Cilt: 54 Sayı: 641 Mühendis ve Makina
37
Aslı Günay, Numan Durakbaşa, Ahmet Bülent Katiboğlu MAKALECilt: 54
Sayı: 641
36
Mühendis ve MakinaEvaluation of Modifications of Implant Surfaces Created by Means of Sandblasting
and Acid Etching Techniques Applied on the Pure Titanium Implants G4 (Grade 4)
Used in the Dental Implantology With the Consideration of the Manufacturing Stages
Aslı Günay*Arş. Gör., Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Makine Malzemesi ve İmalat Teknolojisi Anabilim Dalı, İstanbul
asligunaya@gmail.com Numan Durakbaşa Prof. Dr., Viyana Teknik Üniversitesi, Makina ve Endüstri Mühendisliği Fakültesi (YTÜ Misafir Öğretim Üyesi)
Ahmet Bülent Katiboğlu Prof. Dr.,İstanbul Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi,
Ağız, Diş, Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, İstanbul
abkatiboglu@tnn.net
DENTAL İMPLANTOLOJİDE KULLANILAN G4 SAF TİTANYUM
İMPLANTLARIN KUMLAMA VE ASİTLEME TEKNİKLERİYLE
OLUŞTURULAN YÜZEY MODİFİKASYONLARININ İMALAT
AŞAMALARINI ELE ALARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
ÖZET
Günümüzde dental implantların yüzey özelliklerini geliştirmeye yönelik birçok yüzey modifikasyon teknikleri uygulanmaktadır ve gerçekleştirilen bu yüzey işlemleri çok yönlü ele alınarak incelenmek-tedir. Bütün bu çalışmaların ortak amacı ise implant yüzeyinde hücre tutumunu artırarak, yüksek biyomekanik özelliklere ve biyolojik uyumluluğa sahip implantasyon işlemi gerçekleştirmektir. İmal edilen yüzeylerin kontrol işlemi için ise yüzey topografisinin iki boyutlu ve üç boyutlu değerlendir-meleri oldukça önem taşımaktadır. Gerçekleştirilen 2D ölçme teknikleri yüzeyin sıklıkla kullanılan pürüzlülük parametreleri hakkında bilgi verirken (Ra, Rq, Rz, Rt, vb.), 3D gözlem teknikleri ise daha çok yüzeyin geometrik yapısı hakkında gözlemciye bilgi vermektedir (örneğin; çukur ve tepelerin da-ğılımı). Bu çalışmada farklı yüzey modifikasyonları uygulanmış dental implantların yüzey topografisi incelenmiştir. 2D değerlendirme aşamasında, farklı dental implant örneklerinin yüzeylerinden tekrarlı ölçümler alınarak yüzey pürüzlülük verileri (Ra) elde edilmiştir. 3D değerlendirme aşamasında optik mikroskop ve SEM aracılığıyla yüzeyin tekstür yapısı incelenmiştir. Aynı zamanda implantın imalat aşamaları da ele alınarak imalatta yüzey karakterizasyon aşaması gösterilmiş ve kalite kontrolün öne-mi vurgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Dental implantlar, yüzey işlemleri, yüzey topografisi, yüzey pürüzlülüğü
ABSTRACT
Today many different kind of surface modification techniques are applying on dental implant surfa-ces to improve surface specifications and there are many different specific investigations for these techniques to consider techniques from various aspects. All of these investigations aim improving tissue attachment over the implant surfaces to provide high biomechanical properties and better bi-ocompatibility. Controlling of implant surfaces in the manufacturing stage with 2D and 3D techni-ques are critical for final product. 2D inspection methods generally gives information for roughness specifications (for example; Ra, Rq, Rz, Rt,etc). 3D techniques are mostly giving information about geometrical specifications of surface topography (for example; pits and hills). In this study, diffe-rent surface modifications applied dental implants were investigated. In the 2D investigation stage, repetitive surface measurements applied and Ra values obtained. In the 3D investigation stage optic microscope and scanning electron microscope were used to investigate surface texture. Concurrently implant manufacturing procedure was investigated step by step to highlight the importance of surface characterization and quality controls in the manufacturing step.
Keywords: Dental implant surfaces, surface modifications, surface topography, surface roughness
* İletişim yazarı
Geliş tarihi : 06.01.2013 Kabul tarihi : 25.02.2013
Günay, A., Durakbaşa, N., Katiboğlu, A. B. 2013. “Dental İmplantolojide Kullanılan G4 Saf Titanyum İmplantların Kumlama ve Asitleme Teknikleriyle Oluşturulan Yüzey
Modifi-kasyonlarının İmalat Aşamalarını Ele Alarak Değerlendirilmesi” Mühendis ve Makina, cilt 54, sayı 641, s. 36-43.
