REZøN KOMPOZøTLERLE DøREKT LAMøNATE
VENEER-LER: BøR VAKA RAPORU
DIRECT LAMøNATE VENEERS WøTH RESIN COMPOSITES: A CASE REPORT
Reza Safar AlÕzadeh* Gözde Pirkoca *
* Ankara Üniversitesi Diú Hekimli÷i Fakültesi Diú HastalÕklarÕ ve TedavÕsÕ Anabilim DalÕ,Dt.
SUMMARY
Multible dental caries on the buccal
surfa-ces of maxillary anterior teeth can present esthe-tic challenges. For the cases like this, a treatment plan that can be completed in a single appoint-ment is certain and highly desirable. This case report presents a clinical case involving the use of direct laminate resin-based composite veneers.
Key words: Composite, laminate veneer, est-hetic
ÖZET
Üst keser diúlerin bukkal yüzeylerinde
göz-lemlenen yaygÕn çürükler estetik anlamda mem-nuniyetsizliklere sebep olurlar. Bu gibi vakalar için, tek aúamada gerçekleútirebilecek bir tedavi planÕ her zaman arzu edilir. Bu vaka raporunda direkt laminate rezin bazlÕ kompozit veneerlerin uygulandÕ÷Õ klinik bir vakadan bahsedilmektedir.
Anahtar kelimeler: Kompozit, laminate ve-neerler, estetik
GøRøù
Diú hekimleri, son yÕllarda popüler olan minimal invaziv teknikler sayesindeön diúlerin restorasyonu için klasik tedavi seçenekleri ye-rine, yeni geliútirilen restoratif materyallere yönelmiúlerdir(1).Seramik restorasyonlarla ön diúlerde estetik olarak tatmin edici sonuçlar el-de edilmektedir. Fakat bu tedavi seçene÷i, bü-yük miktarda sa÷lam diú dokusu kaybÕna neden olmaktadÕr. (2-4).
Adeziv sistemlerdeki geliúmeler ve kulla-nÕmlarÕnÕn yaygÕnlaúmasÕ sonucunda, daha konservatif tedavi seçenekleri ortaya çÕkmÕútÕr. Estetik minimal invaziv tekniklerden en sÕk kullanÕlanlarÕ seramik veya kompozit laminate veneerlerdir(5). Kompozit laminateler seramik-lerle karúÕlaútÕrÕldÕ÷Õnda daha ekonomik, daha az kÕrÕlgan ve yenilenmeleri daha kolay resto-rasyonlardÕr. Fakat bu restorasyonlar seramik restorasyonlara oranla daha düúük mekanik özelliklere sahiptirler(6-9).
Laminate veneerler; tetrasiklin lekelenme-leri, florozis, endodontik tedavi ve travma so-nucu meydana gelen renklenmeler, diú fraktür-leri,diúlerin úekil ve yapÕ anomalileri (hipopila-ziler), ortodontik anomaliler, diastemalar, ge-niú dolgular sonucu oluúan renklenmeler,yan keserlerin konjenital yoklu÷u(bu estetik prob-lem nedeniyle kanin üzerine lateral formu veri-lerek laminate veneer uygulanÕr.), diú fraktürle-ri, çatlak mine ile bunlarÕn sebep oldu÷u renk-lenmeler ve parsiyel protezlerde destek diúlerin konturlarÕnÕn düzeltilmesinde, uygulanabilirler (10-12).
Laminate veneerler direkt ve indirekt la-minate veneerler olarak iki úekilde uygulanabi-lirler. Direkt laminate veneerler; direkt olarak klinikte diú üzerine rezin materyalinin yerleúti-rilmesi esasÕna dayanarak yapÕlÕr velaboratuvar çalÕúmasÕ gerektirmezler. øndirekt laminate ve-neerler ise hastadan elde edilen çalÕúma model-leri üzerinde hazÕrlanan veya fabrikasyon ola-rak hazÕrlanmÕú laminate veenerlerin diúe
uyumlandÕrÕlÕp, bir ara ba÷layÕcÕajan ile diú üzerine simante edilmesi úeklinde hazÕrlanÕrlar (11-13).
