Özet
Amaç: Bu çal›flma, GATA Hastanesi Meme Hastal›klar› Polikli-ni¤i’ne baflvuran kad›nlarda, meme kanseri için risk faktörü oldu¤u düflünülen etkenlerin sorgulanmas› amac› ile planla-n›p yürütülmüfltür.
Yöntem: Bu tan›mlay›c› çal›flmada, meme poliklini¤ine 08 Ha-ziran–17 Temmuz 2004 tarihleri aras›nda kay›t yapt›ran 189 kad›n hastaya ulafl›lm›flt›r. Veriler, haz›rlanan anket formu-nun hastalarla yüz yüze görüflülüp doldurulmas› ile elde edil-mifltir.
Bulgular:Kat›l›mc›lar›n %92’sinin ilk adet görme zaman›n›n 16 yafl›n alt›nda, %87,6’s›n›n da ilk gebelik yafl›n›n 18–35 yafllar› aras›nda oldu¤u tespit edilmifltir. Hastalar›n %73’ü menopoza girmemifltir. Kat›l›mc›lar›n %15,9’u ailesinde me-me kanseri oldu¤unu belirtmifltir. Araflt›rma grubunda östro-jen kullan›m›n›n düflük oldu¤u (%22,7), kullananlar›n da %47,6’s›n›n 0-1 y›l gibi k›sa süreli östrojen ald›¤› tespit edil-mifltir. Hastalar›n %85’i en az bir do¤um yapm›flt›r. Emzirme s›kl›¤› yüksek, emzirme süresi ise k›sad›r.
Sonuç: Risk faktörlerine göre yap›lan de¤erlendirme, kat›l›m-c›lar aras›nda meme kanseri bulunma ihtimalinin düflük ola-bilece¤ini düflündürmektedir.
Anahtar sözcükler: Meme kanseri, risk faktörleri, koruma.
Summary
Objective:This study was planned and conducted to investi-gate risk factors for breast cancer among women who visit-ed the breast diseases outpatient clinic of GATA.
Methods:One hundred and eighty nine female patients vis-iting the breast diseases outpatient clinic between 8 June and 17 July 2004 were included in this descriptive study. Data was obtained by face-to-face application of a ques-tionnaire to the patients.
Results: Eighty–two percent of all patients had their first menarche before 16 years of age. Age of first pregnancy was determined between 18 to 35 years for 87.6% of the par-ticipants. 73% were not menopausal. A total of 15.9% of the participants had a history of breast cancer in their fami-ly. The proportion of estrogen usage in the study group was low (22.7%) and 47.6% of those who used estrogen, had used it for a short term (between 0-1 years). 85% of the par-ticipants had at least one child. The prevalence of breast feeding was high, but duration of breast feeding was rela-tively short.
Conclusion: According to the breast cancer risk factors, the participants of this study may carry low risk for breast can-cer.
Key words:Breast Cancer, risk factors, prevention.
GATA Meme Hastal›klar› Poliklini¤i’ne
Baflvuran Hastalarda Meme Kanseri
Risk Faktörlerinin Araflt›r›lmas›*
INVESTIGATION OF BREAST CANCER RISK FACTORS AMONG PATIENTS WHO VISITED THE BREAST DISEASES OUTPATIENT CLINIC OF GATA
Levent Özdemir1, Ömer Faruk Tekbafl2, Muhammed Erdal1, Müjdat Balkan3, Ercan Göçgeldi4, Kenan Sa¤lam5
1) GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, Araflt›rma Görevlisi. 2) GATA Halk Sa¤l›¤› Anabilim Dal›, Halk Sa¤l›¤› Uzman›, Doç. Dr. 3) GATA Genel Cerrahi Anabilim Dal›, Genel Cerrahi Uzman›, Doç. Dr. 4) GATA Halk Sa¤l›¤› Anabilim Dal›, Halk Sa¤l›¤› Uzman›, Yard. Doç. Dr.
5) GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal› Baflkan Vekili, GATA ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, ‹ç Hastal›klar› Uzman›, Doç. Dr.
*Bu çal›flman›n baz› bölümleri 23-26 May›s 2006 tarihleri aras›nda Alt›n Yunus Çeflme ‹zmir’de yap›lan VII’nci Ulusal Aile Hekimli¤i Kongresi’nde bildiri olarak sunul-mufltur.
