' I S ' S - ' L .
t» ■■ .O çpv?
'7 '1 9 Z & 9 $ 3
sanat
İL j'b
Araya araya kendini
İş Sanat’ta açılan dev
sergi, Cumhuriyet
dönemi Türk resminin
ilk iddialı ve kendine
mahsus ustalarından
Mahmut Cûda’yı
bugüne kadar tanıma
fırsatı bulamayanlara
bir şans daha veriyor.
ahmut Cüda
Cezan-M
n e ’ı özümsemiş bir ressam. İçindeki kendi Ce~ zanne’ını, onu taklit et meden ortaya çıkartmış bir natürmort ustası. Aynı zamanda Cumhu riyet döneminin ilk sa natçı topluluğu Müstakil Ressam ve Hey-keltraşlar D erneği nin kurucusu.
1904 yılında Fethiye Meğri’de dünyaya gelir. Osmanlı İmparatorluğu'nurv Midilli’de görev alan son memur ailesinin küçük oğlu Mahmut, gittiği lunaparkı şöyle “gözler”: “Baş döndükçe sağa, baş döndükçe sola u- zanan çizgi. Belli belirsiz. Ama koca köşe bir türlü aşılamıyor. Çok yavaş iniyor da ondan. Ani şöyle bir tırslasa başaracak. Bakalım ne zaman? Gözlüyorum.”
Gözlemeye devam eder. Yıllarca okulun da, atölyesinde... Bu natürmort ustası için ünlü roman yazarı Peyami Safa, “Müstakil ler, bir arayış içinde. Zaman zaman bu arayış buluşlara dönüşüyor. Cüda nın natürmortlan buna bir örnek," diyor.
Bir başka dönemin ünlü eleştirmeni ise onun için şu satırları yazar:
bulan ressam
Mahmut Cûda’m n kontrplak üzerine yaptığı “Ayvalar” adlı yağlıboya çalışması.
“Sanatçımızın ürettiği gerçekçi natürmort lardan yola çıkarak Şeker Ahmet Paşa, Sü
leyman Seyyid Bey gibi 19.yy. sanatçılarımı
zın yapıtları ile bağlantı kurmak yanıltıcıdır. Cûda'nın sanatında göz ardı edilemeyecek ö
zellikler geometrik düzen içinde ritim, oylum renk lekeleri dengesi, oran, modüle pasaj a- racılığıyla çizgi ve renk perspektifi, pentiir ar monisi ve devinime verdiği önemdir.”
Hikmet Onat ve Çallı atölyelerinde baş
layan Hoffman, Lucien Sim on atölyesinde sonlanan sanat eğitimi Mahmut Cûda’da, kendine özgü duyarlılığı, sanat - doğa ilişki sini, gerçekçi üslûp doğrultusunda yorumla yıp, sunmasını sağlar.
Natürmort ağırlıklı çalışan Cüda, portreleri de ihmal etmemiş.
Iş Sanat’ta açılan Mahmut Cüda sergisi, az yaptığını düşündüğü portrelerinden, ustası olduğu söylenen natürmortlarından, Yeni A-
dam için yaptığı illüstrasyonlardan, Orta-
köy, Trabzon, Bursa, Edirne manzaraların dan ve suluboya alfabe resimlerinden oluşu yor. Her biri sanatçının, Hilmi Yavuz’un de yişiyle ‘teknik virtüözitesini somutta görmek isteyenler” için ideal.
Türk resminin kendine özgü olanını bul maya çalışan ilk ressamlarından Mahmut Cû- da’nın sergisi, sanatçının Türk modern bilin cinin ressamı olduğunu bir kez daha göste riyor. Neyin post’u olduğumuzu anlamak i- çin Türk modernitesinin bu ressamının ser gisini kaçırmayın.
İş Sanat Kihele Sanat Galerisi (0212) 316 15 60
Bitiş tarihi: 4 Mayıs 2002
A
Y Ş ES
u
S
E Lİstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
