ye parankim pencereleri incelendi.
~ekil 2: Her seansta HBO tedayisinin uygulam:;; :;;ekli.
~?ekil3: Enjeksiyon sistemi; a) kapiler tUp, b) konnektor, c) tiiberkiilin enjektorii.
BULGULAR
Histolojik inceleme: Oekapitasyon somaSl dokular, % 10'luk tamponlu formaldehit solUsyonunda 7 gun bekletilerek tesbit edildi. Parafinle bloklandlktan soma her bir 30 pm'lik mesafeden, H&E, PAS ve trikrom boyalan i<;in aralan 5 pm olacak ~ekilde 3' er adet (15 pm) kesit ahndl. PreparatIar, rutin boyama i~lemlerini takiben l~lkmikroskobunda incelendi. Patolojik bulgu olarak kistik olu~umlar, ku<;uk, atrofik ve hiperkromatik noronlar ile bu noronlann heterojen daglhmlan ol<;ut olarak ahndl. Her bir greft i<;inelde edilen kesitIer tek tek incelendi. Nicel olarak patolojik olaylann en ~iddetIi ve en du~uk oldugu preparatIar tavan ye taban ornekleri olarak kabul edilip, bunlara gore patolojik bulgular hafif
(*),
orta(* *)
ve ~iddetli(***)
olarak nitelendirildi. Yine aym ~ekilde greft ile konak<;l arasmdaki "interface" alanlan degerIendirilirken, her bir greft i<;inelde edilen turn kesitIer incelendi. incelenme somasmda bu alanm butunlugunun korundugu preparatlar (••• ), kistikyapl ve dejeneratif olaylar nedeni ile butunlugunun yer yer bozulm u~ old ugu prepara tlar (•• ), butunlUgun yuksek oranda bozuldugu veya tamamen kayboldugu preparatIar ise (.) olarak i~aretIendi. Oaha soma her greft i<;inbu kesitlere verdigimiz nitel degerIerin ortalamasl ahmp, 0 grefte ait interface alammn genel durumu duzenli (••• ),
klsmen duzenli (•• ), ya da duzensiz (.) olarak ortaya kondu. Greftlerin damarlanmasl nicel olarak degerIendirildi. Turn kesitler tek tek incelenerek damarsal yapllarm bulundugu preparatlardakiler saYlldl. Bulunan en yuksek deger tavan degeri, bulunan en ku<;uk degerde taban degeri kabul edilerek 10 ye yukansl damarlanmasl zengin
(00
0),
5-10 araSl damarlanmasl orta dereceli(00),
5' den az olanlar ise damarIanmasl zaYlf(0)
olarak degerlendirildi.<;ah~mamlzda, Lve II.gruptan birer Sl<;anolmak uzere iki Sl<;an degi~ik nedenlerden dolaYl kaybedildi. Bu denekler <;alI~ma dl~l blrakIldl. Oeneklerimizin histolojik incelemelerine ait bulgular Tablo I'de ozetIenmi~tir (Tablo I).
Kontrol grubundaki bo~luklan degerlen-dirdigimizde, bo~luklann slmrlannda belirgin bir gliozis dl~mda ba~ka bir ozellik dikkatimizi <;ekmedi. III. gruptaki deneklerimizin histolojik incelemesinde ise 4'unde greft dokusu saptayamadlk. Ya~ayan 6
DAKIKA 100 80 60 40 20 o
(n:3) 2 gunlUk sure i<;in aym kafeslere konup bu surenin sonunda tekrar birbirlerinden aynldllar. OnaltmCl gun yapllan muayenelerinde gebe kalanlar tespit edildi. intraperitoneal sodyum pentobarbital aneztezisi aItmda (30 mg/kg) transvers infraabdominal insizyonla ile 16 veya 17 gunluk fetusler elde edildi. Mikroskop altmda kraniumu ve meningeal zarlan mikrodiseksiyonla a<;lhp, frontal kortikal bolgeleri disseke edildi ye steril Ringer laktat eriyigi i<;inde yakla~lk 1.5-2 mm3'lUk par<;alara bolUndUler. Somasmda bu dokular kapiller tupe <;ekilerek eri~kin sl<;anlarda, daha onceden hazlrIanml~ olan yerIele <;okyaYa~ olarak enjekte edildiler (7,27). Enjeksiyon sistemimiz kapiller tup, kontrollu enjeksiyon i<;in ara konnektor ve bu konnektore bagh tuberkulin enjektorunden (1 m!) olu~maktaydl ve kapiller tupu proline otomatik dijital pip et (Biohit, Helsinki,Finlandiya) ile kalibre etmi~tik ($ekil 3). Turn denekler transplantasyon somaSl 7.gun intraperitoneal yuksek doz sodyum pentobarbital verilerek oldurUldu.