Türk Aile Hek Derg 2007; 11(4): 163-167
K
ad›nlarda en s›k görülen habis tümör olan meme kan-seri, kad›n kanserlerinin yaklafl›k %30’unu olufltur-makta ve kad›nlarda kansere ba¤l› ölümlerin %18’in-den sorumlu tutulmaktad›r.1-3‹nsanlarda meme kanserinin kesin nedeni bilinmemek-tedir. Genetik, çevresel, hormonal, sosyobiyolojik ve psiko-lojik etkenlerin meme kanseri oluflumunda rol ald›¤› kabul edilmekle birlikte, kanserli kad›nlar›n %70-80’i bu risk fak-törlerine sahip de¤ildir.
Yafl en önemli ba¤›ms›z risk faktörü olup, yafl ilerledik-çe meme kanseri insidans› artmaktad›r. Bu insidans art›fl› önemli ölçüde over aktivitesinden etkilenmektedir.4
Ailesinde meme kanseri olan kiflilerde meme kanseri görülme riski fazlad›r. Birinci derece akrabalar›nda (anne, k›z kardefl, k›z evlat) meme kanseri olanlarda ise risk iki kat daha yüksektir.5
Birçok araflt›rmac›, meme kanseri görülme s›kl›¤› ile menarfl, menopoz ve ilk do¤um yafl› aras›nda iliflki kurmufl-tur. Menarfl yafl› ve düzenli ovulatuar sikluslar ile meme kanseri aras›nda önemli bir iliflki vard›r.6,7Vaka kontrol tipi
çal›flmalarda, menarfl›n gecikti¤i her y›l için meme kanseri riskinin %20 azald›¤› bulunmufltur.6
Menopoz yafl› di¤er bir risk faktörüdür. Geç menopozun meme kanseri gelifliminde risk oluflturdu¤u bilinmektedir.8
Do¤um ve ilk do¤um yafl›n›n meme kanseri gelifliminde önemli oldu¤u bildirilmektedir. Evlenmemifl veya hiç do-¤um yapmam›fl kad›nlarda kanser riski, dodo-¤um yapm›fl ka-d›nlara göre 1.4 kat daha fazlad›r.9‹lk do¤umunu 30
yafl›n-dan sonra yapanlarda meme kanseri riski, 20 yafl›nyafl›n-dan önce yapanlara göre 4-5 kat artmaktad›r.10,11
Birçok çal›flmada, uzun süreli do¤um kontrol hap› kulla-n›m›n›n riski göreceli olarak art›rd›¤› bulunmufltur.12,13
Oral kontraseptifleri 20 yafl›n alt›nda k›sa süreli (örne¤in 13 ay-dan daha k›sa) kullananlarda s›n›rda anlaml› bir risk art›fl› söz konusudur (Relatif risk (RR) 1.3).13
Bu risk art›fl›, do-¤um kontrol hap›n›n kullan›ld›¤› y›llara aittir ve bu haplar›n b›rak›lmas›n› izleyen 10 y›l içinde risk giderek azal›r. Oral kontraseptiflere erken bafllay›p (18 yafl›n alt›nda) uzun süre (>10 y›l) kullananlarda meme kanseri için RR 3.1 olarak bildirilmifltir.14
Menopoz sonras› östrojen takviye tedavisinin meme kanseri görülme riskini art›rd›¤›, 15 y›ldan uzun süre östro-jen kullananlarda görece riskin 1.3 kat daha fazla oldu¤u bulunmufltur.15,16
Bu çal›flmada, 08 Haziran-17 Temmuz 2004 tarihleri aras›nda GATA Genel Cerrahi Anabilim Dal› Meme
Hasta-l›klar› Poliklini¤i’ne baflvuran kad›n hastalarda, meme kan-seri oluflumunda risk faktörü oldu¤u düflünülen etkenler sorgulanm›fl ve bu risk faktörlerinden ne kadar›n›n hastalar-da mevcut oldu¤u de¤erlendirilmifltir.
Gereç ve Yöntem
Bu araflt›rma, GATA Genel Cerrahi Anabilim Dal› Me-me Poliklini¤ine baflvuran kad›nlarda, Me-meMe-me kanseri için risk faktörü oldu¤u düflünülen etkenleri sorgulamak ama-c›yla düzenlenmifl tan›mlay›c› tipte bir çal›flmad›r.