1. GİRİŞ
D
iş kaybını gidermek amacıyla çene içerisine yerleş-tirilen titanyum ve organik doku etkileşimi oldukça karmaşık bir süreci içermektedir. Birçok biyolojik reaksiyon gerçekleşirken aynı zamanda biyomekanik kuv-vetler de bu doku oluşum sürecine etki etmektedir. İmplantın yerleştirilmesi sonrasında vücut tarafından verilen ilk tepkile-rin, implantın yüzey kimyasına, yüzey topografyasına ve yine yüzeyin fiziksel yapısına bağlı olarak gerçekleştiği, birçok araştırmacı tarafından yapılan çalışmalarda gözlemlenmiştir [9, 10, 11, 18]. Osteintegrasyon olarak adlandırılan bu süreç dental implantın uzun sürede başarılı olabilmesi için temel oluşturmaktadır. Osteintegrasyon kelimesi ilk olarak 1977 yılında Branemank ve arkadaşları tarafından çene ve kemik arasında doğrudan temas esnasında oluşan ve uzun bir süre kalabilen sabitleyici yapı olarak tanımlanmıştır [1].Osteintegrasyon süreci iki aşamalı olarak gerçekleşir. İlk aşa-mada yerleştirilen implant malzemesi direk olarak kemik ile temas etmektedir. Bu dönemde kemik ile organik yapı arasın-da herhangi bir tutucu yapı mevcut değildir. Biyolojik yapının oluşmasına kadar süren bu ilk dönemde tutucu yapının mevcut olmaması sebebiyle implant ve çevresi arasında daha çok
me-kanik etkileşim söz konusudur [6, 7, 8]. Çalışmalarda gözlem-lenen osteintegrasyon sürecinin ikinci aşamasında ise kemikle temas halinde olan titanyum implantın üzeri yumuşak fibroz doku ile kaplanmaktadır [2]. Dental implantı çevreleyen bu kapsül yapının doğru bir kalınlıkta ve yapıda oluşmuş olması dental implantın üzerine gelen yükleri karşılayabilmesi ve ke-miğe uygun bir şekilde sabitlenmesi açısından oldukça önem-lidir [3,4]. Bu iki süreç implant kaybının önlenmesi ve imp-lantın uzun süreli performansı açısından oldukça önemlidir. Osteintegrasyonun doğru bir şekilde oluşmasını destekleyen ve implant başarısını sağlayan doğru yüzey kimyası, yüzey to-pografisi ve de fiziksel yapının oluşumu imalat aşamalarından başlayan bir süreçle adım adım takip edilmelidir.
Bu çalışmada implantasyon işleminin başarılı olabilmesi için imalat sürecinde yapılması gerekenler ele alınarak hassas ölç-me teknikleri ile yüzey karakterizasyonu yapılmıştır ve bu işlemlerin dental implantın uzun süreli başarısındaki önemi vurgulanmıştır.
2. MATERYAL VE METOT
Dental implantolojide genel olarak iyi mekanik özellikleri ve yüksek korozyon dayanımı sebebiyle 1’den 4’e kadar
dere-Şekil 1. Vida İmalat Adımları
CNG İşleme Yüzeyin Kontrolü Yüzey Topografyasının Oluşumu Yüzey Karakterizasyonun İfadesi Yüzey Karakterizasyonu
Cilt: 54
Sayı: 641
38
Mühendis ve Makina Mühendis ve Makina39
Cilt: 54Sayı: 641Dental İmplantolojide Kullanılan G4 Saf Titanyum İmplantların Kumlama ve Asitleme Teknikleriyle Oluşturulan Yüzey Modifikasyonlarının İmalat Aşamalarını Ele Alarak Değerlendirilmesi Aslı Günay, Numan Durakbaşa, Ahmet Bülent Katiboğlu
difikasyon teknikleri uygulanmaktadır. Bunların; makineyle işleme, kumlama, asit bazlı solüsyonlar ve bunların çözelti-leri, termal spreyler, organik kaplamalar, lazer ile sinterleme gibi birçok çeşidi mevcuttur [9, 21, 22]. Bu yüzey tekniklerin birçoğu yapılan çalışmalarla denenmiş ve klinik ortamlarda olumlu etkileri ispatlanmıştır (5 yıl için >95% ).Günümüz-de yüzey karakterizasyonu işlemi iki boyutlu ve üç boyutlu olarak nanometre seviyesinde ölçümlerle tespit edilebilirken, birçok çalışmada mikron seviyede değerler verilmiştir [2]. Çalışmalarda gerçekleştirilen farklı yüzey modifikasyonla-rından birisi olan kaplama tekniğinin implantasyon işlemi sırasında yeterli mekanik dayanımı gösteremediği klinik çalışmalarda gözlemlenmiştir. Bu sebeple bütün kaplama tekniklerinin kabul edilebilir başarısına rağmen büyük bir çoğunlukla kumlama ve asitleme teknikleriyle elde edilmiş implantlar yaygın olarak kullanılmaktadır [25,26]. Ayrıca kum püskürtme işlem sırasında implant üzerinde bıraktığı negatif enerji yükünün osteintegrasyon sırasında olumlu bir etkide bulunduğu da gözlemlenmiştir [27].