Radyolojik degerlendirme: Oenekler oldurUlmeden once, u<;uncu ku~ak bilgisayarlI tomografi (BT) cihazmda (Siemens ORH, Almanya) incelemeye almdl. Oeneklerin topogramlan ahnarak
Turk Noro§irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996
Tablo I : Histolojik Bulgulann Dbkiimii.
Grup DenekGreftDamarlanmaPatolojik"Interface" No No Bulgular(*)Alam(l) (D) 1 - -- -2 - -- -3 - -- -4 - - - -I 5 -- -- -6 - -- -7 - - - -8 - - - -9 - - - -11 - - - -12 - -- -13 Mevcut*M
I
0 14 - -- -II 15 --- -16 - -- -17 Mevcut **I
0 18 - - -19 Mevcut DD*••
21 - - - -22 MevcutMI
0 23 - -- -24MevcutODDIII* III 25 Mevcut DD*II 26 Mevcut DD*II 27 - - - -28 Mevcut DD*II 29
MevcutODDIII* 30
- --
-greftin 4'iinde bo~luk dl~ma ta~ma egiliminden dolaYl makroskopik muayenede bile greft dokusu izlenebiliyordu. Greft ya~ama oram bu grupta %60'h.
n.
grupta ise 9 ratm 6'smda greft dokusu saptayamadlk. Sadece 3'iinde greft dokusu mevcuttu. Bo~luk dl~ma ta~ma yerine hacimlerinde azalma sbz konusuydu ($ekil4). Bu gruptaki greft ya~ama oram%33 'tii. HBOT uygulamadlglmlz Il. grupta nbronlarm genelde Ill. gruptakilere oranla daha kii<;iik ve hiperkromatik oldugu gbzlendi. Nbronlar heterojen
$ekil 4: II.gruba ye HI. gruba ait deneklere ornek; a)hacminde kii<;i.ilmesaptanan greft(1'); n.grup, b)kayite dl;nna ta;;arak biiyiimii;; greft (1');HI. gru p.
Kutlay: Noral Gre!t ve Hiperbarik Oksijen
daglhm gbsteren yogun hiicre topluluklan ~eklinde izlenmekteydi. Nekroz ve atrofiye giden hiicre oram ve kist olu~umu bu grupta olduk<;a fazlaydl ($ekiIS).
Ill.gruptaki nbronlar ise daha saghkh izlenmekteydi ve homojen bir daglhm sbz konusuydu. Nbropil miktan fazla, gliozis odaklan minimal diizeydeydi. Dejeneratif olaylara bagh kistik olu~umlar n.gruba oranla belirgin derecede dii~iiktii ($ekil 6)."Interface"
alanlan incelendiginde, Il. grubumuzda bu alanlann diizenli olmadlgml, kistik bo~luklar nedeni ile devamhhglmn yer yer kayboldugunu gbzlemlerken Ill. grupta konak<;l ile greftin biitiinle~mesinin daha iyi oldugunu, "interface"alanlanndaki biitiinliigun yiiksek oranda korunmu~ oldugunu saptadlk ($ekil 7). Greftlerin damarlanmasml degerlendirdigimizde, bzellikle HBOT uyguladlglmlz Ill. grupta belirgin bir iistiinliigiin sbz konusu oldugunu gbzlemledik ($ekiI8).
Radyolojik incelemelere ait bulgular Tablo Il'de bzet1enmi~tir. Hiperdens gbriiniim veren deneklerde, konak<;lparankimi ile greft arasmdaki yogunluk fark! 6-12 HU arasmda degi~mekteydi ($ekil 9 ).
$ekil 5: Kii<;iik, hiperkromatik ye heterojen dag1l1m gosteren yogun hiicre topluluklan olarak izlenen noronlar, yaygm kistik olu;;umlar. (kkonak<;I, g:greft. c:kist, (-):Interface. Trikrom, X 200)
Turk Noro~irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996 Kutlay: Noral Gref! ve Hiperbarik Oksijell
J $ekil 6: AC;llan yer dl~ma ta~arak biiyiirnii~, konakC;l (k) ile tarn bir anatornik biitiinliik olu~turrnu~ saghkh bir
greEt (g), (-):Interface. (H&E, X 40)
$ekil 7: KonakC;l (k) ile greEt (g) arasmdaki "interface" (1') alanmdaki biitiinliik. (H&E, X 40)
TabIo 11:DenekIerin BT BuIguIanmn Ozeti.
