B ir
İ h t i f a l Dolayısi yİe' |
B
üyü k adam larım ızın doğumve ölüm yıldöııüm leri için lıer sene m erasim yapılm ıyurak bunıın yirm i lıeşiııci, ellinci ve yü züncü yılların id rak i gibi mühim sebeplere hasredilm esi, f a k a t o zam an d a bn ih tiia lle riu büyük hazırlıklardan sonra, debdebe ve ş a ’ş a a ile yapılm ası lüzum u çok k e re te k ra r edildi. L âkin ölüler sayesinde kendilerinden b ah set tirm ek ve n u tu k la r verip alkış lanm ak im kânını pusuda bekli- yenler, bıma razı olam azlardı: i l e r sene b ir çok büyüklerim izin doğum ve ölüm yıldöııümleri, doğru veya yanlış günlerde tesit edilip duruyor. İki üç gün önce de, M im ar Sınanın ölüm ünün 357 nci yıldönüm ü için bir iki yerd e m erasim yapıldı ve lıer sene tek r a r edildiği için bu m erasim bu yıl da sönük geçti. F a k a t, kaderin acı bir istihzası olmak üzere, ih tifale a it ta fs ilâ t o k unduktan bir gün sonra, Sinanm eserlerinden birinin, E dirnede 1581 de yapm ış olduğu ve y a p tıran Semiz Ali P a şa isimli vezire izafetle (Ali P a ş a Ç arşısı) denen çarşının kısm en yıkıldığı da gazetelerde olumdu.
E dirnede* bahseden biitiin seyyah ve m u h arrirlerin anm ış oldukları bu çarşı hemen bir asır- daıılıeri tam ir edilmemiş imiş; ben de altı yedi seııe evvel H! ,!r- neyi ziyaretim de y arı h a ra p \ e
kısm en m etru k !’»* *,u.on duğunu görm üştüm . Şimdi bu sa tırla rı yazarken, o güzel şehrin ta m ir bakliyen sayısız eseri gözle rim in önünde canlanıyor, ve bil h assa, Siııamıı adını taşıy a n so k a k ta , 11 ııci M u rat zam anında yapılm ış olduğu söylenen, o ta van v© d in a r la r ı lâ tif resim lerle siisîü evin belki de a rtık ta m ir e- dilmez bir hâle gelmiş bulundu ğunu düşünüyorum . Sonra, bn ev gibi ta m ir edildikleri Hân edil m ekle berab er İliç de ta m ir edil mişe lıenzemiyen d ah a başka b a zı eserleri ve bn a ra d a Edirnenin
(A ra s ta ) denen asıl büyük ç arşı sını hatırlıyorum . İm p a ra to rlu -; ğım im arına en çok çalıştığı E d ir ne, M aarif B akam Hasını Âli Yü- cel’in geçenlerde teşkilâtını k u r duğu (E sk i E serleri K orum a) he yetinin faaliyetine lıer yerden zi yade m uhtaç ve m untazırdır.
Ve tem enni edelim ki, M imar Sınanın öliim yıldönüm ünün a rtık 358 inci değil fa k a t an cak 375 in ci yıldönüm ü kutlansın ve ulu m i m arın bütün eserleri o zam ana kıı d a r hem k atiyetle tesbit, hem de tam am en ta m ir edilsin. Aksi hal de, geelcek yıldönüm ünde te k ra r edilecek söylevlerin şırıltısını yi ne yeni bir çokiiş velvelesinin t a kip etm esi pek m uhtem eldir.