17 O C A K 1988
TT- Ç cR -^ 3
KÜLTÜ
N âzım H ikm et’irı annesi ilk kadın ressamlarımızdandı
Celile
H anlının
resimlen
ilk kez bir araya getirildi
K ız ı Samiye Yaltırım’ın
çabalarıyla ilk kez
Bakırköy Sanat
M erkezim de bir araya
getirilen yapıtlar
6 şubata kadar
görülebilecek. Celile
Hanım ’ın sergilenen
desenlerinin tümü
Samiye Yaltırım
koleksiyonundan;
yağlıboyaları ise
S. Yaltırım,
A yşe Yaltırım,
Müzehher
Vâ-Nû, H ikm et
Yaltırım ve
Erdinç
özerm an
koleksiyon
larından
derlendi.
Kültür Servisi — Ülkemizin ilk ka
dın ressamlarından Celile Hamm’ın (1882-1956) yapıtları Bakırköy Sanat M erkezi’nde sergileniyor. Sergide,
Nâzım H ikm et’in annesi Celile Ha-
nım ’ın, P aris’te bulunduğu dönem de yaptığı karakalem nü çalışmala rım kapsayan 27 desenin yanı sıra çe şitli dönemlerde yapılmış 22 yağlıbo ya tablo yer alıyor. Celile H anım ’ın kızı ve Nâzım Hikm et’in kız karde şi Samiye Yaltınm’ın çabalarıyla bir araya getirilen desen ve tablolar 6 şu bat gününe kadar görülebilecek.
Leyla H anım ’la Enver P aşa’nın
kızı olan Celile Hanım, ilk resim ça lışmalarına on beş yaşlarında başla dı. M ütareke yıllarında resim çalış malarına ağırlık veren Celile Hanım, o dönemde bugünkü Galatasaray Li- sesi’nde açılan bir karm a sergiye
“ Kahve İçen Kadın’’ adlı tablosuy
la katıldı.
Daha sonra dönemin M atbuat Umum M üdürü Hikmet Bey’le ev lenen Celile Hanım, Nâzım Hikmet ve Samiye Yaltırım’ı dünyaya getir di. Bir süre sonra Hikmet Bey’in ti carete atılması, aileyi maddi bakım dan güçlüklerle yüz yüze getirdi. Bu nun üzerine Hikmet Bey yeniden me muriyete döndü. Celile Haram ise gi derek zamanının daha büyük bir bö lümünü resim çalışmalarına ayırdı.
ki, hayatımdan bıkıyorum. Yaşamak bana zor geliyor. Zahmet, meşakkat, üzüntü, kalp kırıklığı, hasret... Çok çalışıyorum. Çalıştıkça resmin ne ka dar zor bir sanat olduğunu anlıyo rum. Cenabıhak inşallah emeklerimi boşa çıkarmaz. Niyetim İstanbul’da, burada olduğu gibi bir mektep aç mak. Onun için derince gidiyorum. Süse değil, ciddi şeylere çalışıyorum. Bugün mektebin karakalem hocala rından biri yaptığım resimleri gördü, tebrik etti. ‘Bir sene daha böyle ça lışırsanız mükemmel bir ressam olursunuz’ dedi. Ve diğerlerine dö nerek, ‘Madamı misal tutunuz, ba kınız çalışmak, insanı zaman içinde nasıl terakki ettiriyor’ dedi. Pek memnun oldum. İnşallah Türkiye benimle iftihar edecek; bir Türk ka dım, Avrupa salonlarında resimlerini sergileyecek. İnsanın seçtiği bir bili mi tamamiyle öğrenmesi için ömrü müz kâfi değil. Onun için eskilerin tecrübelerinden istifade etmelisin, ömrünü bizimkilere eklemelisin. Çok oku ve çok tahkik et. Binlerce, gü
1920’lerin başlarında resim öğre nimi görmek amacıyla_Roma’ya gi den Celile Hamm, akademide, bir bakım a ilerlemiş yaşına karşın üstün başarı gösterdi. O radan P aris’e ge çerek özel bir atölyede çalışmalarını sürdürdü.
Y urda döndüğünde artık tek uğ raşı resimdi. O dönem geçim kaygı larının ön planda olduğu bir dönem di. Ekonom ik koşullar hiç de iyi de ğildi. Celile Hanım, geçimini sağla mak için bir şirkette Fransızca çevir meni olarak çalıştı.
P aris’ten oğlu Nâzım H ikm et’e yazdığı bir m ektupta Celile Hanım
şöyle diyordu: “Sevgili Nâzım’cığım. gazeteleri aldım, resimlerini gördüm. Birçok defalar öptüm. Pek büyü müşsün ve serpilmişsin. ŞUrlerin pek güzel. Samiye de senin gibi büyüdü mü? Pek göreceğim geldi. İki gece de bir seni ve kardeşini rüyamda gö rüyorum, üzülüyorum, meraklanıyo rum, acaba hasta mıdırlar diyorum. Burada bazı günler öyle sıkılıyorum
KIZI VE TORUNU — Bugüne kadar yapıtlarının pek azı çeşitli karma sergilerde yer alan Celile Hanım’ ın desen ve yağlıboyaları bir arada sergileniyor. Celile Hanım'ın, kızı Samiye ile torunu Hikmet'i konu aldığı bir tablosu da sergideki yağlıboyalar ara sında. Yağlıboyalardan 16’sı ilk kez sergileniyor.
zel gözlerinden öperim. Seni set/en anan Celile. 29 eylül P aris...”
Celile Hanım, gözlerinin giderek az görmesine karşın, geç yaşlarda bi le bütün zamanını resme ayırdı, re sim çalışmalarını öm rünün sonuna kadar aralıksız sürdürdü.
Celile H anım ’ın yapıtlarının pek azı çeşitli karm a sergilerde yer aldı. Bakırköy Sanat Merkezi’nde sür mekte olan sergi, sanatçının yapıtla rının toplu olarak sunulduğu ilk sergi özelliği taşıyor. Sergide yer alan 27 karakalem desen çalışması ve 21 yağ
lıboya tablodan 16’sı ilk kez sergile niyor. P aris’te bulunduğu döneme ilişkin desen çalışmaları, nü ağırlık lı olan Celile H anım ’ın sergilenen yağlıboya tablolarından 13’ü n atü r m ort, 3’ü nü, 5 tanesi de portre.
Celile H anım ’ın Bakırköy Sanat M erkezi’nde sergilenen desen çalış malarının tüm ü Samiye Yaltırım ko
leksiyonundan, yağlıboyaları ise Sa miye Yaltırım, Ayşe Yaltırım, Mü zehher Vâ-Nû, Hikmet Yaltırım ve Erdinç Özerman'ın koleksiyonların
dan derlendi.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği T a h a T o ros Arşivi