Araflt›rman›n evrenini, meme poliklini¤ine 08 Haziran-17 Temmuz 2004 tarihleri aras›nda baflvuran 644 kad›n has-ta oluflturmakhas-tad›r. Anket formlar›n› has-tam olarak dolduran 189 kifli çal›flmaya dahil edilebilmifltir.
Araflt›rma kapsam›nda incelenen de¤iflkenler; kiflilerin yafl›, ailesindeki kanser hikayesi ve kimlerde görüldü¤ü, kaç yafl›nda adet görmeye bafllad›¤›, medeni durumu, ilk ge-belik yafl›, do¤um yap›p yapmad›¤›, do¤um say›s›, çocukla-r›n› kaç ay emzirdi¤i, menopoz durumu, kaç yafl›nda meno-poza girdi¤i, östrojen kullan›p kullanmad›¤› ve kulland›ysa süresidir.
Veriler, çoktan seçmeli ve aç›k uçlu sorulardan oluflan anket formunun, hastalarla yüz yüze görüflülüp doldurulma-s› ile elde edilmifltir. Anket formlar› araflt›rmac› taraf›ndan gözden geçirilip, SPSS for Windows 10.0 istatistik progra-m› kullan›larak bilgisayara girilmifl ve de¤erlendirilmifltir.
Bulgular
Çal›flman›n bulgular›, çal›flmaya kat›lan meme poliklini-¤i hastalar›n›n depoliklini-¤iflik özelliklerini tan›mlayan tablolar ha-linde afla¤›da verilmifltir. Tablo 1’de araflt›rmaya kat›lan ka-d›nlar›n yafllar›na göre da¤›l›m› görülmektedir.
Menarfl yafl› 13-15 aras›nda olanlar kat›l›mc›lar›n %74.2’sini (n=140), ilk gebelik yafl› 18-35 aras›nda olanlar %87.6’s›n› (n=134), do¤um yapanlar›n da çal›flma grubu-nun %84.7’sini (n=160) oluflturdu¤u tespit edilmifltir (Tab-lo 2). Yafl Say› % 20-39 yafl 53 28.0 40-49 yafl 72 38.1 50 yafl ve üzeri 64 33.9 Toplam 189 100.0 T Taabblloo 11
Birinci çocu¤unu <6 ay emzirenler kat›l›mc›lar›n %42.3’ünü (n= 63), üçüncü çocu¤unu >12 ay emzirenler %45.9’unu (n= 17), dördüncü çocu¤unu >12 ay emzirenle-rin de çal›flma grubunun %63.6’s›n› (n= 7), oluflturdu¤u tes-pit edilmifltir (Tablo 3).
Kat›l›mc›lar›n %73’ünün (n=138) menopoza girmedi¤i, menopoza girenlerin de %45.5’inin (n=20) 33-45 yafl aral›-¤›nda menopoza girdi¤i tespit edilmifltir (Tablo 4).
Araflt›rma grubunda östrojen kullan›m›n›n düflük oldu¤u (%22.7), kullananlar›n da %47.6’s›n›n (n= 20) 0-1 y›l gibi k›sa süreli östrojen ald›¤› tespit edilmifltir.
Tart›flma
Araflt›rma s›ras›nda farkl› nedenlerle poliklini¤e geç ge-len, erken terk eden ve anketi yan›tlamak istemeyen hasta-lar çal›flmaya dahil edilememifltir. Bu çal›flmada, meme po-liklini¤ine kay›t yapt›ran kad›n hastalardan 189’una ulafl›la-bilmifltir.
Araflt›rma, 08 Haziran - 17 Temmuz tarihleri aras›nda GATA Genel Cerrahi AD Meme Hastal›klar› Poliklini¤i’ne baflvuran kad›n hastalar aras›nda yap›ld›¤› için toplumdaki meme kanseri s›kl›¤›, rölatif ve gerçek riskleri hakk›nda bil-gi vermeyen tan›mlay›c› özellikte bir çal›flmad›r.
