161
B A Y V E B A Y A N M A K B E T
162
↓
bay ve bayan makbet
1
Bay M Uyumuş mu?
Bayan M Ölü gibi.
Bay M Uyumak ölmek.
Ya da
Var olmak mı yok olmak mı? Bayan M İşte bütün mesele bu.
Bay M Hey, harika uydur-dun.
Bayan M Nereden geldi aklı� na?
Bay M Birden beliriverdi zihnimde.
Bayan M Öyle mi?
Bay M Bir şarkı sözü ola-bilir mi?
Bayan M Şarkı sözü mü?
Bay M Evet ya da bir rek-lam spotu.
2
Bayan M Bu kutu bizim mi?
Bay M Ev sahibi dedi ya—
Bayan M Ne dedi?
Bay M Sonra aldıracağım dedi.
Bayan M Duymamışım.
Bay M Sen de ordaydın.
Bayan M Duymamışım.
Bay M Duydun gibi gel-mişti bana.
Bayan M Duymamışım.
Bay M İyi, peki. 3
Bay M Bira aldın mı?
Bayan M Bira mı?
Bay M Evet bira.
Bayan M İnsan yeni taşındığı eve bira almaz.
Bay M Neden?
Bayan M Bira ihtiyaçlar liste� sinde ilk sırada değildir.
Bay M Nedir peki ilk sıra-da olan?
Bayan M Eldiven.
Bay M Eldiven?
Bayan M Evet eldiven.
Bay M Bulaşık eldivenle-rini ortada bırakmanı istemiyorum. Biliyor-sun!
Bayan M Bunlar bulaşık eldi� veni değil.
Bay M Ne peki?
Bayan M Şu kutuda satılanlar� dan.
Bir tanesini çekiyorsun da diğeri beliriveriyor ya. İşte onlardan. 4 Bayan M Horlar mı? Bay M Kim? Bayan M Amcan. SEL D A Ö N D Ü L
163
Bay M Bilmem.
Bayan M Amcan o senin.
Bay M Babam değil.
Bayan M Hiç birlikte yatmadı� nız mı?
Bay M Amcamla mı?
Bayan M Evet amcanla.
Bay M Sen yattın mı?
Bayan M Kimle? Amcanla mı?
Bay M Kendi amcanla.
Bayan M Benim amcam yok.
Bay M Var dedin diye ha-tırlıyorum.
Bayan M Yok.
Bay M Öyle demiştin san-ki.
Bayan M Hayır demedim.
Bay M İyi, peki. 5 Bayan M Horlar mı? Bay M Kim? Bayan M Amcan. Bay M Bilmiyorum. Bayan M İyi. 6 Bay M İçecek ne var?
Bayan M Musluk suyu. İster misin? Bay M Hayır. Bayan M Peki. Bay M Yatmayacak mı-yız? Bayan M Yatalım mı? Bay M Yo. Sessizlik. 7
Bayan M Ne kadar kala� cak?
Bay M Kim?
Bayan M Amcan.
Bay M Yarın sabah gide-cek.
Bayan M Neden gelmiş?
Bay M Bizi görmeye.
Bayan M Durup dururken.
Bay M Evet.
Bayan M Sanmıyorum.
Bay M Neden gelmiş ola-bilir o zaman?
Bayan M Düşünüyordur yine bir hinlik.
Bay M Öyle mi diyorsun?
Bayan M Bence öyle.
Göreceğiz bakalım.
Bay M Boş ver.
Bayan M Sen hep böylesin.
Bay M Nasıl yani?
Bayan M Pısırık.
8
Bay M Canım bir şey iç-mek istiyor.
Bayan M Musluk suyu var sa� dece. B A Y V E B A YA N M A K B ET
164
Bay M Niye? İçkileri ge-tirmedik mi?
Bayan M Sen kutuladın.
Bay M O zaman getirdik.
Bayan M Hangi kutu� da olduğunu nereden bileceksin?Kutuların üstü� ne içinde ne olduğunu yaz demiştim. Hatırladın mı?
Bay M Hatırladım.
Bayan M Yazdın mı?
Bay M Hayır.
Bayan M Peki şimdi nasıl bula� caksın?
Bay M Hepsine tek tek ba-kacağım.
Bayan M Şimdi mi?
Bay M Evet, şimdi.Canım bir şey içmek istiyor.
Bayan M Her zamanki gibi.
9
Bayan M Demek sabah gide� cek.
Bay M Evet, öyle dedi.
Bayan M O zaman işi bugün bitirdi.
Bay M Öyle mi dersin?
Bayan M Yoksa neden sabah gitsin?
Bay M Belki yalnızca bizi görmeye gelmiştir.
Bayan M Öylesine. Durup du� rurken. Tam taşındığımız gün.
Bay M Neden olmasın? Amcam sever beni.
Bayan M Sen kendini kandır dur.
10
Bay M Baksana neler var burada?
Bayan M Zaten sen kutulama� dın mı?
Bay M Ama bunlar böyle kutulanmış durup durur� lardı. Açıp içlerine bakma� mıştım hiç.
Bayan M Ne buldun?
Bay M Dur bir dakika. 11
Bayan M Konuştun mu onunla peki?
Bay M Kiminle?
Bayan M Amcanla tabii.
Bay M Hayır.
Bayan M Neden?
Bay M Ne diyecektim?
Bayan M Hakkın olanı isteye� cektin.
Bay M Hakkım mı?
Bayan M Evet hakkın.
Baban bir zamanlar hak� kından feragat etmeseydi amcan bugün bu durumla� ra gelemezdi.
Bay M O babamla onun arasındaki bir şey.
SEL D A Ö N D Ü L
165
Bayan M Ama babana olan borcunu ödeyemeden ba� ban ölmüş.
Bay M Kendin dedin, ba-bam borç vermemiş, hakkından feragat et-miş.
Bayan M Nereden biliyoruz? Amcan öyle söylüyor.
Bay M Yalan söyleyecek hali yok ya.
Bayan M Sen hep böylesin. Bana hiç bakma öyle. Sen hep böylesin. Seni tanıdım tanıya� lı.
Bay M İyi, peki.
Bayan M O öldüğünde bütün malı, mülkü kendi çocuk� larına kalacak.
Sen de avucunu yalayacaksın.
Bay M Neyimiz eksik?
Bayan M Neyimiz tamam?
13
Bay M Bak burada ne var.
Bayan M Ne var?
Bay M Babamın yazı takı-mı.
Bay M Annem kutulamış kaldırmış.
Bayan M Bak üstüne yazmış içinde ne olduğunu.
Bayan M O yaşasaydı böyle ol� masına asla izin vermezdi.
Bay M Kim?
Bayan M Annen tabii.
Bay M Ağzını açıp baba-ma bir tek söz söyleme-di.
Bayan M Baban öldükten son� ra da o küçücük eve mah� kum oldu ama.
O koskoca köşkten sonra.
Bay M Ama hiç şikayet et-medi.
Bayan M Mağrurdu. Kibirliy� di.
Bay M Yaşasaydı yine
şikayet etmezdi, talepkar olmazdı.
Bayan M Kendisi için bir şey istemezdi ama, söz konusu oğlu olduğunda, torunu oldu—
Bay M Bizim çocuğumuz yok ki.
Bayan M Bu olmayacağı anla� mına gelmiyor.
Bay M Olsaydı şimdiye kadar olurdu.
Bayan M Ne demek istiyorsun?
Bay M Hiçbir şey.
Bayan M Benim ailemin erkek� leri sırım gibidir.
Bay M İyi, peki. 14
Bay M Şuna bak, unutmuş gitmişim. Bayan M Neyi? B A Y V E B A YA N M A K B ET
166
Bay M Gel, gel bak.
Bayan M Nedir o?
Bay M Guguklu saat.
Bayan M Bizim guguklu saati� miz yok.
Bay M Var. İşte burada. Anneannemden kalma.
Bayan M Hani bakayım.
Bay M İşte burada bak. Yarım saatlerde bir kez –guguk; saat başlarında iki kez öterdi –guguk, guguk. Anneannem pek böbürlenirdi. Ko-cası getirmiş ona yeni gelinken. Avrupa’dan. Çocukken bakar durur-dum. Saatlerce…
Bayan M Ne iş yapıyormuş ki?
Bay M Kim?
Bayan M Anneannenin kocası.
Bay M Dedem mi?
Bayan M Anneannenin kocası deden mi oluyor?
Bay M Olmuyor mu?
Bayan M Bilmiyorum.
Bay M Tüccarmış.
