• Sonuç bulunamadı

رؤية لمنهج دراسي في تعليم اللغة العربية كلغة ثانية للمستويات المتقدمة (leri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "رؤية لمنهج دراسي في تعليم اللغة العربية كلغة ثانية للمستويات المتقدمة (leri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi "

Copied!
26
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Öz

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırla-rına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Bece-rileri.

*) Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili (e-posta: hadiaabdeen@yahoo.com)

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ (*)

1 ةيؤر يسارد جهنمل ةيبرؼلا ةغللا ميلؼت يف ةينبث ةغلك ةمذقتملا تبيىتسملل

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1 ةيؤر يسارد جهنمل ةيبرؼلا ةغللا ميلؼت يف ةينبث ةغلك ةمذقتملا تبيىتسملل

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

(2)

A Teaching Proposal for Teaching Arabic as a Second Language for Advanced Levels Abstract

It is significant to compose a complete and comprehensive curriculum for the advanced levels in order not only to assist foreign learners in accurately comprehending Arabic language but also to help them understand the Arab and Islamic civilization as well as the economical, political and social conditions that govern the entire world. The aim of this curriculum is to identify the similarities and differences between the Arab civilization with its customs and traditions with other international civilizations. Another objective is to introduce the learners to human crises and current problems and challenges that are faced by the Arab nation as well as its relations with the world at large.

Keywords: Curriculum, Second Language, Advanced Levels, Arabic Language

Education, Language Skills.

2 A Teaching Proposal for Teaching Arabic as a Second Language for Advanced

Levels Abstract

It is significant to compose a complete and comprehensive curriculum for the advanced levels in order not only to assist foreign learners in accurately comprehending Arabic language but also to help them understand the Arab and Islamic civilization as well as the economical, political and social conditions that govern the entire world. The aim of this curriculum is to identify the similarities and differences between the Arab civilization with its customs and traditions with other international civilizations. Another objective is to introduce the learners to human crises and current problems and challenges that are faced by the Arab nation as well as its relations with the world at large.

Keywords: Curriculum, Second Language, Advanced Levels, Arabic Language

Education, Language Skills.

:ةمذقملا بِٜٔؼرٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٕإ ١أ خُبعس ْػذ٣ بٓبٛ َبٔغه ؼجطأ بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ ٖٓ خؼٓبع دبؼٓبغُا ،بٛذٛبؼٓ ٖٓ ذٜؼٓٝأ بٛضًاشٓ ٖٓ ضًشٓ ٝأ خ٤ج٘علأا ٝأ خ٤ثشؼُا ٝ ٕإ ظُٜ٘ٔا ةب٤ؿ بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ بِٜٔؼرٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٚعاٞر ٢زُا دب٣ذؾزُا ْٛأ ٖٓ ٖ٤عساذُا دبجؿس تعب٘٣ ١زُا ؼعبُ٘ا ٢ٔ٤ِؼزُا ٢ك ظٓاشجُبك ،ْٜربؼِطر ٢جِ٣ ٝ تٗبعلأا ذ٣ض٣ بٓ ز٘ٓ خ٤كبوضُا خُٔٞؼُا تًاٞرلاٝ ش٤ـزرلاٝ سٞطزرلا خزثبص ذٛبؼُٔاٝ ضًاشُٔا غؼث ،ةسبؽ( خُٔٞؼُا عاٞٗأ شطخأ ٖٓ ذؼر ٢زُاٝ ،ٕبٓضُا ٖٓ ٕشه غثس ٖػ 0222 ،) خػضُ٘بك بث يُر ٝ ،بٛش٤ؿ ةبغؽ ٠ِػ بٜغلٗ عشلر ٕلأ دبكبوضُا غؼث ٟذُ خ٣ٞه ْ٤وُا ماشزخ .دبكبوضُا يِزُ ذ٤ُبوزُاٝ دادبؼُاٝ ـُِا ْ٤ِؼر ظٓبٗشث ٕإ ّٞ٤ُا بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا خ لابغٓٝ بجظخ بؼرشٓ ذؼ٣ ، بؼعاٝ خـُِا ٙزٛ ِْؼزث ٖ٤ٔزُٜٔا حشضٌُ ،بٜٔ٤ِؼرٝ خ٤ؾُا ْظؼٓ ٢ك دششزٗاٝ نجع ٢زُاٝ ُْبؼُا ءبعسأ ِٞؼُا خـُٝ ةدلأا خـُ دبهٝلأا ٖٓ ذهُٞ ذٗبٌك ٠ُا خكبػإ خعب٤غُا خـُٝ ّ ،٢ٓلاعلإا ٖ٣ذُا خـُ بٜٗأ ٢ك خلِزخُٔا داسبؼؾُا ذجػٞزعا بٜٗأ بٜز٣ٞ٤ؽ ٠ِػ َ٤ُذُاٝ بٜ٘ٓ َؼغر ٕأ ذػبطزعاٝ ذهُٞا يُر ،بٜز٤ُٔبػٝ بٜز٤ٗبغٗئث بُٜ ادٜٞشٓ حذؽاٝ حسبؼؽ

(3)

1 صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ

صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

3 را بًٔ ،خؼئاشُا خ٣ششجُا فسبؼٓٝ ذُبخُا خ٤ٗبغٗلإا ساشزُ بٛسذط ذؾزك خـُِا ٙزٛٝ ذؼغ ؼؾُبث ذهشش ٢زُا خ٤ٓلاعلإا خٓلأا دبٓٞؤُ حسب ذثشؿٝ ( ،خُاضؿ 7765 ) ، دشٜظٗاٝ .خكشؼُٔاٝ ِْؼُا خـُ ذؾجطأٝ ،ٕبٗٞ٤ُاٝ طشلُا داسبؼؽ بٜزورٞث ٢ك فاذٛأ ذلِزخا ٌٕٞر ذه ،خ٤ثشؼُا خـُِا ِْؼر ٖٓ ْٛذطبوٓ ٝ تٗبعلأا خجِطُا ْٜكاذٛأ ٝأ خ٤عب٤ع ٝأ خ٤ػبٔزعا ٝأ خ٣دبظزهإ ٛٝ خ٤٘٣د ٝأ خ٤كبوص لأا ٢ك عٞ٘زُا از فاذٛ ً ب٘٤ِػ عشك ٞ٘ر ٠ِػ َٔؼٗ ٕأ ٖ٤عسذٔ ؾ٤ظُا غ٣ طًسذر ٢زُا خ٣ٞـُِا ،تٗبعلأا ٖ٤عساذُِ ٖ٣زُبك ّٞور خ٤ٔ٤ِؼر داٞٓ ُْٜ َٔؼُر ،قؾظُا حءاشه ٝ خ٤عبعلأا خ٤ثشؼُا خـُِا ْٜك ٕٝدٞ٣ ٠ِػ بٜعبعأ ٢ك ٖ٣زُاٝ ،حشطبؼٓ خ٤ٓلاػإ ب٣بؼهٝ خ٤كبؾط داٞٓ ب٤ِؼُا دبعاسذُا ٕٝدٞ٣ ٝأ ٢ٓلاعلإا خ٣سبزُا ٢ك نِؼزر صٞظٗٝ داٞٓ ُْٜ غػٞر خ٤٘٣د خ٣بؿ ٝأ خ٤ثشؼُا خكبوضُا خ٤ثشؼُا خـُِاٝ ٢ٓلاعلإا خ٣سبزُبث ش٣ذؾُاٝ ْ٣شٌُا ٕآشوُا ٖٓ صٞظٗ ٝأ حشطبؼُٔا ،٠عُٞٔا( ق٣ششُا ١ٞجُ٘ا 7761 ،) ٖٓٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ظٓبٗشث ؼجطأ نِطُ٘ٔا ازٛ ُِ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ تٗبعلأا ٖ٤عساذ ْئلازر ش٤ؾث ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ َبظ٤ظخ حذؼٓٝ ُْبؼُا بٜث شٔ٣ ٢زُا فٝشظُا خكبً غٓ خـُِبك ،ش٣ذؾُا خطبخ خـُ ذؼر ُْ ّٞ٤ُا خ٤ثشؼُا خ٤ُٔبػ خـُ ذؾجطأ َث ،ْٛذؽٝ ةشؼُبث ةٞؼشُا ٖٓ ْٛش٤ؿٝ ةشؼُا ش٤ؿ ٖ٤ِٔغُِٔ ٟشخلأا خ٤ثٝسٝلأا ةٞؼشُا غؼجً .خ٤و٣شكلإاٝ ٣ زٛ ٟش ا ُا شؾج ٓ ػشؽ حسٝشػ ظٜ٘ خٓذوزُٔا دب٣ٞزغُِٔ خ٤ثشؼُا خـُِا ٢ك ٢ٓلاعلإاٝ ٢ثشؼُا ُْبؼُا ْٜك ٠ِػ خِؽشُٔا ٙزٛ ٢ك تٗبعلأا ٖ٤عساذُا حذػبغٓ ٠ُإ فذٜ٣ ٚعٝأٝ ،خ٤ثشؼُا ةٞؼشُا دادبػٝ خكبوص ٠ِػ فشؼزُا ٠ِػٝ ،َب٤ػبٔزعاٝ َب٤عب٤عٝ ُب٤كبوص ًشزُا ْص ،تٗبعلأا ٖ٤عساذُا ةٞؼش ٖ٤ث ٝ بٜ٘٤ث فلازخلااٝ ٚجشُا دلاظُا ٠ِػ ض٤ ب٣بؼوُاٝ دب٣ذؾزُاٝ دلاٌشُٔاٝ خ٤ٗبغٗلإا ْ٤وُبث ٖ٤عساذُا ق٣شؼرٝ ،ششجُا ٖ٤ث خُدبجزُٔا ا ؾثشر ٢زُا ؾثاٝشُاٝ ،٢ثشؼُا ب٘٘ؽٝ ٢ك حشطبؼُٔا خ٤ثشؼُاٝ خ٤ٓلاعلإا خٓلأ ٍٝذُبث ُٔا فاذٛلأ َاسٞظر خعاسذُا ّذوزعٝ .ٟشخلأا ظٜ٘ ،خلِزخُٔا دبػٞػُٞٔا ٖٓ ٙاٞزؾٓٝ