Yüzey modifikasyon teknikleriyle sağlanan yüzey pürüzlülük değerleri dört farklı grupta sınıflandırılmıştır. Bunlar pürüz-süz yüzeyler (Sa < 0.5 μm), az pürüzlü yüzeyler (Sa = 0.5-1.0 μm), ortalama pürüzlülükteki yüzeyler (Sa = 1.0-2.0 μm) ve pürüzlü yüzeyler (Sa > 2.0 μm) olarak ifade edilmiştir [23]. Düzensiz (irregular) yüzey ve pürüzlü yüzey morfolojisinin pürüzsüz yüzeylere göre osteintegrasyonda ve çene stabili-zasyonunda daha iyi sonuçlar verdiği çalışmalarda gözlem-lenmiştir [29]. Uygulamalı deneyler sonrasında ise ortalama pürüzlülüğe sahip olan yüzey topografyalarının (Sa 1.0 ve 2.0 μm aralığında) daha iyi hücre tutumu sağlandığı gözlem-lenmiştir [30, 31]. Bahsedilen yüzey pürüzlülüğü değerlerini yüzeyin gözenekli yapılar ve organik yapıyla metal arasındaki kontak açıları oluşturmaktadır. Titanyum oksit tanecikleriyle kumlanarak ve asitlenerek modifiye edilmiş yüzeylerin küçük kontak açılarında ve büyük alanlarda daha iyi biyoloji hücre tutumu gerçekleştirdiği görülmüştür [32].
5. YÜZEY TOPOGRAFYASI İNCELEME
TEKNİKLERİ
Yüzey pürüzlülüğü değerlerini oluşturan yüzeyin gözenekli yapısı ve organik yapıyla arasındaki kontak açıları ayrı ayrı değerlendirilmelidir. İmalatın bu adımında kontak plofilomet-re (Talysurf Intra 50 profilograph), optik mikroskop (Keyen-ce VHX-1000) ve taramalı elektron mikroskobu ile (Zeiss Evo Ls10) bir veri tabanı oluşturulmuş, uygulanan imalat tek-niklerle elde edilen yüzeyin uygunluğu karakteristik paramet-reler ve sayısal parametparamet-relerle test edilmiştir. Bu testler klinik çalışmalarıyla da desteklenmiştir. Uygun imalat parametre ve şartları tespitinden sonra sürekli kalite kontrol denetimiyle düzenli imalat sistemine geçilmiştir (Şekil 1).
celendirilmiş saf titanyum veya titanyum alaşımları kullanıl-maktadır. Dental implant üzerine farklı yönde sürekli olarak gelen hareketler dolayısıyla yüksek yorulma dayanımına ve akma dayanımına ihtiyaç duyulmaktadır. Ağız içerisine yer-leştirilen implantın sürekli oksitleyici bir ortamda çalışacak olması da titanyum kullanımını gerekli kılan sebeplerden bi-risidir [12].
Bu çalışmada yüksek mekanik özellikleri ve kanıtlanmış bi-youyumluluğu sebebiyle dental implantlarda da genel kabul görmüş 4 seviye titanyum (ISO 5832/2) seçilmiştir. Ayrıca üretilen dental implantlar DIN EN ISO 14801-2008 ve DIN EN ISO 11953 standartlarının belirttiği şekilde test edilmiştir [13,14].
Soğuk çekme tekniğiyle elde edilmiş kullanılan titanyum ham maddeler implant imalatında tercih edilmiştir. İşlem yeniden billurlaşma sıcaklığının altında gerçekleşmektedir. Deformas-yona uğrayan kristal yapıda dislakasyon yığılması sebebiy-le şekil değiştirme güçsebebiy-leşmektedir. Önceden yer değiştirmiş olan kristal yapılar, henüz kaymamış olanları engelleyeceği için soğuk sertleşme ya da pekleşme olarak adlandırılan me-kanizma ile mekanik özellikler istenilen yönde gelişmektedir [15]. Bu imalat tekniğinin seçilmiş olmasının en temel sebebi ise soğuk çekme tekniğinin bu olumlu özelliğidir. Sonrasında imalat sistemine giren ham madde kalite kontrolden geçiril-mek suretiyle vida imalatı gerçekleştirilgeçiril-mektedir (Şekil 1).