Bayan M Ne ticareti yapıyor� muş?
Bay M Gümüş sırlı ayna.
Bayan M Daha önce anlatma� mıştın.
Bay M Aklıma gelmemiş-tir.
15
Bayan M Gerçekten böyle bıra� kacak mıyız?
Böyle… Sabah kalkacak ve gide� cek.
Bay M Evet. Başka ne ya-pabiliriz ki? Bağlaya-cak değiliz herhalde.
Bayan M Neden olmasın?
Bay M Ne?
Bayan M Evet, gerekirse bağ� larız.
Bay M Yok artık.
Bayan M Neden olmasın?
Bay M Saçmalama. 16
Bay M Şuna bak?
Bayan M Off, yine ne buldun?
Bay M Amcamın bana Amerika’dan getirdiği bir oyuncak.
Bayan M Nedir bu?
Bay M Bir nevi inşaat malzemesi.
Bayan M Nevi?
Bay M Ne dedin?
Bayan M Sen dedin?
Bay M Ne?
Bayan M Sen nevi dedin.
Bay M Ne var bunda?
Bayan M Uzun zamandır duy� mamıştım.
Bay M Yaşlanıyoruz biz
SEL D A Ö N D Ü L
167
de.
Bayan M Sen hep yaşlıydın za� ten.
Bay M Ne demek oluyor bu şimdi?
Bayan M Sen ne zaman risk al� dın?
Bay M Gerek olsaydı alır-dım.
Bayan M Şimdi gerekiyor işte.
Bay M Ne yapmamı isti-yorsun?
Bayan M Gerekeni.
Bay M Bir şey gerekmi-yor.
Bayan M Nasıl gerekmiyor ya? Sen insanı delirtir� sin, biliyorsun değil mi?
Bay M Ben senin için öyle demiyorum ama.
Bayan M Diyemezsin ki.
Bay M Nedenmiş o?
Bayan M Çünkü ben mantıklı� yım.
Bay M Mantıklı mı?
Daha biraz önce amcamı bağlamaktan söz ediyordun.
Bayan M Öyle gerekiyorsa öyle yapılır.
Bay M Ben kimsenin pa-rasını istemiyorum. Paranın peşine düşecek değilim.
Bayan M Paşa torunusun sen
tabii.
Bay M Ya ne demezsin.
Bayan M Tabii oğlum.
Bay M Hah işte buldum.
Bayan M Ne buldun?
Bay M Şişelerin olduğu kutuyu.
Bayan M Etrafı birbirine kat� tın.
Bay M Zaten açmayacak mıydık?
Bayan M Böyle değil herhalde.
Bay M Toplarım ben me-rak etme.
Sabah amcamı yol-cular sonra döner top-larım.
Bayan M Seni bekleyecek olur� sak bir ayda yerleşemeyiz biz.
Bay M İyi o zaman sen kendi başına bildiğin gibi yaparsın.
17
Bayan M Kuzenlerinle hiç ko� nuşmadın mı?
Bay M Neyi?
Bayan M Mesela ortak olmayı.
Bay M Ortak mı? Holdin-ge mi? Güldürme beni.
Bayan M Neden?
Bay M Ben holdinge ortak olacağım, öyle mi?
Bayan M Sen olmak istemez�
B A Y V E B A YA N M A K B ET
168
sen ben olurum.
Bay M Sen? Sen?
Bayan M Evet ben, ben. Ne oldu beğenemedin mi?
Bay M Sen daha cüzda-nındaki parayı hesapla-yamıyorsun.
Bayan M Sen hiç merak etme canım holdingin parasını gayet güzel hesaplarım.
Bay M Hangi sıfatla ortak olacağız?
Bayan M Sermaye sahibi ola� rak.
Bay M Sana söyledim kaç defa, babam hisselerin-den feragat etmiş.
Bayan M Hiç merak etmedin mi niye diye?
Bay M Etmedim.
Bayan M Atıyorsun.
Bay M Merak etmedim.
Bayan M Annen anlatmadı mı?
Bay M Annemle böyle ko-nuları konuşmazdık.
Bayan M Tabii siz soylular para gibi basit şeyler hak� kında konuşmazsınız.
Bay M Terbiyemiz öyle.
Bayan M Başlatma şimdi ter� biyenizden.
Bay M Hadi gel yatalım.
Bayan M Sen yat benim uy� kum yok.
Bay M İyi o zaman otura-lım.
18
Bayan M Versene bana da bir fırt.
Bay M Bardakları arıyo-rum.
Bayan M Niye benimle aynı şi� şeden içemiyor musun?
Bay M Bardak varken ne-den şişene-den içiyoruz şimdi?
Bayan M Değil mi ama şimdi durup dururken.
Kristal olanları bul bari. Ha peçeteleri de unutma sakın.
Bay M İyi tamam. Aramı-yorum. Al o zaman, hadi çek bir fırt.
Bayan M Hah şöyle, rahat ol biraz. Gevşe. Gel yanıma.
Bay M Kenara kay biraz.
Bayan M Tamam kaydım işte.
Bay M Yorulmuşum.
Bayan M Niye ne yaptın ki?
Bay M Amcamla bütün gü—
Bayan M Amcanın yalnız gitti� ğini sanıyordum. Sen bana emlakçıyla işin olduğunu söylemiştin.
Bay M Vardı zaten. Sonra amcam aradı ve onun-la notere gitmemi rica etti.
Bayan M Eeee?
Bay M Ben de tabii dedim.
SEL D A Ö N D Ü L
169
Ne diyecektim ki?
Bayan M Taşınıyoruz, eve git� mem lazım diyebilirdin.
Bay M Yaşlı bir adam. Alı-şık olmadığı bir şehir.
Bayan M Notere niye gittiniz?
Bay M İşleri varmış.
Bayan M Sormadın mı?
Bay M Sormadım.
Bayan M O bir şey söyledi mi?
Bay M Hayır söylemedi.
Bayan M Kim bilir neyin pe� şinde.
Bay M Hadi ama, bize ne?
Bayan M Sen beni delirtecek� sin.
Bay M Bak bu konuyu ka-patalım.
Bu konuyu kapata-lım. Şu kutuya bakakapata-lım. 19
Bayan M Kediler nerede?
Bay M Onunla yattılar.
Bayan M Neden?
Bay M Bilmiyorum sor-madım.
Bayan M Zevzek.
Bay M E sorduğun soruya bak.
Bayan M Niye nöbet mi tutu� yorlar? Saf mı değiştirdiler yoksa?
Bay M Evi yadırgamışlar-dır.
Bayan M Doğrusu ben de bu küçük eve nasıl sığacağız bilmiyorum.
Bay M Sığarız sığarız me-rak etme.
Bayan M O güzelim evden çı� kıp buraya taşınmak senin zoruna gitmedi mi?
Bay M Yo, buradan okula gitmek daha kolay olacak. Yürüme mesafesi baksa� na.
Hem de sahilden yürüyebile-ceğim.
Bayan M İyi öğlenleri de eve gelirsin, yemeğini yersin, böylece masraf da etme� miş olursun.
Bay M İyi fikir.
Bayan M Sen beni gerçekten delirteceksin.
Bay M Seninle de iki çift laf edilmiyor. Ben yata-yım bari.
Geliyor musun?
Bayan M Benim uykum yok. Sen git yat.
Bay M İyi oturayım ben de o zaman.
20
Bayan M Bak ben diyorum ki.
Bay M Evet.
Bayan M Evet ne?
Bay M Evet işte.
Bayan M Bir şey sormadım ki
B A Y V E B A YA N M A K B ET
170
ben.
Bay M Evet dinliyorum-daki evet bu evet. Evet…evet…evet.
Bayan M İyi tamam. Ne diyordum ben?
Bay M Ne diyordun?
Bayan M İnsanda kafa bırak� mıyorsun ki.
Bay M Yine kabak bizim başımıza patladı.
Bayan M Hah, diyorum ki?
Bay M Evet.
HORULTU
21
Bayan M Çok hızlı içiyor� sun.
Bay M Tek başıma değil.
Bayan M Ben şu kadar ya içmi� şimdir ya içmemişimdir.
Bay M Hep aynı muhab-bet.
Bizim için verilen hoş geldin partisinde de karışma bana dedin,
seni zor toplayıp eve götür-düm.
Bayan M Hep o bölüm başkanının karısının yü� zünden.
Bay M Neden?
Bayan M Aynı annen gibi.
Bay M Evet ne hoş kadın,
yemekler de nefisti.
Bayan M Babası vakfın başın� da olunca hayat kolay ta� bii.