(4)

4 خو٣شؽٝ ٢ك بٜٓاذخزعا ٌٖٔ٣ ٢زُا خ٤ٔ٤ِؼزُا سدبظُٔاٝ خطشٗلأاٝ مشطُاٝ ،بٜٔ٤ٔظر .ظ٣سذزُا :ةسارذلا ةيمهأ ٖٓ خٌٗٞٓ خ٘٤ػ ٠ِػ خ٤ػلاطزعإ خعاسد ظئبزٗ دشٜظأ 62 خجُبؽٝ بجُبؽ ٢ك ّبؼُ خ٤ٗدسلأا خؼٓبغُا ٢ك دبـُِا ضًشٓ ٢ك خٓذوزُٔا دب٣ٞزغُٔا 0271 ْٜ٣ذُ خجِطُا ٕأ ، ٗ خعاسذث خ٣ٞه خجؿس دار خلِزخُٔا خ٤ثشؼُا خ٤ثدلأا سٞظؼُا توؽ ٖٓ خِ٤طأ صٞظ ذه ٝ ،ٖ٤عسذُٔا غؼث َجه ٖٓ خػٞػٞٓ خِؼزلٓ َبطٞظٗ ذغ٤ُٝ ،خػٞ٘زٓ دبػٞػٞٓ َبؼ٣أ تٗبعلأا ٖ٤عساذُا ٖٓ خ٘٤ؼُا ٙزٛ دذعٝ ٕأ غؼث ْٜك ٢ك خثٞؼط ْٜ٣ذُ ُا بٜضجر ٢زُا سبجخلأا ٢ك ددشزر ٢زُا دبػٞػُٞٔاٝ ْ٤ٛبلُٔاٝ دبؾِطظُٔا خ٤ئبؼلُا داٞ٘و ٝ .٢ُبؾُا ذهُٞا ٢ك خلِزخُٔا ٕٞهِّشل٣ لا خ٤ثشؼُا خـُِا ظٛب٘ٓ ٢ٔٔظٓ ٕأ ًبؼ٣أ عؽلا٣ ٠ُٝأ ًخـُ بًٜٗٞ ٖ٤ث Mother Tongue خ٤ٗبص ًخـُ ٝأ Second Language ٠ِػ ترشز٣ ش٤ؽ .خلِزخٓ ظ٣سذر مشؽ ٍبٔؼزعاٝ تٗبعلأُ خطبخ ظٛب٘ٓ ءب٘ث يُر بِٜٔؼرٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٕب٤ث ٢ك ؽاشلُا ازٛ ذغُ خُٝبؾٓ ٞٛ شؾجُا ازٛ ٕئك يُزُ ً خـِ خ٤ٗبص . : ةسارذلا فذه ُٔ سٞظر غػٝ ٠ُإ خعاسذُا ٙزٛ فذٜر ظٜ٘ ٖ٤وؽبُ٘ا خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث دب٣ ٓذوزُٔا خ ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ْص ، خئ٤ٜر َػبلزُا ٖٓ ٌٚ٘ٔر ٍبظرا خِ٤عٝ بٛسبجزػبث خـُِا ّذخزغ٤ُ طساذُا ،ػبغ٘ث بٜ٤صذؾزٓ غٓ ٝ خـُِا ّاذخزعا ٢ك ملاطٗلاا خِؽشُٔ ًاذ٤ٜٔر حدذؼزٓٝ خػٞ٘زٓ خ٣ٞـُ خطشٗأ خعسبٔٓ ،ًلآبش ًبٓاذخزعا ،خ٤ئاشصلإا حدبُٔا ٍلاخ ٖٓ خ٤كشؼُٔاٝ خ٤ِٔؼُا ٚزكبوص حدب٣ص ٠ِػ َٔؼُاٝ إ خكبػإ ٚغلٗ ٠ِػ ذٔزؼ٣ ش٤ؾث خـُِا ٍبغٓ ٢ك خطبخ فبشٌزعلااٝ شؾجُا ػٝس ٚ٤ٔ٘ر ٠ُ .ِْؼزُا ٢ك ُٚ ػبز٣ ١زُا سذوُبثٝ ٙاٞزغٓ تعب٘٣ ١زُا سذوُبث خـُِا ٖػ ِْؼز٣ٝ ،َ٤ظؾزُا ٢ك

(5)

1 صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ

صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

5 : ةسارذلا ةلئسأ 8 خ٤ُبزُا خِئعلإا ٠ِػ ت٤غر ٕأ خعاسذُا ٙزٛ ٍٝبؾر 7 . ُٔا فاذٛأ بٓ ظٜ٘ ؟ ػشزؤُا 0 . ٔٓ ب ُٔا ازُٜ ٟٞزؾُٔا ٌٕٞز٣ ظٜ٘ ؟ ؟بٜ٤ِػ َٔزش٣ ٢زُا دبػٞػُٞٔا بٓٝ 1 . ُٔا ْ٤ٔظر خو٣شؽ بٓ ظٜ٘ ؟ 2 . ُِٔ ٚٔ٤ِؼر ٢ك طسذُٔا بٜؼجز٣ ٕأ تغ٣ ٢زُا خ٤غ٤راشزعلإا بٓ ٢عاسذُا ظٜ٘ ؟ :ةيئارجلإا تبفيرؼتلا :جهنملا Curriculum ٢زُا خ٣ٞثشزُا ٝأ خ٤ِٔؼُا داُِٞٔ مب٤ع ٖػ حسبجػ ٖ٤عساذُِ ٖوِر حشضؼجٓ ش٤ؿٝ خجرشٓٝ خوغ٘ٓ ْ٤ِؼزُا خ٤ِٔػ َؼغُ يُرٝ خعاسذُا حشزك ٍلاخ ( خػٞعُٞٔا حشؾُا ). يلببقتلا ةغللا ملػ 8 Contrastive linguistics ١زُا ِْؼُا ٞٛ ٝأ ٖ٤زـُ ٖ٤ث خٗسبؤُبث ّٞو٣ دلاٌشُٔا ش٤غ٤ر فذٜـث خلِزخٓ خ٣ٞـُ دلائبػ ٝأ حذؽاٝ خ٣ٞـُ خِئبػ ٖٓ شضًأ ٢زُا خ٤ِٔؼُا ً دبـُِا ٙزٛ ءبوزُا ذ٘ػ أش٘ر .خ٤ج٘علأا دبـُِا ْ٤ِؼرٝ خٔعشزُب ٕأ ٠ـج٘٣ طبعلأا ازٛ ٠ِػٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ٖ٤ث ٢ِثبوزُا َ٤ِؾزُبث بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٢ك ِٕٞـشُ٘ٔا ّٞو٣ ٖٓ ٕٞعساذُا ُٚ عشؼز٣ بٓ فبشزًا ٢ك بٜغئبزٗ ٖٓ اٝذ٤لزغ٤ُ ٖ٤عساذُا خـُٝ دلاٌشُٔا داذػإ ٢ك بٜ٘ٓ اٝذ٤لزغ٤ُٝ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ِْٜٔؼر ذ٘ػ دبثٞؼظُاٝ ظٛبُ٘ٔا ذ٣ذؾرٝ خ٤ٔ٤ِؼزُا دبثٞؼظُاٝ دلاٌشُٔا يِزُ لا٤ُزر خ٤ٔ٤ِؼزُا خ٤غ٤راشزعلاا Ellis ،ظُإ( 0220 .) يفيظىلا ىحنلا 8 Functional Grammar ءب٘صأ ٢ك حسبجؼُا خؾط ٠ُإ ١دؤ٣ بٓ ٞٛ خٓلاعٝ،خثبزٌُا ًب٤ل٤ظٝ ًبٗبورإ خـُِا ذػاٞه ٕبورإ ٕإ ،حءاشوُا ٝأ ش٣ذؾُا ءب٘صأ ٢ك خـُِا َث ةاشػلإا دبًشؽ علؽ تِطز٣لا " ١ٞـُِا ءادلأاٝ ىِٞغُا ٢ك َضٔز٣ حءاشهٝ خجزًٝ ًبوطٗ

