˙ISTANBUL TEKN˙IK ¨UN˙IVERS˙ITES˙I H FEN B˙IL˙IMLER˙I ENST˙IT ¨US ¨U
TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI
KARBON NANOT ¨
UPTE
E ˘
G˙ILME
Y ¨
UKSEK L˙ISANS TEZ˙I
Ekrem S˙IRMEN
Anabilim Dalı :˙Ins¸aat M ¨uhendisli˘gi
Program :Yapı M ¨uhendisli˘gi
˙ISTANBUL TEKN˙IK ¨UN˙IVERS˙ITES˙I H FEN B˙IL˙IMLER˙I ENST˙IT ¨US ¨U
TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI
KARBON NANOT ¨
UPTE
E ˘
G˙ILME
Y ¨
UKSEK L˙ISANS TEZ˙I
Ekrem S˙IRMEN
(501071028)
Tezin Enstit ¨uye Verildi˘gi Tarih : 07 Mayıs 2010
Tezin Savunuldu˘gu Tarih : 10 Haziran 2010
Tez Danıs¸manı : Prof. Dr. Reha ARTAN (˙IT ¨
U)
Di˘ger J ¨uri ¨
Uyeleri : Prof. Dr. Pelin G ¨
UNDES¸ BAKIR (˙IT ¨
U)
Prof. Dr. R. Faruk Y ¨
UKSELER (YT ¨
U)
¨
ONS ¨
OZ
Teknolojide yas¸anan hızlı gelis¸meler, nano teknolojinin do˘gmasına yol ac¸tı ve
c¸a˘gımızın en ¨oncelikli konularından biri oldu.
Nanoparc¸acıklar, ince filmler ve
nanot¨upler olarak elde edilen malzemeler, g¨osterdikleri c¸ok ilginc¸ fiziksel ¨ozellikler
ve boyutların c¸ok k¨uc¸¨ulmesi nedeniyle teknolojide c¸ok b¨uy¨uk bir kullanım alanı
sunmaktadırlar. Nano teknolojinin en ¨onemli konularından biri karbon nanot¨uplerdir.
Karbon nanot¨upler ¨onemli elektronik ve mekanik ¨ozelliklere sahip nano yapılardır.
Nanot¨upler ilk olarak tek boyutlu kuantum teller ic¸in prototip olarak d¨us¸¨un¨uld¨u˘g¨unden
c¸ok b¨uy¨uk bir ilgi c¸ekti.
Di˘ger kullanıs¸lı ¨ozelliklerin kes¸fedilmesiyle ; ¨ozellikle
dayanıklılı˘gı, potansiyel kullanım alanlarını c¸o˘galttı.
Orne˘gin, karbon nanot¨upler
¨
nanometrik boyutlardaki elektronik devrelerde ya da kuvvetlendirilmis¸ polimer
malzemelerde kullanılabilir.
˙Ideal bir nanot¨up d¨uzg¨un silindir yapmak ic¸in yuvarlatılmıs¸ hegzagonal karbon atom
a˘gı olarak d¨us¸¨un¨ulebilir. Nanometrik aralıkta silindir, mikronun onda biri uzunlu˘gunda
olabilir ve her uc¸ fulleren molek¨ul¨un yarısı ile kapanır. Tek-katmanlı nanot¨upler temel
silindirik yapı gibi d¨us¸¨un¨ulebilir ve bu da c¸ok-katmanlı nanot¨uplerin yapı tas¸larını
olus¸turur.
Birc¸ok teorik c¸alıs¸ma ile tek-katmanlı nanot¨uplerin ¨ozellikleri tahmin
edilmeye c¸alıs¸ılmaktadır.
Birc¸ok aras¸tırma grubu tarafından, nanot¨uplerin ¨ozelliklerini belirlemek ic¸in deneysel
ve teorik c¸alıs¸malar yo˘gun bir s¸ekilde s¨urmektedir.
Bu c¸alıs¸mada, nanot¨uplerin
tarihc¸esi, tek ve c¸ift duvarlı karbon nanot¨uplerin bir y¨uk kars¸ısında verdi˘gi tepkilerin
kars¸ılas¸tırılması anlatılmıs¸tır.
Bu tezi hazırlamamda b¨uy¨uk eme˘gi olan tez danıs¸manım Prof.Dr.Reha Artan’a ve
aileme tes¸ekk¨ur¨u bir borc¸ bilirim.
˙IC¸˙INDEK˙ILER
Sayfa
¨
ONS ¨
OZ ... iii
¨
SUMMARY ... 3
1. G˙IR˙IS¸ ... 5
1.1 NANOTEKNOLOJ˙I NED˙IR? ... 5
1.1.1 S¨ozl¨uk Anlamı : ... 5
1.1.2 Genel Tanım :... 5
1.2 NANOTEKNOLOJ˙IDE ”KARBON NANOYAPILAR” ... 5
2. KARBON NANOT ¨
UPLER ... 7
2.1 KARBON NANOT ¨
UPLER˙IN TAR˙IHC
¸ ES˙I ... 7
2.2 KARBON NANOT ¨
UP C
¸ ES¸˙ITLER˙I ... 8
2.2.1 Tek Duvarlı Nanot ¨upler(SWNT)... 8
2.2.2 C
¸ ok Duvarlı Karbon Nanot ¨upler (MWNT) ... 9
2.2.3 Van der Waals Kuvvetleri... 10
3. TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI KARBON NANOT ¨
UPTE YAYILI Y ¨
UK ALTINDA
E ˘
G˙ILME ... 13
4. TAS¸IMA MATR˙IS˙I Y ¨
ONTEM˙I ˙ILE TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI
KARBON NANOT ¨
UPTE MOMENT ALTINDA E ˘
G˙ILME ... 21
5. SONUC
¸ LAR ... 41
KAYNAKLAR... 43
¨
OZGEC
¸ M˙IS¸ ... 45
S¸EK˙IL L˙ISTES˙I
Sayfa
¨
¨ ¨
˘
¨ ¨
¨
¨
¨
¨
¨
˘
¨
¨
¨
¨
¨
¨
¨
¨
¨
¨
¨
¨
12¨
¨
18¨
¨
39¨
¨
39.9¨
¨
40¨
¨
42¨
¨
46¨
¨
−3¨
¨
−4¨
¨
−5¨
¨
−6¨
˘
¨
¨
¨
7¨
¨
¨
7¨
¨
¨
¨
¨
7¨
¨
¨
7¨
¨
¨
¨
7¨
¨
7¨
¨
¨
¨
7¨
¨
¨
7¨
¨
¨
¨
¨
8¨
¨
¨
8¨
¨
¨
9S¸ekil 1.1:
Nanotuplerin yapısı ... 5
S¸ekil 2.1:
Tek Duvarlı Karbon Nanotupun molekuler yapısı (tapalarla birlikte) ... 7
S¸ekil 2.2:
Egilmis¸ Tek Duvarlı Karbon Nanotupun molekuler yapısı... 7
S¸ekil 2.3:
Tek Duvarlı Nanotup ... 9
S¸ekil 2.4:
C
¸ ok Duvarlı Nanotup ... 10
S¸ekil 3.1:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte Yayılı Yuk altında egilme ... 13
S¸ekil 3.2:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme(cm)... 14
S¸ekil 3.3:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki c¸okme(cm)... 14
S¸ekil 3.4:
Tek Duvarlı Karbon Nanotupte c¸okme(cm)... 15
S¸ekil 3.5:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme(cm)... 15
S¸ekil 3.6:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanotupte c¸okme c = 3.77 ∗ 10
(cm)... 16
S¸ekil 3.7:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme c = 3.77 ∗ 10
(cm)... 16
S¸ekil 3.8:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme c = 3.77 ∗ 10
(cm)... 16
S¸ekil 3.9:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okmec = 3.77 ∗ 10
(cm) ... 17
S
¸ ekil 3.12:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme c = 3.77 ∗ 10
(cm)... 18
S¸ekil 3.13:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme p = 10
(N)... 18
S¸ekil 3.14:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme p = 10
(N)... 18
S¸ekil 3.15:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme p = 10
