Süs ve moda
7
*%<»/?
i
• •
Uç sınıfa ayrılan
kadın
terziler ne ücret alıyorlar
Prenses Neslişahtan model iktibas edenler
Aksu vapurunun Doğu Akdeniz seferinden döndüğü gündü. Frens Abdülmün’im ile refikası prenses Neslişah’ı karşılamağa gelenler birin ci kat salonlarında ve rıhtımda, di ğer yolcuların yakınlan da üst kat taki balkonda toplanmışlardı.
Bir aralık üst kata da çıkarak ka labalık arasında dolaştım ve gör düm ki, kadınlardan bir çoğu yalnız yolcularına bir an evvel kavuşabil menin heyecanı ile değil, o yolcular arasında bulunan prenses Ner’işah'ın giyinişini görmek için sabırsızlanı yor !...
Nihayet vapur rıhtıma yanaştı. Prenses çık tı... Elbise ve model me raklısı kadınlar bürün nazarlarım prensese çevirmişler, şapka, pardesü ve robunun biçimini âdeta kafaları içinde resmetmeğe çalışıyorlardı. Mü
balâğaya kaçmadan şunu da işaret edebilirim ki, elde kalem kâğıt, par- desüsünün yukardan etek ucuna ka dar inen dilim dilim yakanın örne ğini çıkaranlar bile vardı. Hattâ, ¡ prensesin giyinişine dikkat edenler ; arasında, pardesü ve şapka biçiminin
ertesi günkü gazetelerde çıkacak re- I simlerinden daha kolaylıkla İKtibas edilebileceği mütalâasında bulür.an- I lara raslıyordum.
Moda ve süs
Bu vaziyet karşısında öyle tahmin ediyorum ki, gazeteciler tarafından i takibedilen bu kabil misafirlerin gi- I yinişlcri de, moda ve süs meraklıları | tarafından, gazetelerde çıkan reslra- i leri üzerinden takibeclilmektedir. Bir i kaç gün sonra İstanbullu moda ve ! süs meraklısı bayanlar arasında i prenses Neslişah’ın giydiği elbiseler
•biçiminde pardesü, rob, şapka, hattâ ¡ iskarpine raslarsak bu modellerin ! nasıl ele geçirildiğine şaşmamak lâ- ; zım !...
Bir tarihçe
Gelelim bizde kadın terzilerin di- ! kiş ücretlerine...
Akşam kız sanat okullarının açıl dığı sıralarda kadın terzilerin yük sek dikiş ücreti aldıklarım söyliyen- lere:
— Bu okullara devam edenler ve mezun olanlar çoğaldıkçı dikiş üc retleri kendiliğinden düşecektir. Ce vabı verilirdi.
Yıllardanberi faaliyette bulunan bu okulların binlerce mezun verdiği ve birçokları kadın terzilere başvur maktan kurtuldukları halde dikiş ücretlerinde düşüklük görülemedi.
Bir katlın terz ih a n e sin d e faaliy et
Yazan:
Cemaleddin BİLDİK
Nihayet araya harb girdi ve dikiş üc retlerinin yüksekliği hayat şartlaröe ölçüye vurularak:
— Hele harb bitsin, o zaman yal nız erkek terzileri değil, kadın ter zileri de Hatlari düşürmek zorunda kalacaklardır, denildi.
Bugün için hepsi de olmuştur. Ak şam kız sanat okulu ve enstitüleri şapka ve dikiş şubelerinden mezun olanların sayısı arttıkça arttı. Harb de biteli hayli zaman oldu. Fakat du rum, hem bahsi geçen okulların açıl dığı sıralardaki durumdan, hem de harbden öneeki vaziyetten farksız...
Bizde kadınlar
Bu bahis üzerine konuştuğum bir kadın terzi bana diyor ki:
— Evet bütün bu söyledikleriniz olmuş, harb de bitmiştir. Bitnıiyen bir şey varsa o da kadınlarımızın sü
se ve modaya düşKünmkleıidir. Öyle müşterilerimiz vardır kİ, bir rob ve ya pardesünüıı modelini basV "'*"'ıa gördü mü onu bir d a iıı giyin . yine öyle , müşterilerimiz vardır ... yalnız model ve dikiş için kumaşının üç dört misil para vermekten asla çekinmez...
Diğer bir kadın terzisi de kadın ların bir zayii noktasına temas edi yor :
— Öyle kadınlar vardır ki, aynı el biseyi 15 liraya diken terziyi bırakır da 50 liraya dikene gider.
— Fakat, dedim, siz bu suretle meslektaşlarınıza dokunmuş oluyor sunuz.
— Hakikat bu iken dokunmuşum ne çıkar...
Diyerek prensibinin açık konuşun k olduğunu anlatıyor.
Bizde dikiş ücretleri
Bizde kadın terzilerin dikiş üc retleri üçe ayrılmaktadır:
1 — Lüks terziler. 2 — Orta terziler.
3 — Mahalle arası terzileri. Lüks terzilerde bir manto veya par- desünün 100-120 lira arasında, taye- rüıı 70-100, ipekli kumaş üzerine lob ların 45-50, keten ve basma üzerine dikişlerin de 35 - 40 hra arasında ol duğunu öğreniyorum.
Orta terziler diye vasıf1 andırılan terzilerin de atelye sahibi terziler olduğuna işaret olunarak:
— Bu terzilerdeki dikiş ücretlirini de lüks terzilerin rakamlarından yüz de yirmi, yirmi beş nispetinde ucuz latabilirsiniz.
Mahalle arası terzileri
Akşam kız sanat okulu ve ensti tüleri dikiş şubelerinden mezun olan lardan bir çoklarının mahalle arala rında çalışmağa başladıkları, en ucuz dikiş ücretlerinin bu gibiler ta rafından alındıklarına işaret oluna rak şöyle bir hesap veriliyor:
— Fakat bu hayat şartlarını na zarı itibara alırsak onların aldıkları dikiş ücretleri de ucuz değildir. Me selâ: 50. 40 h attâ 30 liradan aşağı manto ve pardesü diken yoktur. Biz tay ör için 35-40, ipekli roblar için 30-35, basma ve ketenler için de 20- 25 lira ararlar.
Şu hesap karşısında bir ipekli ku maş robunu nazarı itibara alalım Metresi 12 liradan bir Bursa em- pirmesi 36 lira verildiği halde bunun için mahalle arası terzileri 40 lira di kiş parası arıyorlar demektir ki ku maştan fazla d ikişe!.,.
Erkek terzilerin dikiş ücretlerinde de yükseklik yıllardanberi en ufalı bir düşüklük göstermiş değildir. Şim di sadece kadın terzileri ele aldığım için bu bahsi başka bir güne bırakı yorum.
Cemaleddin Bildik
