Bir ansiklopedinin
son cüz ü dolayısile
---O--- , „ş İbrahim Alâettin Gövsa’mn gayretli ve azimli kaleminin mah sulü bulanan (Kesimli yeni lügat ve Ansiklopedi), Erdel prensli ğinden alıp Macar krallığına nas. bettiğimiz Boçkay’a altıncı ctizii ile erişiyor- Yani, lügat ve An siklopediler için pek yüklü bir harf olan (A) yı bitirmiş bulu nup (B) de ilerlemektedir. Bu e_ serin ikmal edildiği zaman temin edeceği istifade, azim olacak ve muharririni uzun ydlar hayır ve minnetle yâdettirecektır.
Memleketimizin bir ansiklope diye ihtiyacı halikındaki ilk ya zımı yirmi yıla yakın bir zaman önce, yazı hayatımın hemen he men başlangıcında yazarak bu bahse bir çok kereler, en son (İnönü Ansiklopedisi) nin çıka rılmasına Eğitim Bakanlığınca karar verilişinden bir müddet ön ce, dönmüş bulunduğumu bu mü nasebetle hatırlıyorum. Bununla beraber itiraf edeceğim ki, za man ve mevcut şart ve imkânla ra daha yakından vukuf, fili fi. j kir ve kanaatimi değiştirmişti, tik önce yapılması gereken şey, şimdi sayın Gövsa tarafından ya zılarak İskit Yayıııevince neşre dilmekte bulunan bu tek cilt gibi bir esermiş. Onu bunun beş, altı misli büyüklüğünde, altı ciltlik Larousse’a yakın bir eser, onu
da büyük çapta, medeniyet yo. lunda ilerlemiş bütün milletlerin sahip bulundukları şekilde bir Ansiklopedi takip etmeliymiş. Kaldı ki, ilk günde, yani yeni harflerin kahulünii takip eden za. mantarda bir İlmî neşriyat prog ramı çizilerek çalışılmağa baş- lansnydı, o zamanlarla bugün a. | rasmdaki zaman yirmi yıla yak- j laştığma göre ilk üç yıl bu tek ciltlik ve bunu takip edecek altı i yıl altı ciltlik Larousse'a benzer; bir esere tahsis edilir, ve büyük Ansiklopediye de çoktan başlanı larak herhalde (A) harfine dahil kelimeleri muhtevi ciltler yazıl mış, neşredilmiş olurdu. Ve iki tecrübeyi, lld başarıyı takip ede rek çıkarılacağına göre de, bü yük Ansiklopedi mükemmeliyete daha yakın şartlar içinde vücu. de getirilirdi,
Artık itiraf etmek lâzım ki, Eğitim Bakanlığı yeni harflerin kabulünden sonra uzun yıllar, muntazam bir neşriyat programı takip etmemiş, hattâ böyle bir 1 program vücııde getirilmesi düşii nülmemiştir. Fakat sözün mecra sını bu konuya çevirmcksizln, tek bir kalemin himmeti mahsu. lii olan bu (Yeni lügat ve Ansik lopedi) ııin hayırlısı ile ve bir an evvel ikmalini diliyerek bu yazıyı bitireceğim.
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