Bay M Kıskanmayalım.
Bayan M Neyini kıskanacak� mışım?
Bay M Gel buraya. Çok
tatlısın biliyor musun. Bayan M Git Allah aşkına.
Bay M Hadi gel odamıza gidelim.
Bayan M Yok artık.
Bay M Ne var bunda? Bu evdeki ilk gecemiz. Bunu değerlendirmeli-yiz.
Bayan M Canım çıkmış benim bütün gün.
Bay M Hadi nazlanma.
Bayan M Nazlandığım filan yok.
Bay M İyi, peki. 22
Bayan M Bak ben diyorum ki, sabah kalkınca soralım amcana.
Ona diyelim ki, bak amca, şimdiye kadar senden hiçbir şey
istemedik, istemedim de sen.
Ama bak halimizi görüyorsun de.
Bay M Ne var halimizde? Geçinip gidiyoruz işte.
SEL D A Ö N D Ü L
171
Belki sen de çalış—
Bayan M Çalışamam ben.
Bay M Neden ki, gençsin daha.
Bayan M Yoruldum. Onca yıl çalıştım.
Sabahın yedisinden akşa� mın—
çıkış saati bile belli değildi.
Bay M Tamam canım lısın, dinlenmek hak-kın.
Bayan M Alay mı ediyorsun?
Bay M Ne münasebet. Bü-tün samimiyetimle söy-lüyorum.
Bayan M Bak amca de, biz zor durumdayız.
Üstelik benim de hakkım var bu servette de.
Ve hakkın olanı iste.
Bay M Kaç kere daha söy-leyece—
Bayan M Asıl ben kaç kere söy� leyeceğim? Ha, kaç kere?
Bay M Söyleme!
Bayan M Söyleyeceğim, söy� leyeceğim, hiç durmadan söyleyeceğim.
Bay M Allahım sen bana yardım et.
Bayan M Bak ben böyle yaşa� mak istemiyorum.
Bay M Neden?
Neyimiz eksik?
Gayet güzel geçinip gidiyo-ruz.
İnsan daha başka ne ister?
Bayan M Geçenlerde şikayet ediyordun ama?
Bay M Neyden?
Bayan M Yeni proje için des� tekçi bulamadın.
Nasıl çıkaracaksın projeyi orta� ya?
Profesör olmak için o projeye ih� tiyacın var.
Ne yapacaksın?
Bay M Olmayıveririm profesör.
Bayan M İşte tipik sen.
Tökezleyince hemen geri dön.
Engeli aşmaya çabalama.
Bay M Biliyor musun o gece bölüm başkanının karısı beni çok başarılı bulduğunu söyledi. Ba-basına benden söz ede-cekmiş.
Bakarsın—
Bayan M O ayyaş orospudan bir şey bekleme.
Bay M Ayyaş orospu mu?
Bayan M Başka ne dedi sana?
Bay M Hiçbir şey.
Bayan M Hadi hadi söyle.
Bay M Dedim ya hiçbir şey diye. B A Y V E B A YA N M A K B ET
172
Bayan M Kadın ünlü.
Bay M Neyle?
Bayan M Yeni gelenleri karşı� lamasıyla.
Bay M E görev icabı.
Bayan M Hı hı eminim öyledir.
Bay M Ne ima ediyorsun?
Bayan M Yeni gelenlere karşı pek yardımsevermiş.
Bay M İyi ya işte ne güzel.
Bayan M Yardım ettiği yer ya� tak odası olunca daha da güzel olabilir tabii bazıları için.
Bay M Saçmalıyorsun.
Bayan M Sana nasıl baktığını gördüm.
Bay M Yok artık.
Bayan M Çocukları yok mu?
Bay M Bir oğlu varmış, öl-müş diye biliyorum.
Bayan M Kesin kadın öldür� müştür.
23
Bay M Bir hafta sonu bir-likte vakit geçirmek is-tiyorlar.
Ufak bir garden party vereceklermiş.
Bayan M Demek garden party. Sevsinler. Kaltak karı.
Bay M Sen onu iyiden iyi-ye kıskanmışsın.
Bayan M Nesini kıskanacağım
be? O koca götünü mü?
Bay M Küfür etmene bayı-lıyorum. Hadi yatağımı-za gidelim.
Bayan M Saçmalama be.
Bay M Hadi ama.
Bayan M Uykum yok benim.
Bay M Benim de yok. İyi-den iyiye açıldım ben de.
Bayan M İyi o zaman otur otur� duğun yerde.
Bay M Ama—
Bayan M Bak ben ciddi söylü� yorum.
Bay M Tamam o zaman oturup sabaha kadar içeriz.
Bayan M Onu demiyorum ben.
Bay M Ya ne diyorsun?
Bayan M Bak bu işi bu gece halletmeliyiz.
Bay M Bu gece mi?
Bayan M Evet bu gece. Hazır buradayken.
Bay M Sen neden bahsedi� yorsun Allah aşkına?
Ne yapacağız yani adamı uyandırıp hadi sökül paraları mı diyeceğiz?
İstersen yatağa bağlayalım ve işkence
yapalım.
Elinden imzalı kağıt alalım.
Bayan M Nerede sende o yü� rek! SEL D A Ö N D Ü L
173
Bay M Kızım ben soygun-cu değilim.
Bayan M Partide gördüm seni, havyarları götürüyordun.
Bay M Ne ilgisi var şimdi bunun havyarla?
Bayan M Çok ilgisi var. Her şeyin en iyisini yemesini se�
viyorsun.
Senin genlerinde var oğlum lüks.
Bay M Havyar için amca-mı öldürecek değilim. 24
Bayan M Onlar bizi garden partye çağıracaklar, biz onları neye çağıracağız?
Bay M Akşam yemeğine alırız. Ne var bunda?
Bayan M Aynı şey değil.
Bay M Kadının babası—
Bayan M Biliyoruz, vakfın baş� kanı.
Bay M Kim korkar hain…
Bayan M Ne dedin?
Bay M Aklıma geldi bir-den. Nereden hatırlıyo-rum ben bunu?
Bayan M Ne bu, şarkı sözü mü yoksa?
Bay M Bilmiyorum. Belki de reklam—
Bayan M Spotudur.
Bay M Evet öyle.
Kim korkar hain… Kim
korkar hain… Hay Al-lah nasıldı bunun deva-mı?
Kim korkar hain …?
Bayan M Kurttan!
Bay M Sen nereden bili-yorsun?
Bayan M Bilmiyorum, öylesine söyleyiverdim.
Bay M Harika uydu ama. Kim korkar hain kurt-tan?
Kim korkar hain kurt-tan?
Evet, evet böyleydi. Ya da böyle olmalı. 25 Bayan M Konuşmayacak mı� sın? Bay M Kiminle?
Bayan M Amcanla tabii.
Bay M Evet.
Bayan M Konuşacaksın öyle mi?
Bay M Hayır.
Bayan M Şimdi evet dedin ya.
Bay M Evet konuşmaya-cağım dedim.
Bayan M Evet konuşmayaca� ğım denmez.
Bay M Nedenmiş o?
Bayan M Hayır konuşmayaca� ğım, evet konuşacağım de�
B A Y V E B A YA N M A K B ET
174
nir de ondan?
Bay M Kim diyor?
Bayan M Dilbilgisi kuralları.
Bay M Yok canım.
Bayan M Bir de profesör ola� caksın.
Bay M Olmayacağım.
Bayan M Efendim?
Bay M Profesör olmaya-cağım.
Bayan M Neden?
Bay M Proje için para bu-lamadım.
Bayan M Fırsat ayağına kadar gelmişken hatırım için ko� nuş amcanla.
Bay M Olur. Amca karımı kıramadım holdinge or-tak olmak istiyorum de-rim.
Bayan M Tabii neden olmasın?
Bay M O da tabii evladım neden olmasın der. Ben de zaten yıllardır bu-günü bekliyordum der. Hemen gidip halledelim der. Yarın öğleden son-ra başlarım holdingde. Hatta sana da bir iş bu-luruz. Bu kadar yıllık iş tecrüben var. Sabahları giyinip süslenip gelir-sin. Öğlene kadar şöy-le bir dolanırsın ortalıkta.
