• Sonuç bulunamadı

Cumhuriyetin ilanından sonra yurt dışına sürülen yüzellilikler

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Cumhuriyetin ilanından sonra yurt dışına sürülen yüzellilikler"

Copied!
4
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

't6:

Cumhuriyetin İlâm dan Sonra Yurt Dışına Sürülen

iz Ellilikler

Yazan: Alb. Tahsin Ünal

U ILLÎ Mücadele’ye ve onun ilkelerine

1 başından sonuna kadar idareleriyle, si­

yasetleriyle, fikirleriyle ve silâhlanyle mu­

halefet edenler olduğu gibi, mücadelenin

ortasında ona hiyanet etmek isteyenler de

oldu.

Millî Mücadele kazanıldıktan, saltanat

ilga edilip, Osmanlı hanedanı sınır dışı

edildikten sonra, Millî Mücadele’ye mu­

halefet edenlerin, zorluk çıkaranların, ona

hiyanet edenlerin, dikkat ve itina ile bir

listesi hazırlandı. Bakanlar Kurulu’nun

karan ile bu listeye dahil olanlar da mil­

lî sınırlardan dışan çıkanldılar. Listeye

dahil olanlann adedi 150 kişi olduğu için

bunlara, Yüzellilikler denildi.

Bazı isimler bu listeye tesadüfen girmiş

olmakla beraber, birçoğu gerçek vatan

hainidir.

Bu yüz elli kişinin memuriyetleri, isim­

leri ve hangi idari, siyasî, fikrî ve askerî

suçla sınır dışı edildikleri ve bu hususta­

ki Bakanlar Kurulu kararı sadeleştirilmiş

şekliyle aşağıdadır.

O — KARARNAME S U R E Tİ: Dahiliye vekâletinin Lozan andlaşmasma bağlı genel aftan istisna edilen 150 kişiden 149 kişinin isim ve hüviyetlerini be­ yan eden defteri havi ve heyet-i vekilece tasdik edilmesini isteyen 23 nisan 1340 (1 9 2 4 ) tarih ve 13304 - 1791 sayılı yazısı üzerine, defterde mev­ cut 149 kişiye ilâveten Köylü gazetesi sahibi Re- fet'in dahil edilmesiyle defterin tasdiki, Bakanlar K urulu’nun 1.6.1340 tarihli toplantısında karar­ laştırıldı.

Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal

Başvekil ve Hariciye Vekili M illî Müdafaa Vekili

ismet Kâzım

Adliye Vekili Maliye Vekili Dahiliye Vekili Mustafa Necati Mustafa Abdülhalik Recep Maarif Vekili Sıhhat ve İçtimaî Muavenet Vekili

Vasıf D r. Refik

Ticaret Vekili Münakalât Vekili

Haşan Hüsnü Süleyman Sırrı

Mübadele - İmar ve İskân Vekili Ziraat Vekili Y .

Mahmud Celâl Haşan Hüsnü

O — PADİŞAH V A HÎD ED D İN 'İN M A İY E T İN D E N : 1 — Yâver-i Has Kiraz Hamdi Paşa, 2 — Hademe-i Hassa Kumandanı Zeki Paşa 3 — Hazine-i Hasse müfettişlerinden Kayserili Şaban Ağa,

4 — Tütüncübaşı Şükrü, 5 — Başmâbeynci,

6 — Yâverândan Erkânıharp Miralayı Tâhir, 7 — Seryâver Avni,

8 — Sâbık Hazine-i Hassa Müdürü ve Defter-i Hakaanî Emini Refik,

0 — K U V Â Y -1 İN Z İB A T İY E Y E DAHİL KABİN E Ü Y E L E R İ:

9 — Sâbık Şeyhülislâm Mustafa Sabri, 10 — Sâbık Adliye N âzın Ali Rüşdî, 11 — Sâbık Ziraat ve Ticaret Nâzırı Cemal, 12 — Sâbık Bahriye Nâzırı Cakacı Hamdi, 13 — Sâbık Maarif Nâzırı Rumbeyoğlu

Fahred-din,

14 — Sâbık Ziraat ve Ticaret Nâzırı Kızılhan-çerli Remzi,

O — SEVR ANDLAŞMASIN1 İM ZALAYAN H E Y E T : 15 — Sâbık Maarif Nâzırı Hâdi,

(2)

16 — Sâbık Âyân’dan ŞOrây-ı Devlet Reisi Rıza Tevfik,

17 — Sâbık Bern Elçisi Reşad Hâlis, 0 — K U V Â Y ■ I İN Z İB A T İY E Y E DAHİL

O L A N L A R :