3. YÜZEY MODİFİKASYOLARI
Daha önceden de vurgulandığı üzere dental implantın biyo-lojik uyumluluğun gerçekleşmesi için yüzey topografisinin belirli bir gözenekli karakteristiğe sahip olması gerekmek-tedir. Bu gözenekli yapılar kemik hücrelerinin implant üze-rinde çoğalmasını ve böylece çenede mekanik açıdan stabil hâle gelmesini sağlayacaktır [16,17]. Yapılan çalışmalarda bu durum yüzey pürüzlülüğü ile ilişkilendirilmiş ve de deneysel çalışmalarda pürüzlülüğün belirli bir oranda artırılmasının bi-youyumluluk açısından olumlu sonuçlar verdiği görülmüştür [18,19].
Bu çalışmada imalatı gerçekleştirilen dental implantların par-latılmış yüzey, kumlanmış yüzey, asitlenmiş yüzey ve de hem asitlenmiş hem de kumlanmış yüzeyi örnek olarak ele alın-mıştır. Kumlama ile yüzey modifikasyonu yaklaşık 7–220 μm yarıçapında yuvarlak ve keskin köşeli geometrilerden oluşan titanyum oksit parçaları 4 Pa basınçta yüzey üzerine püskür-tülerek gerçekleştirilmiştir. Asitle dağlama da ise implantlar hidroflorik asit ve nitrik asit duşlarında bekletilmiştir.
4. YÜZEY KARAKTERİZASYONU VE
YÜZEY ÖLÇME TEKNİKLERİ
Günümüzde implant üzerine organik hücre tutumuna yardımcı olmak amacıyla birçok farklı fiziksel ve kimyasal yüzey
mo-5.1 Optik Mikroskop ile Yüzey Yapısının İncelenmesi
Yüzey modifikasyonları sonrasında oluşan yüzeyin görüntülenmesi amacıyla Ke-yence VHX-1000 optik mikroskop kullanılmıştır (Şekil 1). Bu mikroskop yüksek çözünürlükte ve yüksek yoğunluklu halojen lamba ile çalışan CCD kamerayla çalış-maktadır. Aynı zamanda görüntü işleme özelliğine de sahip olan cihaz aldığı bilgile-ri ayırarak kaydetme özelliğine sahiptir. Tablo 1’de teknik özellikler ayrıntılı olarak verilmiştir [34].
Şekil 2. Keyence Optik Mikroskobun Şematik
Gösterimi VHX-1000 Dijital Mikroskop
Model VH-Z20R VH-Z500R Büyütme 20x 30x 100x 200x 500x 1000x Görüş Bölgesi (mm) Yatay 15,24 10,16 3,05 1,52 610 305 Dikey 11,40 7,60 2,28 1,14 457 229 Köşegen 19,05 12,70 3,81 1,91 762 381 Alan Derinliği (mm) 34 15,5 1,6 0,44 - -Hesaplama Mesafesi (mm) 25,5 4,5 Tablo 1. Optik Mikroskop Teknik Özellikleri [34]
Şekil 3. Kumlanmış Yüzey Şekil 4. Parlak Yüzey
Şekil 5. Kumlanmış Hidroflorik Asit Bazlı Solüsyonda Bekletilmiş
Cilt: 54
Sayı: 641
40
Mühendis ve Makina Mühendis ve Makina41
Cilt: 54Sayı: 641Dental İmplantolojide Kullanılan G4 Saf Titanyum İmplantların Kumlama ve Asitleme Teknikleriyle Oluşturulan Yüzey Modifikasyonlarının İmalat Aşamalarını Ele Alarak Değerlendirilmesi Aslı Günay, Numan Durakbaşa, Ahmet Bülent Katiboğlu
5.2 Temaslı Stylus Profilometre ile Yüzey Yapısının İncelenmesi
İmplant yüzeylerinin karekterizasyon işlemi Form Talysurf Intra 50 model profilometre ile gerçekleştirilmiştir [33]. Yazı-lımda ise ISO 4287 kuralları çerçevesinde μltra (FTS Iμ) kul-lanılarak Tablo 3’te gösterilmiş değerler kullanılmıştır [35]. Haritalama tekniği ile dikey yönde alınmış veriler standart bir spektrumdan Ra değerleri hesaplanmıştır. Tablo 2’de kontak stylus profilometre ölçüm özellikleri gösterilmiştir.