(6)

6 " ٢كٝ " خلِزخُٔا بٜزٔظٗأٝ خـُِا دب٣ٞزغٓ دٞظُا "خُلاذُاٝ ْغؼُٔاٝ ٞؾُ٘اٝ فشظُاٝ ،٢ط٤ِغُا( 0220 .) يىتحملا يىغللا 8 Language content ٖٓ ةبزً ٢ك ّذخزغُٔا بٛاٞزغٓٝ خـُِا ٟٞزؾٓ ٞٛ .بٜراسبٜٓٝ بِٜٓٞػٝ خـُِا شطب٘ػ ٖٓ ٌٕٞزر ٢زُا حسشؤُا تزٌُا ةيميلؼتلا لئبسىلا 8 خعٝسذٓ ظعأ ٠ِػ ًءب٘ث ْ٤ِؼزُا ٢ك خض٣ذؾُا خو٣شطُا ّاذخزعا ٢ٛ ا خ٤٘ور ٕأ يُر ٢٘ؼ٣ٝ ،ةسبغزُبث بٜزؾط ذزجص سبؾثأٝ ّاذخزعا دشغٓ ٢٘ؼر لا ْ٤ِؼزُ ذؽ خو٣شؽ ٍٝلأا ّبؤُا ٢ك ٢٘ؼر بٌُٜ٘ٝ خض٣ذؾُا دلا٥اٝ حضٜعلأاٝ َئبعُٞا ش٤ٌلزُا ٢ك خض٣ خٓٞظ٘ٓ غػُٞ خ٤ٔ٤ِػ ،١ذٔؽ( 7772 ) . :ةقببسلا تبسارذلا ٖػ ش٣ذؾُا ٢ك عٝششُا َجه ،بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر خ٤ٔٛأ تغ٣ دبغ٣ا ٢ك سٞظوُاٝ داشـضُا غؼث دذع ٢زُا ْٜربعاسدٝ داٝشُا دٜٞع ٠ِػ ءٞؼُا ءبوُإ ذوك،تٗبعلأُ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣سذزُ خ٤ٔ٤ِؼزُا حدبُٔا خ٤ثشؼُا دبؼٓبغُا ٖٓ ش٤ضٌُا ذٓذه ٖ٤ِٔؼُِٔ ٖ٤جر خ٤ٔ٤ِؼر تزًٝ ظٛب٘ٓ ٍٝذُا ٖٓ ش٤ضً ٢ك ٖ٤ظظخزُٔاٝ ٖ٤ضؽبجُاٝ خ٤ثشـُاٝ لأا ٖ٤عساذُِٝ نِؼزر تزًٝ داسشؤُ بٛسب٤زخا ٌٖٔ٣ ٢زُا خ٤عبعلأا دبػٞػُٞٔا تٗبع خـُِا ٢ك دبػٞػُٞٔا سب٤زخا ظعأ اٞؼػٝٝ ،خ٤ٗبص خـًِ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼرٝ ِْؼزث بٜٓاذخزعا ٌٖٔ٣ ٢زُا خ٤ٔ٤ِؼزُا َئبعُٞاٝ خطشٗلأاٝ مشطُاٝ ،بٜغ٣سذر فاذٛأٝ ،خ٤ثشؼُا ،بٜٔ٣ٞور مشؽٝ ،دبػٞػُٞٔا يِر ظ٣سذر ٢ك ش٤ؼؾزُ طربٔٗٝ دبجعاُِٞ خِضٓأٝ ٖ٤غؾر مشؽٝ ،داسشؤُا يِر ْ٤ٔظر مشؽٝ ،ؼعبُ٘ا ظ٣سذزُا ظعأٝ ،طٝسذُا َؽاشُِٔ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣سذزُ ش٤٣بؼٓٝ بططخٝ داسٞظر ٕٝشخآ غػٝٝ ،بٜغ٣سذر خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٍٞؽ سٝذر ٢زُا حش٤ضٌُا داشٔرؤُٔا غؼث دذوػ بًٔ ،خلِزخُٔا بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣سذزث خٔزُٜٔا خ٤ٓلاعلإاٝ خ٤ثشؼُا ٍٝذُا غؼث ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ .

(7)

1 صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ

صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

7 ٟٞزغٓ ٠ِػ تٗبعلأُ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٢ك َعلاغُاٝ تزٌُا ٖٓ ش٤ضٌُا ىب٘ٛ دبئُٔا طاشخلإ ذُزث ٢زُا حش٤جٌُا دٜٞغُا ٖٓ ْؿشُبث ٌُٖ ٝ ،غٔعأ ُْبؼُاٝ ٢ثشؼُا ٖؽُٞا ُٞا ض٤ؽ ٠ُإ تزٌُا ٙزٛ ٖٓ ٖٓ ذعٝ ٢زُا خُبعشُا ن٤وؾر ٠ِػ سدبه ش٤ؿ بٜؼؼث ٕأ لاإ دٞع ،خٔ٤ؼؽ ٝ خهبٗ( ٟش٣ بًٔ بِٜعأ 7761 .) ٕأ طسذٓ ًَ خػبطزعبث ظ٤ُ ٚٗأ يُر ٠ُإ فبؼ٣ خـُِا ْ٤ِؼر ٢ك ًاش٤جخ ٌٕٞ٣ ٕأ ٖٓ ّذثلا داُٞٔا ٙزٛ ّذؼٔك ،داذػلإا ٖٓ عُٞ٘ا ازٛ َضٔث ّٞو٣ ٢ك اش٤جخ َث بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا ًَ خػبطزعبث ظ٤ُٝ ،خـُِا ْ٤ِؼر داٞٓ داذػإ ِْػ ٢ك ضظخر ٖٓ لاإ ٕاذ٤ُٔا ازٛ ٢ك َخذ٣ لا َث ،خلظُا ٙزٜـث ّداٞٓ داذػإ طسذٓ ،ٕاصٞلُا( ٕاذ٤ُٔا ازٛ ٢ك طَشٔرٝ ٢و٤جطزُا خـُِا 0225 .) تزٌُا ٙزٛ ْظؼٓ ٕإ غٓ ،ْٜلُاٝ خؼ٣شغُا حءاشوُا خ٤ل٤ً ٍٞؽ سٝذ٣ بٛسٞؾٓ ٕبً بُٔٔ ّبر ٍبٔٛإ ْٜغلٗأ ٖ٤عساذُا َجه ٖٓ خـُِا خعس ،ٕاصٞلُا(ٟش٣ بًٔ 0225 ) اشظٗٝ ، ٢ك ٖ٤ظظخزُٔاٝ ٖ٤ٔزُٜٔا ٖٓ ش٤ضٌُا ّذه ذوك تٗبعلأُ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣سذر خ٤ٔٛلأ تٗبعلأا خجِطُا ْٜر ٢زُا دبػٞػُٞٔا سب٤زخلا ظعلأا خ٤ج٘علأا ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا ٍٝذُا بٜوكاشر ٢زُا خطشٗلأاٝ بٜغ٣سذر ٖٓ فاذٛلأاٝ ٠ُا طبزؾ٣ ازٛٝ ،بٜغ٣سذر خ٤ل٤ًٝ بٜٔ٣ٞورٝ بؼ٣أ طبزؾ٣ٝ خ٤ُٔبؼُاٝ خ٤ثشؼُا خؽبغُا ٢ك دٞعٞٓ ٞٛ بُٔ َٓبش ؼغٓ ٠ُاٝ َ٣ٞؽ ذهٝ .تٗبعلأُ بٜٔ٤ِؼر ٢ك ٝأ خـُِا داذػإ داٞٓ ٢ك ءاٞع ءاشجخُا ٖ٣َذؼُٔا ٖٓ خػٞٔغٓ ٠ُا -ةسارد ةقبنلا و ( ةميؼط 3891 ) : غػٝ ٠ُإ خعاسذُا ذكذٛ اٞٓٝ تزً ق٤ُأر ذ٘ػ ٠ػاشر ٕأ ٢ـج٘٣ ٢زُا ظعلأا د خ٤ٔ٤ِؼر ٢زُا خطبخُاٝ خٓبؼُا دبٛبغرلااٝ ،بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣سذزُ ض٤ٔزر ٙزٛ بٜث .تزٌُا