(N)... 19
S¸ekil 3.11:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanotupte c¸okme c = 3.77 ∗ 10
(cm)... 17
S¸ekil 3.10:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme c = 3.77 ∗ 10
(cm)... 17
S¸ekil 3.16:
C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot upte c¸okme p = 10
(N)... 19
S¸ekil 4.1:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte Moment altında egilme ... 21
S¸ekil 4.2:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki c¸okme c = 10 (cm) ... 31
S
¸ ekil 4.3:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10 (cm) ... 31
S¸ekil 4.4:
Tek Duvarlı Karbon Nanotupte c¸okme (cm)... 31
S¸ekil 4.5:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki donme c = 10 ... 32
S¸ekil 4.6:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki donme c = 10 ... 32
S¸ekil 4.7:
Tek Duvarlı Karbon Nanotupte donme ... 32
S¸ekil 4.8:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki moment c = 10 (N.cm) ... 33
S¸ekil 4.9:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki moment c = 10 (N.cm)... 33
S¸ekil 4.10:
Tek Duvarlı Karbon Nanotupte moment (N.cm) ... 33
S¸ekil 4.11:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki dus¸ey kuvvet c = 10 (N) .... 34
S
¸ ekil 4.12:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki dus¸ey kuvvet c = 10 (N)... 34
S¸ekil 4.13:
Tek Duvarlı Karbon Nanotupte dus¸ey kuvvet (N) ... 34
S¸ekil 4.14:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki c¸okme c = 10 (cm) ... 35
S¸ekil 4.15:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10 (cm) ... 35
¨
¨
¨
9¨
¨
¨
10¨
¨
¨
10¨
¨
¨
11¨
¨
¨
11¨
¨
¨
12¨
¨
¨
12S¸ekil 4.18:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte dıs¸ tupteki c¸okme c = 10
(cm) ... 37
S¸ekil 4.19:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10
(cm)... 37
S¸ekil 4.20:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10
(cm)... 38
S¸ekil 4.21:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10
(cm)... 38
S¸ekil 4.22:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10
(cm)... 39
S¸ekil 4.23:
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanotupte ic¸ tupteki c¸okme c = 10
(cm)... 39
TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI KARBON NANOT ¨
UPTE E ˘
G˙ILME
¨
OZET
Son yıllarda teknolojide yas¸anan hızlı gelis¸meler, nano teknolojinin do˘gmasına
yol ac¸tı ve c¸a˘gımızın en ¨oncelikli konularından biri oldu.
Nanoparc¸acıklar,
ince filmler ve nanot¨upler olarak elde edilen malzemeler, g¨osterdikleri c¸ok ilginc¸
fiziksel ¨ozellikler ve boyutların c¸ok k¨uc¸¨ulmesi nedeniyle teknolojide c¸ok b¨uy¨uk
bir kullanım alanı sunmaktadırlar. Nano teknolojinin en ¨onemli konularından biri
karbon nanot¨uplerdir. Karbon nanot¨upler tek duvarlı karbon nanot¨upler(TDKN) ve
c¸ok duvarlı karbon nanot¨upler (C
¸ DKN) diye ikiye ayrılmıs¸tır. Tek duvarlı karbon
nanot¨uplerin yapısı, bir atom kalınlı˘gındaki grafin olarak adlandırılan grafitin bir
silindir gibi sarmalanması olarak kavramsallas¸tırılabilir. Tek duvarlı nanot¨upler karbon
nanot¨up¨un ¨onemli bir c¸es¸ididir c¸¨unk¨u c¸okduvarlı karbon nanot¨uplerin de˘gis¸kenleri
tarafından paylas¸ılmayan elektirik ¨ozellikleri sergiler. C
¸ ok duvarlı karbon nanot¨upler,
c¸oklu sarılmıs¸ grafit katmanlarından (es¸ merkezlit¨uplerden) olus¸ur.
C
¸ ok duvarlı
karbon nanot¨uplerin yapısını tanımlamak ic¸in kullanılan iki tane model vardır.
Rus Kuklası (Russian Doll,Matryoshka) modelinde garafit katmanları es¸ merkezli
silindirler olarak d¨uzenlenmis¸lerdir, Pars¸¨omen (Parchment) modelinde tek bir grafit
katmanı kendi etrafında sarılması, pars¸¨omen tomarına veya sarılmıs¸ gazeteye benzer
bic¸imdedir. C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨uplerin ¨onemli yeri burada belirtilmeli c¸¨unk¨u
morfolojileri ve ¨ozellikleri TDKN’lere benzer fakat kimyasallara kars¸ı direnc¸leri
¨onemli ¨olc¸¨ude artmıs¸tır. ˙Is¸levselles¸tirme, karbon nanot¨uplere yeni ¨ozellikler eklemek
(bunun anlamı nanot¨ub¨un y¨uzeyine kimyasal fonksiyonlar as¸ılamak) gerekti˘ginde bu
¨ozellikle ¨onemlidir. SWNT durumunda, kovalent is¸levselles¸tirme bazı C=C c¸ift ba˘gları
kırarak nanot¨up ¨uzerindeki yapıda ”delikler” bırakacaktır ve mekanik ve elektriksel
¨ozelliklerini modifiye edecektir. C
¸ DKN’lerde Van der Waals kuvvetleri rol almaktadır.
DWNT(C
¸ ift duvarlı karbon nanot¨up)’¨un arasındaki van der Waals kuvvetleri genellikle
Lennard-Jones tefazuli ile modellenir.
Dıs¸ t¨up ¨uzerindeki herhangi bir atoma
uygulanan van der Waals kuvveti bu atom ve t¨up¨un ic¸indeki b¨ut¨un atomların arasındaki
b¨ut¨un etkiles¸im kuvvetleri eklenerek hesaplanabilir. Bunun sonucunda sonraki d¨uz tek
tabaka gibi tahmin edilebilir c¸¨unk¨u en b¨uy¨uk katkı ic¸t¨upteki koms¸u atomlardan gelir.
Bu y¨uzden dıs¸ t¨urteki herhangi bir noktada van der Waals kuvvetlerinin neden oldu˘gu
basınc¸ o noktadaki ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un arasındaki uzaklıkların bir fonksiyonu olarak farz
edilebilir.