Sekreterlere, temizlikçi-lere, şoförlere emirler yağdırırsın. Çay ocağını
denetlersin. Birkaç ay öğleden sonralarını alış veriş yaparak değerlen-dirirsin. Sonra havuzlu villamızın bahçesinde garden partyler veririz. Bir de bakmışsın pro-fesör olamamışım ama üniversitenin mütevelli heyetindeyim. Ne güzel olur değil mi? Bir süre sonra da öğleden sonra-ları Bölüm başkanının karısı ile partilere ka-tılmaya başlarım. Bazı hafta sonları güzel sek-reterimi alır iş seyaha-tine çıkarım. Sen de bu arada tenis kulübüne yazılırsın. Kasları gü-neş altında pırıl pırıl parlayan kalın enseli, büyük aletli genç tenis hocasından ders alma-ya başlarsın.
Bir iki gün eve yanakların al al
gelirsin.
Ben senin gençleştiğini, enerji dolduğunu düşünürken sen dayanamamış malze� me odasında, hemen ora� cıkta teslim olmuşsundur adama.
Adam senin açlığını doyu� rurken mühim hisseder kendini başlarda.
Sonra da bıkar senden. Atlatmaya başlar seni.
SEL D A Ö N D Ü L
175
Cüzdanı daha şişkin adamların karıları… Ağır bir depresyon kapı� dayken bir de bakmışsın öğleden sonralarını bir psikiyatrın koltuğunda ge� çiriyorsun.
Bayan M Hayal gücünün bu kadar geniş olduğunu bil� mezdim.
Bay M Ben böyle bir ha-yat istemiyorum.
Bayan M Mütevelli heyeti ho� şuna gitti ama.
Bay M İstesem mütevelli heyetine de girerdim, başka heyetlere de.
Bayan M Niye hiç hırsın yok senin?
Bay M Hadi boş ver bunla-rı. Bu kadar yeter. Hadi yatalım artık.
Bayan M Sen yat ben yatmaya� cağım.
26
Bay M Niye? Uykusuzluk grevi mi yapıyorsun?
Bayan M Kimdi o uykuyu öldü� ren?
Bay M Uykuyu mu öldü-ren?
Bayan M Evet biri uykuyu öl� dürmüştü.
Bay M Hatırlamıyorum.
Bayan M Bir şarkı sözü mü yok�
sa?
Bay M Bilmiyorum.
Bayan M Ben de hatırlayama� dım.
Bay M Belki de hatırlana-cak bir şey yoktur.
Bayan M Nasıl yani?
Bay M Bazen hatırlaya-mayacaklarımızı hatır-larız ya…
Bayan M Nasıl?
Bay M Yani aslında ha-tırlayacağımız bir şey yoktur ama varmış gibi hissederiz. Ve hatırla-mak için kendimizi zor-larız.
Bayan M Bilmiyorum.
27
Bay M Yatmayacaksak şu kutuya bakalım mı?
Bayan M Elalemin kutusunu neden karıştırıyoruz şim� di?
Bay M Karıştırmayacağız ki sadece bakacağız.
Bayan M Baksana bağlamış.
Bay M Olsun, keseriz, ya-karız.
Bayan M Ateşle oynama!
Bay M Merak ediyorum.
Bayan M Sana ne adamın ku� tusundan.
Bay M Ya içinde ceset var-sa? B A Y V E B A YA N M A K B ET
176
Bayan M Olsaydı kokardı.
Bay M Belki kokmayacak biçimde sakladı.
Bayan M Senin canın oyun oy� namak istiyor.
Bay M Merak ediyorum. Ben meraklı bir insa-nım.
Bayan M Ya ne demezsin. Sen kutunun içinde ne var diye merak et.
Sordun mu amcan niye gelmiş?
28
Bay M Anlaşıldı. Ne söy-lersek söyleyelim, lafı döndürüp dolaştırıp hep aynı noktaya ge-tireceksin. Peki söyle bakalım, dinliyorum seni.
Bayan M E söyledim ya.
Bay M Bir daha söyle.
Bayan M Amcan niye gelmiş öğren, bir. Seni ortak yap� masını söyle, iki.
Bay M Şimdi mi?
Bayan M Şimdi.
Bay M Kabul etmezse?
Bayan M O zaman… o za� man…
Bay M Evet o zaman ne yapacağız?
Bayan M Amcanı zorlayalım.
Bay M Nasıl zorlayacağız?
Bayan M Tehdit edelim.
Bay M Neyle?
Bayan M Ölümle.
Bay M Ben böyle bir şey yapamam.
Bayan M İyi o zaman sen otur böyle.
Ben ne yapacağımı biliyo� rum.
Bay M Ne?
Bayan M Bekle de gör.
29
Bay M Baksana ne bul-dum?
Bayan M Yine ne buldun?
Bay M Bunu unutmuş git-mişim.
Meğer annem neler sak-lamış.
Bayan M Ne buldun?
Bay M Dur bir dakika.
Bayan M Zamanımız azalıyor.
Bay M Herkes ölecek bir gün.
Bayan M İşte ben de bunu di� yorum ya.
Herkes ölecek bir gün.
Bay M Önemli olan nasıl yaşadığın. Nasıl, ne za-man öldüğün değil.
Bayan M İşte ben de tastamam bunu diyorum.
Bay M O zaman anlaşıyo-ruz. SEL D A Ö N D Ü L
177
Bayan M Şaşırtıcı.
Bay M Efendim?
Bayan M Şaşırtıcı dedim.
Bay M Evet, baksana ne-ler saklamış annem. Bunları bile saklamış.
Bayan M Annenin neler sakla� mış olduğu beni zerre ka� dar ilgilendirmiyor.
Bay M Annem ne yaptı sana,
seni kabul etmekten başka?
Bayan M Beni kabul etmek mi?
Bay M Evet.
Bayan M Ne evet?
Bay M Seni bağrına bastı.
Hem de—
Bayan M Hem de ne?
Bay M ¬
Bayan M Hem de ne?
Bay M ¬
Bayan M Ha anlıyorum. Hem de sizin çevrenize, soylu geçmişinize uygun olmadığım halde.
Değil mi?
Öyle demek istedin değil mi?
Bay M ¬
Bayan M Beni annenle tanış� tırdığın günü bugün gibi hatırlıyorum.
Bay M Annem sana her zaman nazik davrandı.
Bayan M Evet buz gibi bir ne� zaket.
Bay M Hadi gidip yata-lım.
Bayan M Ben yatmayacağım, sen git yat.
Bay M Tamam ben de yat-mayacağım.
30
Bayan M Yok artık.
Bay M Evet baksana hala ilk günkü gibi tertemiz, pırıl pırıl.
Bayan M Çıkar şunları Allah aşkına.
Bay M Yine de seni gü-lümsetmeyi başardım ama.
Bayan M Her zamanki gibi.
Bay M Hadi zorlama ken-dini, gül hadi gül.
Bayan M Komiksin. Çıkar şun� ları.
Bay M Baksana kuşağı bile duruyor.
Ne güzel bir gündü. An� nem kral gibi oldun demiş� ti beni giydirdikten sonra. Babam koskocaman bir altın takmıştı yastığıma. Alnımdan öpmüştü. Am� cam da bir kol saati hedi� ye etmişti. O da öpmüştü alnımdan. İki babam var gibi hissetmiştim o gün. B A Y V E B A YA N M A K B ET
178
Bayan M Sünnetin acısı seni kendine getirmiştir.
Bay M Acı macı hatırlamı-yorum biliyor musun?
Bayan M İnsan yedisinde ney� se yetmişinde de odur.
Bay M Ne demek istiyor-sun şimdi?
Bayan M İnkarcı kişilikler. 31
Bay M Keyfimi bozma şimdi.
Bayan M İyi dolaş dur ortada sünnet çocuğu gibi o za� man.
Bay M Evet, evet, evet.
Bayan M Her şeyin tamam. Kral kuşağın, asan, pelerinin ve tacın. Bir tahtın eksik.
Bay M Bir ata krallı-ğım.
Bayan M Bir ata mı?
Bay M Ata değil, ata?
Bayan M Anlamadım.
Bay M Yani bir at için krallığımı feda edebili-rim demek.
Bayan M Hah, tam sen işte. Kim bilir baban da ne için hakkından feragat etti.
Bay M Sende sabit fikir haline geldi bu.
32
Bayan M Yeni bir şişe mi açı� yorsun? Diğeri bitti mi?
Bay M Yarımdı zaten.
Bayan M Sarhoş olacağız.
Bay M Olalım.
Bayan M Benim karnım acıktı ama.
Bay M Pizzadan kalmadı mı hiç?
Bayan M Evet ya, pizzamız ol� malı.
Bay M Sen otur ben baka-rım.
Bayan M Küçük fırın neredey� di?
Bay M Ne dedin duyamı-yorum?
Bayan M Küçük fırın diyorum.
