TANITMALAR.... TANITMALAR.... TANITMALAR
G Ö ZELLİK S U Y U -T Ü R K ED E B İYA TIN D A N SEÇM ELER
(Tertib edenler, çevirenler ve redaktörleri: Mehmet Aslan-Hidayet)
Baskı Gençlik 1991, 472 s.
B a ğ ı m s ı z l ı ğ ı n a k a v u ş a n T ü rk c u m h u riyetleri ve b u r a l a r d a y a ş a y a n T ü r k h a l k ları ile g e li ş e n m ü n a s e b e t l e r , h e r g e ç e n g ü n y e n i e s e r v c ç a l ı ş m a l a r l a k e n d in i g ö s t e rm e k t e d ir . B u e s e r v e ç a lı ş m a la r b a zen m u k a y e s e l i b ir ç a l ı ş m a y a m a l z e m e te şkil e t m e k te , b azen d e m ü s ta k il e s e r le r h a lin d e karşılıklı y a y ı m l a n m a şans ını elde e tm e k te d i r. A n c a k e d e b iy a t eserleri s a y e si n d e kardeş to p l u l u k l a r bir b irlerin i d a h a y a k ın d a n tanım layabilm ektedirler. Bu k a r şılıklı iliş kilerde ilk sırayı A z e r b a y c a n a l m a k t a d ı r . C o ğ r a f y a v e l e h ç e y a k ı n l ı ğ ı b u n d a ö n e m li rol o y n a m a k t a d ır . A r k a d a ş ı mı/. Dr. M e tin E r g u n v a s ı ta s ı y la e l i m i z e g e ç e n vc bir a n to lo ji m a h iy e ti taş ıy an bu k i t a p , a d ı n d a n d a a n l a ş ı l a b i l e c e ğ i gibi T ü rk y a z a r vc ş airlerin d en seçilm iş m e t in leri ihtiv a etm ek ted ir.Ö n c e l i k l e e s e r in a d ı n d a n b a h s e t m e k isliyoruz: A n to l o j i y e " G ö z c llik S u y u " is m i n in verilm esi, d a h a ö n c e h o c a m ı z Prof. Dr, S a im S a k a o ğ lu 'ı ıu n y a y ım la d ı ğ ı
101
A n a d o lu E fsa n e s i ( İst. 1976) adlı e s e r d e
y e r alan " G ü z e ll ik S u y u " e f s a n e s i n i n bu a n t o l o j i y e d c a l ı n m a s ı n d a n k a y n a k l a n m a k t a d ır . B u ş e k i ld e sanatlı ad ları eserin d i ğ e r b ö l ü m l e r i n d e d c g ö r m e k te y i z : Ö n s ö z y e r i n e " H e r ç e m e n d e n b i r ç i ç e k " ; folklo r m et in l e ri y le ilgili b ö l ü m e "A z get- dik uz g e t d i k ’1; M c v l â n a 'n ın M e s n e v i adlı ese r in d e n iktib asla ra " D ü n y a İbret D ü n y a sıdır" d e n m e s i gibi....
E s e r i n ilk k ıs m ı " B i l m e c e l e r - T a p m a - cala r" ( 1 1-16), "layla lar-ninniler" (1 7-18),
" T e k e r l e m e l e r " (1 9 - 2 1 ), " F ı k r a l a r - L e t i l e - Icr" (2 2 - 2 9 ) ve "A talar S özü" (3 0 - 4 0 ) b a ş lıkları alt ın d a y e r ala n h a lk e d e b iy a tı m e tin lerin d en o lu ş m a k t a d ı r . D a h a s o n r a Y u n u s E m r e ( 4 1 - 5 6 ) , K a r a c a o ğ l a n ( 5 6 - 6 0 ) , D a d a lo ğ lu (61), Pir S u ltan A b d a l (6 2 - 6 4 ), Â şık D e r y a m î (6 5 - 6 7 ), Â ş ık V e y s e l ( 6 8 81) gibi h a lk ş a i r le r in i n ş i i r l e r i n d e n ö r n e k l e r y e r a l m a k t a d ı r . En so n k ıs ım ise "N ağ ıl ve E fs a n e l e r" d i r (8 2-96). E s e r i n d i ğ e r b ö l ü m l e r i M e v l â n a ’nın M c s n c v i's i n d e n b a ş l a y a ra k g ü n ü m ü z e k a d a r u z a n a n T ü rk e d e b iy a t ı n d a n şiir ve n e sir ö r n e k l e r i n d e n m e y d a n a g e l m e k t e d i r . A n c a k bi/. b u ra d a d a h a ç o k l'olklor vc halk ed e b iy a tı m e t in l e r i ü z e r i n d e d u r m a k isli yoru z:
Bu b ö lü m ü n h a z ır la n m a s ın d a d a h a ö n ce ü l k e m iz d e y a y ı m l a n m ı ş on e s e r d e n is ti f a d e e d il m i ş t ir . B i l m e c e l e r , Ş ü k r ü Hl- çin'iıı T iir k B ilm e c e le r i ( A n k a r a 1983); n in n i, t e k e r l e m e , fık ra ve a t a s ö z l e r i ise a y n ı y a z a r ı n H a lk E d e b iy a t ın a G ir iş ( A n k a r a 1986) adlı e s e r i n d e n a lın m ış tır. H a lk şiiri ö r n e k l e r i n d e ise F a r u k K . T i- m u r t a ş ’ın Y u n u s E m r e D iv a n ı (A n k a r a 1980); C a h it Ö ztelli'ııin K a r a c a o ğ la n (ts- tabul 1983); A b d u lb a k i G ö lp ın a r lı 'n ı n P ir S u lt a n A b d a l (İ s t. 1 9 7 6 ), H a lil A ç ı k göz'ün A şık D e r y a m î (ist. 1987) gib i m o nografile ri ile K ul O zaıı'ın B ir T a n e B ir
T a n e ( A n k a r a 1982) ad lı e s e r i n d e n fa y
d a l a n ı l m ı ş ı m S a i m S a k a o ğ l u 'n u n D a d a
lo ğ lu adlı e s e r in d e n d e m e ş h u r " b iz im d ir"
koşm ası alınmıştır.