Grup DenekHipodensHiperdensHipodens aglrhkh No:
No: hetorojen goriiniim
1 + -2 + -3 + -4 + -I 6 5 + -+- -7 +- -8 + -9 + -11 + -12 -+ 13 -- + 14 + -Il 16 15 + -+- -17 - + 18 + 19 -+ 21 + -22 -- + 23 + -24 -+ -III 25 -+ -26 + 27 + -28 -+ 29 + 30 -- +
85
Tiirk Niiro§iriirji Dergisi 6: 81 - 89, 1996 Kutlay: Noml Greft ve Hiperbarik Oksijen
$ekil 8: Greft (g) ye konak<;1(k)' daki yaygm damarsaI yap lIar(1').(Trikrom, X 100)
$ekil9, a ye b: BT'de hiperdens gorunum gorunum yeren denekIerde konakGl ile greft arasmdaki yogunluk fark16-12 HU arasmda degi9mekteydi.
TARTI$MA VE SONU<:=
Bin;ok <;ah~mada sonu<;lar ye kullamlan parametreler farkhhklar gbstermektedir. Gerek deneysel gerek klinik <;ah~malarda degi~mez ortak nokta, greftin konak<;1 ile anatomik buti.inle~mesi i<;in
86
belli bir sureye gereksinimi oldugu ybnundedir. Bu konudaki yaymlarm bir <;ogunda da histolojik ye i~levsel degerlendirmeler, genelde 1. ay ye somaS1 dbnemleri i<;ermektedir (7,8,9,12,15,17,27,28). Dunnet ye ark. ise erken dbnemi de i<;eren <;ah~malannda ilk hafta i<;inde pek ba~anh sonu<;lar elde
Turk Noro§irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996
edemediklerini rap or etmi~lerdir (13). Diger bazl yaymlarda da greftin geli~imi ve buh.inle~mesi ic;in en az 1 ayhk sureye gereksinimi oldugu bildirilmi~tir 01,26).
Yapllan bir c;ah~mada, transplantasyon somaSl donemde greftlerin belli oranda rezorpsiyona ugradlklan, hacimlerinde kuc;Ulmeler oldugu bildirilmi~tir (6). Biz, bu olaya 11.gruptaki 3 greftte de (% 100) rastlarken, HBOT uyguladlglmlz
Ill.
grupta ise sadece 2 greftte (%33.3) rastladlk. Ustelik bu gruptaki greftlerimizden diger dordunun kavite dl~lna ta~arak buyuduklerini gozlemledik.
Ill.
gruptaki greftlerin belirgin buyume ve geli~im gostermelerini, HBOT' ne bagladlk. Greft dokusundaki noroepitelyal hucrelerin ve noroblastlann, transplantasyon slrasmdaki travma ve iskemiye c;ok duyarh olduklan rapor edilmi~tir 07,30). Erken donemde olen bu hucreler hem mekanik olarak greftin butUnle~mesini onleyebilir, hem de aC;lgaC;lkacaknorotoksik maddeler greftin ya~amml tehlikeye atabilir. HBOT'nin henuz damarlanmanm olu~madlgl donemde kamn klsmi oksijen basmClm arhrarak, grefte diffuzyonla daha fazla oksijen destegi sagladlgml, boylece iskemiye c;ok duyarh olan noroblastlardaki kaYlplann du~uk miktarda kalmasma yardlmcl oldugunu du~unduk.
Jones ve ark. yaphklan bir c;ah~madagreftin kan
aklmmm, c;evre dokuya oranla daha az oldugunu gostermi~lerdir (19). Bunlara ek olarak bazl yaymlarda da ba~anh bir transplantasyon ic;inuygun ve yeterli bir damarlanmamn gerekliligi uzerinde durulmu~tur (16,31,32). Transplantasyonun konakC;lda yer aC;lhmmdan belli bir sure soma yapllmaslyla grefte damarlanmasl tamamlanml~ uygun bir yatak saglanacagl ileri surUlmu~tur. Ancak konakC;lda yer ac;llmaslyla ile transplantasyon arasmdaki sure tarh~mahdlr. Bir grup ara~tmCl, transplantasyonun yer aC;llmasmdan 1 hafta soma yapllmasmm yararh olacagml savunmu~lardu (4,17,27,30). Buna kar~m diger bir grup ise, transplantasyonu yer aC;llmasmdan bir kac; hafta soma yapmaYl onermi~lerdir 03,32). Bjorklund ve ark. transplantasyonun yer ac;llmasmdan somaki 10. gunde yapllmasmm daha yararh olacagml savunmu~lar damarlanmanm, her ne kadar tarn olarak geli~memi~ de olsa ancak 10. gunde grefte yetecek duzeye ula~abilecegini ileri surmu~lerdir (3).