Bu bilgiler ÕúÕ÷Õnda yapÕlan bu çalÕúmanÕn amacÕ; ön grup diúlerde yaygÕn çürü÷e ba÷lÕ estetik problemleri olan bir hastaya,direk kom-pozit laminate veneer tekni÷ini ile hastalarÕn estetik beklentilerinin karúÕlanmasÕdÕr.
Olgu Sunumu
Diúlerinin estetik görünümünden memnun olmadÕ÷Õ için Ankara Üniversitesi Diú Hekim-li÷i Fakültesi Diú HastalÕklarÕ ve Tedavisi kli-ni÷ine baúvuran 25 yaúÕndaki erkek hastanÕn intraoral muayenesi sÕrasÕnda tüm üst keser diúlerinin kole bölgelerinde ve ara yüzlerinde mine ve derin dentin çürükleri ve uyumsuz kompozit restorasyonlar tespit edilmiútir. AyrÕ-ca diú minelerinde sigara ve renk verici gÕdala-rÕn yo÷un tüketimi sebebiyle renklenme tespit edilmiútir(úekil 1a, 1b ,1c)
1a
1b
1c
Hastaya tedavi seçenekleri hakkÕnda bilgi verilmiú ve hastanÕn beklentileri ve ekonomik koúullarÕ göz önünde bulundurularak, estetik beklentileri karúÕlayabilecek minimal invaziv bir yöntem olan, direkt kompozit laminate ve-neer restorasyonu yapÕmÕna karar verilmiú-tir.14 ve 24 numaralÕ diúler de dahil edilerek üst çenede ön bölgedeki diúlerin restore edil-mesi planlanmÕútÕr (úekil 2).
2
ølk seansta hastanÕn periodontal tedavisi tamamlanmÕú ve oral hijyen e÷itimi verilmiútir. ArdÕndan diú yüzeylerindeki çürükler temiz-lenmiú, uyumsuz kompozit dolgular sökülmüú ve kaviteler restorasyona hazÕr hale getirilmiú-tir.
Diúlere uygun kompozit rengi seçildi. ArdÕndan aúÕrÕ konturlarÕ engellemek ve diú- restorasyon sÕnÕrlarÕnÕ gizlemek için diúlerin labial ve vestibül yüzeylerinde mine sÕnÕrlarÕ içerisinde, diú etleri hizasÕnda, elmas frezle knife-edge preperasyon yapÕlmÕútÕr. ønter-proksimal kesim, kontaklar korunacak úekilde mümkün oldu÷unca palatinale kaydÕrÕlmÕútÕr. Tüm mine yüzeylerine 30 s boyunca %35'lik fosforik asit jel (3M ESPE Scotch Bond TM)
uygulandÕktan sonra su spreyi ile 15 s yÕkan-mÕú ve 15 s boyunca hafif hava sÕkÕlarak ku-rutulmuútur. HazÕrlanan yüzeylere adeziv sis-tem ( FuturaBond DC, VOCO, ABD) uygu-lanmÕú ve 10 s görünür ÕúÕkla polimerize edil-miútir. Daha önce seçilen kompozit rezin (Fil-tek Ultimate, 3M ESPE, USA) uygun renk sÕ-rasÕyla tabakalar halinde uygulanmÕú ve her ta-baka 40 s görünür ÕúÕkla polimerize edilmiútir. ArdÕndan restorasyonlara elmas ve tungsten karbit frezlerle form verilip, sÕrasÕyla kalÕn grenliden ince grenliye diskler (Sof-Lex,3M ESPE,ABD) yardÕmÕyla cila uygulanmÕútÕr.
Bu vakada diú çürükleri ve uyumsuz kompozit restorasyonlarÕn neden oldu÷u estetik sorunlarÕ gidermek için kompozit rezin mater-yali ve adeziv ajanlarla birlikte uygulanan di-rekt laminate veneer tekni÷i, hastanÕn beklenti-lerini karúÕlamÕútÕr ve tatmin edici estetik so-nuçlar elde edilmiútir (úekil 3a,b,c).