(8)

8 ( عبنم ذمحم ةسارد 3889 :) ةدلأا مٝزر خ٤ٔ٘زُ ػشزوٓ ظٓبٗشث ْ٤ٔظزث شؽبجُا ّبه ٟذُ ٢ثشؼُا ٢ك ٖ٤عساذُا ٟٞزغُٔا ةلاؽ ٖٓ خ٤ٗبص خـًِ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ظٓاشث دذؽ ٕأ ذؼث ،ّذوزُٔا ٝ ظٓبٗشجُا .ْ٤٤وزُِ ةِٞعأً ِْؼزُٔا بٜث ّٞو٣ ٢زُا خطشٗلأاٝ ٚغ٣سذر مشؽ ٝ ٙاٞزؾٓ ةسارد لازغ نببؼش ة ( 3891 ) : خـُِا ْ٤ِؼزُ ظٜ٘ٓ ءب٘ث ٠ُإ خعاسذُا ذكذٛ ٖ٤صٞؼجُٔا ٖٓ بٜث ٖ٤وؽبُ٘ا ش٤ـُ خ٤ثشؼُا خ٤ِ٤ٛأزُا خِؽشُٔا ٢ك شٛصلأبث خعاسذُِ فاذٛلأا غػٝ يُر تِطرٝ ،خطبخُا دبعاسذُِ ٟٞزؾُٔا يُزًٝ ػشزؤُا ظُِٜ٘ٔ خ٤ٔ٤ِؼزُا خجعبُ٘ٔا خو٣شطُا ػاشزهاٝ ،تعبُ٘ٔا ظ٣سذزُ ػشزؤُا ظٓبٗشجُا ن٤جطر ْص ،ظٓبٗشجُا شٛصلأا خؼٓبغث ٖ٤صٞؼجُٔا ةلاطُا ٖٓ خ٘٤ػ ٠ِػ ءادأ ٖ٤غؾر ٢ك ٚز٤ِػبك ظٓبٗشجُا شٜظأٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ٢ك ةلاطُا . يرظنلا ربطلإا 8 خكبوضُِ ءبػٝ ٢ٛ خـُِا ٕأ فٝشؼُٔا ٖ٤عساذُا ْظؼٓ ٕأ دبعاسذُا ذزجصأ ذوُٝ ا ٕأ ِٕٞٔؼ٣ ِّْؼزُ خ٤ٔ٤ِؼر حدبـٓ ١أ فاذٛأ ٖٓ ٢عبعأ فذٛ خ٤كبوضُا فسبؼُٔاٝ دبِٓٞؼُٔ خــُِا ِْؼر ٢ك ػبغُ٘ا َـٓاٞػ ٖٓ ْٜٓ َـٓبػ بٜـٗأ ًبؼ٣أ ِٕٞٔؼ٣ بًٔ ،خ٤ـج٘علأا خـُِا ٕأ خـُِا ِّْؼر ٕٝأذج٣ بٓذ٘ػ ٕٞؼّهٞز٣ ٖ٤عساذُا ءلاؤـٛ ٖٓ ش٤ضٌُا ٕأ ذـعٝ بًٔ بٜٓاذخزعاٝ ّ٤ؼٓ سذه ٠ِػ اِٞظؾ٣ ١زُا سذـوُا ظل٘ث ،خـُِ ٟٞزـؾًٔ خـكبوضُا ق٤ظٞر ٠ِػ حسذوُا ٖٓ ٖ َٛأ ٕٞـعسذ٣ فٞـع ّْٜٗأ ًبؼ٣أ ٕٞؼهٞز٣ بًٔ ،خكبوضُِ ءبػًٞ خـُِا ٖٓ ٚ٤ِػ ِٕٞظؾ٣ .خـُِا ٕٞـعسذ٣ بِٔضٓ ًبٓبٔر خـُِا غٓ َٓبؼزُاٝ طبـٓذٗلااٝ ٍبظرلااٝ ْٛبلزُا ٢ك طساذُا ػبغٗ ٕأ ٟشٗ يُزُ داشكأ ،ءاٞـع ّذـؽ ٠ِػ بِٜٔؼر ٢زُا خ٤كبوضُا خِ٤ظؾُا ٠ِػ ذٔزؼ٣ ،غٔزغُٔا تغ٣ دبـُِا ْ٤ِؼر بٓأ ،٢ط٤ِغُا( ٟشر بًٔ خـُِبك ،بٜ٘ػ ْ٤ِؼزُا لا بٜرازُ دبـُِا ْ٤ِؼزث ٌٕٞ٣ ٕأ 0220 قِزخر ) بٜلطٞث ٝأ خِ٤عٝٝ حادأ بٜلطٞث طَسذر ذه بٜٗأ ٢ك خعاسذُِ غؼخر ٢زُا داُٞٔا شئبع ٖػ

(9)