Bay M Bir dakika.
Bayan M Hey neredeyse hepsi duruyor. Harika.
Bay M Ben neredeyse hepsini yedik sanıyor-dum.
Bayan M Yememişiz demek ki.
Bay M Hayret.
Bayan M Pizza ve viski.
Bay M Şimdi buz gibi bir bira olacaktı ki.
Bayan M Sen almayacak mıy� dın?
Bay M Hatırlamıyorum.
Bayan M Gerçekten seven bir yürek asla unutmaz.
Bay M Bana hikayeler
an-SEL D A Ö N D Ü L
179
lat; sevdiğim hikayeler; çok çok çok gerilerde kalmış…
Bayan M Sevgililer kopar bir� birlerinden; bellek onları mağaralara sürükler; saf ve derin.
Bay M Hatırlanmaya değmeyenler hatırlan-maz.
Bayan M Unutmak beceridir.
Bay M Bellek orgazm gi-bidir. –mış gibi yapmaz-san daha çok zevk alır-sın.
Bayan M Buzdolabını çalıştır� mış mıydın?
Bay M Hayır.
Bayan M Neden?
Bay M Bilmem.
Bayan M Pizza bozulmuş mu� dur?
Bay M Neden bozulsun?
Bayan M Dışarıda kalmış.
Bay M Dışarıda değildi.
Bayan M Nasıl yani?
Bay M Buzdolabındaydı.
Bayan M Sen mi koymuştun?
Bay M Hatırlamıyorum.
Bayan M Nasıl yani?
Bay M Öyle işte. Hatırla-mıyorum.
Bayan M Daha birkaç saat önce yaptığın bir şeyi nasıl unutabiliyorsun ki?
Bay M Bilmem. Unutmu-şum işte.
Bayan M Bu kadar basit yani?
Bay M Evet bu kadar ba-sit.
Bayan M Ya bozulmuşsa.
Bay M Buzdolabındaydı dedim ya.
Bayan M Ama çalıştırmayınca buzdolabı buzdolabı olmaz ki.
Bay M Neden?
Bayan M Soğutmayınca buzdo� labı buzdolabı olmaz.
Bay M Allah Allah. Ne do-labı olur peki?
Bayan M Dolap olur.
Bay M Ama dolap deyince dolap akla gelir.
Buzdolabı akla gelmez.
Bayan M Ama çalıştırmamış� san buzdolabı gibi çalış� maz.
Bay M Ama adı değişmez.
Bayan M Değişmesin.
Bay M O zaman dolap di-yemezsin.
Bayan M Buzdolabı da diye� mezsin.
Bay M Ne dersin peki?
Bayan M Bilmiyorum.
Bay M Gördün mü bak. Bir cevabın yok.
Bayan M Senin var mı?
Bay M Evet var.
Buzdola-B A Y V E B A YA N M A K B ET
180
bı.
Bayan M İçinde buz var mı peki?
Bay M Çalıştırmazsan buz üretmez ki.
Bayan M Gördün mü bak.
Bay M Yani adı neyse illa işlevi de öyle mi olmalı?
Bayan M Evet öyle.
Bay M Vakit gelmedi mi?
Bayan M Ne vakti?
Bay M Yatma vakti.
Bayan M Sen git yat, benim uykum yok.
Bay M İyi. Benim de yok. 33
Bay M O zaman şu kutuya bakalım.
Bayan M Emin misin?
Bay M Evet.
Bayan M Ya içinden şaşırtıcı bir şey çıkarsa?
Bay M Ne çıkabilir ki?
Bayan M Bütün bir gelecek.
Bay M Ne saklamış olabi-lir ki?
Bayan M Ya büyülüyse?
Bay M Yok artık.
Bayan M Ya lanetliyse?
Bay M Yok artık. Sen iyi-ce—
Bayan M Ya yasaksa açmak?
Bay M Ya tüm kötülükler
dünyaya dağılırsa?
Bayan M Ya bakınca taş olur� sak?
Bay M Ya bakınca biri-mizden biri ölürse?
Bayan M Açma.
Bay M Açacağım. Merak ediyorum.
Bayan M Merak kediyi öldürür derler.
Bay M Gırrr. Ben bir yim. Kocaman bir kedi-yim.
Bayan M Çekil. Ne yapıyor� sun?
Bay M Ben bir kediyim. Kocaman bir kediyim.
Bayan M Çekil, ne yapıyorsun?
Bay M Kedilerin yaptığı-nı, kokluyorum seni.
Bayan M Çekil, bırak beni.
Bay M Yalıyorum seni.
Bayan M Bırak beni.
Bay M Gırr. Iyah. Ayh, ayh, eyh…
Bayan M Ne biçim sesler çıka� rıyorsun?
Bay M Kediler gibi.
Bayan M Yapma. Kes. Kes şunu.
Bay M Hadi burada yapa-lım.
Bayan M Saçmalama.
Bay M Hadi ama.
Bayan M Isırma beni. Çekil.
SEL D A Ö N D Ü L
181
Bay M Hadi ama. Nazlan-ma.
Bayan M Amcan duyacak.
Bay M Duymaz.
Bayan M Ya gelirse.
Bay M Daha heyecanlı ya işte böyle.
Bayan M Çekil. Hastasın sen. Bırak beni. BIRAK BENİ. BIRAK BENİ.
Bay M İyi, iyi, tamam. Bı-raktık işte.
34
Bayan M İyice çıldırdın sen.
Bay M Bu perhiz kimi olsa çıldırtır.
Bayan M Onu daha önce düşü� necektin.
Bay M Yine mi aynı konu?
Bayan M Sizi görmüş.
Bay M O senin salak arka-daşının uydurmaları. Kırk yıllık kocana inan-mıyorsun—
Bayan M O da benim kırk yıl� lık arkadaşım.
Bay M Kaç kere anlattım sana. Yok öyle bir şey.
Bayan M Sizi görmüş.
Bay M İnkar etmedim ki. Kocasından ayrılıyor-du. Ben de onu teselli ettim.
Bayan M Kucağında.
Bay M Yok artık.
Bayan M Odana girdiğinde ku� cağındaymış.
Bay M Yok artık.
Bayan M Öyle dedi.
Bay M Bir kere ayaktay-dık.
Bayan M Ne?
Bay M Ayaktaydık dedim.
Bayan M İnkar etmiyorsun yani.
Bay M Ayaktaydık. Ağlı-yordu. Ben de ona sa-rılmıştım teselli etmek için.
Bayan M Tabii, tabii. Ben de inandım.
Bay M Sevgilim—
Bayan M Sevgilim deme bana.
Bay M Ama—
Bayan M Hepiniz aynısınız.
Bay M Ama—
Bayan M Ben kendimi birinin kollarına atmıyorum ama değil mi?
Bay M Anlamadım ne de-din?
Bayan M Ben kendimi beni te� selli edecek birinin kolları� na atmıyorum.
Bay M Kimin kollarına atacaksın ki?
Bayan M İstesem birini bul� mam zor olmaz herhalde.
Bay M Aklında biri mi
B A Y V E B A YA N M A K B ET
182
var?
Bayan M Evet. Tenis ho� cam.
Bay M Sen tenis dersi mi alıyorsun?
Bayan M Alacağım.
Bay M Ne zaman karar verdin?
Tenise merakın olduğunu bilmiyordum.
Bayan M Sen yaptın ya planı?
Bay M Ne planı?
Bayan M Geleceğimiz hakkın� daki planı?
Bay M Ne dediğini anla-mıyorum.
Bayan M Neyse boş ver. Hadi gidip yatalım.
Bay M Benim uykum yok. Sen git yat.
Bayan M Tamam o zaman.
Bay M Ne yani gidip yata-cak mısın?
Bayan M Evet.
Bay M Ama sen yatmayın-ca ben de yatmıyorum.
Bayan M O sensin, ben benim. Ben kararlarımdan hemen caymam.
Bay M Yok canım.
Bayan M Evet canım.
Bay M İyi o zaman. Git yat.
Ben de tek başıma aça-rım dolabı. Salaaça-rım bütün kötülükleri siz
ölümlüler üstüne.
Bayan M Ne yaparsan yap. Umurumda değil.
Bay M İyi. Peki. 35
Bay M Baksana şuna.
Bayan M Ne varmış içinde?
Bay M Merak ettin de-mek.
Bayan M Bağırmayasın diye geri geldim.
Bay M Baksana tepeleme kitap dolu bunun içi.
Bayan M Aman ne güzel. Tam da ihtiyacımız olan şey.
Bay M Baksana bu bizim adımızı taşıyor.