Ba~ka bir c;ah~mada ise 3. hafta sonunda yapllan incelemelerde yeterli bir damarlanmanm olu~tugu saptanml~hr OS). Biz ise 1. hafta sonunda yaphglmlz histolojik incelemelerde ozellikle III. grupta greftler ic;in optimal bir damarlanmanm olu~tugunu
Kutlay: Noral Greft ve Hiperbarik Oksijen
gozlemlerken, 11.gruptaki damarlanmanm bu kadar zengin olmadlgml saptadlk. Bu belirgin farkl
Ill.
grubumuza uyguladlglmlz HBOT' nin yeniden damarlanmaYI uyancl etkisine bagladlk.Yer ac;llmasml takiben hemen transplantasyon yapllan c;ah~malarda, greft ya~ama oranlan %30 ile
% 35 arasmda degi~mektedir 00,32). Buna kar~m, transplantasyonun yer hazlrlanmasmdan 1 hafta soma yaplldlgl diger c;ah~malarda ise, ba~an oranlarmm %70' lere kadar yukseldigi belirtilmi~tir (3,4,17,27). Ba~an oranmdaki bu artI~ yer hazlrlandlktan somaki bekleme doneminde yeni damar yapllannm olu~umuna, travmaya bagh olarak aC;lgaC;lkannorotoksik maddelerin seviyelerindeki azalmaya, travmatik beyinden gec;donemde salman norotropik maddelerin seviyelerindeki artmaya baglanml~hr (4,17,32). Biz bu bekleme suresi ic;inde greftin ya~ama ve butunle~me ~ansml arhran bu faktorlere, yer ac;llmasma bagh travma sonucunda olu~an odemin ~iddetindeki azalmaYl da eklemek istiyoruz. (unku yer hazulamrken olu~an travmatik odem, greftin ~ekil degi~tirmesine, hatta hazulanan yer dl~ma itilmeye yol ac;abilir. DolaYlslyla greft ile konakC;l parankimi arasmdaki dogrudan temas yuzeyi ve buna bagh olarak da butunle~me ~anSl azalacaktu.
Ill.
gruptaki incelemelerimizde saptadlglmlz yuksek orandaki ba~anh sonuc;lar, HBOT'nin antiodem etkisiyle travmatik odemi azaltarak grefte erken donemde uygun yatak saglanmasmda ve butunle~me ~ansml arhrmasmda onemli bir katklsmm oldugunu du~undurmektedir. Henuz 1. haftanm sonunda yaphglmlz incelemelerde ba~an oranlanmlzl ameliyat somaSl olumleri haric; tuttugumuzda 11.grubumuz ic;in%30,Ill.
grubumuz ic;in%60 olarak saptadlk. Her ne kadar sonuc;lanmlz literature gore biraz du~uk ise de 11.veIII.gruplarda elde ettigimiz sonuc;lan kendi aralannda klyasladlglmlzda ba~an oranmdaIll.
grup lehine belirgin bir fark soz konusuydu. Ancak, biz transplantasyon ic;in yer aC;lldlktan soma 1 hafta beklemeden bu sonuc;lan elde etmi~tik. Ustelik HBOT ile deneklerimizi ikinci bir cerrahi giri~im, dolaYlslyla onun getirecegi komplikasyonlardan korumu~ olduk. Bize gore bu, ozellikle klinik amac;h yapllan transplantasyon c;ah~malannda buyuk avantaj saglayacak bir sonuc;tur.Transplantasyon konusundaki literatur ara~hrmamlzda deneklerimizin radyolojik inceleme sonuc;lanm tartI~abilecegimiz bir kaynak elde edemedik. Tablo
I
ve Tablo 11' yi yani histolojik veradyolojik bulgulan birbirleri ile klyasladlglmlzda, genelde greft ic;ermeyen bo~luklar ic;in hipodens
Turk Noro§irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996
goriiniimiin, damarlanmanm yeterli olmadlgl kistik bOf,iluklarm yiiksek diizeyde oldugu greftler i<;in hip od ens aglrhkh heterojen goriiniimiin, saghkh gelif,iendamarlanmanm yiiksek kistik oluf,iumlann en az oldugu greftler i<;insehiperdens bir goriiniimiin soz konusu oldugunu gozlemledik. Hiperdens goriiniim veren greftlerle, konak<;l parankimi arasmdaki yogunluk farkl hep 6-12 HU arasmda degif,imekteydi. Ancak gruplar arasmda kesin bir smlT olmamasl nedeniyle bulgulanmlzl belirgin ol<;iitlere baglayamadlk. BT cihazmm <;oziiniiliirliigiine bagh olarak erken donemde saghkh gelif,ien greftler i<;in kesin ol<;iitlerle olmamakla beraber bir fikir verebilecegini, buna karf,ilnklsmen rezorbsiyona ugramlf,iama konak<;lile biitiinlef,imegosteren greftlerin degerlendirilmesinde pek yardlmcl olamayacagml gozlemledik.
