CAGLAR’A
m e k t u p
M uvaffak Sami O N A T A z iz Ş â irim ;
H a tırla rsın ; yen i T ü rk şiirinin son y ılla rd a k i y en ilik ve g e liş m e im k â n ların ı sevinçle ta k ip e ttiğ im iz gü n ler ço k olm uştur. B ir “ K am an P e tro lü D e sta n ı” için, n erdeyse b a yram etm iştik. A m a yine h a tırla rsın ki, önüm üze a ç tı ğ ım ız d ergilerd eki şiirlerin y ü z de doksanı içim izi sızla tırd ı. Şiiri, a lt a lta dizilm iş k ır ık dökük cüm leler farzed en ; şiir yerine tah rikn â m eler, beyan n âm eler y a zan b ir nesil karşısın d ay d ık . B i ber ve p atlıca n dolm asının espri h ü viyetin i dahi kazan m am ış g ü lü n çlü ğ ü altın d a gizlen en y ık ıc ı ve ç a rp ık fik irle r de, a y rıca , ü- zü n tü sebebim iz oluyordu. Ç ok a y r ı b ir devolopm an ta rzın a m uh ta ç olalı, çok m u ğ lak b ir geş- t a lt ’a ih tiy a c ı bulunan şiirin, eh liy e ts iz eller ve dillerde d ü ştü ğ ü h â li gö rd ü kçe; n erdeyse şiirden tiksin d iğim iz z am a n la r oluyordu. V ezin ve k a fiye n in m anzum e için şart, fa k a t şiir için elzem o lm a dığın ı çok k e re ler y a zm ış ve sö y lem iş olduğum uz halde, bu h a k i k a ti b ir tü rlü kab u l ettire m e diğim izi, bizim gib i düşünenlerin de a yn ı şekilde ça re siz kaldıkla^ rın ı b iliyorduk. F ilh a k ik a şah san h er ik im iz de, k a lıp la ra ku rban b ir m anzum eci olm ad ığım ızı, g e re k kend i şiirlerim izle g erek se b eğen d iğim iz serb est şiirlerle g ö sterm iş oluyordu k. A m a yine b iliyo rd u k ki, “ H ü rriy e t” ve “ M ahpusan e” tü rkü lerin i b ir m e ta gib i o rta y a a ta n la r, m u starip v a tan d a şların durum unu şiir için bir ta h rik unsuru o la ra k k u lla nanlar, b izi ve bizim gibi düşü nenleri dinlem iyeceklerd ir.
B ü tü n b u n larla b erab er k ö tü m ser d eğildik. K endisini kabu l e ttirm iş birçok k ıy m e tle rin dahi bu g ird a b a y u v arlan m asın a r a ğ men, körpe im zalard an haberler, hem de çok üm itli haberler, ses ler geliyord u . “ Ç ocu k v e A lla h ” ı “ D a h a ” yı, "T a ş devrP’ni, “ Ç a k ı rın D e sta n ı” nı ve n ih ay e t "Ü ç Ş e h itler D e sta n ı” m veren F a z ıl
HiŞsnü'nün bile “Toprak Ana"
A f
eseriyle h arcan ışın ı görm üş, ü- zülm üş; am a beri yan d a n m eselâ bir F e y z i H a lıcı ile, bir Ü m it O ğ u zca n ’la tese lli bu lm u ştu k. N i h a y e t işi en özlü yerinden tu ta ra k yen i b ir T ü rk şiiri için "d es ta n ” m ş a r t olduğunu b ir d âva o la ra k o r ta y a a tm a k istedik.