Bayan M Nasıl yani?
Bay M Macbeth.
Bayan M Hadi canım.
Bay M Hayır gel bak. Bak bu da öyle.
Bu da… Bu da.. Bu da..
Bayan M Aman Allahım. Ben sana dedim büyülüdür de� dim. Dedim değil mi? Bu bir işaret. Lanetlendik biz.
Bay M Saçmalama.
Bayan M Evet. Artık kaderden kaçış yok.
Bay M Neler saçmalıyor-sun sen?
Bayan M Lanetliyiz biz.
Bay M Ne diyorsun sen? Gel
SEL D A Ö N D Ü L
183
şöyle. Hah, şöyle. Tamam. Üstünü de örteyim. Dinlen sen. O kadar içme dedim, değil mi? Dokunuyor işte sana. Hadi sen biraz uyu. Ben buradayım. Hadi ka� pat gözlerini.
Bayan M Gitme bir yere. Ya� nımda kal ne olur. Korku� yorum.
Bay M Buradayım. Merak etme.
Bayan M Küçük fırın nerede?
Bay M Burada canım, bu-rada, merak etme.
Bayan M Gitme, git-me, ya� nımda ka—
Bay M Tamam canım. Ta-mam.
HORULTU
Bayan M Neydi o?
Bay M Bir şey değil. Am-cam. Horluyor.
Bayan M Ha—
36
Bay M Uyurken ne de ma-sum gözüküyorsun.
Bayan M ¬
Bay M Ve ne de güzel.
Bayan M ¬
Bay M Macbeth ha? Ya da Makbet. Gerçekten bu-radan mı geliyor?
Sha-kespeare diye biri yaz-mış. Macbeth’in Traje-disi. Trajedi. Ne demek acaba?
Ölmek—Uyumak …
başka bir şey değil, ve uyu-makla söyleriz sonlan-dırdığımızı
gönül yarasını
ya da binlerce başka doğal darbeyi
etin miras aldığı. Uyumak, uyumak Muhtemelen rüya görmek Ölü uykusunda rüya görmek Ölümlülük sarmalından
kurtulduğumuzda Bir duraklama anı sunar
bize, saygı uyandırır Bu uzun yaşamın getirdiği
fe-lakete
Kim katlanabilir ki zamanın kamçılarına ve aşağıla-malarına
Zalimin haksızlıklarına …
Ölmek—Uyumak …
başka bir şey değil, ve uyu-makla söyleriz sonlan-dırdığımızı
gönül yarasını
ya da binlerce başka doğal darbeyi
etin miras aldığı.
B A Y V E B A YA N M A K B ET
184
Uyumak, uyumak Muhtemelen rüya görmek Ölü uykusunda rüya görmek Ölümlülük sarmalından
kurtulduğumuzda Bir duraklama anı sunar
bize, saygı uyandırır Bu uzun yaşamın getirdiği
fe-lakete
Kim katlanabilir ki zamanın kamçılarına ve aşağıla-malarına
Zalimin haksızlıklarına Gözden düşmeye… Hor görülen aşk acısına Hukukun gecikmesine İşteki arkadaşlarının saygısızlıklarına Hiçe sayılmaya … Kim katlanabilir
Bu usandırıcı hayatta akıtı-lan tere
…
Ama ölümden sonra olduğun-dan korkulan
Keşfedilmemiş ülke … Kimsenin geri dönmediği İradeyi şaşırtan
Sahip olduğumuz kötülükle-re dayanmamızı sağla-yan
Bilmediğimiz kötülüklere doğru uçar adım
gitme-mizi engelleyen …
Vicdandır hepimizi ödlekleş-tiren
Düşüncenin belli belirsiz yö-nünü oraklayan… Hareket fiili böylece silinir
ortalıktan Artık yumuşamışsındır— 37 Bayan M TENİS ÖĞ� RETMENİ: “Kule� deki oda karanlıktır Ama aydınlatırlar yüz� lerini gülüşleriyle. Körler gibi elleriyle yor� darlar önlerini ve bulurlar ötekini, bir kapı gibi. … yaklaşırlar, içlerine gi� rerler birbirlerinin. Ama korkmazlar hiç. Hiçbir şey yoktur, onlara karşı olabilecek: Ne dün, ne ya� rın; çünkü yıkılıp gitmiştir zaman. Ve çiçekle� nip açarlar onlar da, onun yıkıntılarında. Beriki sormaz `Kocan?’ diye. Öteki sormaz `Adın?’ diye Bulmuşlardır ya bir� birlerini, birbirlerine yeni bir cins olmak için. Birbirlerine yüzler� ce ad vereceklerdir ve SEL D A Ö N D Ü L
185
yeniden alacaklardır birbirlerinden, yavaşça, bir küpe çıkarır gibi. Bay M Bu gördüğüm bir
hançer mi
Kabzası bana dönük duran Gel hadi alayım seni elime Tutamıyorum ama görüy
rum seni
Sen ölümcül bir hayal misin Hem hissedilebilen hem
gö-rülebilen
Yoksa Zihnin yarattığı bir hançer misin, sahte bir alem?
Hummalı bir zihnin ürettiği … şeytani kabuslar taciz edi�şeytani kabuslar taciz edi� kabuslar taciz
edi-yor örtünün ötesindeki uykuyu HORULTU Bu sesler, bu sesler Beni çağırıyor Seni de… Cennete, ya da cehenneme Ne? Ne oluyor? Bayan M İkimiz de sızmışız.
Bay M Yorgunluk artı al-kol eşittir yarı baygın-lık.
Bayan M Yarı ölüm ya da.
Bay M Saat kaç?
Bayan M Guguklu saatine bak.
Bay M Bizim guguklu saa-timiz yok.
Bayan M Evi ne hale getirmiş� sin.
Bay M İşte böylece kutu-ları açmış olduk.
Geriye yalnızca birkaç kutu kaldı açılmadık.
Bayan M Kutunun içinde ne varmış?
Bay M Kitap.
Bayan M Ne hakkında?
Bay M Hepsi aynı.
Bayan M Nasıl yani?
Bay M Hepsi Macbeth’in Trajedisi.
Bayan M Makbet mi?
Bay M Macbeth.
Bayan M Ne yani bizim üstü� müze mi yazılmış?
Bay M Macbeth üzerine.
Bayan M Yani bizim üzerimi� ze.
Bay M Benzerlikler var.
Bayan M Okudun mu?
Bay M Hepsini değil. Okurken uyuyakalmı-şım.Garip garip rüyalar gördüm.
Rüyadan çok kabus.
Bayan M Neredeyse üç şişe iç� tik.
Bay M Ondan mı diyor-sun?
Bayan M Başka bir şey çıkma�
B A Y V E B A YA N M A K B ET
186
dı mı kutudan?
Bay M Çıkmadı.
Bayan M Bir de ben bakayım.
Bay M Çıkmadı dedim ya.
Bayan M Bir de ben bakmak istiyorum.
Bay M İyi, peki.
Bayan M Baksana burada bir kitap daha var.
Bay M Bakayım.
Bayan M İşte bak.
Bay M Bu da aynı.
Bayan M Dur atma onu.
Bay M Aynısı. Ne fark eder?
Bayan M Dur. Atma.
Bay M Attım bile. 38
Bayan M Hey bu da nesi?
Bay M Bu, bu dev bir arı.
Bayan M Arı mı?
Bay M Kitabın içindeymiş herhalde.
Bayan M Kitabın mı içindey� miş?
Bay M Herhalde.
Bayan M Ne yapıyormuş ki orada?
Bay M Seni bekliyordu herhalde.
Bayan M Zevzek.
Bay M Hadi yakalayalım onu.
Bayan M Nasıl?
Bay M Hiç pizza kalmadı mı?
Bayan M Bir parça var.
Bay M Tamam ona doğru uçuralım.
Bayan M Hadi, hadi bu taraf� tan.
Bay M Hadi it onu.
Bayan M Bir eşek arısını ite� mezsin.
Bay M Neden?
Bayan M Kanatları var onun. Uçar.
Bay M Bir sivrisineği ite-bilir misin?
Bayan M Bilmiyorum.
Bay M Onun da kanatları var.
Bayan M Bilmiyorum dedim ya.
Bay M Bir güvercini itebi-lir misin?
Bayan M Bilmiyorum.
Bay M Onun da kanatları var.
Bayan M Keser misin şunu.
Bay M Bak kendisi geldi kondu pizzanın üstüne.
Bayan M Hadi kapat kutuyu.