Yüzey profilleri 2D-profilometreyle ölçülmüş olunup profil yüzeyleri Gauss filtresi kullanarak filtrelenmiştir. 1,5-mm cut-off değerleri kullanarak ölçüm değerleri alınmıştır. Ra (en yüksek ve en düşük noktalardan alınmış değerlerin ortalama-sı) uluslararası standartlara dayanarak pürüzlülük profilleri cihaz yazılımı tarafından hesaplanmıştır [35].
Hesaplanan basit yüzey pürüzlülük karakteristikleri ise; Ra – en yüksek ve en düşük noktalardan alınmış değerlerin orta-laması ve Rmax – her beş tekrarlı ölçüm sonrası elde edilmiş
maksimum derinlik değerini vermektedir. Tablo 3’te Ra de-ğerleri verilmiştir.
5.3 Elektron Mikroskobu ile Yüzey Topografyasının İncelenmesi
Birçok çalışmada yüzey yapısının morfolojik incelenmesin-de SEM cihazı yüksek görüntü kabiliyeti sebebiyle tercih edilmiştir [36, 37]. Bu çalışmada da Zeiss Evo marka SEM cihazı kullanılmıştır. SEM görüntüleri 7 mm yaklaşma
me-safesinde ve elektron gücünün 10 kV voltaj ivmelendirme-sinde, P < 1 × 10−5 torr vakum altında görüntüleri alınmıştır.
Kumlama işlemiyle elde edilmiş yüzeyler, SEM aracılığıyla gözlemlendiğinde; alüminyum oksit taneciklerinin kumlanan seviye 4 titanyum yüzeylerde taneciklerin, darbe basıncı so-nucunda meydana gelen keskin kenarlar ve çıkıntılar oluştur-duğu gözlemlenmiştir (Şekil 6). Hem kumlama hem asitleme işleminin gerçekleştirildiği çift katlı yüzeylerde ise krista-lografik olarak gruplanmış daha yumuşak kenarlı ve daha az çıkıntılı yüzeyler gözlemlenmiştir.
Her iki tip yüzey modifikasyon örneğinde de darbe basıncı so-nucu meydana gelen düz yüzeyler de dahil olmak üzere tüm oyuk ve çıkıntılarda asitle dağlama işlemi sonunda 0,5 -10 μm değerleri arasında değişen oyuk çapları gözlemlenmiştir. Kum-lama işlemi sonrasında oluşan bu oyuklar, daha büyük olmakla birlikte makro-topografi olarak gözlemlenmiş olup, hem kum-lama hem asitleme işlemine tabi tutulan yüzeylerde daha küçük çapta mikro-topografik çukurcuklar olduğu gözlemlenmiştir. Alınan SEM görüntülerinde kumlama işlemi sırasında saf ti-tanyum yüzeye saplanıp kalan titi-tanyum oksit taneciklerinin asitle dağlama işlemine rağmen yüzeye tutunduğu gözlemlen-miştir (Şekil 8, 9).
Kumlama tekniği sonrasında asitleme tekniği kullanarak imal edilen yüzeylerde yüzeye püskürtülmesi sonrası tam yapışma sağlayamamış partiküllerin yüzeyden ayrılması sağlanmıştır. Bu teknik sayesinde yüzey mekaniğinde daha kararlı bir yapı oluşturulmuştur. Yapılan incelemede implant yüzeylerindeki pürüzlülük değerlerin homojen bir dağılım gösterdiği çok sa-yıda alınan yüzey görüntüleri ve pürüzlülük değerleriyle tes-pit edilmiştir.
6. SONUÇ
Bu çalışmada yüzey yapıları incelenmiş implant örnekleri
asitleme ve kumlama ile bunların birlikte uygulandığı hib-rid tekniklerle elde edilmiştir. Farklı tipte asitlenmiş olan yüzeylerin pürüzlülük değerleri arasında az fark olmasına rağmen benzer kristal yapılar göstermişlerdir. Optik mik-roskop, üç boyutlandırma tekniği aracılığıyla elde edilmiş görüntülerde ise yüzeyde farklı büyüklükte iğne ucuna ben-zer gözenekli yapılar olduğu gözlemlenmiştir (Şekil 5, 6). Yapılan bu gözlem esnasında elde edilen bulgular implant yüzeylerinin pürüzlülük değerlerinin ve morfolojik değer-lerinin ayrı ayrı incelenmesi gerektiğini, bunun önem taşı-dığını vurgulamıştır.