18 — Kuvây-ı İnzibatiye Başkumandanı Süley­ man Şefik Paşa,

19 — Süleyman Şefik’in yâveri, süvari yüzbaşısı Bulgar namıyle mâruf Tahsin,

20 — Kuvây-ı İnzibatiye Kurmay Başkanı Albay Ahmed Refik,

21 — Kuvây-ı inzibatiye Makineli Tüfek Ku­ mandanı ve Dâmad Ferid'in yâveri Ta rık Mümtaz (G ö ztepe ),

22 — Kuvây-ı İnzibatiye kumandanlarından İz­ m ir Kolordu Kumandanı Ali Nâdir Paşa, 23 — Kuvây-ı İnzibatiye mensuplarından ve

Nemrut Mustafa divân-ı harbinden kayma­ kam Fetteh,

24 — Kuvây-ı inzibatiye mensuplarından Çopur Hakkı,

O — MÜLKİYE VE ASKERÎYEDEN :

25 — Sâbık Bursa Valisi Gümülcüneli İsmail, 26 — Sâbık âyândan KonyalI Zeynelâbidin, 27 — Sâbık Cebel-Î Bereket Mutasarrıfı

Fânlzâ-de Mes'ud,

28 — Hürriyet ve itilâf Partisi Lideri Albay Sâ­ dık,

29 — Sâbık Malatya Mutasarrıfı Bedirhânî Halil Rami,

30 — Sâbık Manisa Mutasarrıfı G iritli Hüsnü, 31 — Sâbık Dîvân-ı Harp Reisi Nemrut Mustafa, 32 — Uşak Belediye Reisi Hulûsi,

33 — Sabık Adapazarı Kaymakamı Hain Mustafa, 34 — Sâbık Tekfurdağ Müftüsü Hâfız Ahmed, 35 — Sâbık Afyonkarahisar Mutasarrıfı Sâbit, 36 — Sâbık Gaziantep Mutasarrıfı Celâl Kadri, 37 — Hürriyet ve İtilâf Genel Sekreteri Adanalı

Zeynelâbidin,

38 — Sâbık Evkaf Nâzırı Vasfi Hoca, 39 — Sâbık Harput Valisi Alî G alip , 40 — Sâbık Bursa Vali Vekili Aziz Nuri, 41 — Sâbık Bursa Müftüsü Öm er Fevzi, 42 — Sâbık İzm ir Kadı Müşaviri Ahmed Asım, 43 — Sâbık İstanbul Muhafızı Nâtık, 44 — Sâbık Dahiliye Nâzırı Âdil, 45 — Sâbık Dahiliye Nâzırı Mehmed Ali, 46 — Sâbık Edirne Valisi ve Şehremini V e k ili

Salim,

47 — Kütahya’da Yunanlılar'e mutasarrıflık eden Hoca Râsih-zâde İbrahim,

48 — Sâbık Adana Valisi Abdurrahman, 49 — Sâbık Karahisâr-ı Şarkî Mebusu Öm er

Fevzi,

50 — işkenceci namiyle mâruf Mülâzim Adil, 51 — İşkenceci namiyle mâruf Mülâzim Refik, 52 — Sâbık Kırkağaç Kaymakamı Şerif, 53 — Çanakkale Mutasarrıfı Mahmud Mâhir,

Yüzeliilikler

listesini

imzalayan

Atatürk,

Cumhuriyetin

ilânından kısa

bir süre önce

İzmir’de.

(3)

Refik Halld de Yüzelllllkler

listesinde yer alan

yazarlardan biriydi.

54 — Sâbık İstanbul Merkez Kumandanı Em in, 55 — Sâbık Kilis Kaymakamı Sadullah Sâmi, 56 — Sâbık Dahiliye Nâzırı, dâvevekili ve Bolu

Mutasarrıfı Osman Nuri, ® - A — EDHEM V E A V A N E S İ:

57 — Çerkeş Edhem, 58 — Edhem'in kardeşi Reşid, 59 — Edhem'in kardeşi Tevfik, 60 — Kuşçubaşı Eşref,

61 — Kuşçubaşı Eşref'in kardeşi Hacı Sâmi, 62 — Sâbık Akhisar Kumandanı İzm irli yüzbaşı

Küçük Edhem,

63 — Düzceli Mehmed oğlu Sâmi, 64 — Burhaniyell Halil İbrahim,

65 — Susurluk'tan Demirkapılı Hacı Ahmed, O — ÇERKEŞ'İN KONGRESİNE DELEGE

OLARAK K A TIL A N L A R :