1 صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ

صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

9 خ٣بؿ ٢ٛ ٢ٗبضُا سبجزػلابثٝ،بٜئب٘ثأ غ٤ٔغُ عبشٓ يِٓ ٍٝلأا ٕبٌُٔا ٢ك خـُِاٝ،ًبػٞػٞٓٝ ْٜثسبغزُ ًلاوؽٝ ْٜظظخزُ ًبٗاذ٤ٓ خـُِا ٕٝزخز٣ ٖ٣زُا ٖ٤ظظخزُٔا ٠ِػ قهٝ .ْٜزعاسدٝ ملا فاذهأ جهن :حرتقملا عسبُٔٔا ش٣ٞطر بٜئب٘ثأ ش٤ـُ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر ٢ك ٠ٔعلأا فذُٜا ٕإ ،خ٤ُبؾُا خ ،ْ٤ِؼزُا مشؽ ٢ك ٝأ خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا ٢ك ٝأ فاذٛلأا ٢ك ٝأ ظٛبُ٘ٔا ٢ك يُر ٕبًأ ءاٞع ٓ غػٝ ٕأ بُ٘ ؼؼز٣ نِطُ٘ٔا ازٛ ٖٔك ،أضغز٣ لا ًََ ازٜك ظٜ٘ خـُِا ٢ِٔؼزُٔ ْ٣ٞه ْ٤ِع ٍٞطلأاٝ دب٤رٞظُا ِْؼث خ٤كبً خ٣اسد ٠ِػ َب٣ٞـُ َبُٔبػ تِطز٣ بِٜٛأ ش٤ؿ ٖٓ خ٤ثشؼُا ٤٘جُا ٖٓ خـُِ خ٣ٞ " خ٤ُلادٝ خ٤ٔغؼٓٝ خ٣ٞؾٗٝ خ٤كشط " ُْبػٝ عبٔزعا ُْبػٝ ظلٗ ُْبػٝ ، ،ٚزكشؼٓٝ ٚطبظزخا تغؽ ًَ ٢عاسد ظٜ٘ٓ غػٝ ٢ك ًٕٞشزش٣ٝ بؼٓ ٕٞغِغ٣ خ٤ثشر ذ٤لزغ٤ُ ،خؾ٤ؾط خ٤علاػ ًبهشؽ بُٜ غؼٗٝ خ٣ٞـُِا دبثٞؼظُا ٠ِػ تِـزُا غ٤طزغٗ ٠زؽ ث ٖ٤وؽبُ٘ا خ٤ثشؼُا خـُِا ِٞٔؼزٓ بٜ٘ٓ بٛش٤ـ . ك ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜب ظٜ٘ سذؾز٣ٝ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأا طساذُا شٌل٣ ٕأ ًبؾػاٝ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث طساذُا بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا اسد ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٠ِػأ ٢ٜك ٢ك ٟٞزغٓ ٍلاخ ٖٓ ٚض٣ذؽ ٢ك خ٤ئبوِزُاٝ خ٣شؾُا طساذُِ ؼ٤زر ش٤ؽ ،خصدبؾُٔا دبعسد ش٤ٌلزُا ٠ِػ َاسدبه طساذُا ٌٕٞ٣ ٝ،٢رادشلُٔا ٚٗٝضخٓ بٜث ٠٘ؿأ ٢زُا خ٣ٞـُِا حش٤خزُا ،ٚض٣ذؽ ٢ك خ٤ئبوِزُاٝ ٓ ؾِث ذه ٌٕٞ٣ٝ ًبػبٔزعاٝ خثبزًٝ حءاشه خّ٤ثشؼُا ِّْؼر ٢ك خٓذوزٓ خِؽش ٝ خصدبؾٓٝ ر زٛ ّذؼ ٙ ٞزغُٔا دب٣ ٜ٤ك صّضؼرٝ ،نجع بُٔ ًلابٌٔزعاٝ اداذزٓا ب دادشلُٔا بًٔ ،خوثبغُا دب٣ٞزغُٔا ٢ك ةلاطُا بٜعسد ٢زُا خلِزخُٔا دبػٞػُٞٔا ٢ك ت٤ًاشزُاٝ ٜ٤ك صّضؼر ب خ٤ئلآلإاٝ خ٤كشظُاٝ خ٣ٞؾُ٘ا ذػاٞوُا ٌ٣ٝ ،ساشٌزُاٝ علؾُا ذؽ ٠طخر ذه ٕٞ ذٗبًأ ءاٞع ،ٚض٣ذؽ ْػذ٣ ء٢ش ١أ ٝأ بٛأشه خظه ٝأ بٜث ّبه خِؽس ٖػ سذؾز٣ ٕأ ٚٗبٌٓئجك

(10)

10 ٜ٤ك طسد ٢زُا خ٤ثشؼُا خئ٤جُا ٢ك ٝأ ٙذِث ٢ك ٚزعاسد ب٘ٛٝ،خ٤ٗبص خـًِ خ٤ثشؼُا خـُِا ب غ٤طزغ٣ حءاشوُا ٝأ بٛأشو٣ ٢زُا صٞظُ٘ا ْٜل٣ٝ خزٓبظُا حءاشوُا أشو٣ ٕأ ْٜك غٓ خ٣شٜغُا زز٣ٝ بٜطٞظٗ مٝ أشو٣ بٓ َ٤ِؾر ٠ِػ ٚرسذه ٠ُا خكبػإ ،خؿلاثٝ ٍبٔع ٖٓ بٜ٤ك بٓ ٖ٤عساذُا ٖٓ تِطز٣ ازٛٝ ،ٚغلٗ ٟٞزغُٔا ٢ك ٚؼٓ ٖ٤عساذُا ٚئلآص غٓ بٜزشهب٘ٓٝ سبُٜٔا ٢ٛ بٜٗأ ٖ٤٣ٞـُِا بٛاش٣ ٢زُاٝ عبٔزعلإا حسبٜٓ ٠ِػ ض٤ًشزُا ْٜؼ٤ٔع ٢ك ٠ُٝلأا ح خـُِا ِْؼر .خ٤ٗبضُا ،سًٞذٓ( ٟش٣ 0220 ٕأ ) ْص ذ٤غُا عبٔزعلاا داسبٜٓ ٠ِػ ِْؼزُٔا ت٣سذر ه ٠ِػ ٚج٣سذر ْص ،ْ٤ِغُا ّلاٌُا داسبٜٓ ْص ،ٚث سذؾرٝ ٚ٤ُإ غٔزعا بٓ حءاش ٙأشه بٓ خثبزً ،خؾ٤ؾظُا ظ٣سذزُا خو٣شؽ ٢ٛ ٢ك خطبخُا فاذٛلأا نوؽ ذه طساذُا ٌٕٞ٣ ب٘ٛٝ . خ٣ٞـُِا داسبُٜٔا ٕإ ذر فاذٛأ بُِ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣س بًٔ فاذٛأ خغٔخ ٍٞؽ سٝذر بٛش٤ـث ٖ٤وؽ ش٤ٔعٝ اساصٝ ض٘٤ًُٞ(ٟش٣ Collins, Czarra & Smith (1996

. 7 . :ةيفرؼم فاذهأ knowledge objectives خػبه ٢ك ءاٞع طساذُا ٍٞؽ سٝذ٣ بُٔ دبٔ٤ٔؼزُاٝ دبؾِطظُٔاٝ ْ٤ٛبلُٔا غؼث َٔشر ذِجُا ٝأ ٚز٤ث ؾ٤ؾٓ ٢ك ٝأ طسذُا ٖٓ بٜغلٗ خـُِبث نِؼز٣ بٓ ٝأ ٚ٤ك ش٤ؼ٣ ١زُا ٢ثشؼُا ٍلاخ .خجِطُا بٜعسذ٣ ٢زُا دبػٞػُٞٔا 2 . ةيىغل فاذهأ : objective Langual دبًشؾُبث خ٤ئبغُٜا بٜكٝشؽ نط٘ث ءاٞع خ٤ثشؼُا خـُِا ٕبورإ خ٤ٔٛأث ٕٞعساذُا ق٣شؼر سلاضُا خثبزٌُا خو٣شؽٝأ ، َٔغُاٝ دادشلُٔا ت٤ًاشر ٝأ ا ذػبغر ٢زُا خثبزٌث ٢ج٘علأا طساذُ دبػٞػٞٓ ٝأ خُبعس خط٤غث خ٤ثشؼُا خـُِبث . 1 . :ةيربهم فاذهأ skills objectives َٔشر حسذوُاٝ ،ذهبُ٘ا ش٤ٌلزُا ٠ِػ حسذوُاٝ ،حذ٣ذع قهاٞٓ ٢ك خعٝسذُٔا دبِٓٞؼُٔا ن٤جطر داسبٜٓٝ خٓذوزٓ خ٤ثبزًٝ خ٤ئاشه داسبٜٓ ةبغزًا َٔشر بًٔ ،دلاٌشُٔا َؽ ٠ِػ

(11)