Sonu<; olarak, bu <;ahf,imamlzda 16-17 giinliik fatal Sl<;ankortikal dokularmm, transplantasyonlanm takiben HBOT ef,iligindeerif,ikinSl<;anbeyninde heniiz birinci haftanm sonunda biiyiiyiip gelif,iebildigini ve konak<;l parankimi ile biitiinlef,iebildigini gozlemledik.
YaZl~ma adresi: Dr. A. Murat Kutlay
GATA Haydarpa~a Egitim Hastanesi Noro~iriirji Klinigi
81327 Kadlkoy , iSTANBUL Tel: (216) 3450295 / 2657 Faks: (216) 3487880
KAYNAKLAR
1. Backlund EO, Granberg PO, Hamberger B, Knutson E, Martensson A, Sedwall G, Seiger A, Olson L: Trans-plantation of adrenal medullary tissue to striatum in parkinsonism. First Clinical Trials. J Neurosurg 62:169-173,1985
2. Bankiewicz KS, Plunkett RI, Jacobowitz DM, Kopin I], Oldfield EH: Fetal nondopaminergic neural implants in Parkinsonian primates. Histochemical and behavioral studies. J Neurosurg 74:97-104,1991 3. Bjorklund A, Stenevi U: Reconstruction of the
nigrostriatal dopamine pathway by the intracerebral nigral transplants. Brain Res 177:555-560, 1979 4. Bjorklund A, Stenevi U: Intracerebral neural implants:
Neuronal replacement and reconstruction of damaged circuitries. Annu Rev Neurosci 7:279-308,1984 5. Boversox JC, Strauss MB, Hart GB: Hyperbaric
oxy-gen treatment in the management of threatened skin flaps and grafts. Proceedings of the Eight International Congress on Hyperbaric Medicine, Jacobson JH, Hart GB, Strauss MB, Kindwall EP, (ed), California: Best Publishing Co 1987:149-152 i\inde.
88
Kutlay: Noral Greft ve Hiperbarik Oksijen
6. Biiyiik\aklr C, Alan M, Sankayalar U: Hiperbarik oksijen (HBO) tedavisinin faydah oldugu hastahklar. GATA Biilteni 36:259-264,1994
7. Castro AI, Zimmer I, Sunde NA, Bold EL: Transplan-tation of fetal cortex to the brain of newborn rats: A Retrograde fluorescent analysis of callosal and thalamic projections from transplant to host. Neurosci. Lett 60:283-288,1985
8. Chang FLF, Steedman JG, Lund RD: Embryonic cer-ebral cortex placed in the occipital region of newborn rats makes connections with the host brain. Dev Brain Res 13:164-166,1984
9. Chang FLF, Steed man JG, Lund RD: The lamination and connectivity of embryonic cerebral cortex trans-planted into newborn rat cortex. J Comp Neurol 244:401-411,1986
10. Das GD, Hallas BH, Das KG: Transplantation of brain tissue in the brain of rat. 1. Growth characteristics of neocortical transplants from embryos of different ages. Am J Anat 158:135-145,1980
11. Dunnett SB, Toniolo G, Fine A, Ryan CN, Bjorklund A, Iversen SD: Transplantation of embryonic ventral forebrain neurons to the neocortex of rats with lesions of nucleus basalis magnocellularis-II. Sensoriomotor and learning impairments. Neuroscience 16: 787-797,1985
12. Dunnett SB, Whishaw IQ, Rogers DC, Jones GH: Dopamine-rich grafts ameliorate whole body motor asymmetry and sensory neglect but not independent limb use in rats with 6-hydroxydopamine lesions. Brain Res 415:63-78, 1987
13. Dunnett SB, Ryan CN, Levin PD, Reynolds M, Bunch ST: Functional consequences of embryonic neocortex transplanted to rats with prefrontal cortex lesions. Behav Neuroscience 101: 489-503,1987