İleri imalat yöntemleri ve titanyumun malzeme özellikleri sa-yesinde her ne kadar malzeme için yüksek mekanik özellikler sağlanmış olsa da kullanılan dental implantların yüzey karak-teristiklerinin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Önceden de vur-gulandığı gibi yüzey pürüzlülüğünün implant topografyasında belirli bir aralıkta tutumunun kemik hücresi ve implant yüzeyi tutumunda çok önemli bir rolü vardır. Ancak bu pürüzlülük aynı zamanda protein-tartar tutumunu artıracak ve de implant için yeterli steril ortamın oluşmasına engel olacaktır. Yüzey pürüzlülüğünün artması yüzeye fazla plak tutumuna sebep olduğu yapılan çalışmalarda gözlemlenmiştir [38, 39]. Dola-yısıyla yüzey yapısı çok dikkatli bir şekilde incelenerek hem protein,tatar tutumunu engelleyecek hem de osteintegrasyonu sağlayacak nitelikte yapılarının homojen ve istenilen değer aralıklarında imalatı ve kontrolü oldukça önem taşımaktadır. Bu sebeple ileriki yıllarda yüzey modifikasyonları ve dolayı-sıyla da implant yüzey tasarımı bu alan içerisinde en önemli araştırma konularında biri olacaktır [23, 24].
TEŞEKKÜR
Dental implantlar Dental İmplant KA firmasından temin edil-miş olunup, ölçümler Viyana Teknik Üniversitesi Nano-Tek-noloji Laboratuvarında gerçekleştirilmiştir.
Ölçme Metodu Çözünürlük Z Çözünürlüğü Z AralığıUzamsal
Stylus
Profilo-metre 1-2 µm 3-16 nm 0,2-1 mm Tablo 2.Temaslı Profilometrelerin Ölçüm Özellikler
Şekil 7. Temaslı Profilometrelerin Şematik Gösterimi
Tablo 3. Farklı İşleme Teknikleriyle Modifiye Edilmiş İmplant Yüzeylerinin Pürüzlülük Değerleri
Şekil 8. Kumlanmış Yüzey Şekil 9. Kumlanmış ve Asitlenmiş Yüzey
Cilt: 54
Sayı: 641
42
Mühendis ve Makina Mühendis ve Makina43
Cilt: 54Sayı: 641Dental İmplantolojide Kullanılan G4 Saf Titanyum İmplantların Kumlama ve Asitleme Teknikleriyle Oluşturulan Yüzey Modifikasyonlarının İmalat Aşamalarını Ele Alarak Değerlendirilmesi Aslı Günay, Numan Durakbaşa, Ahmet Bülent Katiboğlu
KAYNAKÇA
1. Adell, R., Lekholm, U., Rockler, B., Brånemark, P.I. 1981.
“A 15-year Study of Osseointegrated Implants in the Treat-ment of the Edentulous Jaw,” International Journal of Oral Surgery, vol.10, no. 6, p.387–416.
2. Gu´ehennec, L. L., Soueidan, A., Layrolle, P., Amouriq, Y. 2007. “Surface Treatments of Titanium Dental Implants for Rapid Osseointegration,” (7) p.844-54.
3. Parker, J.A., Walboomers, X.F., Von den Hoff, J.W., Malt-ha, J.C., Jansen, J.A. 2002. “The Effect of Bone Anchoring
and Micro-Grooves on the Soft Tissue Reaction to Implants,” p.3887-96.
4. Werkmeister, J.A., Tracy, T.A., White, J.F., Ramshaw, J.A.M. 2001. “Collagenous Tissue Formation in Association
with Medical Implants,” Elsevier Science, Current Opinion in Solid State & Materials Science, vol. 5, no. 2-3, p.185-191.
5. Coleman, D.J., Sharpe, D.T., Naylor, I.L., Chander, C.L., Cross, S.E. 1993. “The Role of the Contractile Fibroblast in
the Capsules Around Tissue Expanders and Implants,” Bri-tish Journal of Plastic Surgery , 46(7): p.547-56.
6. Xiao, J.R., Li, Y.Q, Guan, S.M., Kong, L., Liu, B., Li, D. 2012. “Effects of Lateral Cortical Anchorage on the Primary Stability of Implants Subjected to Controlled Loads: an in Vitro Study,” Elsevier, The British Association of Oral and Maxillofacial Surgeons, 50(2): p.161-5.
7. Sjöström, M., Lundgren, S., Nilson, H., Senner, L. 2005. “Monitoring of Implant Stability in Grafted Bone Using Re-sonance Frequency Analysis: A Clinical Study From Implant Placement to 6 Months of Loading,” International Journal Oral and Maxillofacial Surgery, 34(1): p. 45-51.
8. Seong, W.J., Holte, J.E., Holtan, J.R., Olin, P.S., Hodges, J.S., Ko, C.C. 2008. “Initial Stability Measurement of
Den-tal Implants Placed in Different Anatomical Regions of Fresh Human Cadaver Jawbone,” Journal Prosthet Dental, 99(6): p.425-34.