1 صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ

صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

11 عبٔزعلاا ٠ِػ حسذوُاٝ ةٞعبؾُا داسبٜٓٝ َطاٞزُا ْٜك ٠ِػٝ ،ّذوزُٔا بٌِٜشث بِٜ٤ِؾرٝ بٛذوٗٝ بٛش٤غلرٝ دبػٞػُٞٔا . 4 . ذهأ ةيميق فا : value goals ٖٓ سشؾزُاٝ ،خ٤ٓلاعلإاٝ خ٤ثشؼُا حسبؼؾُاٝ خكبوضُا ْٜلُ خطشلُا ٕٞعساذُا ءبطػإ َٔشر طساذُا ٚ٤ك طسذ٣ ١زُا ذِجُِ ذ٤ُبوزُاٝ دادبؼُا ّاشزؽاٝ خ٤ثشؼُا خٓلأا ٖػ خوجغُٔا حسٞظُا شظُ٘ا دبٜعٝ فلازخإ سبجزػاٝ خ٤عبغؽ ٕٝذث شخ٥ا ١أشُا َجور ٠ُإٝ ،٢ج٘علأا حشٛبظ خػبه ٢ك حذؽاٝ حذؽًٞ ٢ػبٔغُا َٔؼُاٝ ٕٝبؼزُا ٠ُإ خكبػإ ،خ٤ظخش ذغ٤ُٝ خ٤ؾط ،طسذُا .ذؽاٝ ن٣شك ٖٔػ ٢ػبٔغُا َٔؼُاٝ دبكلازخلاا ّاشزؽاٝ ٖ٣شخ٥ا َجورٝ ْٛبلزُاٝ 9 . ةيلصاىت فاذهأ : Communicative skills دبؽبشُ٘اٝ خعاسذُا ؾ٤ؾٓ َخاد خ٤كبوضُا دبؽبشُ٘بث تٗبعلأا ٕٞعساذُا خًسبشٓ َٔشر ٟٞزغٓ ٠ِػ ٝأ ْٜ٘٤ث بٔ٤ك خجِطُا ٟٞزغٓ ٠ِػ ءاٞع خ٤ػبٔزعلإا خجِؽ ٠ِػ ٝأ خؼٓبغُا ٟٞزغٓ َٛأ ،طساذُا ٚ٤ك دٞعُٞٔا ذِجُا خ٤ػبٔزعلاا خطشٗلأا ٢ك خًسبشُٔا ٠ُإ خكبػإ .خ٤ٗذُٔا ٕٝؤشُاٝ بٓأ بٔٓ ُٔا ازُٜ ٟٞزؾُٔا ٌٕٞز٣ ظٜ٘ ، 8بٜ٤ِػ َٔزش٣ ٢زُا دبػٞػُٞٔا بٓٝ خ٤ثدأ ذٗبًأ ءاٞع خلِزخٓ ؽبٔٗأ دار صٞظٗ ٖٓ ظُٜ٘ٔا ازٛ ٟٞزؾٓ ٌٕٞز٣ ٝأ خ٤كبوص طساذُا ٖٓ تِطز٣ ازٛٝ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ٠ُإ خٔعشزٓٝأ خ٤ُٔبػ ٝأ خ٤ػبٔزعإٝأ خ٤خ٣سبرٝأ ً خ٤ثدلأا ٕٞ٘لُا ٖٓ حش٤ضً عاٞٗأ ٠ِػ فشؼزُا خ٤ثدلأاٝ خ٤عب٤غُا خثبطخُاٝ خُبؤُا ٖل .ش٣ذؾُاٝ ْ٣ذوُا ٚ٤ػٞ٘ث شؼشُا ٠ُإ خكبػإ خ٤ؽشغُٔاٝ خظوُاٝ خ٤٘٣ذُاٝ ٝ طساذُا ٟذُ ش٤ضر بٓ بًجُبؿٝ ،خ٤كبوضُا دبِٓٞؼُٔبث بً٤٘ؿ اًسذظٓ خ٤ثدلأا صٞظُ٘ا ّذؼر خجِطُا ٖٓ خػٞٔغُٔ خهذث حسبزخُٔا صٞظُ٘اٝ ،٠غ٘ر لا ٍبؼكأ دٝدس ٢ج٘علأا ٖ٤وؽبُ٘ا خ٤ثشؼُا ش٤ـث خٓذوزُٔا دب٣ٞزغُٔا ٢ك ٌٕٞر ٕأ تغ٣ حدذؾٓ فاذٛأ دار ، ذوك خئ٤ث ٌٕٞر ،خ٤ثشؼُا خكبوضُا ٖػ خو٤ٔػ حشظٗ ةبغزًبث ٖ٤عساذُِ ػبٔغُِ خ٤ؾطٝ حذ٤لٓ تغ٤ك دبٔزػلاا

(12)

12 صٞظُ٘ا ٠ِػ ضظخزُا ٍبغٓ ٖٓ خػضزُ٘ٔا خِ٤طلأا خ٣ٞـُِا دب٤ٌُِا ٠ِػ دبٔزػلااٝ، شُٔا شٛاٞظُا ١أ دبـُِا ٖ٤ث خًشز . ٕأ ٟشٗ غػٝ ٢ك بٜ٤ِػ ذٔزؼٗ خِخاذزٓ خ٤عبعأ ًبجٗاٞع ىب٘ٛ ًبغٜ٘ٓ خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼزُ ،خ٤عبعلأا دادشلُٔبث خ٣ب٘ؼُا ٢ك َضٔز٣ ١زُا ١ٞـُِا تٗبغُا ،بٜ٘ٓ بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ زخلأا ٝ خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا َ٤ِؾر ٠ِػ طبُٜ٘ٔا ١ذؼٓ ذػبغ٣ ١زُا ١ٞثشزُا تٗبغُاٝ ٠ؾظلُا ٖٓ ٍبوزٗلاا ٕأ بٗذعٝ ذوك ٢كبوضُاٝ ٢غلُ٘ا تٗبغُا ٠ُإ خكبػإ ،خّ٤ٌُِا خو٣شطُبث تُبطُِ ؼغٗأ خ٤ِؾُٔا خ٤ثشؼُا دبغُِٜا ٟذؽئث سذؾزُا ٠ُإ ٢ج٘علأا طساذُا بِٜٔؼز٣ ٕأ ذؼث .ُٚ َٜعأٝ ظعأ ىب٘ٛ دبػٞػٞٓٝ ُٔا غػٝ ذ٘ػ بٜث زخلأا ٖٓ ذثلا ظٜ٘ ٖ٤عساذُِ ٢ٔ٤ِؼزُا تٗبعلأا ، وأ بهل : ٟذُ خُٞجوٓ خ٤ِٔؼُا ةبزٌُا حدبُٔ ١شٌلُا ٟٞزؾُٔا ٌٕٞ٣ ٕأث ّبٔزٛلاا ٢ج٘علأا طساذُا ّبػ ٌَشث ، ث :بهينب حدبُِٔ ٢ِٔؼُا َغِغزُاٝ ٢ظلُِا طسذزُبث خ٣ب٘ؼُا ،خجًشُٔا َٔغُا ٠ُإ ْص خط٤غجُا َٔغُا ٠ُإ دادشلُٔا ٖٓ ٍبوزٗلاا ٌٕٞ٤ك خٓذؤُا ٖثا( ٍٞو٣ ٢ك )خ٣سبر ٕٝذث،ٕٝذِخ ٌٕٞ٣ بٔٗإ ٖ٤ِٔؼزُِٔ ِّٞؼُا ٖ٤وِر ٕأ ِْػا"ٚزٓذوٓ َاذ٤لٓ ارإ ٕبً "لا٤ِه لا٤ِهٝ ،بئ٤شك بئ٤ش طسذزُا ٠ِػ :بهثلبث ْ٤ِؼزُ خٓذؤُا حدبُٔا ظُبؼر ٕأ ٠ِػ صشؾُا ،ًبؼٓ خ٤ل٤ظُٞاٝ خ٤ِٔؼُا ٖ٤ز٤ؽبُ٘ا ٖٓ خ٤ثشؼُا خـُِا بهؼبار 8 ت٤ًاشزُاٝ ظبلُلأا سب٤زخا ا حدبُٔ خؼئبشُا خِٜغُا ُٔ ظٜ٘ ُٔا ذ٣ذغُا ١شٌلُا ٟٞزؾُٔا ٠ِػ صشؾُا غٓ خ٤ِٔؼُا ؾغج ، :بهسمبخ ،خ٣شٌلُاٝ خ٤ِٔؼُاٝ خ٣ٞـُِا ءبطخلأا ٖٓ ّبٓبٔر خ٤ُبخ خٓذؤُا حدبُٔا ٌٕٞر ٕأ :بهسدبس ْ٣ٞوزُا حبػاشٓ غٓ خلِزخُٔا بٜؽبٔٗأث دب٘٣شٔزُاٝ دبج٣سذزُا ٖٓ سبضًلإا ،شٔزغُٔا ،٢ثبًشُا(ٟش٣ 7764 ذثلا ظُٜ٘ٔا ٕأ ) حذػبغُٔ خ٤كبً دبج٣سذر ٠ِػ ١ٞزؾ٣ ٕأ ـُِا ىِٞغُا ْ٣ٞور ٢ك خجِطُا ٞ ، ١ :بهؼببس بٜـجِطزر ٢زُا حش٤ظوُا داساٞؾُا ٠ِػ ض٤ًشزُا .خٓبؼُا خ٤ٓٞ٤ُا حب٤ؾُا قهاٞٓ داسٞظزُا غؼث ىب٘ٛ ُ ُٔا دبػٞػٞٓ ٍٞؽ سٝذر ٢زُا خ٤عبعلأا سٝبؾِٔ ظٜ٘ ذؼُٔا خٓذوزُٔا دب٣ٞزغُِٔ :