BUCKLING OF SINGLE AND DOUBLE WALLED CARBON NANOTUBE
SUMMARY
Nowadays big developments which became in tecnology, were occured to born of
nanotechnology and became the most primary issue in our century. The materials
which are obtained as nano particles, thin films and nanotubes, are presenting very
big usage area in technology by showing very interesting physical characteristic and
decreasing size very much. One of the most important subject oj nanotechnology are
carbon nanotubes.
Carbon nanotubes are seperated by two as single walled carbon nanotubes (SWNT)
and multi walled carbon nanotubes (MWNT). The structure of single walled carbon
nanotubes can be conceptualizing as being wrapped up tightly of a one atom thickness
graphite called grafine.
Single walled carbon nanotubes are important kind of
nanotubes because they show electricial characteristic that aren’t sharing by multi
walled carbon nanotubes’ variable. Multi walled carbon nanotubes consist of multi
wrapped graphite layers(concentric tubes). There is two models for determining the
structure of multi walled carbon nanotubes. In Russian Dolls model, graphite layers are
formed as concentric cylinders. In Parchment model, only one graphite layer’s being
wrapped up tightly by its around and it is like a parchment bundle or being wrapped
up tightly of a newspaper. The importance of multi walled carbon nanotubes must be
explained here because morphologies and characteristics as the same as SWNT but
the resistance to chemicals are importantly increased. Fuctionazalition,when adding
new properties to carbon nanotubes nedeed(this means inoculating chemical functions
to nanotube’s surface), this is especially important. In SWNT condition, covalent
functionalizing is going to leave holes on the structure of nanotubes by breaking some
C=C double bonds and this is going to modify the mechanical and elecrical properties.
The intertube van der Waals forces of a DWNT can be typically modeled by the
Lennard-Jones potential. The van der Waals force exerted on any atom on the outer
tube can be estimated by adding up all interaction forces between the atom and all
atoms on the inner tube. To this end, the latter can be approximated as a flat monolayer
because the major contributions come from the neighboring atoms on the inner tube.
Hence, the pressure caused by the van der Waals forces at any point on the outer tube
can be assumed to be a function of the distance between the inner and outer tubes at
that point.
1. G˙IR˙IS¸
1.1
NANOTEKNOLOJ˙I NED˙IR?
1.1.1
S¨ozl ¨uk Anlamı :
Nano kelimesi Yunanca nannos kelimesinden gelir ve ”k¨uc¸¨uk yas¸lı adam veya c¨uce”
demektir. G¨un¨um¨uzde nano, teknik bir ¨olc¸¨u birimi olarak kullanılır ve herhangi bir
birimin milyarda biri anlamını tas¸ır. Genellikle metre ile birlikte kullanılır. Nanometre,
1 metrenin milyarda biri ¨olc¸¨us¨unde bir uzunlu˘gu temsil eder (yaklas¸ık olarak ard arda
dizilmis¸ 5 ila 10 atom).
Teknoloji kelimesi ise yine Yunanca tekhn´e ve logia kelimelerinin bir araya gelmesiyle
olus¸ur. Tekhn´e el is¸i veya sanat, logia ise bir konunun c¸alıs¸ılması olarak terc¨ume
edilebilir.
Teknoloji genellikle c¸evre ¨uzerinde kontrol sa˘glamak amacıyla arac¸
yaratılması olarak tanımlanır. Bas¸ka bir anlamla ise teknolojiyi, bilimsel metodların
ticari amac¸lar ic¸in kullanılması olarak yorumlayabiliriz.
1.1.2
Genel Tanım :
Nanoteknoloji,
c¸ok genel tanımıyla,
istisnai s¸ekilde k¨uc¸¨uk (yaklas¸ık atom
boyutlarında) yapıların ticari bir amaca hizmet edebilecek s¸ekilde d¨uzenlenmesidir.
Bas¸ka s¸ekilde tanımlamak gerekirse: Maddeler ¨uzerinde 100 nanometre ¨olc¸e˘ginden
k¨uc¸¨uk boyutlarda gerc¸ekles¸tirilen is¸leme, ¨olc¸¨um, modelleme ve d¨uzenleme gibi
c¸alıs¸malar nano-teknoloji c¸alıs¸maları olarak nitelenir.
1.2
NANOTEKNOLOJ˙IDE ”KARBON NANOYAPILAR”
S¸ekil 1.1 : Nanot¨uplerin yapısı
Karbon(C) elementi, canlıların temel tas¸ıdır. Yapısında Karbon ic¸ermeyen hic¸ bir canlı
varlık yoktur. Nanoteknoloji c¸a˘gının bas¸lamasında en ¨onemli rol¨u oynayan Karbon,
nanoyapılarda; nanomakinelerin, nanorobotların vazgec¸ilmez elemanı olmaktadır.
Karbon nanoyapılar, bu t¨ur nanosistemlerin yapılmasında, s¸imdilik tek aday
durumundadır.
Karbon, bir boyutlu (1B) iletken,yarı-iletken nanot¨uplerden; sıfır
boyutlu (0B) nanotoplara kadar, farklı kararlı yapılara ve birc¸ok ilginc¸ ¨ozelli˘ge sahip
harikulade bir elementtir.
Karbonun 1B ve 0B yapıları, nanometere d¨uzeyinde
oldukları ic¸in, bu sistemlere nanot¨upler ve nanotoplar deniyor. Karbon nanoyapıların
aslını; toplar, t¨upler ve c¸ubuklar olus¸turur. Nanotop ve nanot¨uplerin; elektronikten,
biyolojiye, ileri malzemelerden, tıbba kadar pek c¸ok uygulama alanı vardır.
K¨uc¸¨uk c¸aplı (yaklas¸ık 1-2 nanometre) t¨uplerden olus¸turulmus¸ bir demeti,
koparabilmek ic¸in uygulanan c¸ekme kuvveti, yaklas¸ık 36 gigapaskaldır. Buna g¨ore,
nanot¨up fiberler, gerilmeye kars¸ı en sa˘glam malzeme ¨ozelli˘gini tas¸ımaktadır.
Nanot¨up yapıda, Grafit plakalarında oldu˘gu gibi sadece altıgen s¸ekiller bulunuyor.
D¨uzg¨un Karbon nanot¨up yapılarda, atomlar, birbirleri ile sp2 s¸eklinde (Grafit plakada
oldu˘gu gibi) ba˘glanıyor.
Atomlar sadece altıgen geometri olus¸turuyor ve her
atomun sadece ¨uc¸ koms¸usu bulunuyor. Karbon t¨uplerin, makroskopik b¨uy¨ukl¨uklerde
olus¸maları m¨umk¨un ise de, bunlar c¸ok kırılgandır. Ancak nanometre boyutlarına sahip
t¨upler, c¸ok esnek ve sa˘glamdır.
2. KARBON NANOT ¨
UPLER
Karbon Nanot¨upler,
karbon elementinin uzunluk-c¸ap oranları 28x106:1 olan
allotrop’larıdır. Bu oran bas¸ka herhangi bir malzemenin sahip olabilce˘ginden daha
b¨uy¨ukt¨ur.
Nanot¨up’ler f¨ullerin yapısal grubuna dahildir.
Tek katmanlı (duvarlı)
ya da c¸ok katmanlı karbon nanot¨upler mevcuttur.
