__
nnbu'ilirfr'
M A H M U D C Ü D A
Ressam - Heykeltraş
Her şeyden evvel Mah- nıud Cüdanın hakikî hüvi yetini tanıtmak için kendi sinin san’at davasındaki yo
rulmak bilmez mesaisini,
sanata olan merbutiyet ve sevgisini eserlerindeki husu siyeti burada kaydetmek lâ zımdır.
On sene oluyor. Cumhu riyet devrinin ilk Avrupadan tahsilden dönen ressam ve heykeltraşlar grubu memle kette hakiki sanati, plastik güzelliği ve kulaktan dolma bilgi yerine şuurlu çalışmayı, sergilerile de bu fikirleri halka anlatmak, maksat ve gayesile (Müstakil Ressam lar ve heykeltraşlar) Bir liğini tesis ediyor. Mahmud Cüda bu birliğin müessis- lerinden olmakla beraber belli başlı elemanlarından
birini de teşkil ediyordu.
Bu birli ğin on seneye yakın mesaisi ve bilhassa son se
neler zarfında memleketin muhtelif vilâyetlerinde aç lığı plastik sanat sergileri ve halkı tenvir etmek bu susundaki büyük gayretini reisi bulunduğu birliğin faa liyetine medyunuz.
Mahmut Cüdanın sanat hayatı tam bir feragat ve mesai ile doludur, güzel sanatlar akademisi Avrupa
müsabakasını kazandıktan
sonra Avrupaya giderek
bir çok seneler.resnıe çalış
mış ve aynı zamanda da
tezyini sanatlar mektebinde ki heykel kurslarınada de vam ederek müteaddit eser ler vücude getirmiştir. Me saîsinin semereleri son se neler zarfında yaptığı etüd ve heykellerinde, kompozis yon, desenlerinde bariz bir surette görünmekte, olgun luk, realite, eserlerinde baş lıca bir hususiyet teşkil et mektedir. Kendisinin titiz ve her şey’i oluruna bırnkmıyan,
K o n p o z i s y o n ( Kırk Haramiler )
Genç Kız Büstü
hassas ve sebatkâr karekteri sanatinde ap açık görünmektedir. Büyük bir sabır ve hassasiyetle, resim teknik ve kavaidinine uygun bir surette,
büstüde dolgun, modelin karekterini sanki
bizim yanımızda imiş gibi bir tatlılık ve can lılıkla ifade etmektedir. Hiç şüphesizki Mahmud,
Çizgi ( Yatan kadın )
yapdığı
rını, heykel ve burada zikredebiliriz:
Bu sayımıza resmini koyduğumuz * kırk hara miler „ tablosu kompo zisyon kavaidine uygun, muvazeneli, desen cihe-
tindende teşrihi büyük
bilgiye vukufunu vuzuhla göstermektedir.
Sanatkâr burada anor mal tipden, en hilekâr, mütedeyyin, desiseci vel hasıl beşeriyetde ilelebet yaşayacak olan muhtelif ruh ve küreklerleri tah lil ederek onları münasip
vak’a v e hadiseler içinde büyük bir meharetle
canlandırnıayi bilmiştir.
Heykel ve büstlerinde yine ayni bilgi ve ol gunluk göze çarpar. (Adam) ismini koyduğu hey keli büyük formlar içinde detaylar yerini bul- muş, plâstik kıymeti haiz güzel bir eserdir. Keza
Cüdanın bu " heykelleri" Avrupada emsalini gördü
ğümüz sanat eserlerde
boy ölçüşecek bir sanat kıymeti taşımaktadırlar.
San’atkârın şimdiye
kadar yaptiği yüzlerce
eserlerini burada zikret mek isterdik. Buna imkân bulamadığımıza çok mü teessiriz. Bir çok resim leri devlet tarafından sa tın alınmış ve yeni açılan resim ve heykel galeri
sine de eserleri kabul
edilmiştir. Desenleri, kro kileri doğru, sağlam, ta biata sadık güzel çizgi lerdir.
Devlet tarafından Moskova, Belgrad, Bükreş, Atinada açılan sanat sergilerine iştirak etmekle beraber memleket dahilindeki bütün sergilerde eserleri, sanatkârın kendi damgasını taşımakta, sevilmekte, takdir edilmektedir,
8
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi