69 uncu yıldönüm ü dolayisíyle
Darüssafaka
ııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııvııııııııııııııııııııııııı
Değeri, tarihi ve büyük hizmetleri
D arüşsafaka’nın d t şar d an görünüşü
B
üyü k - i r f a n m ü essesem iz D a- r ü ş ş a f a k a 69 u n c u y ılın ı d o ld u rd u . M e m lek et ir f a n ı n a çok b ü y ü k h iz m e tle ri d o k u n a n D a r ü ş ş a f a k a ’n m y ıld ö n ü m ü İ s ta n b u l ve A n k a r a ’d a sa m im î tö r e n l e r le k u tla n d ı D a r ü ş ş a f a k a ’n ın ç o c u k la rın ı bu v e sile ile o n a m in n e tle rin i b i r d a h a s u n d u la r.H a y a tla r ın ın en z o rlu zam an ın ı, ç o c u k lu k la rın d a n g e n ç lik le rin e k a - d a r 8 se n e y i o n u n k u c a ğ ın d a g e ç ir m iş le rd ir. B a k ın o r a d a n çık a n b ir g en ç şu s ö z le riy le m e k te b in e k a rş ı o la n m in n e tin i n asıl ifa d e e d iy o r:
Ü m its iz lik için d e , m e k te p diye a ğ la rd ım , O k u m a k h e v es in i, ben k alb im e
b a ğ la rd ım . İç im d e n d e r tli, se sle r y ü k se lirk e n
â f a k a , K o lla rın ı u z a ttı, b a n a D a riiş ş a fa k a . V e g e n e a y n ı g en ç “ O ” n u n ne o ld u ğ u n u şö y le a n la tıy o r : B ü y ü k â b id e d ir o , ş e f k a ti e d e r te m sil, O n a s ığ ın m a k ta d ır, b a b as ız k a la n n e sil; D a riiş ş a fa k a , bu m ü b a re k y e tim l e r y u r d u , m em lek e tin en esk i ve u z u n ö m ü rlü m e k te p le rin d e n d ir.
B u b ü y ü k â b id e n in tesisi için t e şe b b ü sle re 1869 d a 'g ir iş ilm iş ve u- t u n h a z ır lık la r d a n s o n ra , 1873 de d e rs le re b a ş la n m ış tır.
O z a m a n la r d a ç a rş ı b e lli s a a tl e r d e a ç ılır ve k a p a n ırm ış . Ç ır a k la r s o k a k la r d a s a a tle r c e b e k le şirle rm iş . M e k teb in k u r u lm a s ın d a âm il o la n la r d a n Y u s u f Z iy a p a şa , A k s a r a y ’ d a S o f u la r d a o tu r u r m u ş ve d a ire - sin e g id ip g e lirk e n ç ık ı-ak ların bu h a lin i g ö r ü r ve a c ırm ış . N ih a y e t k o m ş u la rı o la n A h m e t m u h ta r ve T e v fik b e y le re b u n u a n la tm ış ve h iç o lm azsa şu ç ır a k la r ı o k u tm a n ın fa y d a lı o la c a ğ ın ı, b u n u n için d e b i r ç ıra k m ek te b i a ç ılm a sın ı a rz u e d e rm iş . Y u k a r ıd a a d la rı geçen b ü y ü k - l e r - k i G azi A h m e t M u h ta r p a ş a ve V id in li T e v fik p a ş a , - Y u s u f Zi y a p a ş a ile b ir lik te zam an ın h ü k ü m e tin e b a ş v u rm u ş la r; k e n d ile rin e e sk i b ir m e k te p b in ası g ö ste rilm iş v e b u r a d a y e tim ç ır a k la r a o k u m a y a z m a ö ğ re tilm e ğ e b a şlan m ış... İm lâ v e k ı r a a a t h o c a lığ ın ı d a v a ta n ş a irim iz N e m ık K e m al ü z e rin e a l - m ış....
B in a n ın k ü ç ü k g elm esi ü z erin e d e r s le r açık h a v a d a g ö rü lm e ğ e b a ş lan m ış. B u a r a d a ; zam an ın M a a rif n a z ırı, m e k te b in ; re s m î m e k te p le re
■...
Yazan: ——
Hayrı Seçkin
r e k a b e t etm e si ü z e rin e k a p a tılm a s ı n ı e m re tm iş!.... F a z la ö ğ r e ttiğ i için m e k te b i k a p a tm a k ! !!... B u n u n ü z e rin e m e k te b in k u r u c u la r ı, m e k te b i y en i b ir b in a d a aç - m ak v e y a y en i b ir b in a in şası için A b d ü lâ ziz ’e r ic a e d iy o rla r. S u lta n , m e k te b in şim d ik i y e rin in a lın m ası için lâzım o lan 2100 lira y ı k e n d isi v e r iy o r ve b a ş k a lfa s ın ı d a b u n a m e m u r ed iy o r. M e k tep d ö r t sen ed e ve 30000 l ir a s a rfiy le y a p ılm ış ve he m en y e n i b in a d a o k u tm a ğ a d ev am edilm iş. iş te b u b ü y ü k âb id e 69 y ıld ır m e m le k e te fa y d a lı b ir çok u z u v la r y e tiş tirm iş tir. Ş im d i de b u u ğ u rd a ç a lış m a k ta d ır.D a rü ş ş a fa k a n ın erjcek y e tim le r i- ç in olan kısm ı d e d e le rim iz in ; b ab a la rım ız ın z a m a n ın d a açıld ıy sa, y e tim k ızla rım ız için o la n k ısm ın ın d a açılm a sı C u m h u riy e t d e v rin e n a sip o lm u ş tu r. H ü k ü m e tim iz b u n u ç o k ta n e lin e a lm ış tır ve h a tt â kız kısm ı için y a p ıla c a k b in a y a a it o lan p a r a D a rü ş ş a fa k a n ın e m rin e v e ril- m iş ve f a k a t b u g ü n k ü d u ru m d a n ö tü r ü b in a n ın y a p ım ı h a r p s o n ra sı n a b ıra k ılm ış tır.
T e m e n n i e d elim k i m em lek e tim i zin d a h a b i r k a ç b ü y ü k şe h rin d e b ö y le D a r ü ş ş a f a k a la r a çılsın .
D a rü şş afa ,k a n ın y e tiş tird iğ i d e
-ğ e rli in s a n la r k a b a r ık b ir y e k û n t u t a r . R iy az iy e ü s ta d ı S alih Z ek i, M e h m et K m in , n e v i ş a h sın a m ü n h a s ır A h m e t R a sin ı, ş a iri m a d e rz a t İsm a il S a f a ve k a rd e şi A h m e t V e fa bu a r a d a d ır . H e r f ı r s a tt a y e tiş tiğ i m e k te p te n b a h se d e n A h m e t R asin ı m e k te b in - d e k i h a y a tı ve o n u n d ış a rı sızan ta r a f la r ın ı şö y le a n la tıy o r : “ B u r a d a y e n i b ir h a y a t te e ss ü s e tm iş b u lu n u y o rd u . B u y e n i h a y a t y e n i b ir fi k i r te lk in e d iy o rd u . M eselâ izinli o ld u ğ u m u z g ü n le rd e s o k a k la rd a oy - m y a n ç o c u k la rı is tih f a f e d iy o rd u k . F e s m u tla k k a lıp lı, y a k a la r ı y eşil n u m a ra lı k o lla rı ş e ritli İs ta n b u l - in v a rî b ir c e k e t, to k a lı b ir k a y ış i- le b e lin d e n tu ttu r u lm u ş , b ü tü n d ü ğ m ele ri ilik li p o tin le r te m iz g e ziler, b ir d ü ğ m en in açık v ey a to k a n ın çö zü k o lu şu c ez ay ı istilz a m e d e rd i. B u seb ep le ta le b e m ezu n o ld u k la rı g ü n le rd e m e k te b in n iz a m a tı şed i - d esin i k e m a li itin a ile tem sil ed iy o r. V e ş e h ird e ( D a r iiş ş a f a k a te rb iy e s i) n a m iy le d iğ e r m e k te p le rc e de şa y a n ı im tisa l a d d ed ilen b ir te rb iy e g ittik ç e t a r a f t a r k a z a n ıy o rd u . Ş a ir İsm a il S a fa ise D a riiş ş a fa k a - lı k a r d e ş le r in e Şöyle n a s ih a t e d i - y o r :
G a y re t! Sizi h iç ey le m esin n e fsin iz iğ fa l, G a y r e t k i e d e r g ıp ta size kalb i S a f a ’nın B en sây ei s â fın d a y e tiş tim bu
b in an ın . i ş t e hu b ü y ü k g iin ; o n la r a ve o n la r la if ti h a r eden b izle r, hepim ize k u tlu olsun.