Bay M Ama bir süre hava-sızlıktan ölmez mi?
Bayan M Evet yavaş yavaş.
Bay M Ona eziyet etmiş olmaz mıyız? SEL D A Ö N D Ü L
187
Bayan M Kapat kutuyu.
Bay M Ama…
Bayan M Kapat dedim.
Bay M İyi peki.
Bayan M İyice. 39
Bayan M Gözlerin acıdı mı?
Bay M Yo neden?
Bayan M Birden aklıma geldi.
Bay M Acıması mı lazım?
Bayan M Bilmem.
Bay M Neden sordun o za-man?
Bayan M Bir şey hatırlar gibi oldum. Sanki ince bir sızı…
Bay M Ne?
Bayan M Hatırlayamıyorum. 40
Bay M Sesini duyuyor musun?
Bayan M Kimin? HORULTU
Bay M Arının.
Bayan M Bu ses ondan mı geli� yor?
Bay M Evet.
Bayan M Yok artık.
Ufacık bir arıdan bu kadar ses çıkar mı?
Bay M Duymuyor musun,
kutuyu tırmalıyor?
Bayan M Arılar tırmalamaz.
Bay M Neden?
Bayan M Tırnakları yoktur da ondan.
Bay M Onların nesi var?
Bayan M Bilmiyorum.
Bay M O zaman tırnakları olmadığını nereden bi-liyorsun?
Bayan M Bilmiyorum. Bilmi� yorum. BİLMİYORUM.
Bay M İyi, peki.
Bayan M Ses kesildi.
Bay M Ölmüştür belki de.
Bayan M Bakalım mı?
Bay M Hayır. Öylece çöpe atarız olur biter.
Bayan M Çöpün nerede oldu� ğunu biliyor musun?
Bay M Anlamadım.
Bayan M Burada çöpün nerede olduğunu biliyor musun?
Bay M Sabah sorarım ka-pıcıya?
Bayan M Kapıcı mı var bura� da?
Bay M Her apartmanda bir kapıcı yok mudur?
Bayan M Bilmiyorum.
Bay M Olması lazım. Yok-sa çöpü kim atacak?
Bayan M Apartmanda kimse yokmuş gibi. Geldiğimizde bütün perdeler sıkı B A Y V E B A YA N M A K B ET
188
sıkı kapalıydı.
Bay M Evet.
Bayan M Kimler oturuyor aca� ba?
İnşallah hiç zenci yoktur.
Bay M Zenci mi?
Bayan M Evet zenci.
Bay M Nereden çıktı şim-di bu?
Bu ülkede zenci nüfus yok ki.
Bayan M Her ülkede zenci bir nüfus vardır.
Bay M Ne demek şimdi bu?
Bayan M Gayet açık: Her ülke� de zenci bir nüfus vardır.
Bay M Allah Allah.
Bayan M Evet öyle. Ve ben on� larla komşu olmak istemi� yorum.
Bay M Ne biçim işliyor se-nin kafan.
Bayan M
-Bay M İyi. Yarın kapıcıya sorarım.
41
Bayan M Amcan uyuyor mu hala?
Bay M Daha sabah olma-dı.
Bayan M Uyuyor mu diye sor� dum.
Bay M Bakmadım.
Bayan M Git bak o zaman.
Bay M Uyuyordur, ölü gibi.
Bayan M Ben bakayım o za� man.
Bay M Hayır.
Bayan M Neden?
Bay M Hayır gitme oraya.
Bayan M Ona bir şey yapaca� ğımdan mı korkuyorsun?
Bay M Yapacak mısın?
Bayan M Yapayım mı?
Bay M Ne yapacaksın?
Bayan M Korktuğun şeyi.
Bay M Onu öldürecek mi-sin?
Bayan M Onu öldürürsem sana bir yararı olacak mı?
Bay M Olmaz herhalde.
Bayan M Mirası sana kalır mı?
Bay M Kalmaz.
Bayan M Kendi çocukları var.
Bay M Evet. Kendi çocuk-ları var.
Bayan M Çocukları olmasaydı mirası sana kalacaktı.
Bay M Evet.
Bayan M O zaman çocuklarını öldürmeliyim.
Bay M Zor olmaz mı?
Bayan M Hepsinin kulağından zehir akıtırım, uyurlar� ken.
Bay M İlginç bir cinayet fikri. Nereden gelir
ak-SEL D A Ö N D Ü L
189
lına böyle şeyler?
Bayan M Hafiye dergileri oku� yorum.
Bay M Hafiye dergileri mi?
Bayan M Evet. Okuyamaz mı� yım?
Bay M Okursun elbette.
Bayan M Niye şaşırdın o za� man?
Bay M Hafiye sözünü ya-dırgadım. Hala kullanı-lıyor mu?
Bayan M Ben kullandığıma göre.
Bay M İyi peki. 42
Bayan M Şu kitap, Macbeth’in Trajedisi okudun mu?
Bay M Sadece başlarını.
Bayan M Nasıl?
Bay M Cadılar Macbeth’e geleceğini söylüyorlar. Falan filan. Bana göre değil yani anlayacağın. Herhalde ondan uyuya-kaldım.
Bayan M Ben bakayım bir de.
Bay M Senin hoşuna gide-bilir. Cadılar, büyüler, kehanet…
Bayan M Hııı.
Bay M Başladın mı bile?
Bayan M Şsst dikkatimi dağıtı�
yorsun.
Bay M Bir şey içer misin?
Bayan M ¬
Bay M Bir şey içer misin dedim?
Bayan M Hayır.
Bay M İyi, peki. Ben de iç-meyeyim o zaman.
Bayan M ¬
Bay M Ben de okuyayım o zaman.
Bayan M ¬
Bay M Neredesin?
Bayan M Buradayım ya.
Bay M Yani kitapta nere-ye geldin?
Bayan M Amcayı öldürdüler. Sen neredesin?
Bay M Ben de buradayım.
Bayan M Zevzek.
Bay M Bende de amcayı öldürdüler.
Bayan M Görüyor musun deği� şen bir şey yok.
Bay M Anlamadım.
Bayan M Anlaşılmayacak bir şey yok.
Hakkını iyilikle alamıyor� san başka yollarla alıyor� sun.
Bay M Macbeth’in hakkı mı krallık?
Bayan M Değil mi?
Bay M Adamın çocukları var. B A Y V E B A YA N M A K B ET
190
Bayan M Ama belli ki Macbeth kendinin hak ettiğini dü� şünüyor.
Bay M Macbeth mi karısı mı?
Bayan M Ne fark eder?
Bay M Etmez mi?
Bayan M Etmez tabii. Evlenin� ce biri diğerinin tercihleri� ne mahkum olmuyor mu?
Bay M Kinaye seziyorum.
Bayan M Ne sezersen sez. Ger� çek bu.
Bay M Seni mutlu edeme-dim mi ben?
Bayan M Pısırıksın sen.
Bay M Sen de çalıştın. Sen niye zirveye oynama-dın?
Bayan M Ben çalışıp zirveye oynamaktan söz etmiyo� rum ki.
Çarpıtıyorsun yine.
Bay M Çarpıtmıyorum.
Bayan M Çarpıtıyorsun. Ben senin işinle ilgili bir şey söylemiyorum ki. Ben senin aile içindeki hakkını korumanı istiyo� rum.
Bay M Babam—
Bayan M Aynı hikayeye başla� ma yine.
Hem zaten baban da ne� den hisselerinden vazgeç� miş ki?
Karşılığında bir şey almış olmalı.
Yoksa neden vazgeçsin?
Bay M Belki amcama borçluydu.
Bayan M Bu vazgeçme hikaye� sinde bir kazanç olmalı.
Bay M Ne biçim işliyor se-nin kafan.
Bayan M Karşılığında bir şey almış olmalı. Ama ne?
Bay M Olmuş bitmiş.
Bayan M İyi o zaman olmuş bitmiş diye otopsi de yap� masınlar.
Bay M Otopsi mi?
Bayan M Evet otopsi. Hani şüpheli ölümler—
Bay M Otopsi ne demek biliyorum.
Bayan M Değiş tokuş olmuş ol� malı.
Bay M Değiş tokuş mu?
Bayan M Evet baban hisseleri karşılığında daha değerli bir şey almış olmalı.
Bay M Daha değerli ne olabilir ki? Bence gönlü yüceymiş.
Bayan M Safsın sen. Hatta… Neyse…
Bay M Söyle, söyle. Salak de.
43
Bay M Aşırı hırs insanı
fe-SEL D A Ö N D Ü L
191
lakete sürükler.