Karbon nanot¨uplerin yapısını
ac¸ıklayabilecek en basit model tek duvarlı bir t¨up ic¸in s¸u s¸ekildedir:
Tek sıra
karbon atomundan olus¸an bir grafin katmanının, silindir s¸eklinde b¨uk¨ulerek uc¸larının
birles¸tirildi˘gi ve grafin ic¸ersindeki ba˘gların aynısından olus¸turuldu˘gu d¨us¸¨un¨ul¨urse bu
yapı tek katmanlı bir karbon nanot¨uple aynı yapı olur.
S¸ekil 2.1 : Tek Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un molekuler yapısı (tapalarla birlikte)
S¸ekil 2.2 : E˘gilmis¸ Tek Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un molek¨uler yapısı
2.1
KARBON NANOT ¨
UPLER˙IN TAR˙IHC
¸ ES˙I
Karbon nanot¨upler, silindirlerden olus¸an fulleren tipi yapılardır. Karbon nanot¨uplerin
bilimsel macerası 1985’te 60 ya da daha fazla karbon atomunun birles¸tirilmesiyle
olus¸an futbol topu s¸eklindeki molek¨ullerin kes¸fiyle bas¸lamıs¸tır. Bu topların di˘ger
atom veya molek¨ullerle yaptı˘gı biles¸iklere ”fulleren” denir. Bu kes¸iften sonra birc¸ok
labaratuar sıcak karbon buharını yo˘gunlas¸tırarak futbol topu s¸eklindeki molek¨ulleri
elde etmeye c¸alıs¸mıs¸; bu elde etme is¸leminden k¨uc¸¨uk de˘gis¸iklerle c¸es¸itli s¸ekil ve
boyutlarda k¨ureye benzer yapılar elde edilmis¸tir.
˙Ilk t¨up s¸eklindeki molek¨ulleri
1991’de elektron mikroskobu uzmanı Sumia Iijima fullerenlerin ark-buharlas¸ması
sentezi sırasında katodda biriken malzemeyi aras¸tırma sırasında bulunmus¸tur. Kısa
bir s¨ure sonra Thomas Ebbeson ve Pulickel Ajayan (Iijima’nın labaratuarından)
c¸es¸itli ark-buharlas¸ması kos¸ulları altında b¨uy¨uk miktarlarda nanot¨up ¨uretilebilece˘gini
g¨ostermis¸tir. Ama standart ark-buharlas¸ması metoduyla ancak c¸ok katmanlı t¨upler
¨uretilebilmis¸tir.
Sonraki aras¸tırmalar sonucunda, grafit elektroduna kobalt gibi
bazı metallerin eklenmesi sonucunda tek katmanlı m¨ukemmel t¨upler elde edilmis¸tir.
1993’de tek katmanlı nanot¨uplerin elde edilmesi, karbon nanot¨uplerin gelis¸mesinde
b¨uy¨uk bir as¸ama olmus¸tur.
1996’da Rice ¨
Universitesi Aras¸tırma Grubunun tek
katmanlı nanot¨up grupları olus¸turmada daha etkin bir y¨ontem bulmasıyla, c¸ok sayıda
karbon nanot¨up deneylerinin ¨on¨u ac¸ılmıs¸ oldu.
Arzu edilen nanot¨upler 1200
◦C
fırında karbonun lazer-buharlas¸tırılmasıyla elde edildi.
Daha sonra Montpellier
¨
Universitesinden Catherine Journet, Patrick Bernier ve c¸alıs¸ma arkadas¸larının karbon
ark-buharlas¸ma metoduyla iyonlas¸mıs¸ karbon plazmasından tek katmanlı nanot¨up
elde etmis¸lerdir.
C
¸ ok katmanlı karbon nanot¨uplerin b¨uy¨ut¨ulmesi ic¸in kataliz¨or
gerekmezken, tek katmanlı karbon nanot¨upler ancak kataliz¨or ile b¨uy¨ut¨ulebilir. Karbon
nanot¨upler tesad¨ufen kes¸fedilmis¸ olmasına ra˘gmen d¨unyanın d¨ort bir yanında yo˘gun
bir s¸ekilde karbon nanot¨uplerin ¨ozelliklerinin aras¸tırılmasına yol ac¸tı. Gerc¸ekten de
aras¸tırmacılar karbon nanot¨uplerin nano ¨olc¸ekte birc¸ok fiziksel, kimyasal, yapısal,
elektriksel ve optik ¨ozelliklerinin oldu˘gunu buldular.
2.2
KARBON NANOT ¨
UP C
¸ ES¸˙ITLER˙I
2.2.1
Tek Duvarlı Nanot ¨upler(SWNT)
Tek duvarlı nanot¨uplerin (SWNT) birc¸o˘gunun 1nm’ye yakın bir c¸apı vardır ve bunun
yanında t¨up¨un uzunlu˘gu c¸apının milyonlarca katı olabilir. Bir SWNT yapısı, bir atom
kalınlı˘gındaki grafin olarak adlandırılan grafitin bir silindir gibi sarmalanması olarak
kavramsallas¸tırılabilir.
Grafin a˘gının d¨on¨us¸t¨ur¨ulmesi chiral vekt¨or¨u denen bir c¸ift
indisle g¨osterilir. Buradaki n ve m tam sayıları grafinin pete˘gimsi kristal ¨org¨ulerin iki
y¨onl¨u birim vekt¨orlerinin sayılarını g¨osterir. E˘ger m=0 ise, nanot¨upler ”zigzag” olarak
adlandırılır. E˘ger n=m ise, nanot¨upler ”armchair” olarak adlandırılır. Aksi takdirde
”chiral” olarak adlandırılır.
Tek duvarlı nanot¨upler karbon nanot¨up¨un ¨onemli bir c¸es¸ididir c¸¨unk¨u c¸ok duvarlı
karbon nanot¨uplerin de˘gis¸kenleri tarafından paylas¸ılmayan elektirik ¨ozellikleri
S¸ekil 2.3 : Tek Duvarlı Nanot¨up
sergiler. Tek duvarlı nanot¨upler s¸u an elektronikte kullanılan mikro elektromekanik
¨olc¸ekteki elektronikleri daha fazla k¨uc¸¨ultmek ic¸in aday gibidir.
Bu sistemlerin
en basit yapı blo˘gu elektrik kablosudur, ve SWNT’ler m¨ukemmel iletkenlerdir.
SWNT’lerin bir yararlı kullanımı da ilk molek¨ul ic¸i alan etkili transist¨orlerin (FET)
gelis¸tirilmesidir.
SWNT FET kullanılarak ilk molek¨ul ic¸i mantık gec¸idi ¨uretimi
de son zamanlarda m¨umk¨un hale gelmis¸tir.
Bir mantık kapısı olus¸turmak ic¸in
p-FET ve n-FET’in ikisinede sahip olmalısın.
C
¸ ¨unk¨u SWNT’ler oksijene maruz
bırakıldı˘gında p-FET’lerdir aksi takdirde n-FET’lerdir. SWNT’nin yarısını oksijene
maruz bırakılırken di˘ger yarısının oksijene maruz bırakılmasını ¨onlemek m¨umk¨und¨ur.
Bu tek SWNT’de aynı molek¨ul ic¸indeki n- ve p- FET t¨urlerinin ikisinde de mantık
gec¸idi yok gibi davranmsıyla sonuc¸lanır.
Tek Duvarlı Nanot¨upler ¨uretim ic¸in hala c¸ok pahalıdırlar, yaklas¸ık 2000 gramının her
bir gramı 1500 dolardır, ve daha c¸ok para yetirilebilir sentez teknolojilerinin gelis¸imi
karbon nanot¨uplerin gelece˘gi ic¸in c¸ok ¨onemlidir. E˘ger daha ucuz sentez teknolojileri
icat edilmezse, bu teknolojiyi ticari ¨olc¸ekte kullanıma uygulamak finansal olarak
imkansız hale getirecektir. Birc¸ok sa˘glayıcı yay akıs¸ı olarak ¨uretilen SWNT’lerin
gramına 2007’de 50-100 dolar teklif etmis¸tir.
2.2.2
C
¸ ok Duvarlı Karbon Nanot ¨upler (MWNT)
C
¸ ok Duvarlı Karbon Nanot¨upler, c¸oklu sarılmıs¸ grafit katmanlarından (es¸ merkezli
t¨uplerden) olus¸ur. C
¸ ok duvarlı karbon nanot¨uplerin yapısını tanımlamak ic¸in kullanılan
iki tane model vardır. Rus Kuklası (Russian Doll, Matryoshka) modelinde garafit
katmanları es¸ merkezli silindirler olarak d¨uzenlenmis¸lerdir, ¨ornek olarak bir (0,8)
tek duvarlı nanot¨up¨un (SWNT) daha genis¸ bir (0,10) tek duvarlı nanot¨up ic¸ine
konulması. Pars¸¨omen (Parchment) modelinde tek bir grafit katmanı kendi etrafında
sarılması, pars¸¨omen tomarına veya sarılmıs¸ gazeteye benzer bic¸imdedir.
C
¸ ok
duvarlı nanot¨uplerde aradaki katman uzaklı˘gı grafitteki grafin katmanların arasındaki
uzaklı˘gına yakındır, yaklas¸ık olarak 3.3 ¨
A
(330pm).
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨uplerin ¨onemli yeri burada belirtilmeli c¸¨unk¨u morfolojileri
ve ¨ozellikleri SWNT’lere benzer fakat kimyasallara kars¸ı direnc¸leri ¨onemli ¨olc¸¨ude
S¸ekil 2.4 : C
¸ ok Duvarlı Nanot¨up
artmıs¸tır.
˙Is¸levselles¸tirme, karbon nanot¨uplere yeni ¨ozellikler eklemek (bunun
anlamı nanot¨ub¨un y¨uzeyine kimyasal fonksiyonlar as¸ılamak) gerekti˘ginde bu ¨ozellikle
¨onemlidir.
SWNT durumunda, kovalent is¸levselles¸tirme bazı C=C c¸ift ba˘gları
kırarak nanot¨up ¨uzerindeki yapıda ”delikler” bırakacaktır ve mekanik ve elektriksel
¨ozelliklerini modifiye edecektir.
DWNT durumunda, sadece dıs¸ duvar modifiye
edilecektir.
DWNT’nin gram-¨olc¸ekteki sentezleri ilk defa 2003’te metan ve
hidrojendeki oksitlenme c¸¨oz¨umlerindeki hassas d¨us¸¨us¸ten dolayı CCVD tekni˘gi
tarafından ileri s¨ur¨ulm¨us¸t¨ur.
2.2.3
Van der Waals Kuvvetleri
DWNT(C
¸ ift duvarlı karbon nanot¨up)’¨un arasındaki van der Waals kuvvetleri genellikle
Lennard-Jones tefazuli ile modellenir.
Dıs¸ t¨up ¨uzerindeki herhangi bir atoma
uygulanan van der Waals kuvveti bu atom ve t¨up¨un ic¸indeki b¨ut¨un atomların arasındaki
b¨ut¨un etkiles¸im kuvvetleri eklenerek hesaplanabilir. Bunun sonucunda sonraki d¨uz
tek tabaka gibi tahmin edilebilir c¸¨unk¨u en b¨uy¨uk katkı ic¸t¨upteki koms¸u atomlardan
gelir. Bu y¨uzden dıs¸ t¨urteki herhangi bir noktada van der Waals kuvvetlerinin neden
oldu˘gu basınc¸ o noktadaki ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un arasındaki uzaklıkların bir fonksiyonu
olarak farz edilebilir. S¸ekil de˘gis¸tirmemis¸ DWNT’nin iki t¨up¨u arasındaki ilk van der
Waals etkiles¸imi, iki ic¸ic¸e t¨up orjinal olarak es¸merkezli oldu˘gundan ve ilk ic¸ tabaka
bos¸lu˘gu es¸it veya denge bos¸lu˘guna c¸ok yakın oldu˘gundan g¨ozden kac¸abilir. Dıs¸ y¨uk
uygulandı˘gında ic¸ tabaka bos¸lukları de˘gis¸ir ve ic¸ tabaka bos¸lu˘gundaki herhangi bir
artıs¸(ya da azalıs¸), c¸ekici(ya da azaltıcı) bir van der Waals etkiles¸imine neden olacaktır.
Dıs¸ t¨upteki herhangi bir nokta ic¸in van der Waals etkiles¸im basıncı bu noktadaki ic¸
tabaka bos¸lu˘gunun de˘gis¸imine do˘grusal olarak ba˘glıdır. B¨oylece dıs¸ t¨upten ic¸ t¨upe
derinlemesine pozitif olan p
1basıncı as¸a˘gıdaki gibi ifade edilir;
p
1= c ∗ (v
1− v
2)
(2.1)
ve as¸a˘gıdaki gibi tanımlanmıs¸tır;
c
= [dG(δ )/dδ ]|
δ =δ0(2.2)
Burada G(δ ) t¨up¨un ic¸indeki δ bos¸lu˘gunun do˘grusal olmayan bir fonksiyonudur,
detayları Grifalco ve Lad’ın tarafından yapılan c¸alıs¸malardan bulunabilir. c’nin t¨up¨un
ic¸indeki ilk e˘gilmemis¸ δ
0(yaklas¸ık olarak 0,34 nm) bos¸lu˘gundaki van der Waals
kanununun sehimi olarak tanımlanan bir sabit oldu˘gu not edilmis¸tir. Saito tarafından
sa˘glanan bilgilere g¨ore c sabiti as¸a˘gıdaki gibi hesaplanabilir;
c
= (320erg/cm
2)/(0, 16 ∗ d
2), (d = 0, 142nm)
(2.3)
˙Iki t¨up arasındaki van der Waals kuvvetleri es¸it ve zıt oldu˘gunda dıs¸ t¨upten dolayı ic¸
t¨upte olus¸an p
2basıncının de˘geri as¸a˘gıdaki gibi hesaplanır;
p
2= −(a
1/a
2) ∗ p
1(2.4)
3. TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI KARBON NANOT ¨
UPTE YAYILI Y ¨
UK ALTINDA
E ˘
G˙ILME
Basit bir kiris¸ olarak C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un normal y¨uk altında e˘gilmesini
hesaplamak ic¸in ilk ¨once elastik e˘gri denklemiyle bas¸layalım.
S¸ekil 3.1 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte Yayılı Y¨uk altında e˘gilme
d
2v
1/dz
2= −M(z)/R
1⇒ d
4v
1/dz
4= p/R
1(3.1)
d
2v
2/dz
2= −M(z)/R
2⇒ d
4v
2/dz
4= p/R
2(3.2)
d
4v
1/dz
4= (p − q)/R
1= p + c(v
2− v
1)/R
1(3.3)
d
4v
2/dz
4= q/R
2= −c(v
2− v
1)/R
2(3.4)
Bu denklemler c¸¨oz¨ulerek v
1ve v
2as¸a˘gıdaki gibi bulunur;
v
1(z) =
p cL
3z(R1 + R2)
+
12R2
2sec
L
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
cos
(L − 2z)
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
+
12R2
2sech
L
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
cosh
(L − 2z)
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
− 2cLz
3(R1 + R2) + cz
4(R1 + R2) − 24R2
2/(24c(R1 + R2)
2)
(3.5)
2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 5. ´ 10-9 1. ´ 10-8 1.5 ´ 10-8 2. ´ 10-8 2.5 ´ 10-8
S¸ekil 3.2 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki c¸¨okme(cm)
v
2(z) =
p cL
3z(R1 + R2)
− 12R1R2 sec
L
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
cos
(L − 2z)
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
− 12R1R2sech
L
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
cosh
(L − 2z)
4q
cR1
3R2
3(R1 + R2)
2R1R2
− 2cLz
3(R1 + R2) + cz
4(R1 + R2) + 24R1R2 /24c(R1 + R2)
2(3.6)
2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 5. ´ 10-9 1. ´ 10-8 1.5 ´ 10-8 2. ´ 10-8 2.5 ´ 10-8S¸ekil 3.3 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki c¸¨okme(cm)
v(z) =
L
3
pz
− 2Lpz
3+ pz
42. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.4 : Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme(cm)
Burada c sabiti (C = 320erg/cm
2)/0, 16 ∗ d
2form¨ul¨unden hesaplanmıs¸tır. 1erg =
10
−7joule, 1 joule = 1N.m ve 1nm = 10
−7cm
ve d = 0, 142nm De˘gerler yerine
konularak C = 99, 18666931 ∗ 10
12N/cm
3= 10
14N/cm
3olarak hesaplanır. c = C ∗ d =
10
14N/cm
3∗ 3, 77 ∗ 10
−7cm
= 3, 77 ∗ 10
7N/cm
2olarak hesaplanır. Burada d ortalama
yarıc¸aptır.
R
1= E ∗ I
1olarak alınmıs¸tır.
E
= 1, 074781 ∗ 10
8N/cm
2, I
1= π ∗ (3, 655 ∗
10
−7cm
− 3, 634 ∗ 10
−7cm)/64 = 0, 19 ∗ 10
−28cm
4olarak hesaplanmıs¸tır ve R
1=
2, 204 ∗ 10
−20N.cm
2olarak bulunmus¸tur.
R
2= E ∗ I
2olarak alınmıs¸tır.
E
= 1, 074781 ∗ 10
8N/cm
2, I
2= π ∗ (4, 01 ∗
10
−7cm
− 3, 99 ∗ 10−7cm)/64 = 0, 251 ∗ 10
−28cm
4olarak hesaplanmıs¸tır ve R
2=
0, 27 ∗ 10
−20N
.cm
2olarak bulunmus¸tur.
L
= 10 ∗ 10
−7m
olarak alınmıs¸tır.
p
= 10
−4N
olarak alınmıs¸tır.
˙Ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un c¸¨okmeleri grafik olarak s¸ekil 3.5’te verilmis¸tir.
Tek Duvarli Karbon Nanotup Cift Duvarli Karbon Nanotup 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
TDKN CDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.6 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme c = 3.77 ∗ 10
12(cm)
CDKN TDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.7 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme c = 3.77 ∗ 10
18(cm)
TDKN CDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.8 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme c = 3.77 ∗ 10
39(cm)
Molek¨uller
arasındaki
Van
der
Waals
kuvvetinin
nano
boyutlardaki
atalet
momentlerinin c¸ok k¨uc¸¨uk kalmasından dolayı etkisi c¸ok k¨uc¸¨ukt¨ur.
TDKN CDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.9 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okmec = 3.77 ∗ 10
39.9(cm)
TDKN CDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.10 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme c = 3.77 ∗ 10
40(cm)
CDKN TDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
CDKN TDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-8 2. ´ 10-8 3. ´ 10-8 4. ´ 10-8 5. ´ 10-8 6. ´ 10-8
S¸ekil 3.12 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme c = 3.77 ∗ 10
46(cm)
TDKN CDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-9 2. ´ 10-9 3. ´ 10-9 4. ´ 10-9 5. ´ 10-9 6. ´ 10-9
S¸ekil 3.13 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme p = 10
−3(N)
CDKN TDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-10 2. ´ 10-10 3. ´ 10-10 4. ´ 10-10 5. ´ 10-10 6. ´ 10-10
CDKN TDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-11 2. ´ 10-11 3. ´ 10-11 4. ´ 10-11 5. ´ 10-11 6. ´ 10-11
S¸ekil 3.15 : C
¸ ift ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme p = 10
−5(N)
CDKN TDKN 2. ´ 10-7 4. ´ 10-7 6. ´ 10-7 8. ´ 10-7 1. ´ 10-6 1. ´ 10-12 2. ´ 10-12 3. ´ 10-12 4. ´ 10-12 5. ´ 10-12 6. ´ 10-12
4. TAS¸IMA MATR˙IS˙I Y ¨
ONTEM˙I ˙ILE TEK VE C
¸ ˙IFT DUVARLI KARBON
NANOT ¨
UPTE MOMENT ALTINDA E ˘
G˙ILME
Dıs¸ t¨up;
dv
2/dz = Q
2(4.1)
dQ
2/dz = M
2/EI
2(4.2)
dM
2/dz = T
2(4.3)
dT
2/dz = −(p − q)
(4.4)
˙Ic¸ t¨up;
dv
1/dz = Q
1(4.5)
dQ
1/dz = M
1/EI
1(4.6)
dM
1/dz = T
1(4.7)
dT
1/dz = −c(v
2− v
1)
(4.8)
S¸ekil 4.1 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte Moment altında e˘gilme
Tas¸ıma matrisi;
dv2dz
dQ2dz
dM2dz
dT2dz
dv1dz
dQ1dz
dM1dz
dT1dz
=
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0 K2 0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
c
0
0
0 −c 0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0 K1 0
0
0
0
0
0
0
0
1
−c 0
0
0
c
0
0
0
v
2Q
2M
2T
2v
1Q
1M
1T
1
Burada; K1 = −1/(E ∗ I
1) ve K2 = −1/(E ∗ I
2) ve K2 < K1’dir.
Bu sistem daha kısa olarak dv/dz = A ∗ z s¸eklinde yazılabilir. Burada A katsayılar
matrisidir.v ise v = {v
2, Q
2, M
2, T
2, v
1, Q
1, M
1, T
1}’dir. Bu sistem ic¸in Tas¸ıma Matrisi
yani e
Azmatrisinin elemanları as¸a˘gıdaki gibidir.