Çal›flma grubuna kat›lan kad›nlar baz› özellikleri ile (yafl, ilk gebelik ve do¤um yafl›, emzirme süresi, hormon
Jineko-obstetrik özellikler Say› %
Adet Bafllama Yafl› (n=189)
≤12 34 17.9 13-15 140 74.2 ≥16 15 7.9 ‹lk Gebelik Yafl› (n=153) < 18 19 12.4 18-35 134 87.6 Do¤um (n=187) Yapmam›fl 27 14.3 Yapm›fl 160 84.7 Do¤um Say›s› (n=160) 1 40 25.0 2 80 50.0 3 28 17.5 4 ve üzeri 12 7.5 T Taabblloo 22
Araflt›rmaya kat›lan kad›nlar›n çeflitli risk faktörlerine göre da¤›l›m›
Çocuk s›ras› Emzirme süresi (ay) Say› %
1. çocuk <6ay 63 42.3 6-12 ay 46 30.9 >12 ay 40 26.8 2. çocuk <6 ay 44 37.6 6–12 ay 40 34.2 >12 ay 33 28.2 3. çocuk <6 ay 12 32.4 6-12 ay 8 21.7 >12 ay 17 45.9 4. çocuk <6 ay 1 9.1 6-12 ay 3 27.3 >12 ay 7 63.6 T Taabblloo 33
Araflt›rmaya kat›lan kad›nlar›n çocuklar›n› emzirme sürelerine göre da¤›l›mlar›
Menopoza Girme Yafl› Say› %
33-45 20 45.5 46-50 13 29.5 51-55 11 25.0 Hormon Kullan›m› Kullanmam›fl 147 77.3 Kullanm›fl 42 22.7 Kullanma Süresi 0-1 y›l 20 47.6 1 – 5 y›l 15 35.7 > 5 y›l 7 16.7 T Taabblloo 44
Araflt›rmaya kat›lan kad›nlar›n menopoz durumlar› ve hormon kullan›mlar›na göre da¤›l›mlar›
Ailede Meme Kanseri Varl›¤› (n=189) Say› %
Yok 159 84.1
Var 30 15.9
Hikayesi (+) olanlar›n akrabalar›ndaki tek meme/çift meme tutulumu da¤›l›mlar›
Anne Tek 5 19.2 Anne Çift 1 3.8 K›z kardefl Tek 6 23.1 Teyze Tek 8 30.8 Hala Tek 1 3.8 Kuzen Tek 1 3.8 Anne Tek + K›z kardefl Tek 1 3.8 Anne Tek + Teyze Tek 1 3.8 Anne Tek + Babaanne Tek 1 3.8 Anneanne-Babaanne Tek 1 3.8
T Taabblloo 55
Araflt›rmaya kat›lan kad›nlar›n, ailede meme kanseri durumu ve tutulan meme say›s›na göre da¤›l›m›
kullan›m› vb.) meme kanserinin s›k görüldü¤ü kad›n grup-lar›ndan farkl›l›klar göstermektedir.
Çal›flmada hastalara yöneltilen sorular›n tamam›na yak›-n› kolay anlafl›l›r nitelikte olup, sadece ‘Östrojen preparat› kulland›n›z m›?’ sorusu hastalar›n ço¤u taraf›ndan bilgi ye-tersizli¤i nedeniyle anlafl›lamam›fl, aç›klama yapma gerek-sinimi duyulmufltur.
Erken menarfl›n meme kanseri gelifliminde bir risk fak-törü oldu¤u çal›flmalarla gösterilmifltir.17Araflt›rma
grubun-da adet bafllama yafl› 12 ve alt›ngrubun-da olanlar›n, hastalar›n %17.9’unu oluflturdu¤u saptanm›flt›r (Tablo 2).
Literatürde, evlenmemifl veya hiç do¤um yapmam›fl ka-d›nlarda meme kanseri riskinin, do¤um yapanlara göre 1.4 kat fazla oldu¤u belirtilmifltir.18
Araflt›rmada hastalar›n %90’a yak›n›n›n evli ve en az bir çocuk sahibi oldu¤u sap-tanm›flt›r (Tablo 2).
‹lk do¤umunu 30 yafl›ndan sonra yapanlarda meme kan-seri riski, 20 yafl›ndan önce do¤um yapm›fl olanlara göre 4-5 kat artmaktad›r.10,11
Yap›lan çal›flmada ise, kad›nlar›n %84.7’sinin do¤um yapt›¤›, bunlar›n %87.6’s›n›n ilk gebe kalma yafl›n›n 18-35 aras›nda oldu¤u hesaplanm›flt›r (Tablo 2).