14. Fischer B, Jain KK, Braun E, Lehrl S: Handbook of Hyperbaric Oxygen Therapy, Berlin:Springer-Verlag,1988, 175 s.
15. Floeter MK, Jones EJ:Connections made by transplants to the cerebral cortex of rat brains damaged in utero. J Neurosci 4:141-150,1984
16. Giacobini MMJ, Hoffer BI, Zerbe G, Olson L: Acidic and basic fibroblast growth factors augment growth of fetal brain tissue grafts. Exp Brain Res 86: 73-81,1991 17. Gonzales MF, Sharp FR: Fetal frontal cortex
transplanted to injured motor/sensory cortex of adult rats. 1.NADPH-diaphorase neurons. J Neurosci 7: 2991-3001,1987
18. Inoue KH, Kobayashi S, Oubayashi K, Kohga H, Nakamura M: Treatment and prevention of tethered and retethered spinal cord using a Gore-Tex surgical membrane. J Neurosurg 80: 689-693,1994
19. Jones SC, Korfah E, Knowles WD: Blood flow in neural grafts. J Cereb Blood Flow Metab 9:726,1989
20. Ketchum SA, Thomas AN, Hall AD: Angiographic studies of the effects of HBO on burn wound revascularization. Proceedings of the 4. International Congress on Hyperbaric Medicine, Wada J, Iwa T (ed), Baltimore: Williams and Wilkins Co,1970:383-394i\inde.
Turk Noro~irurji Dergisi 6: 81 - 89, 1996
21. Kordower JH, Fiandaca MS, Notter MFD, Hansen JT, Gash DM: NGF-Iike trophic support from peripheral nerve for grafted Rhesus adrenal chromaffin cells. J Neurosurg 73: 418-428,1990
22. Korfah E, Doygun M, Ulus IH, Rakunt C, Aksoy K: Effects of neuronotrophic factors on adrenal medulla grafts implanted into adult rat brains. Neurosurgery 22: 994-998,1988
23. Korfah E, Doygun M, Bekar H, ipekoglu Z: Parkinson hastahgmda santral sinir sistemi transplantlan. Turk Norol;)iriirji Dergisi Ek 6: 22,1993
24. Lopez-Lozano J}, Bravo G, Abascal J: Grafting of perfused adrenal medullary tissue into the caudate nucleus of patients with Parkinson's disease. J Neurosurg 75:234-243,1991
25. Madrazo I, Colin RD, Diaz V, Mata JM, Torres C, Begerril JJ: Open microsurgical autograft of adrenal medulla to the right caudate nucleus in two patients with intractable Parkinson's disease. N Engl J Med 316: 831-834,1987
26. Madrazo I, Franco-Bourland R, Aguilera M, Ostrosky-Solis F, Cuevas C, Castrejon H, Magallon E, Madrazo M: Development of human neural transplantation Neurosurgery 29:165-176,1991
Kutlay: Noral Greft vc Hiperbarik Oksijen
27. Mufson EL Labbe R, Stein DC: Morphologic features of embryonic neocortex grafts in adult rats following frontal cortical ablation. Brain Res 401:162-167,1987 28. Palaoglu S, Benli K, Pamir N, Erbengi T, Erbengi A:
Examination of autologous and embryonic cortical brain tissue transplantation to adult brain cortex in rats. Surg NeuroI29:183-190,1988
29. Palaoglu S, Erbengi A, Sav A, Erbengi T, Turker RK: Cytoprotective effect of Iloprost on isolated cortical brain tissue grafts in rats. Prostag Leukotr Ess 39: 203-206,1990
30. Sharp FR, Gonzales MF: Fetal frontal cortex transplant (C14)2-deoxy-glucose uptake and histology: Survival in cavities of host rat brain motor cortex. Neurology 34:1305- 1311,1984
31. Sladek JR, Gash DM: Nerve-cell grafting in Parkinson's disease. Review Article. J Neurosurg 68 : 337-351,1988
32. Stenevi U, Bjorklund A, Svendgaard NA: Transplantation of central and peripheral monoamine neurons to the adult rat brain: Techniques and conditions for survival. Brain Res 114:1-20,1976