(13)

1 صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

1

Hadiya Adil HAZNEKATİBİ

صخلملا ٓ غػٝ حسٝشػ شؾجُا ازٛ ٟش٣ ظٜ٘ خ٤ثشؼُا خـُِا خجِطُ َٓبشٝ َٓبً ٢عاسد ٞزغُٔا ٢ك بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُ٘ا دب٣ ٓذوزُٔا خ ٤ٓٞ٣ ٖ٤زػبع غهاٞث ب٤ػٞجعأ دبػبع ششػ ١أ ،ب ِْؼر ٢ك خ٤ثشؼُا خـُِا بٜٔ٤ِؼرٝ ،خ٤ٗبص خـًِ ازٛٝ َبظ٤ظخ حذؼٓ خو٤هد خ٤غٜ٘ٓ تِطز٣ ُٔا ازٛ ٖٓ ٍٝلأا فذُٜبك ،ٖ٤عساذُا ءلاؤُٜ ظٜ٘ ا طساذُا شٌل٣ ٕأ خ٤ثشؼُا خـُِبث ٢ج٘علأ ًاش٤جؼر ٚغلٗ ٖػ بٜث شًجؼ٣ ٕأٝ ،خُٞجوٓ خ٤٘ٓص داشزلُ ؾثاشزٓٝ َظزٓ ٌَشث بٜث سذؾز٣ٝ بِٜٔؼر ٢زُا خ٣ٞـُِا داسبُِٜٔ ْػد ٞٛٝ ،خلِزخُٔا ش٣ذؾُا قهاٞٓ ٢ك ًبٜٓٞلٓٝ ًبؾػاٝ اسد خ٣اذث ز٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ٠ُإ ُٚٞطٝ ٠زؽٝ خ٤ثشؼُا خـُِ ٚزع ٞزغُٔا دب٣ وزُٔا ٓذ خ ٢ٛٝ ٠ِػأ ُا ٞزغٔ دب٣ .خصدبؾُٔا دبعسد ٢ك ةلاذلا تبملكلا ُٔا 8 ظٜ٘ ، ،خ٤ٗبضُا خـُِا ٞزغُٔا دب٣ ٓذوزُٔا خ ،خ٤ثشؼُا خـُِا ْ٤ِؼر، خ٣ٞـُ داسبٜٓ .

İleri Düzeyler İçin Arapçanın İkinci Dil Olarak Öğretiminde Bir Öğretim Yöntemi Önerisi

Bu çalışma Arapçayı ana dili olarak konuşmayan ileri düzey öğrencileri için tam ve kapsamlı bir öğretim yöntemi konusunu ele almaktadır. Bu öğrenciler günde iki saat olmak üzere haftada on saat ikinci dil olarak Arapça eğitimi almaktadırlar. Bu durum, söz konusu öğreniciler için hazırlanmış özel bir yöntemi gerektirmektedir. Bu yöntemin ilk hedefi yabancı öğrencinin kabul edilebilir bir sürede bağlantılı ve ilişkili bir biçimde Arap dilinde düşünmesini ve Arapça konuşmasını, çeşitli konuşma durumlarında açık ve net bir şekilde kendisini o dilde ifade etmesini sağlamaktır. Bu da, yabancı öğrencinin Arap dilini öğrenme sürecinin başından itibaren ve konuşma seviyelerinin en üst sınırlarına ulaşıncaya kadar kendisine verilen dil becerilerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler: Yöntem, İkinci Dil, İleri Düzeyler, Arap Dili Eğitimi, Dil

Becerileri.

Yrd. Doç. Dr., Ürdün Üniversitesi Diller Okulu Arap Dili, (hadiaabdeen@yahoo.com).

13 غببط تار تبػىضىم ينبسنإ : ْز٣ ٢زُاٝ ا ،ؼٓبغزُا ،مذظُا ٠ِػ بٜ٤ك ض٤ًشزُ ،ّلاغُا ،ملاخلأا .ٖ٣شخ٥ا حذػبغٓٝ :ةيلود تبػىضىم .خُبطجُاٝ خئ٤جُا سِٞر ٝ َب٤ُٔبػ ٙب٤ُٔا خٌِشًٔ ةيدبصتقإ تبػىضىم 8 خهبطُاٝ ؾلُ٘ا ٠ِػ ض٤ًشزُبً .خ٣ٝذ٤ُا فشؾُا ،خؽب٤غُا ، :ةيفبقث تبػىضىم ٝ ،بِٜٛأ خكبوضُ عّشؼزُا ٕٝد بٓ خـُ ِْؼزر ٕأ َٜغُا ٖٓ ظ٤ُ فشؼزُا ٠ِػ ْٛذئبوػٝ ْٜزش٤ؼٓ ؽبٔٗأٝ ْٜربٛبغراٝ ْٜٔ٤ه ْٛذ٤ُبورٝ ْٜرادبػٝ ، دب٣بٌؾُبً ،خ٤جؼشُا ،دادبؼُاٝ ،ّبؼطُاٝ ،ظثلأُاٝ ٝ ُا ٘ل ٕٞ ،بٜػاٞٗأث .خ٤ثشؼُا حشعلأا ؽبٔٗأٝ ظٗٞ٣ (ٟش٣ ، 7762 ) ْ٤ِؼزث خطبخُا خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا ٢ك خؼئبشُا ةٞ٤ؼُا ٖٓ ٕأ " ْز٣ ُْٝ حدبُٔا ٙزٛ ٟٞزؾٔث خطبخُا دبػٞػُٞٔا ءبوزٗا ّذػ ٢ٛ بٛش٤ـث ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ثشؼُا دبٔزػلابك ،لآبٌزٓ بػٞػٞٓ بٜ٤ك ذغ٣ لا بٜؼُبط٣ ٖٓ ٕأ خعسذُ ،خ٤ِٔػ حسٞظث بٛسب٤زخا ُا ٖٓ حشصب٘زٓ خػٞٔغٓ ٠ِػ بٜ٤ك ظٞؾُِٔا حذػبه ػشش بٜ٘ٓ فذُٜا ،ت٤ًاشزُاٝ َٔغ ٍبغُٔا ازٛ ٢ك قُؤٓ ٞٛ بٔ٤ك بجٗبع ذ٤ؾٗ ذه خ٣ٞثشزُاٝ خ٤كبوضُاٝ خ٤غلُ٘ا دبؼثلأبك ،خ٘٤ؼٓ ."ٕ٥ا خ٤ٔ٤ِؼزُا خؽبغُا ٢ك ٢ك ؼ٤ؾظُا بٜٗبٌٓ زخأر ٕأ تغ٣ غٔعأ ُْبؼُا ٠ِػ بٜغلٗ عشلر دأذث حذ٣ذع بٔ٤ه ىب٘ٛ ٘ٓ تِطز٣ ازٛٝ ،٢ثشؼُا ب٘ؼٔزغٓ تٗبعلأا ٖ٤عساذُا خعبؽ ٖٓ ٢عاسذُا ظُٜ٘ٔا سبزخٗ ٕأ ب ٖ٤عساذً ٖؾٗ ب٘زعبؽ ٖٓ ظ٤ُٝ خ٤ػبٔزعلإا ٝأ خ٤ِٔؼُا ٝا خ٤ثدلأا ٝأ خ٤كبوضُا ءاٞع ْٜغلٗأ .ّلاعلإاٝ خثٝشؼُا ٠ُإ ٢ٔز٘ٗ ٍٞو٣ Lado ،ٝدلا( 1975 ) إ ٢ِٔػ قطٝ ٠ِػ خ٤٘جُٔا يِر ٢ٛ خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا َؼكأ ٕ عٝسذُٔا خـُِ ذئاٞك ْٛأ ٖٓ ٕأ شًر ذهٝ ،خ٤ِطلأا طساذُا خـُِ َصبٔٓ قطٞث خٗسبوٓ خ ء٢ش ْٛأٝ "8 يُر ٢ك ٍٞو٤ك خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا داذػإ ٍبغٓ ٢ك ٚث عبلزٗلاا ٢ِثبوزُا َ٤ِؾزُا خكبوضُاٝ خـُِبث طساذُِ ٖ٤ز٤ِطلأا خكبوضُاٝ خـُِا خٗسبوٓ ٞٛ خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا داذػإ ٢ك َعأ ٖٓ يُرٝ ٖ٤ز٤ج٘علأا " .ظ٣سذزُا ءب٘صأ ٢ك بِٜ٤ُزر ٖٓ ذثلا ٢زُا دبجوؼُا ٠ِػ فشؼزُا دبـُِا ظ٣سذرٝ خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا داذػلإ ٢ِثبوزُا َ٤ِؾزُا حسٝشػ ٠ُإ حٞػذُا ددأ ذهٝ

