+
n i N ı L ' M
l Yöneten: Doğaner GÖ^EN
2
o o
'
2
.
G
ündem
İm aya
birini
tmısla
Nazım haİ£H
Türk vatandaşı
DP
döneminde Bakanlar Kurulu kararı ile vatandaşlıktan atıldığı sanılan
ünlü şair Nâzım Hikmet'in, ömrü boyunca ve halen Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşı olduğu anlaşıldı. Dönemin bakanlar kurulu ile ünlü şair değil,
hiç yaşamamış olan “ Nazım Hikmet“ vatandaşlıktan çıkarılmış.
T
NUFUS KAYIT ÖRNEĞİ
İSTANBULİLİ İLÇESİKADIKÖY (1421 )
MAHALLESİ / FENERYOLU
SIRA BSN C YAKINLIK T.C.NO ADI SOYADI BABA ADI ANA ADI DOĞUM YERİ VE TARİHİ
1 1 E Kendisi 20756206198 HİKM ET NAZIM SA M İYE İSTA N BU L , 1292 2 5 K E şi 20747206480 EM İN E CAVİDE Y A S A V U L SÜ LEYM A N A D V İYE İSTAN BU L 3 2 K Eski Eşi 0 A Y Ş E C E L İL E HASAN EN VER L E Y L A
4 3 E O ğlu 20753206252 M EH M ET NA ZIM 5 4 K Kızı 20750206316 A Y Ş E S A M İYE YA LTIR IM HİKM ET A Y Ş E C E L İL E 6 6 K Kızı 48172271484 FA TM A M ELDA Y A S A V U L HİKM ET EM İN E CAVİDE | 7 | 7 E L .
Oğlu 20744206544 M U STA FA M ETİN Y A S A V U L HİKM ET EM İN E CAVİDE * i
A S A P O R T S U Z olarak İstan bul’dan Roman ya’ya kaçan ve oradan da Moskova’ya giderek ha vaalanında memleketi aleyhine beyanatta bu lunduğu ve müteakiben radyo yayınlarında Tü r kiye’nin hükümet şekli ve hükümeti idare edenler aleyhinde geniş propaganda kampanya sına girişerek komüniz mi yaymak maksadım güden neşriyatıyle Sov yet hükümetinin verdiği hizmeti ifa etmekte olan m aruf komünist Nâzım
J L
İ l i J i
B İ L İ Y O R D U
Aslında N âzım Hikm et'in Türkiye Cum huriyeti vatandaşı olduğu, devletin çeşitli kadem elerinde uzunca bir süredir bilinen bir gerçek. 2001 yılında Kültür Bakanlığı N âzım H ikm et'in yeniden vatandaşlığa alınm ası için teşebbüse geçip bir de kararnâm e h azırlayın ca, durum bütün
çıp laklığ ıyla bir kez daha anlaşılıyor. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan
küçük bir araştırm a, Nâzım H ikm et'in Türk vatandaşlığına
alınm asının im kânsız olduğunu, çünkü zaten Türk vatandaşı olduğunu ortaya koyuyor. Hatta bunun üzerine, dönem in İçişleri Bakanı Sadettin Tantan, N âzım Hikm et'i vatandaşlıktan çıkarttığı düşünülen Bakanlar Kurulu kararındaki sakatlıkların, o devirde "devlete sızm ış bulunan solcu" m em urlar tarafından bilerek yapıldığını iddia ediyor. A ncak, gerek N âzım H ikm et'in Türk vatandaşı olduğu gerçeğini, gerek bu düşüncelerini, bürokratlar engellediği için kam uoyuyla paylaşm ıyor.
8 if - i- , . .««g
r
if
İstanbul Ba ro Başkanı Yücel Say man, 1951'deki bakanlar ku rulu kararı nın da hukuki açıdan sa kat olduğunu belirtti, şun ları söyledi: "O zamanYücel Sayman
Hikmet Ran’m, kendisine yürürlükte olan
Vatandaş-İşte numarası
2075306252
Kadıköy Nüfus M üdürlüğü'nün kayıtlarına göre de, Mehmet N âzım Ran yani N âzım Hikm et halen Türkiye Cum huriyeti vatandaşıydı ve üstüne üstlük hayattaydı. Kendisine vatandaşlık num arası olarak verilen "2075 3 0 6 2 5 2 " rakam ı da bu gerçeği doğruluyordu.
bu hizmeti terk etmesi konusunda yapılacak
tebligatın da bir fayda vermeyeceği mülahaza edildiğinden Türk vatan daşlığından çıkarılma- - sı; İçişleri Bakanh- ? ğı’nın 257.1951 tarihli ve 40945 saydı yazısı
n
üzerine, 1312 saydı ka nunun 10. maddesine göre, Bakanlar Kuru- lu’nca 25.7.1951 tari hinde kararlaştırılmış tır.” Ne bakanlar kuru lu, ne de polis farkında değildi ama 15 Ağustos 1951 tarihli Resmi Gaze- te’de yayınlanarakyü-lık Yasası'nın 10. madde sine göre, eğer bir kişi, bir yabancı devletin askerlik dışı bir hizmetinde görev yapıyorsa ve hükümet ona belirli bir süre içinde bu görevi bırakmasını ih tar etmesine rağmen, o süre içinde makûl bir ne den olmasına rağmen bı rakmamışsa, bakanlar ku rulu vatandaşlıktan ıskat kararı alabilirdi. Bu işle min yapılabilmesi için, 'O görevi bırak' diye bir ihtarın yapılmış olması, gerekirdi, bu yapılmamış. Hatta, 'Kendisine ihtar edilse, bırakması istense bırakmayacağı
anlaşıl-rürlüğe giren bu karar,
ünlü şair Nâzım Hikmet i dığından' denilmiş. Böyle değd, hiç yaşamamış bi-
^
anlayışı olmaz, rısıni Türk vatandaşlığından çıkartıyordu.
Çünkü Nâzım Hikmet’in nüfustaki gerçek ismi Mehmet Nâzım Ran’dı. Bu bilgiler, N T V ’de dün ge ce yayımlanan “ Vatandaş Nâzım Hikmet” başlıklı belgeselde yer aldı. İşin daha da ilginç tarafı, 15 Ağustos 1951 lımında Resmi Gazete’de yayımlanan karardan sonra hiçbir işlemin yapılmamış olması. Çünkü bu konuda nüfus kütüğünde herhangi bir kayıt bulunmuyor. Halbuki, vatandaşlıktan çıkar tılmak, nüfus kütüklerinden de silinmek anlamına geliyor. Oysa Nâzım Hikmet, resmi
kayıtlara göre hâlâ ve halen Türk vatandaşı. İstanbul ili Kadıköy ilçesi Feneryolu Mahallesi’nde, Hikmet ve Ayşe Celile’nin oğlu, 2 Ocak 1317 Selanik doğumlu Mehmet Nâzım Ran olarak kayıtlı. Üstelik 100 yaşmda ve sağ olarak görülüyor.
- * v " - » 0 0 0 9 Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği
Taha Toros Arşivi