3a
3b
3c
RestorasyonlarÕn 1 yÕl sonraki de÷erlendi-rilmesinde hastanÕn oral hijyeninin yetersiz kalmasÕ sebebiyle restorasyon sÕnÕrlarÕnda renkleúmeler gözlenmiútir. Bu renkleúmeler ci-la iúleminin daha güç oldu÷u proksimal aci-lan- alan-larda daha fazla izlenmektedir. Belirli bölge-lerde diú eti çekilmesine ba÷lÕ olarak restoras-yonun gingival kenarÕnda lekelenmeler izlen-miútir. Ancak restorasyonlarÕn morfolojik for-munda herhangi bir de÷iúiklik söz konusu de-÷ildir. YalnÕzca 11 numaralÕ diúin gingival üç-lüsünde, hava kabarcÕ÷Õna ba÷lÕ renklenme ve hafif bir form bozuklu÷u izlenmektedir. Hasta-nÕn 12. aydaki klinik kontrolünde resto- ras-yonlarda herhangi bir renk de÷iúikli÷i olmadÕ÷Õ ve bütünlüklerini koruduklarÕ belirlenmiútir (úekil 4a,b,c)
4a
4c
TARTIùMA
Ön grup diúlere ait renk, úekil, konum bozukluklarÕ ve çürük nedeniyle yapÕlan ante-rior restorasyonlar estetik problerin baúÕnda gelmektedir. Bu amaçla, diúlerin sadece labial yüzünde restorasyonu mümkün kÕlan ve genel-likle kompozit veya seramik materyaller ile hazÕrlanan laminate veneer restorasyonlar ge-liútirilmiútir (11,14). Laminate veneer restoras-yonlar, estetik ve fonksiyonel düzeltmeleri en konservatif biçimde temin eden yöntemdir ve diúeti sa÷lÕ÷Õ açÕsÕndan da son derece az risk taúÕr (15).
Ön diúlerin estetik restorasyonlarÕnda, diú hekimleri yapacaklarÕ restorasyon konusunda tercih yaparken esteti÷i, teknik hassasiyeti, ko-ruyabilecekleri diú dokularÕnÕ ve maliyeti de göz önünde bulundurarak kompozit laminate veneerleri de düúünmelidirler (11).
Bunun yanÕnda, seramik veneer uygula-malarÕ ile hastalarÕn estetik beklentileri açÕsÕn-dan daha baúarÕlÕ sonuçlar elde edilmektedir. Ancak bu restorasyonlar, kompozit veneerlere göre daha hassas tekniklerle çalÕúmayÕ gerekti-rir ve maliyetleri daha fazladÕr (16-17).
Welbury 1991 de yaptÕ÷Õ çalÕúmada, 289 adet mikrodolduruculu rezin kompozit lamina-te veneer restorasyonu 3 yÕl boyunca takip et-miú ve en sÕk rastlanan baúarÕsÕzlÕk tiplerini; veneerlerin parsiyel olarak veya tamamen düúmesi, adeziv baúarÕsÕzlÕklar, marjinal renk-lenmeler ve kötü estetik olarak sÕralamÕútÕr (18). Di÷er bazÕ klinik çalÕúmalarda da, %60-80’ini sÕnÕf III ve sÕnÕf V restorasyonlarÕn oluú-turdu÷u aterior kompozit restorasyonlar 5 yÕl sonra tekrar de÷erlendirilmiútir. Bu restoras-yonlarÕn yenilenmesinin asÕl nedenleri yine sÕ-rasÕyla; yüzey renklenmesi, sekonder çürükler ve restorasyonlardaki kÕrÕklardÕr. Direkt
lami-nate veneerlerin en önemli endikasyonlarÕndan biri olan renkleúmiú kompozitlerin restore edilmesi olsa da , yine benzer baúarÕsÕzlÕklarla karúÕlaúÕlabilmektedir ve bu durumun, kimya-sal yapÕlarÕndaki geliúmeler ne olursa olsun, hala rezin kompozitlerin ortak problemi oldu÷u düúünülmektedir (19-22). Marco ve ark. (2012) yaptÕklarÕ çalÕúmada, salt baúarÕsÕzlÕklarÕn ya-nÕnda, yüzey pürüzlülü÷ü ve renkleúmenin sÕk gözlemlenen baúarÕsÕzlÕklardan olduklarÕnÕ bildirmiúlerdir (23).