(14)

14 ؛خلِزخُٔا دبـُِا ٖ٤ث خ٤ِثبوزُا دبعاسذُا ٖٓ ٚث ٕبٜزغ٣ لا دذػ ٠ُإ خ٤ج٘علأا دذػأ ارإ بٓأٝ حذؽاٝ خ٣ٞـُ خئ٤جُ داُٞٔا ٙزٛ ذ٤ل٣ ذه ءبطخلأا َ٤ِؾزثٝ ١ٞـُِا َثبوزُبث خٗبؼزعلاا ٕئك ، خ٤ثشؼُا ٖٓ ْٜزـُ غٓ نكاٞزٓ ٞٛ بٔث ءذجُاٝ ،ْ٤ِؼزُا ٢ك طسذزُا خ٤ِٔػ ضخ٣ بٔ٤ك بٔ٤علاٝ .قِزخٓ ٞٛ بٓ ش٤خأرٝ ٠ُإ خجغُ٘بث بٓأ عٞػٞٓ ٞؾُ٘ا ،تٗبعلأا خجِطُا ٍبث َـش٣ ١زُاٝ ك ٟش٘ ٞؾُ٘ا ًِْؼ٣ ٕأ ٢ل٤ظُٞا ،بٜث ٌِْرٝ طساذُا بٜ٤ُإ غٔزعا ٢زُا خ٣ٞـُِا ؽبٔٗلأا ٍلاخ ٖٓ تغ٣ٝ ّاضزُلإا ٍٜٞغُٔا ٠ُإ فُٞأُٔا ٖٓ ٞؾُ٘ا ْ٣ذور ٢ك طسذزُا أذجٔث ٢ك حدساُٞا ذػاٞوُا ًلاإ ِّْؼر لاٝ ، لا ٢زُا ذػاٞوُا ٕأ سبجزػا ٠ِػ ؛خ٣ٞؾُ٘ا ذػاٞوُا غؼجُ ٍبلؿإ سذؽُٞ ٠زؽ ،صٞظُ٘ا حب٤ؾُا خـُ ٢ك دشر ك لا .خ٤ثشؼُا خـُِا ش٤ـث ٖ٤ظظخزُِٔ بٜغ٣سذزُ حسٝشػ ، ةٞغؾٓ( ٟش٣ 7764 ٞؾُ٘ا ظ٣سذر ٍٝلأا ،ٞؾُ٘ا ٢ك خجِطُا قؼؼُ ٖ٤ججع ىب٘ٛ ٕأ ) ُْٜٔا تٗبغُا ٍبلؿإٝ ذػاٞوُا ٠ِػ ٞؾُ٘ا ْ٤ِؼر ٢ك ض٤ًشزُا ٢ٗبضُاٝ ،خِظل٘ٓ خِوزغٓ حدبًٔ غؽلإاٝ ،١ٞـُِا مٝززُا تٗبع ٞٛٝ ،بٜهٝزرٝ خـُِا ِْؼر ٢ك .بُٜبٔؼزعا مشؽٝ خـُِبث طب خكبػإ ٠ُإ ،خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا ٢ك دبػٞػُٞٔا ٖٓ ش٤ضً ٚث ّذور ١زُا ةِٞعلأا خثٞؼط يُر يُر طلاػٝ ٠ِػ خ٣ٞـُِا خلغِلُا ٙزٛ ٚ٤ك ذٔزؼر ظٜ٘ٓ ق٤ُأر ٢ك خ٣ٞـُ خلغِك ٠ُإ طبزؾ٣ ثشؼُا ْ٤ِؼزث خطبخُا خ٤ٔ٤ِؼزُا داُٞٔا بٜعبعأ ٠ِػ ٠٘جر خ٤ِٔػ ش٤٣بؼٓٝ ظعأ ٖ٤وؽبُِ٘ خ٤ ٝ ،بٛش٤ـث ْٜك خثٞؼطٝ خ٤ثشؼُا خـُِا ِْؼر خثٞؼظث خِئبوُا خػبشلإا دءبع ب٘ٛ ٖٓ دٞعٝ ّذػ بٜٔٛأ ٖٓ حش٤ضً ةبجعلأ خغ٤زٗ دءبع شٓلأا خو٤وؽ ٢ك خثٞؼظُاٝ ،بٛذػاٞه خعبؽ ٖٓ بهلاطٗإ خ٤ٓلاعلإا ب٘رسبؼؾثٝ خ٤ثشؼُا ب٘زكبوضث ٝ ب٘زـِث ْزٜ٣ ٢عاسد ظٜ٘ٓ ٢ج٘علأا طساذُا ظ٣سذر ٢ك خؼجزُٔا خٔ٤وؼُا خٔ٣ذوُا ت٤ُبعلأا ٖٓ سشؾزُا ّذػٝ ،بُٜ َب٣ٞثشر لاٝ َب٤ِٔػ ٖ٤ِٛؤُٔا ش٤ؿ ٖ٤عسذُٔا غؼث دٞعٝ ٠ُإ خكبػإ ،ٖ٤عساذُا ءلاؤٛ َبػٞٗ ؼجطأ تٗبعلأُ خ٤ثشؼُا خـُِا ظ٣سذر ٕأ يُر ٢ك ْٜزغؽٝ ٍبغُٔا ازٛ ٢ك ظ٣سذزُِ .خؾثشُٔا حسبغزُا ٖٓ

Referanslar

Benzer Belgeler

(Kisling, bir resim sattığı gün bü­ tün parası ile salâmlar, jambonlar alır, onları a- tölyesinin tavanına asar, fıçılarla şaraplar koyar, bütün

Opportunity ile en son iletişim kurulan tarihte keşif aracından gelen son sinyaller keşif aracının sıcaklığının -29 santigrat derece ol- duğunu gösteriyordu.. Opportunity

Maarif idare şebekesinin içinde hem bir idareci, hem kıymetli bi^ğretm en olarak yetişmiştir.. Maarif vekâletinde memlekete, millete unutulmaz hizmetler edeceğine

mekte, İbn Hişâm ise bu kelimenin İraşe şeklinde olduğunu söylemektedir. 76 Hamidullah, İslam Peygamberi, I/54 Olay İbn Hişâm’da geçmektedir.. Peygamber’e

Beden eğitimi öğretmenlerinin, eğitimleri süresince aldıkları derslerden ne ölçüde yararlandıklarına ilişkin görüşleri ve çözüm önerileri

Araştırma sonuçlarına göre okul yöneticilerinin işkoliklik düzeyleri branş (sosyal alanlar, sayısal alanlar, teknik alanlar, sınıf öğretmenliği), çalışılan kurum

What are the perceptions of teacher trainees regarding the effectiveness of using the Peer Observation and Feedback Form at the feedback stage of microteaching sessions?. The

Müzakere ve sorulan soruların seviyesi arasındaki ilişkiye bakıldığında, öğretmen ne kadar çok yüksek seviyede ve takip soruları sorarsa, müzakereler da o kadar