9. Braceras, I., Alava, J.I., Goikoetxea, L., Maeztu, de
M.A., Onate, J.I. 2007. “Interaction of Engineered Surfaces
With the Living World: Ion Implantation vs. Osseointegrati-on,” Surface and Coatings Technology, vol. 201, no. 19–20, p.8091–8098.
10. Schouten, C., Meijer, G. J., Beucken, Van den J.J.P., Lee-uwenburgh, C.G.S., Jonge, T. de L., Wolke, G.C.J., Spa-uwen, H.M.P., Jansen, J.A. 2010. “In Vivo Bone Response
and Mechanical Evaluation of Electrosprayed CaP Nanopar-ticle Coatings Using the Iliac Crest of Goats as an Implan-tation Model,” Elsevier, Acta Biomaterialia, vol. 6, no. 6, p.2227–2236.
11. Braceras, I., Maeztu, De M.A., Alava, J.I., Escoda, G.C. 2009. “In Vivo Low-Density Bone Apposition on Different Implant Surface Materials,” Elsevier, vol. 38, no. 3, p. 274– 278.
12. Steinemann, S., G. 1998. “Titanium-the material of
choi-ce?,” Periodontology 2000, no. 17, p.7–21.
13. ISO 14801:2007 Dentistry -- Implants -- Dynamic Fatigue Test for Endosseous Dental Implants.
14. ISO 11953:2010 Dentistry -- Implants -- Clinical
Performan-ce of Hand Torque Instruments.
15. Yurci, M.E. 2010. “Talaşsız Şekil Verme,” Yıldız Teknik
Üniversitesi Yayın No: YTÜ.MK.DK.-10.0825/Fakülte Ya-yın No: MK.MKM-10.001, İstanbul
16. Kuboki, Y., Takita, H., Kobayashi, D., Tsuruga, E., Inoue, M., Murata, M., Nagai, N., Dohi, Y., Ohgushi, H. 1998.
“BMP-Induced Osteogenesis on the Surface of Hydroxyapa-tite with Geometrically Feasible and Nonfeasible Structures: Topology of Osteogenesis,” Journal Biomedical Material Res., 39(2): p.190–9.
17. Story, B.J., Wagner, W.R., Gaisser, D.M., Cook, S.D., Rust-Dawicki, A.M. 1998. “In Vivo Performance of a
Mo-dified CSTi Dental Implant Coating,” International Journal Oral Maxillofac Implants,13(6): p.749–57.
18. Pegueroles, M., Aparicio, C., Bosio, M., Engel, E., Gil, F.J., Planell, J.A., Altankov, G. 2010. “Spatial
Organizati-on of Osteoblast FibrOrganizati-onectin-Matrix Organizati-on Titanium Surface— Effects of Roughness, Chemical Heterogeneity and Surface Free Energy,” Acta Biomaterrial, 6, p.291–301.
19. Olivares-Navarrete, R., Hyzy, S.L., Hutton, D.L., Erd-man, C.P., Wieland, M., Boyan, B.D., Schwartz, Z. 2010.
“Direct and Indirect Effects of Microstructured Titanium Substrates on the Induction of Mesenchymal Stem Cell Dif-ferentiation Towards the Osteoblast Lineage,’’ Biomaterials, 10, p.2728-35.
20. Bathomarco, R.V., Solorzano, G., Elias, C.N., Prioli, R. 2004 “Atomic Force Microscopy Analysis of Different face Treatments of Ti Dental Implant Surfaces,” Applied Sur-face Science, vol. 233, no. 1–4, p.29–34
21. Pierfrancesco, R., Gianluca, Z. 2012. “Thermal Plasma Spray Deposition of Titanium and Hydroxyapatite on Pol-yaryletheretherketone Implants,” PEEK Biomaterials Hand-book, p. 119–143.
22. Jiang, W., Wang, W.D., Shi, X.H., Chen, H.Z., Zou, W., Guo, Z., Luo, J.M., Gu, Z.W., Zhang, X.D. 2008. “The
Ef-fects of Hydroxyapatite Coatings on Stress Distribution Near the Dental Implant–Bone Interface,” Applied Surface Scien-ce, vol. 255, no. 2, p. 273-275.
23. Albrektsson, T., Wennerberg, A. 2004. “Oral Implant Sur-faces: Part 1–Review Focusing on Topographic and Chemi-cal Properties of Different Surfaces and in Vivo Responses to Them,” The International Journal of Prosthodontics, 17(5): p.536-43.