T M[1, 1] =
h
K2 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K2 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K1
i
/
2(K1 + K2)
(4.9)
T M[1, 2] =
h
c
2K1z
p
4c(K1 + K2) + K2
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.10)
T M[1, 3] =
h
cK2
K1z
2p
c(K1 + K2) − K2 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+
K2 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.11)
T M[1, 4] =
h
cK2
K1z
3(c(K1 + K2))
3/4− 3K2 sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
3K2 sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/6(c(K1 + K2))
7/4(4.12)
T M[1, 5] =
h
−K2
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.13)
T M[1, 6] =
h
−cK2
−2z
p
4c(K1 + K2) + sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.14)
T M[1, 7] =
h
cK1K2
z
2p
c(K1 + K2) + cos
z
p
4c(K1 + K2)
−
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.15)
T M[1, 8] =
h
cK1K2
z
3(c(K1 + K2))
3/4+ 3 sin
z
p
4c(K1 + K2)
−
3 sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/6(c(K1 + K2))
7/4(4.16)
T M[2, 1] =
h
cK2
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
− sin
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.17)
T M[2, 2] =
h
K2 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K2 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K1
i
/
2(K1 + K2)
(4.18)
T M[2, 3] =
h
cK2
2K1z
p
4c(K1 + K2) + K2
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.19)
T M[2, 4] =
h
cK2
K1z
2p
c(K1 + K2) − K2 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+
K2 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.20)
T M[2, 5] =
h
cK2
sin
z
p
4c(K1 + K2)
− sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
T M[2, 6] =
h
−K2
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.22)
T M[2, 7] =
h
−cK1K2
−2z
p
4c(K1 + K2) + sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.23)
T M[2, 8] =
h
cK1K2
z
2p
c(K1 + K2) + cos
z
p
4c(K1 + K2)
−
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.24)
T M[3, 1] =
h
c
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− cos
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.25)
T M[3, 2] =
h
c
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
− sin
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.26)
T M[3, 3] =
h
K2 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K2 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K1
i
/
2(K1 + K2)
(4.27)
T M[3, 4] =
h
c
2K1z
p
4c(K1 + K2) + K2
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.28)
T M[3, 5] =
h
c
cos
z
p
4c(K1 + K2)
− cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.29)
T M[3, 6] =
h
c
sin
z
p
4c(K1 + K2)
− sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.30)
T M[3, 7] =
h
−K1
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.31)
T M[3, 8] =
h
−cK1
−2z
p
4c(K1 + K2) + sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.32)
T M[4, 1] =
h
c
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+ sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
4c(K1 + K2)
(4.33)
T M[4, 2] =
h
c
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− cos
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.34)
T M[4, 3] =
h
cK2
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
− sin
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.35)
T M[4, 4] =
h
K2 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K2 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K1
i
/
2(K1 + K2)
(4.36)
T M[4, 5] =
h
−c
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+ sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
T M[4, 6] =
h
c
cos
z
p
4c(K1 + K2)
− cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.38)
T M[4, 7] =
h
cK1
sin
z
p
4c(K1 + K2)
− sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.39)
T M[4, 8] =
h
−K1
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.40)
T M[5, 1] =
h
−K1
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.41)
T M[5, 2] =
h
−cK1
−2z
p
4c(K1 + K2) + sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.42)
T M[5, 3] =
h
cK1K2
z
2p
c(K1 + K2) + cos
z
p
4c(K1 + K2)
−
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.43)
T M[5, 4] =
h
cK1K2
z
3(c(K1 + K2))
3/4+ 3 sin
z
p
4c(K1 + K2)
−
3 sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/6(c(K1 + K2))
7/4(4.44)
T M[5, 5] =
h
K1 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K1 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K2
i
/
2(K1 + K2)
(4.45)
T M[5, 6] =
h
c
2K2z
p
4c(K1 + K2) + K1
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.46)
T M[5, 7] =
h
cK1
K2z
2p
c(K1 + K2) − K1 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+
K1 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.47)
T M[5, 8] =
h
cK1
K2z
3(c(K1 + K2))
3/4− 3K1 sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
3K1 sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/6(c(K1 + K2))
7/4(4.48)
T M[6, 1] =
h
cK1
sin
z
p
4c(K1 + K2)
− sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.49)
T M[6, 2] =
h
−K1
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.50)
T M[6, 3] =
h
−cK1K2
−2z
p
4c(K1 + K2) + sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.51)
T M[6, 4] =
h
cK1K2
z
2p
c(K1 + K2) + cos
z
p
4c(K1 + K2)
−
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.52)
T M[6, 5] =
h
cK1
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
− sin
z
p
4c(K1 + K2)
i
T M[6, 6] =
h
K1 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K1 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K2
i
/
2(K1 + K2)
(4.54)
T M[6, 7] =
h
cK1
2K2z
p
4c(K1 + K2) + K1
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.55)
T M[6, 8] =
h
cK1
K2z
2p
c(K1 + K2) − K1 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+
K1 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
3/2(4.56)
T M[7, 1] =
h
c
cos
z
p
4c(K1 + K2)
− cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.57)
T M[7, 2] =
h
c
sin
z
p
4c(K1 + K2)
− sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.58)
T M[7, 3] =
h
−K2
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.59)
T M[7, 4] =
h
−cK2
−2z
p
4c(K1 + K2) + sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.60)
T M[7, 5] =
h
c
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− cos
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.61)
T M[7, 6] =
h
c
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
− sin
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.62)
T M[7, 7] =
h
K1 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K1 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K2
i
/
2(K1 + K2)
(4.63)
T M[7, 8] =
h
c
2K2z
p
4c(K1 + K2) + K1
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/2(c(K1 + K2))
5/4(4.64)
T M[8, 1] =
h
−c
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+ sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
4c(K1 + K2)
(4.65)
T M[8, 2] =
h
c
cos
z
p
4c(K1 + K2)
− cosh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.66)
T M[8, 3] =
h
cK2
sin
z
p
4c(K1 + K2)
− sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.67)
T M[8, 4] =
h
−K2
cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− 2
i
/
2(K1 + K2)
(4.68)
T M[8, 5] =
h
c
sin
z
p
4c(K1 + K2)
+ sinh
z
p
4c(K1 + K2)
i
T M[8, 6] =
h
c
cosh
z
p
4c(K1 + K2)
− cos
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2
p
c(K1 + K2)
(4.70)
T M[8, 7] =
h
cK1
sinh
z
p
4c(K1 + K2)
− sin
z
p
4c(K1 + K2)
i
/
2(c(K1 + K2))
3/4(4.71)
T M[8, 8] =
h
K1 cos
z
p
4c(K1 + K2)
+ K1 cosh
z
p
4c(K1 + K2)
+ 2K2
i
/
2(K1 + K2)
(4.72)
Burada c sabiti c = C ∗ d form¨ul¨unden hesaplanmıs¸tır.
C
= 10
20j/m
4=
10
20N/100cm
3= 10
14N/cm
3ve 1nm = 10
−7cm
ve d ortalama yarıc¸ap olup d
1=
4 ∗ 10
−7cm
ve d
2= 2 ∗ 10
−7cm
ortalaması olarak d = 3 ∗ 10
−7cm
olarak alınmıs¸tır.
