HALİKARNAS
BALIKÇISI
■
(F o to :A b d i Uçar)
'"Sö'dayım ben. Ama daha yazmak istiyorum . Anado
lu için çok şey yazdım ama henüz istediğimi söyle-
yemedim."
Hal i korno« Balıkçısı Ce vat Şakir Kabaağaç 86ya}indaBit- meyen bir enerjiyle yeni eser ler hazırlıyor. Bunlardan dör dü: "Akdenizin Sonsuz Genç - liğ i", çıkmamış öykülerinin yer alacağı bir kitap,"Anadolu U- luları" ve çağın eleştirisini ya pacak "İnsan Kral."
Merhaba apartmanının,
Merhaba dairesine çıktığım
zaman Balıkçı "Merhaba" di yerek karşıladı beni... Saba - hattin Eyüboğlu'nun bir sözü geldi aklıma: "Balıkçıya mer
haba diyen ayaklan üstünde
sıkı durmalı, n Gür, gür oldu
ğu kadar da sert merhabaya
cevap vermek oldukça z o r ... Zamanından çalmak iste miştim üstadın. "Kıym etli " dedi, sonra ekledi:
Doktorlar ezildiler, sıkıl dılar bir türlü teşhis koyama dılar, ama hastalığımı ben an ladım. Yaşlılık, Çok çok işim var daha...
Nobel ödülünü bizden biri alamaz m lydı ?
Bize Nobel v e rirle r mi h iç ? ...
Bazı yazarlarımız sizi aday gösterm işler d e . ..
Sağ olsunlar eksik olma sınlar derim, am a... Söyle - dim ya bize Nobel armağanı verm ezler. B ir her şeyden ön ce batıya sempatik gelmiyo ruz. Hıristiyan olmamamızın da etkisi var bunda. Kaldı ki Türkçe'den başka dillere iyi çeviri yapacak kişi de yok pek Ben bir yazım başka dile çev rildi mi sevinemiyor, çokçası üzülüyorum. Bakalım kim na sıl çevirdi d iy e...
Sizi beğenen, N obel’e layık gören yazarlarımıza bir şey diyemezsiniz her halde. Sizin " Balıkla Ka - va k " hikâyeniz...
Öykü deyin ona...
Evet öykünüz H em in g way 'in "ihtiyar balıkçısın dan g e ri kalır m ı?
Hemingway'm yazdığı ihti yar balıkçının kendisi değildi. Hem bizim gibi şey balıkçı da değil.
Amerikan Hükümeti ba lıkçılık yapsın diye kendi - sine şato hediye etmiş, modern balıkçılık motor ve g e r e ç le r i verm iş yafr.
İşte onun için balıkçı de - ğil. Öyle balıkçı olunmaz.Ba lıkçılık memuru olunur yük sek dereceden. Hem biliyor
sunuz değil mi ? Hemingway’ in anlattığı adamı bulmuşlar , da adam "O ben değilim" de miş. Balıkçı dediğin eli yara - landı mı gömleğinin kolunu yır tar sarar yarasını. Heyyttt b r e ...
Nobel armağanını ka - zansanız ne yaparsınız ?
Bunun gururu var ta b ii...
Ödülü'nü de bir düşün sek.
Ne veriyorlar k i...
100 bin dolar. I, 5 m il yon lira bizim paramızla.
Hemen aldığım gece dağı tırdım. Bakma öyle tuhaf... Sevinç satın alırdım böylece .
Şu anda neler hazırlı - yor sunuz ?
Akdeniz'in Sonsuz Genç - liği'n i yazıyorum. Carrefour için. L'A stro'da da çıkan Ak deniz kıtası adlı yazım Fran sa'da büyük ilgi görmüş. İste diler yazıyorum. Akdeniz bü tün keşiflerin, icatların ana yurdudur. Kolomb, Macellan, Amerika Vespucci, Homeros,
Herodot, Pausanias, Strabon, Pliny, İbni Batuta.İdris'i da ha bunlar gibi nice gezgin ve kaşif hep Akdeniz-kıtasının ço cuklarıdır. Elle gelen düğün bayram derler. Hıristiyanlık sebebiyle büyük romantizm-' var batıda. Gerçek nedir bü- nu göstermek gerek. Dünya nın keşfi Akdeniz'den başladı SUmerler tekerleği buldu B ir takım hayvanlara koşuldu te - kerler. Arşipelde adalarda yelkenler rüzgara koşuldu. Anadolu Akdeniz kıtasmdadır. Bunun böyle bilinmesi gere- kir.Gerçekleri batının önüne serince Anadolu'yu kabulle - neceklerdir. Akdeniz'in ebedi gençliğinde kültürle birlikte lirizm de var. Kolomb'un ge -
milerinin dalgadan dalgaya
geçişini ben türküye benzeti - yorum. Öyledir türkü, söy lendikten sonra havada mavi le ş ir sanki. Böyle yazıyo - rum.
Hangi dilde yazıyorsu nuz?
Fransızca elbette.
İngilizce 'yi R obert Ko lej1de öğrendiniz ? O xford
'-da okudunuz. Peki Fran - sızca, İtalyanca, İspanyol - ca, Farsça, Arapça gib i dil leri ne zaman nerede ö ğ rendiniz ?