sen vard ın. T u ttu ğ u n y o l; m em lek eti v e m e m lek etliy i ta n ım a k tak i e m sa lsiz h u su siyetin v e ni h a y e t b ir d estan şâ iri için elzem olan nefesin, coşku n lu ğu n ve li rizm in le ilk epope şairim iz olm a lıydın. Şiirlerin d e ü ste lik çok m akb u l b ir supİes de vard ı. “ Ş a d ırv a n ” bu b ü yü k d âvanın
m ih rak ın d a toplandı, is tiy o rd u k k i önce b ir m em lek et ed eb iyatın a d oğru gidelim ; oradan beşerî ve ü m an ist b ir e d eb iy a ta çık m a k esasen tab iî b ir yo l o laca k tır. Bunun için, daha doğru su bunu yap a b ilm ek için, m em leketi b a ş tan b a şa dolaşm ış, m em lek etliyi kem iğin den iliğin e k a d a r tan ım ış coşkun n efesli senin gib i b ir ş a ir le; fik ir, felsefe, ed eb iyat ve t a rih alan ın d aki m em lek et o to rite lerini seferb er etm iştik.
G a y retim iz boşa çıkm ad ı. M es u t b ir destan devri açıld ı edebi y atım ızd a . H a ttâ “ H ü rriy e t” ve “ H ap isân e” tü rk ü le ri y a z a n la r bile, “ H ü rriy e t” ve “ H ap isâne" destanı y a z m ıy a b aşlad ılar. Bu su retle istenilen destan o lm am ak la beraber, b ir destan çığ ırı a ç ıl m ış dem ekti. H a lû k N ih a d ’ın, B a sri G ocul’un, F a z ıl H ü snü’nün d esta n la rı da bu za ru re tin daha önce hissedilm esinden doğm uş m ü n ferit ve m u v a ffa k iy e tli eser lerdi. B u a ra d a beklenilen bü yü k T ü rk epopesini v e rm iye n am zet en b ü yü k ü m it o la ra k ta ortada
A r t ık “ h am e rv a h la rd a n ” de ğildin. Y u n u s seni pişirm iş, e rit m işti. D ad aloğlu n d an , K ö ro ğ lu n - dan ald ığın e rk e k ses m ısra la rın da gü m b ü rd em eye başlam ıştı. F u z u lî’den lirizm i, N â ilî’den ve N ed im ’den z a r a fe ti, B â k i’den te k n iği, Y a h y a K e m a l’den “ hâlis ş iir” için elzem olan k u yu m cu ti tizliğ in i öğren m ek le divan ve h a lk ed eb iya tı bah çelerin i do laş m an fa y d a s ız olm adı. A r t ık her şey h a zır dem ekti. Son o la ra k ta rih k ita p la rın a m erak sarışın ı da m üjde gününün y a k la ş tığ ın a h am lettim . İlk h ab erler g e cik m e di. H er gü n s a y fa la r c a y a z m ıy a başladın. Seni h er gün, en y a k ın sa n a t a rk a d a şın o la ra k tak ip ediyordum . B e lk i fa rk ın d a olm u yordu n; fa k a t bu son y a z d ık la rında, B e h çe t K em alin değil, A - n adolud aki ilk fetih v e akın h a m asetinin m âşerî vicd an ı dile g e l m işti :
“Beyaz atlı ak alınlı süvari “Tepeden tepeye şafak götürür lerken em inim d ü n ya epope ed ebiyatın ın en m ü m taz ik i m ıs- raının k a ili olduğundan h ab ersiz din.
A z iz Ş âirim ;
G örüyorsu n k i senden b a h set m ekle beraber, senin şah sın d a T ü rk d estan edeb iyatın ın m u kad d eratın d an b ah setm ek is tiy o rum . B u itib a rla ric am ı şahsından çok, T ü rk edeb iyatın ın m anevî m evcu d iyeti için kab u l et: Y a z m a k ta olduğun bü yü k “ B a tta l G a zi D e sta n ı” ndan şiir d ü n ya m ızı h ab erd ar et. G erek ra d y o d aki “ Ş iir d ün yam ız s a a t i” , g e re k se “V a ta n " sütun ları, en bü y ü k im kân sah ala rı o la ra k elinde bulunuyor.