De˘gerler yerine konularak c = 3 ∗ 10
7N/cm
2olarak hesaplanır.
R
1= E ∗ I
1olarak alınmıs¸tır. E = 1, 074781 ∗ 10
8N
/cm
2, I
1= π[4 ∗ 10
−7]
4/64cm
4=
π ∗ 4 ∗ 10
−28cm
4olarak hesaplanmıs¸tır ve R
1= π ∗ 4, 3 ∗ 10
−20N.cm
2olarak
bulunmus¸tur.
R
2= E ∗ I
2olarak alınmıs¸tır. E = 1, 074781 ∗ 10
8N
/cm
2, I
2= π ∗ (2 ∗ 10
−7)
4/64cm
4=
π ∗ 0, 25 ∗ 10
−28cm
4olarak hesaplanmıs¸tır ve R
2= π ∗ 0, 27 ∗ 10
−20N.cm
2olarak
bulunmus¸tur.
L
= 40 ∗ 10
−8cm
= 400nm olarak alınmıs¸tır.
MM
= 10
−16N.cm olarak alınmıs¸tır.
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7
2. ´ 10-12
4. ´ 10-12
6. ´ 10-12
S¸ekil 4.2 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
7(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 5. ´ 10-12 5.5 ´ 10-12 6. ´ 10-12 6.5 ´ 10-12 7. ´ 10-12
S¸ekil 4.3 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
7(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7
2. ´ 10-12
4. ´ 10-12
6. ´ 10-12
S¸ekil 4.4 : Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte c¸¨okme (cm)
S¸ekil 4.3, 4.4 ve 4.5’te C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un c¸¨okmeleri ve Tek
Duvarlı Karbon Nanot¨upteki c¸¨okme g¨osterilmis¸tir. C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upteki
dıs¸ t¨up ile Tek Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un c¸¨okmeleri es¸it veya birbirine c¸ok yakın
olarak g¨ozlenmektedir.
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 -0.0001 -0.00008 -0.00006 -0.00004 -0.00002 0.00002 0.00004
S¸ekil 4.5 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki d¨onme c = 10
71. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7
-5. ´ 10-6
5. ´ 10-6
0.00001 0.000015
S¸ekil 4.6 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki d¨onme c = 10
71. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 -0.0001 -0.00008 -0.00006 -0.00004 -0.00002 0.00002 0.00004
S¸ekil 4.7 : Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte d¨onme
S¸ekil 4.6, 4.7 ve 4.8’de C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un d¨onmeleri
ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upteki d¨onme g¨osterilmis¸tir.
C
¸ ift Duvarlı Karbon
Nanot¨upteki dıs¸ t¨up ile Tek Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un d¨onmeleri es¸it veya birbirine
c¸ok yakın olarak g¨ozlenmektedir.
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 2. ´ 10-17 4. ´ 10-17 6. ´ 10-17 8. ´ 10-17 1. ´ 10-16
S¸ekil 4.8 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki moment c = 10
7(N.cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7
-8. ´ 10-19 -6. ´ 10-19 -4. ´ 10-19 -2. ´ 10-19
S¸ekil 4.9 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki moment c = 10
7(N.cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 2. ´ 10-17 4. ´ 10-17 6. ´ 10-17 8. ´ 10-17 1. ´ 10-16
S¸ekil 4.10 : Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte moment (N.cm)
S¸ekil 4.9, 4.10 ve 4.11’de C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un moment
de˘gerleri ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upteki moment de˘geri g¨osterilmis¸tir.
C
¸ ift
Duvarlı Karbon Nanot¨upteki dıs¸ t¨up ile Tek Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un moment
de˘gerleri es¸it veya birbirine c¸ok yakın olarak g¨ozlenmektedir.
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 2.46 ´ 10-10 2.48 ´ 10-10 2.5 ´ 10-10 2.52 ´ 10-10 2.54 ´ 10-10 2.56 ´ 10-10
S¸ekil 4.11 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki d¨us¸ey kuvvet c = 10
7(N)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 -6. ´ 10-12 -4. ´ 10-12 -2. ´ 10-12 2. ´ 10-12 4. ´ 10-12 6. ´ 10-12
S¸ekil 4.12 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki d¨us¸ey kuvvet c = 10
7(N)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 1. ´ 10-10 2. ´ 10-10 3. ´ 10-10 4. ´ 10-10 5. ´ 10-10
S¸ekil 4.13 : Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upte d¨us¸ey kuvvet (N)
S¸ekil 4.9, 4.10 ve 4.11’de C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un kesme kuvveti
de˘gerleri ve Tek Duvarlı Karbon Nanot¨upteki kesme kuvveti de˘geri g¨osterilmis¸tir.
C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upteki ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un kesme kuvveti de˘gerleri toplamı ile
Tek Duvarlı Karbon Nanot¨up¨un kesme kuvveti de˘gerleri es¸it veya birbirine c¸ok yakın
olarak g¨ozlenmektedir.
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 1. ´ 10-12 2. ´ 10-12 3. ´ 10-12 4. ´ 10-12 5. ´ 10-12 6. ´ 10-12 7. ´ 10-12
S¸ekil 4.14 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
8(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7
-5. ´ 10-12 5. ´ 10-12 1. ´ 10-11
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 1. ´ 10-12 2. ´ 10-12 3. ´ 10-12 4. ´ 10-12 5. ´ 10-12 6. ´ 10-12 7. ´ 10-12
S¸ekil 4.16 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
9(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 2. ´ 10-12
4. ´ 10-12 6. ´ 10-12 8. ´ 10-12
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 1. ´ 10-12 2. ´ 10-12 3. ´ 10-12 4. ´ 10-12 5. ´ 10-12 6. ´ 10-12 7. ´ 10-12
S¸ekil 4.18 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte dıs¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
10(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 2. ´ 10-12
4. ´ 10-12 6. ´ 10-12
S¸ekil 4.19 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
10(cm)
S¸ekil 4.14, 4.15, 4.16, 4.17, 4.18 ve 4.19’da farklı c de˘gerleri ic¸in ic¸ ve dıs¸ t¨up¨un
c¸¨okmeleri verilmis¸tir. Kabul edilen sınır kos¸ullarından dolayı ic¸ ve dıs¸ t¨up farklı
c¸¨okmeler g¨ostermektedir.
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 1. ´ 10-12 2. ´ 10-12 3. ´ 10-12 4. ´ 10-12 5. ´ 10-12 6. ´ 10-12 7. ´ 10-12
S¸ekil 4.20 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
11(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 1. ´ 10-12 2. ´ 10-12 3. ´ 10-12 4. ´ 10-12 5. ´ 10-12 6. ´ 10-12 7. ´ 10-12
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7 2. ´ 10-11 4. ´ 10-11 6. ´ 10-11 8. ´ 10-11 1. ´ 10-10
S¸ekil 4.22 : C
¸ ift Duvarlı Karbon Nanot¨upte ic¸ t¨upteki c¸¨okme c = 10
12(cm)
1. ´ 10-7 2. ´ 10-7 3. ´ 10-7 4. ´ 10-7
-8. ´ 10-10
-6. ´ 10-10 -4. ´ 10-10
-2. ´ 10-10