24. Coelho, P.G., Granjeiro, J.M., Romanos, G.E., Suzuki, M., Silva, N.R., Cardaropoli, G., Thompson, V.P., Lemons, J.E. 2009. “Basic Research Methods and Current Trends of
Dental Implant Surfaces,” Journal of Biomedical Materials Research Part B: Applied Biomaterial, 88 (2), p.579–596.
25. Nishimoto, S.K., Nishimoto, M., Park, S., Lee, K.M., Kim, H.S., Koh, J.T., Ong, J.L., Liu, Y., Yang, Y. 2008. “The
Ef-fect of Titanium Surface Roughening on Protein Absorption, Cell Attachment and Cell spreading,” International Journal of Oral & Maxillofacial Implants, 23(4): p.675-680.
26. Velasco-Ortega, E., Jos, A., Camean, A.M., Pato-Mourelo, J., Segura-Egea, J.J. 2010. “In Vitro Evaluation of
Cyto-toxicity and GenoCyto-toxicity of a Commercial Titanium Alloy for Dental Implantology,” Mut.Res.-Genetic Toxicology and Environmental Mutagenesis, vol. 702, no. 1, p. 17-23.
27. Guo, Y.C., Matinlinna, J.P., Tang, H.T.A. 2012. “Effects of
Surface Charges on Dental Implants,” Journal of Adhesion Science and Technology, 381535, p. 5.
28. Confortoa, E., Aronssonb, B.O., Salitoc, Crestoud, A.C.,
Caillard, D. 2004. “Rough Surfaces of Titanium and
Titani-um Alloys for Implants and Prostheses,” Materials Science and Engineering, vol. 24, no. 5, p. 611–618.
29. Martin, J.Y., Schwartz, Z., Hummert, T.W., Schraub, D.M., Simpson, J., Lankford, Jr, J., Dean, D.D., Cochran, D.L., Boyan, B.D. 2004. “Effect of Titanium Surface
Rough-ness on Proliferation, Differentiation and Protein Synthesis of Human Osteoblast-like Cells (MG63),” Journal of Biomedi-cal Materials Research, vol. 29, no. 3, p. 389–401.
30. Wennerberg, A., Albrektsson, T. 2000. “Suggested
Guideli-nes for the Topographic Evaluation of Implant Surfaces,” The International Journal of Oral & Maxillofacial Implants, 15: p.331-344.
31. Albert, F.E. 2004. “Review Focusing on Topographic and Chemical Properties of Different Surfaces and In Vivo Res-ponses to them,” The International Journal of Prosthodontics, p. 529 – 535.
32. Gotz, H.E., Muller, M., Emmel, A., Holzwarthd, U., Er-ben, R.G., Stangl, R. 2004. “Effect of Surface Finish on the
Osseointegration of Laser-treated Titanium Alloy Implants,” vol. 25, no. 18, p. 4057–4064.
33. Taylor Hobson,
http://www.taylor-hobson.com/pro-ducts/10/64.html#Form-Talysurf-PGI-8402, son erişim tari-hi: 1 Şubat 2013.
34. Keyence VHX-1000 Series Digital Microscope, http://www.
keyence.com/products/microscope/microscope/vhx1000/ vhx1000.php, son erişim tarihi: 1 Şubat 2013.
35. EN ISO 4287:2009, Geometrical Product Specifications
(GPS) - Surface texture: Profile method – Terms, definiti-ons and surface texture parameters (ISO 4287:1997 + Cor 1: 1998 + Cor 2: 2005 + Amd 1: 2009) (includes Corrigendum AC:2008 and Amendment A1:2009).
36. Kang, B.S., Sul, Y.T., Oh, S.J., Lee, H.J., Albrektsson, T. 2009. “XPS, AES and SEM Analysis of Recent Dental Imp-lants,” Acta Biomaterialia, vol. 5, no. 6, p. 2222–2229. 37. Luo, X.P., Silikas, N., Allaf, M., Wilson, N.H.F, Watts,
D.C. 2001. “AFM and SEM Study of the Effects of Etching
on IPS-Empress 2TM Dental Ceramic,” Surface Science, vol. 491, no. 3, p. 388–394.
38. Al-Marzok, M.I., Al-Azzawi, H.J. 2009. “The Effect of
the Surface Roughness of Porcelain on the Adhesion of Oral Streptococcus Mutans,” Journal of Contemporary Dental Practice, 10 (6), p.17–24.
39. Bollenl, C.M.L., Lambrechts, P., Quirynen, M. 1997. “Comparison of Surface Roughness of Oral Hard Materials to the Threshold Surface Roughness for Bacterial Plaque Re-tention: A Review of the Literature,” vol. 13, no. 4, p. 258– 269.
