TAKVİMDEN BİR YAPRAK
Büyük i
ar
İ
p
m lM fe m le k e te h izm e ti doku n m u ş 4 b ü y ü k le rin doğum y a h u t ö - lü m g ü n le ri v e y a h u t ta o n la ra a it b ir h a tıra d o la y ısile an m a tö re n le ri te rtip e d iliy o r. N ite k im , b ü y ü k hocam ız ve m e sle k ta şım ız A h m e t M it h a t m erhum h a k k ın d a da b ir ih t ifa l y a p ıld ı. B u k a d ir ş i n a s lık bana bu n dan bilm em kaç sene evvel dü şü n ü le n b ir « B ü y ü k A d a m la r G a le ris i» ta s a v v u ru n u h a t ır la t t ı; o zam an y a z ı a ile si için d e ^bulunduğum g a ze te, bu m evzuda b ir a n k e t t e r t ip e yle m iş t i. B ö yle b ir g a le ri te şe k k ü l rOder- se b u ra y a k im le r g ir m e lid ir ?G a ze te bun u ta n ın m ış şa h siye t lere s o r d u ; a lın a n c e v a p la rı neş - r e t t i ; b u n la rd a d ik k a te değer isim le r v a r d ı; y a z ık k i mesele b ir a n ke t çerçevesinden h arice ç ık a m a d ı... H a lb u k i bu g a le ri, ye ni nesle m em leket b ü y ü k le rin i ta n ıtm a k iç in gü zel b ir tesis o la b i lir d i.
H e rke s, m e ş h u rla rın hâl te rcü m e le rin i o k u m a k la m ü k e lle f de - ¿ i l d i r ; ona bu m e cb u riye ti fa r k ın a
v arm a d a n y a p tırm a k lâ z ım d ır; k ıy a fe th a n e le rin , s e rg ile rin , fu ar la rın fa y d a la rı bu b a k ım d a n d ır.
P a rla k b ir m a zim iz v a r ; ecda. d ıın ız bize m uazzam b ir mira* b ır a k t ı; biz b ıı se rve ti id a re ede m e d ik ; m ü s rif ve id a re s iz b ir mı ra sye d i z ih n iy e tile h a r vurup, harm an sa v u rd u k . F a k a t is r a f e de m ed iğ im iz b ir se rve t v a r k i, c da t a r ih im iz d ir ; hiç o lm azsa onur k a d rü k ıy m e tin i b ile lim . Ferm anı, n ı üç k ı t ’ ada y ü rü te n b ir ü lke lâ fla k u ru lm a z ; h er sahada b ü y iil h im m e tle r ve^Up h im m e tle ri sa rfı den a d a m la r is te r. İşte b ir «Bü y ü k A d a m la r G a le risi» bunun to| y e k û n h a lli d e m e k tir.
T a rih im iz d e öyle şahsfyeUşt v a r k i, is im le rin in e trafın tftf* biı âlem to p lu y o rla r; m eselâ son rie fa k en d isin d en bahsedilen- Ahm e M ith a t E fe n d i m erh u m ... B u ad; m ın m ille ti okum ağa a lış tırm a ! b a k ım ın d a n y a p tığ ı b ü yü k h izm e t ne ile ö d e n e b ilir? (T e rcü m a n - H a k ik a t ) g a ze tesin in başın d a vo lû d b ir k a rih a fîe 'm a k a le yazmış',’ rom an y a z m ış, t iy a t ro ya zm ış, i l m i ve d in i y a z ıla r n eşretm iş...
H a lk ta b ü y ü k a lâ k a u y a n d ırm a k k u d re tin i g ö ste rm iş... (H a şa n M el la h la r, H ü se y in F e llâ h la r) la ( A - le x a n d re D u m as P e re ) le ri bile k ıs k a n d ıra c a k k it a p la r y a z m ış tır.
B u b ü y ü k ad am ın sayesinde ey le rim iz k ış g e cele ri b ir m ü ta lâa salon u h a lin i a lm ış tır . M a h a lle kah ve lerin d e b ile bu m e ra k lı te f r ik a la r lezzetle ta k ip e d ilird i. B ü y ü k hoca, o k u y u c u la rın ın k â fi derecede m e ra k ın ı ta h r ik e ttik - ten sonra, sözü başka b ir vad iye n a kle de r, b ir m üddet te h a lk ı böyle o y a la m a sın ı b ilir d i. O za m an o k u y u c u la rın heyet h a lin de gazeteye g id e re k , a r t ık m evzua te k ra r g iriş ilm e s i ric a sın d a b u lu n d u k la rın ı da h erkes b ilir .
B ö ylo a d a m la rın , m e m le ke tin b ir n evi ( if t ih a r ta b lo su ) demek o lan b ir g a le rid e yer a lm a sın ı g ö n ü l istem ez m i?
S ıra s ı d ü ştü kçe e ski eserler, sa n a t h a re k e tle ri, k ita p la r, y a zı - la r iç in m ü ze ler vücuda g e tiriy o ru z ; b ir de b u n la rı y a p a n la r iç in b ir m üze k u rm a k lü zu m u n u t a k d ir edecek zam an gelm edi m i? i
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