Bayan M Bu da nereden çıktı şimdi.
Bay M Aklıma geldi.
Bayan M Birdenbire?
Bay M Konumuzun dışın-da değil.
Bayan M Hangi konumuzun?
Bay M İşte konuşuyorduk ya.
Bayan M Ne konuşuyorduk?
Bay M İşte sen bana dedin ya—
Bayan M Ne dedim?
Bay M Ne çabuk unuttun.
Bayan M Hiçbir şey unutmam ben. Pırıl pırıl bir belleğim var.
Bay M Kutuluyorsun yani.
Bayan M Neyi kutuluyorum?
Bay M Her bir an’ı.
Bayan M Anı mı?
Bay M Öyle de denebilir. Evet. Anlar bir süre sonra anılara dönüşü-yor. Anlar kutulanıp kaldırıldığında yani. Lazım olunca yerinden alınıp kapakları açılı-yor.
Bayan M İçindekiler de olduğu gibi ortaya dökülüyor.
Bay M Ama kutuların içi-ne koydukların öiçi-nemli. Belki de yanlış seçimler
yaptın. Sonra kutula-rı açtığın an ve andaki sen de önemlisin. Hem kutuları sakladığın yer de önemli. Ya su almışsa, ya nemden bo-zulmuşsa, ya soğuktan donmuşsa—
Bayan M Yeter!
Bay M Ah amcacığım ah! Gel bak nasıl da öfkeye kapıldı gökyüzü.
Zaten aşkın nefrete dönmesinin yanında cennetin gazabı, aşağı-lanmış bir kadının ya-nında cehennemin hid-deti solda sıfır kalır.
Bayan M Otur kitabını oku.
Bay M ¬
Bayan M Evet yanlış duyma� dın, otur kitabını oku de� dim.
Bay M ¬
Bayan M Amcalarını öldürdü� ler, kuzenler kaçtı, Mac� beth kral oldu.
Bay M Kolay gibi görünü-yor.
Bayan M İstedikten sonra her şey kolay.
Bay M Adam öldürmek de?
Bayan M Adam öldürmek de.
Bay M Yok artık.
Bayan M Başka yol yoksa.
B A Y V E B A YA N M A K B ET
192
Bay M Aşırı hırs insanı fe-lakete sürükler.
Eminim bu Macbeth’in de başına gelmedik kal-mayacaktır.
Bayan M Göreceğiz bakalım. 44
Bay M Ben bir amcama bakacağım.
Bayan M Ben bakarım sen otur.
Bay M Ama—
Bayan M Merak etme yalnızca bakacağım.
Bay M İyi peki tamam. Bay M Nasıl?
Bayan M Uyuyor. Sanki yıllar� dır uyumamış gibi. Sakin ve huzurlu.
Bay M Yorulmuş demek ki.
Bayan M Fark ettin mi?
Bay M Neyi?
Bayan M Birbirinize ne kadar benzediğinizi.
Bay M Amcam o benim.
Bayan M Ama babana o kadar benzemiyorsun.
Bay M Öyle mi? Belki ba-balarına ya da annele-rine benziyoruzdur.
Bayan M Baban niye benzemi� yor o zaman?
Bay M Bilmiyorum. Hem
sen babamı tanımadın ki.
Bayan M Fotoğraflarını gör� düm.
Bay M Aynı şey değil.
Bayan M Niye fotoğraflar sahi� binin sureti değil midir?
Bay M Öyledir ama aslı değildir.
Bayan M O zaman neden kim� liklerimizde fotoğrafları� mız var,
mademki aslını yansıtmı� yor?
Bay M Ben öyle demedim.
Bayan M Sen ne dediğini bili� yor musun ki…
Hele uyurken aynı sen. Demek sen de yaşlanınca onun gibi olacaksın.
Bay M Bu iyi mi kötü mü?
Bayan M Sence?
Bay M Bilmem.
Bayan M Bayağı yakışıklıymış. Bay M Kim?
Bayan M Amcan tabii.
Bay M Hım.
Bayan M Daha önce fark etme� mişim.
Bay M Fark etseydin ne olacaktı?
Bayan M Belki onunla evlenir� dim.
Bay M Yok artık.
Bayan M Neden olmasın? Üs�
SEL D A Ö N D Ü L
193
telik zengin olan da o.
Bay M Saçmalıyorsun.
Bayan M Üstelik yatağımda yatıyor.
Bay M ¬
Bayan M Hem de kendi yata� ğındaymış gibi. Sakin ve huzurlu.
Bay M ¬
Bayan M Kediler de sevdiler onu. Senin yanına hiç gel� mezler. Onun da hiç itirazı olmadı.
Bay M İyi, düşün o zaman.
Bayan M Razısın yani?
Bay M Sen istedikten son-ra.
Bayan M Bu kadar kolay mı vazgeçiyorsun benden? Bay M Ne yapayım istiyor�
sun?
Düelloya davet edeyim ister-sen amcamı?
Kazanan seni de alır.
Bayan M Zevzek.
Bay M Sen başlattın.
Bayan M Sen de hemen son� landır. Neden olduğunu biliyorum ben.
Bay M Nedenmiş?
Bayan M Benden bir an önce kurtulup o fahi—
Bay M Hoppala, yine aynı yere geldik.
Bayan M Biz hep o noktadayız.
Bay M İyi sen orada dur-maya devam et o za-man.
Bayan M İşine geliyor değil mi?
Bay M Ya dırdırcı kadın-lara bayılırım ben.
Bayan M Dırdırcı mı oldum şimdi ben?
Bay M Ya ne?
Bayan M İyi valla, sen yap et, sonra ben dırdırcı olayım. Oh ne ala memleket…
Bana baksana sen?
Bay M Ne o dövecek misin beni?
Bayan M Dayak mı yemek isti� yorsun?
Bay M Hadi bebeğim döv beni, kırbaçla, kamçıla beni.
Bayan M Git başımdan. Senin� le hiçbir şey konuşulmaz zaten.
Bay M Bu saçmalıklarını ciddiye alsaydım—
Bayan M Ne olurdu?
Bay M Seni daha ikinci gün boşamam gerekir-di.
Bayan M Yok canım.
Bay M Öyle.
Bayan M İkinci gün?
Bay M Evet ikinci gün.
Bayan M Bak sen.
B A Y V E B A YA N M A K B ET
194
Bay M Anneme neler yap-tığını unutmadım.
Bayan M Neler yapmışım?
Bay M Kadıncağızı eve al-madın.
Bayan M El insaf. Kadın ilk ge� cenin sabahında damladı.
Bay M İlk geceymiş. Du-yan da ilk geceyi bekle-din zannedecek.
Bayan M Bekleyemeyen sen� din.
Bay M Herhalde yalnız yapılmıyor bu iş değil mi?
Bayan M Adileşme. Kadıncağızmış.
O çok kibar annen sabah sabah kapımıza dayandı be.
Üstelik başında o korkunç şapka, kolunda o berbat şemsiyeyle.
Bay M O gün balayına çı-kacaktık, gitmeden gör-mek istemiş bizi. Ne var bunda?
Üstelik annem her za-man güzel giyinirdi.
Bayan M Ya, tabii.
Bay M Sen anlamazsın.
Bayan M Evini ne hale getirdi� ğini unuttun galiba.
Bay M Ne hale getirmiş?
Bayan M Lambaların üstünde eşarplar.
Bay M Çıplak ışığın acıma-sızlığına dayanamıyor-du.
Bayan M Vah vah.
Bay M Senin gibiler onu anlayamazlar.
Bayan M Ah canım sevsinler.
Bay M O bir kere—
Bayan M Yeter. Bir rahat ver� medin şunu okuyayım.
Bay M İyi oku.
Bayan M Sen de otur oku.
Bay M Baş üstüne.
Bayan M Ha şöyle.
Bay M Aşkımızın pembe-leştiği o ilk günleri ha-tırlıyor musun? Bana gelirdin, sıcacık… Se-ninle birlikte saatlerce vakit geçirirdik. Hiç sı-kılmadan… kitap okur-duk, müzik dinlerdik, sevişirdik… unuttun mu?... Neyse boşver. 45
Bay M İşte dedim ben sana. Tahmin ettiğim gibi. Bak kadın vicdan azabı çekiyor.
Bayan M İşte bir leke. Kah� rolası leke, çık diyorum sana. … Cehennem, ka� ranlık ve kasvetli. … Niye korkalım ki? Kim biliyor? Kim bizim gücümüzle baş edebilir? Yaşlı adamın bu
SEL D A Ö N D Ü L