Literatüre göre, iki y›l ve daha uzun süre emzirenlerde meme kanseri riskinin %25 oran›nda azald›¤› gösterilmifl-tir.19
Araflt›rmaya kat›lan kad›nlar›n %42.3’ünün birinci ço-cu¤unu, %37.6’s›n›n da ikinci çocu¤unu 6 aydan daha k›sa süreli emzirdi¤i tespit edilmifltir (Tablo 3). ‹lginç bir sonuç olarak çal›flma grubunda, üç çocuklu kad›nlar›n %45.9’unun üçüncü çocu¤unu, dört çocuklu kad›nlar›n da %63,6’s›n›n dördüncü çocu¤unu 12 aydan fazla süreyle em-zirdi¤i saptanm›flt›r.
Literatürde, meme kanseri riski ile menopoz yafl› aras›n-da bir iliflki bulunmufltur. 45 yafl›naras›n-dan önce menopoza giren kad›nlarda meme kanseri riski, 55 yafl›ndan sonra girenlerin yar›s› kadard›r.20 Araflt›rma grubundaki ço¤u hasta (%73)
menopoza girmemifl olup, menopoza girenlerin de %45.5’inin 45 yafl alt›nda, %25’inin 50–55 yafllar› aras›nda menopoza girdi¤i saptanm›flt›r (Tablo 4).
Menopoz sonras› östrojen tedavisi meme kanseri riskini art›rmaktad›r.16
Bu art›fl, 15 y›ldan uzun süre östrojen kulla-nanlarda 1.3 kat fazla bulunmufltur.21
Araflt›rma grubunda östrojen tedavisi alanlar %22.7 olarak hesaplanm›fl olup, 15 y›ldan uzun süreli hormon kullan›m› saptanmam›flt›r (Tablo 4).
Ailesinde meme kanseri olan kiflilerde meme kanseri görülme riski fazlad›r. Birinci derece akrabalar›nda (anne, k›z kardefl, k›z evlat) meme kanseri olanlarda ise risk, iki
kat daha yüksektir.5Çal›flma grubunun %15.9’unda aile
öy-küsü pozitif bulunmuflken, hikâyesi pozitif olanlar›n %49.9’unun anne ve/veya k›z kardeflinde meme kanseri ol-du¤u ö¤renilmifltir (Tablo 5).
Sonuç
Sonuç olarak bu çal›flmada ailede meme kanseri öyküsü s›kl›¤› (%15.9), erken menarfl s›kl›¤› (%17.9) ve menopoz-da hormon temenopoz-davisi kullan›m s›kl›klar› düflük olup, kat›l›m-c›lar›n ço¤u (%85) en az bir çocuk sahibidir. Risk faktörle-rine göre yap›lan bu de¤erlendirme, kat›l›mc›lar aras›nda meme kanseri bulunma ihtimalinin düflük olabilece¤ini dü-flündürmektedir.
Öneriler
Meme kanseri riskini art›ran faktörlerin ço¤u önlenebi-lir olmad›¤›ndan, tüm kad›nlara meme kanserinin erken ta-n›s› için önerilen tarama protokolleri anlat›lmal› ve uygu-lanmal›d›r. Günümüzde azalan emzirme sürelerinin aksine, anneler bebeklerini daha uzun süre (24 aya kadar) emzirme-leri konusunda teflvik edilmelidir. Aile öyküsü pozitif olan kad›nlar meme kanserine yakalanma aç›s›ndan yüksek risk-li grupta bulundu¤undan, meme porisk-likrisk-lini¤ine müracaat et-meleri konusunda uyar›lmal›d›r.
Kaynaklar
1
1.. GGrreeeennlleeee RRTT,, MMuurrrraayy TT,, BBoollddeenn SS vvee aarrkk.. Cancer statistics, 2000. C.A. Can-cer J Clin2000; 50: 7-33.
2
2.. BBoorriinngg CCCC,, SSqquuiirreess TTSS,, TToonngg TT.. Cancer statistics 1993. C.A. Cancer J Clin
1993; 43: 4-26. 3
3.. SSiillvveennbbeerrgg EE,, LLuubbeerraa JJ.. Cancer statistics 1987. C.A. Cancer J Clin1987; 37: 19.
4
4.. WWaallkkeerr RR,, MMaarrttiinn CC.. The aged breast. J Pathol2007; 211: 232-40. 5
5.. HHeennddeerrssoonn IICC.. Risk factors for breast cancer development. Cancer1993; 71: 2127-40.
6
6.. FFiisshheerr EE,, SSaaccss RR,, FFiisshheerr BB.. Biologic considerations regarding the one and two step procedures in the management of patients with invasive carcinoma of the breast. Surg Gynecol Obstet1968; 161: 245-9.