Hiç bilmem ki. Çocukluk- tanberi çeşitli yabancı dille - re merakım vardı. Galiba bi - raz da yeteneğim var.
Başka ne çalışmala - rım z var şim di?
Hey Koca Yurd'u ikinci
baskıya hazırlıyorum. Akde - niz konusunu da bu kitaba ek leyeceğim. Şadan Gökovalı ön ceki kitaplara girmemiş öy - külefimi derliyor.Onları göz den geçireceğim . "Anadolu U- luları" diye bir kitap yazmak için de söz verdim. " İnsan K ra lı" bu çağın bir eleştiri - si olarak yazacağımSonra A - nadolu'yu tekrar ele alaca - ğım. Bugüne kadar söyleme -
diklerimi söyleyeceğim. Bu
son sözüm olacak. Bu arada Aydan dünyanın görünüşünü yazacağım.
Nasıl görünür A y 'dan Dünya ? ..
Ay'dan Dünya kara bir ze min üzerine masmavi, porta kal gibi görünür. Güzel görü nümdür o . .. Oradan dünyayı gören insan burada yaşayan - larm niçin birbirlerine düş - man olabildiklerine şaşar ve acır. Ama bana öyle geliyor ki ancak bu.
Yani tek dünya m ı ? . ..
Evet, dünyanın ayrıntılı olması emperyalizmin sonu -
cudur. Emperyalizmin tüm
çabalarına karşıt bu düşünce bir yana gülm em iş, unutul - mamıştır. Tarihe bakın, im - parator kadavraları ile dolu - dur. Emperyalizmin yol aç tığı savaşlar barış düşünce - sini oluşturmuştur.Belki uzak
ama, Tek Dünya düşüncesi
bir gün gelişecektir.
Dil de öyle. B ir hadi iki üç dil konuşulacak dünyada. La sı Le sü olmasa Fransız ca olurdu bu. Çince çok ko - nuşulan dil ama, yaygın değil, İngilizce'yi tek dilde şanslı gö rürüm ben. Türkçe çok güzel dil aslında. Ama geri vitesi yok Sözgelimi İngilizce 'de "Dres- sed" giyindi demektir. "And- ressed" soyundu olur. Bizim dilimiz böyle m i? İki fiil de ayrı. Yani geri vitesi yok dili mizin. Dönüş mutlaka ileri gidilerek mümkün oluyor.
Hem dünya da çok küçül - dü.
-Teknik 'ten söz ediyor sunuz herhalde.
HALİKARNAS BALIKÇISI
Elbette. Ben iki asırda ya şamış insanım. Son 50 yıllık gelişm eleri düşünün. Son elli yıldaki gelişm eler tüm zama nın gelişmesinden fazla. Di - yebilirim ki bundan sonraki 50 yılın gelişmesi bugüne dek olandan çok daha fazla olacak tır. Hız var şimdi. Daha ne le r olabilir diye b ir soru ge - çer aklınızdan. Bilinmez bu . Aslında önceden tahmin edi - len şeyler yenilik olmaz. İn - sanların konuşmadan da an - laşma yolları bulacaklarına i - namyorum. Beyinle uğraşa cak insanlar. Biliyorsunuz be yinde ve yürekte elektrik var. Bu, çok kommun anahtarı ola cak. Ancak adı ve düşünülüş yolu değişse bile tanrı düşün cesi kalacak...
Bizim yazarlarımız ko- j nusunda düşünceleriniz ne?
Modern yazarlarım ızı be - j ğeniyorum, seviyorum. Doğ ru düşünce, güzel yazış var gençlerimizde. Bittabi hepsi benden genç. Hatta Nobel alan lardan da güçlü yazarları - mız var bizim.
Siz kim leri beğen iyor sunuz ?
Bizim kiler için söyledim İsim sayamam. Ben Home - ros'u severim. İzm irli Home- ros bitmez, eskimez. Doğal lığı vardır onun. İlk kez tan rıla rı insanlaştırdı.Gökovalı- ya da söyledim.
Bernard Shaw'u severim . Onun" İnsan Üstün İnsan"ını kayıkta çevirdim . O zaman lar M illi Eğitim Bakanlığı'n - ca basıldı. Ama çok kötü ba sıldı. Adımı bile yanlış yaz - mışlar. Ben şöyle bir eda ta kındı demişim, oda takımı gi bi bir şey çıkm ış...
Dante'yi severim. Her ye rini değil elbet. B ir atlet her zaman rekor kırmaz. Benden Dante'yi çevirmem istendi . Dante'nin asıl Dante olduğu yerleri aldım çevrime. Öteki safsata kısmını ne diye çevi reyim.
Nobel alan yazarlar ü -
zerinde de dursak.
Yoooo.. . Çok çaldımz za - manımdan. 86 dayım ben. Da ha yazmak istiyorum üstelik. Bak bu güne kadar belki çek şey yazdım Anadolu için ama daha istediğimi söyleyeme - dim. Anadolu için son sözümü söyledikten sonra zaman ka -
lırsa yine konuşuruz. Hadi
şimdi Merhabaa;..
|
■ORHAN İLHAN
Taha Toros Arşivi