Tüm de÷erlendirmeler göz önünde tutul-du÷unda, anterior diúlerin restorasyonunda kompozit laminate veneer uygulamalarÕ, endi-kasyonun do÷ru konulup, uygulama aúamalarÕ-na hakim olunmasÕ ve dikkatli çalÕúÕlmasÕ du-rumunda, özellikle mine ile sÕnÕrlÕ lezyonla-rÕnvarlÕ÷Õnda, tercih edilebilecek ve olumlu sonuçlar alÕnabilecek estetik tedavi seçenekle-rindendir (úekil 5a,b).
5a
KAYNAKLAR
1.TOH CG, SETCOS JC, WEøNSTEøN AR. (1987) Indirect dental laminate veneers — an overview. J Dent 15: 117-24.
2.KARLSSON S, LANDAHL I, STE-GERSJO G, MøLLEDøNG P. A (1922) Clini-cal evaluation of ceramic laminate veneers. Int J Prosthodont 5: 447-451.
3. NORDBO H, RYGH - THORESEN N, HENAUG T. (1994) Clinicalperformance of porcelain laminate veneers without incisal overlapping: 3-year results. J Dent 22: 342-345.
4.SHAøNø FJ, SHORTALL ACC, MARQUøS PM. (1997) Clinical performance of porcelain laminate veneers. A retrospective evaluation over a period of 6.5 years. J Oral Rehabil 24: 553-559.
5.GERSNøGT MM, ÖZCAN M. (2007) Fracture strength of direct versus indirect la-minates with and without fiber application at the cementation interface. Dent Mater 23: 927-933.
6.DAVøS DM, WATERS NE. (1987) An investigation into the fracture behavior of a particulate-filled bis-GMA resin. J Dent Res 66: 1128-1133..
7.FERRACANE JL. (1995) Current trends in dental composites. Crit Rev Oral Biol Med 6: 302-318.
8.GAROUSHø S, LASSøLLA LV, TEZ-VERGøL A, VALLøTTU PK. (2006) Load be-aring capacity of fibre-reinforced and particu-late filler composite resin combination. J Dent 34: 179-184.
9.TEZVERGøL A, LASSøLLA LV, VA-LøTTU PK. (2003) Composite-composite re-pair bond strength: effect of different adhesion primers. J Dent 31: 521-525.
10.BASSøOUNY, M.A, POL LACK, R.L. (1987) Esthetic manegement of perimofysis with porcelain laminate veneers. J.A.D.A.. 115: 412-417.
11.GARBER, D.A, GOLDSTEøN, R.E, FEøNMAN, R.A. (1988) Porcelain laminate veneers, Quintessence Publishing Co., Chica-go.
12.MCLEAN, J.W. (1988) Ceramics in clinical dentistry, Br, Dent. J., 164 (6): 187-194.
13.DAL EBG,ASCHHEøM KW. (1993) Esthetic Dentistry. Lea & Febiger London.
14.CASTELNUOVO J, TJAN AH, PHøLLøPS K, NøCHOLLS JI, KOøS JC. (2000) Fracture load and mode of failure of ceramic veneers with different preparations. J Prosthet Dent 83: 171-180.
15. LACY AM, WADA C, WATANABE L. (1992) In vitro microleakage at the gingival margin of porcelain and resin veneers. J Prost-het Dent 67: 7-10.
16.CHøCHE GJ, PøNAULT A. (1994) Esthetics of anterior fixed prosthodontics. Chi-cago: Quintessence, 42-46.
17.MEøJERøNG AC, ROETERS FJ, MULDER J, CREUGERS NH. (1997) Pati-ents’ satisfaction with different types of veneer restorations. J Dent 25: 493-497.
18.WELBURY RR. (1991) A clinical study of a micro¿lled composite resin for la-bial veneers. International Journal of Paediatric Dentistry 1: 9–15.
YazÕúma Adresi: Ankara Üniversitesi Diú Hekimli÷i
Fa-kültesi Diú HastalÕklarÕ ve TedavÕsÕ Anabilim DalÕ Beúevler-Ankara-TÜRKøYE
Tel: 03122965605