7
7.. MMaa HH,, BBeerrnnsstteeiinn LL,, PPiikkee MMCC.. Reproductive factors and breast cancer risk ac-cording to joint estrogen and progesteron receptor status: a meta-analysis of epidemiological studies. Breast Cancer Res 2006; 8(4): R43. http://breast-cancer-research.com/content/8/4/R43 adresinden 03.07.2007 tarihinde eriflil-mifltir.
8
8.. HHaarrrriiss JJRR,, MMoorrrrooww MM,, BBoonnaaddoonnnnaa GG.. Cancer of the breast. Cancer: Princip-les and Practice of Oncology’de. Ed. Devita VD, Hellmann S, Rosenberg SA. Philadelphia, Lippincott, 1993; 1264-332.
9
9.. MMeellbbyyee MM,, WWoohhllffaahhrrtt JJ,, AAnnddeerrsseenn PPKK.. Adjustment for age at first birth in eti-ologic studies of breast cancer involving exposures that may effect age at first birth. Epidemiology1999; 10(4): 467.
1
100.. TTrriicchhooppoouullooss DD,, MMaaccMMaahhoonn BB.. Age at any birth and breast cancer risk. Int J Cancer1983; 31: 701-4.
1
111.. BBrriinnttoonn LLAA,, HHoooovveerr RR,, FFrraauummeennii JJ.. Reproductive factors in aetiology of breast cancer. Brit J Cancer1983; 47: 757-62.
1
122.. MMiilllleerr DD,, RRoosseennbbeerrgg II,, KKaauuffmmaannnn DD.. Breast cancer before age 45 and oral contraceptive use. Am J Epidemiol1989; 129: 269-80.
1
133.. KKuummllee MM,, WWeeiiddeerrppaassss EE,, BBrraaaatteenn TT,, PPeerrssssoonn II,, AAddaammii HHOO,, LLuunndd EE.. Use of oral contraceptives and breast cancer risk: The Norwegian-Swedish Women's Lifestyle and Health Cohort Study. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev
2002;11: 1375-81. 1
144.. BBrriinnttoonn LLAA,, DDaalliinngg JJFF,, LLiiffff JJMM vvee aarrkk.. Oral contraceptives and breast cancer risk among younger women. J Natl Cancer Inst1995; 87: 827-35. 1
155.. DDuuppoonntt WWDD,, PPaaggee DDLL.. Menopausal estrogen replacement therapy and breast cancer. Arch Intern Med1991; 151: 67-72.
1
166.. SStteeiinnbbeerrgg KKKK,, TThhaacckkeerr SSBB,, SSmmiitthh SSJJ vvee aarrkk.. A metaanalysis of the effect of estrogen replacement therapy. JAMA1991; 265: 1985-90.
1
177.. MMaaccMMaahhoonn BB,, TTrriicchhooppoouullooss DD,, BBrroowwnn JJ vvee aarrkk.. Age at menarche, probabil-ity of ovulation and breast cancer. Int J Cancer1982; 29: 13-20.
1
188.. MMaaccMMaahhoonn BB,, CCoollee PP,, LLiinn TTMM vvee aarrkk.. Age at first birth and cancer of the breast. A summary of an international study Bull WHO1970; 43: 203-12. 1
199.. NNeewwccoommbb PPAA,, SSttoorreerr BBEE,, LLoonnggnneecckkeerr MMPP vvee aarrkk.. Lactation and a reduced risk of premenopausal breast cancer. N Engl J Med1994; 330: 81-7. 2
200.. TTrriicchhooppoouullooss DD,, MMaaccMMaahhoonn BB,, CCoollee PP.. The menopause and breast cancer risk. JNCI1972; 48: 605-9.
2
211.. RRoobblliinngg MM,, MMaatttthheeuuss SSJJ,, HHoooodd KK vvee aarrkk.. The development of a new site – specific measure of quality of life for breast problems: the Cardiff breast scales. Qual Life Res2002; 11: 339-48.
Gelifl tarihi: 12.10.2007 Kabul tarihi: 28.05.2007
‹letiflim adresi:
Dr. Levent Özdemir GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›
Etlik 06018 Ankara Tel: (0312) 304 31 47 Tel: (0532) 594 26 84 Tel: (0505) 780 99 80 e-mail: lozfe@mynet.com