66 — Hendek'in Sünbüllü köyünden Osman, 67 — Sâbık İzmit Mutasarrıfı İbrahim Hakkı, 68 — Brav Said,

69 — Berzek Tahir,

70 — Adapazarı'nın Harmantepe köyünden Maan

Şirin,-71 — Söke Ereğlisi'nin Tekeli köyünden Koca Öm er oğlu Hüseyin,

72 — Adapazarı'nın Dolusinan köyünden Kâm il, 73 — Maan Ali,

74 — Hamit Ahmed

75 — Kirm astı'nın Keraorman köyünden Hârun Reşid,

76 — Eskişehirli Sefer Hoca, 77 — Bigalı Nuri Bey oğlu İsa,

78 — Adapazarı'nın Şehinbey köyünden Kâzım , 79 — Gönen'in Tuzakçı köyünden Lampat

Yâ-kup,

80 — Gönen'in Bayramiç köyünden Kumpat Hâ-fız Said,

81 — Gönen'in Keçeler köyünden mütekait Bin­ başı Ahmed,

82 — İzm ir’de Dâva vekili Said, 83 — Şamlı Ahmed Nuri ,

O — POLİSLER:

84 — Sâbık İstanbul Polis Müdürü Gâvur Tahsin, 85 — Sâbık İstanbul Polis Müdür Vekili Kemal, 86 — Sâbık İstanbul I. Şb. M üdürü Şerif, 87 — Sâbık İstanbul I. Kısım Başmemuru

Hâ-fız Said,

88 — Emniyet Um um Müdür Vekili Ispartalı Ke­ mal,

89 — Sâbık Arnevutköy merkez memuru Hacı Kemal,

90 — Polis baş memurlarından Namık, 91 — Şişli komiseri Nedim,

92 — İzmit Merkez Memuru, Edirne Polis M ü­ dürü ve Yalova Kaymakamı Fuad, 93 — Adana'da polis müdürlüğü eden Poliçeni!

Yusuf,

94 — Sâbık Unkapanı Merkez Memuru Sekeli» Cemil,

95 — Sâbık Büyükdere Merkez Memuru Mazlûm, 96 — Sâbık Beyoğlu İkinci Komiseri Fuad,

O — GAZETECİLERDEN:

97 — Türkçe İstanbul Gazetesi Sahibi Said Molla, 98 — Serbesti Gazetesi Sahibi, Hürriyet ve İtilâf

üyelerinden Mevlân-zâde Rlf'at,

99 — İzmir'de Müsavat Gazetesi Sahibi ve sâbık yazarı Dâru’l - Hikmet üyelerinden İzm irli Hâfız İsmail,

100 — Aydede Gazetesi Sahibi, Posta ve Telgraf Genel M üdürü Refik Halld {K a ra y ), 101 — Bandırma’da Adalet Gazetesi Sahibi Bah­

riyeli Ali Sâmi,

102 — Edirne'de Tem in, halen Selânik'te Hakikat Gazeteleri Sahibi N ir Mustafa,

103 — Eski Köylü gazetesi başyazarı Ferid, 104 — Alemdar gazetesi sahibi Reft Cevad (U lu

-n a y),

105 — Alemdar gazetesinden Pehlivan Kadri, 106 — Adana'da Ferdâ Gazetesi Sahibi Fânt-zâde

Ali İlmi,

107 — Balıkesir'de irşad gazetesi sahibi Trabzon­ lu Öm er Fevzi,

108 — Haleb'de Doğruyol gazetesi sahibi Haşan Sâdık,

109 — Köylü gazetesi sahibi ve müdürü İzm irli Rif'at.

(4)

© — DİĞER Ş AHISLAR :

110 — Tarsuslu Kâmil Paşazade Selâm!, 111 — Tarsuslu Kâmil Paşazâde Kemal, 112 — Süleymaniyeli Kürt Hakkı,

113 — Mustafa Sabrl hocanın oğlu İbrahim 5abri, 114 — Fabrikatör Bursalı Cemil,

115 — İngiliz casusu meşhur Çerkeş Regıb, 116 — Fransız subaylığı yapan Haçinli Kazak Ha­

şan,

l ' 7 — Eşkiya reisi Süngülü Çerkeş Devud, 118 — Binbaşı Çerkeş Bekir,

119 — Bursalı fabrikatör Cem il'in kayınbiraderi Necib,

120 — Sâbık Um ûr-ı İslâmİye Müfettişi İzm irli Ahmed HulOst,

121 — Uşaklı Madan oğlu Mustafa,

122 — Gönen'in Tuzekçı köyünden Yusuf oğlu Remzi,

123 — Gönen'in Bayramiç köyünden Hacı Kasım oğlu Zühdü,

124 — Gönen'in Balcı köyünden Kocagözün Osman oğlu Şakir,

125 — Gönen'in Muratlar köyünden Koç Mehmed oğlu Koç Ali,

126 — Gönen'in ivacık köyünden Mehmed oğlu Aziz,

127 — Gönen'in Keçeler köyünden Balcılı Ahmed oğlu Osman,

128 — Gönen'in Muratlar köyünden Hüseyin oğlu Kara Kâzım ,

129 — Gönen'in Balcı köyünden Bekir oğlu Arab Mahmud,

130 — Gönen'in Rüstem köyünden Gardiyan Yusuf, 131 — Gönen'in Bali köyünden Ömer oğlu Eyub, 132 — Gönen'in Bali köyünden Topal Şerif oğlu

İbrahim,

133 — Gönen'in Keçeler köyünden Talustan oğlu İbrahim Çavuş,

134 — Gönen'in Keçeler köyünden Topal Öm er oğ­ lu İdris,

135 — Susurluk'un Y ıld ız köyünden Molla Süley­ man oğlu İzzet,

136 — Manyas'ın Bolcaağaç köyünden K u rt (K u r h ) oğlu İsmail,

137 — Kütahya'nın Keçeler köyünden muhtar Hacı-beyoğlu Canpulad,

138 — M arm ara'nın Kayapınar köyünden Yusuf oğlu İshak,

139 — Manyas'ın K ızık köyünden Ali Bey oğlu Sabit,

140 — Gönen'in Balcı köyünden Deli Haşan oğlu Selim,

141 — Gönen'in Çerkeş mahallesinden Makineci Mehmed oğlu Osman,

142 — Manyas'ın Değirmenboğazı köyünden Kadir oğlu Kâmil,

143 — Gönen'in Keçidere köyünden Hüseyin oğlu Galip,

144 — Gönen'in Keçeler köyünden Abdullah oğlu Deli Kasım,

145 — Gönen'in Çerkeş mahallesinden Haşan On­ başı oğlu Kemal,

146 — Gönen'in Kızıklar köyünden Palloço oğlu Kemal,

147 — Gönen'in Keçeler köyünden Tuğ oğlu Meh­ med Ağa,

148 — Manyas'ın Hacı Yâkup köyünden Çerkeş Said oğlu Salih,

149 — Manyas'ın Hacı Yâkup köyünden Maktul Şevket'in kardeşi İsmail,

150 — Manyas'ın Değirmenboğazı köyünden Kadir oğlu Kâzım Efe.

Yüzellilikler’den

Rıza Tevfik.

21

Referanslar

Benzer Belgeler

Ayrıca serum açlık glukoz, total kolesterol, LDL-kolesterol ve trigliserit düzeylerinin de obez grupta kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir

Mustafa Kemal Paşa, Osmanlı Devleti yerine yeni bir Türk Devleti’nin kurulduğunu, Misak-ı Milli’nin kabul edilmesini, Sevr Antlaşmasının reddedilmesini,

12 Haziran‟da Amasya‟ya gelen Mustafa Kemal Paşa, Sivas‟ta millî bir kongre toplanması kararını bildiren ve Millî Mücadele‟nin gerçek anlamda başlangıcı

Cumhuriyet döneminde okutulan ilkokul Tarih ve Sosyal Bilgiler ders kitaplarında Milli Mücadele dönemi sunulurken, 2005 yılına kadar milli kahraman olarak genelde

Anahtar Sözcükler: firar, firari, asker kaçakları, Millî Mücadele, İstiklal

Ancak onun bu düşüncesi kabine üyelerinin şiddetli itirazlarına maruz kalmış ve Sıhhiye Eski Umum Müdürü Adnan Adıvar Bey’in teşviki, Dâhiliye Nazırı Mehmet Ali

ġehitlerin geride bıraktıkları yetimler için devlet imkânları zorlanarak 1922 yılında 10.000 kadar Ģehit çocuğunun barınabileceği yetimhanelerin açıldığı,

kilde ispatlam aya çalışan Trakya-Paşaeli M üdâfaa Heyet-i Osmaniye Cemiyeti, bu yöndeki çalışmalarını sistemli bir şekilde, yayın organı Trakya- Paşaeli