Selçuklu ve Osmanlı dönemi sanat eserlerinden meydana gelen müzayedede satışa sunulan Selçuklu seramik kase, tunç buhurdan ve tunç döküm kazanı. I ümü 12 ve 13. yüzyıllara ait.
Portakal Sanat ve Kültür Evi’nin müzayedesi bugün yapılıyor
Selçuklu eserleri pazara çıkıyor
DİLEK GİRGİN CAN_________
Selçuklu eserleri bir kez daha mü zayedede. Portakal Sanat ve Kültür Evi’nce bugün saat 13.30’da Con- rad Otel’inde düzenlenecek olan “Selçuklu/Osmanlı Sanat Eserleri Müzayedesi” nde 63 Selçuklu eseri satışa sunulacak.
Aralarında yağ kandili, kase, va zo, ayna, sürahi, kandil ayağı, sa han, tabure, buhurdan, bakraç, çi
çeklik, kazan, leğenin de bulunduğu bu 63 Selçuklu eseri, 1 milyon iki yüz elli bin ile kırk milyon muam- men bedelle satışa çıkacak.
Selçuklu eserleri, yıllardır müza yedelerde satışa sunuluyor. Her se ferinde belli kesimlerden tepkiler de alarşk...
Uzmanlar, Selçuklu eserlerinin satışa sunulmasının her şeyden önce yasal olmadığı, yalnızca yasadaki bir boşluktan yararlanıldığı görü
şündeler. Bu eserlerin satışının kül türel kimliğimizin tahribine neden olduğunu, olaya yalnızca ticari açı dan bakıldığını söylüyorlar.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prehistorya Anabilim Dalı ndan Doç. Dr. Mehmet Özdo-
ğan, 1987 yılındaki yasa değişikli
ğiyle getirilen "etnögrafık eserlerin satışı serbesttir” maddesinden ya rarlanılarak Selçuklu eserlerinin sa tışa sunulduğunu belirtiyor.
Aslında bunun hiç de yasal ol madığını da sözlerine ekliyor: “ 17 Haziran 1987 tarihli ve 3386 sayılı değişiklikle etnögrafık eserlerin satışı serbest bırakıldı. Oysa, Sel çuklu eserleri bunun kapsamına alı namaz. 1987’deki değişikliğin ar dından Selçuklu eserleri satışa çıktı. 1991 yılında Yıldız Sarayı'nda ger çekleştirilen ‘Eski Eserleri Satalım mı Satmayalım mı?’ sempozyumun da buna karşı görüşler ortaya atılın
ca, satışlar biraz duruldu. Şimdi ise yeniden başladı. Gerek 12 Eylül ge rekse Özal hükümetleri döneminde Kültür Bakanlığı müzayedelere alıcı olarak girdi. *Bunu şan, şöhret işi yaptı. Oysa, öncelik hakkı müzele rindir.
Bir Selçuklu çinisi bilmem kaç milyona satıldı denilince herkes orayı burayı kazmaya başlıyor. ”
Arkeoloji Müzesi eski müdürü Nurşin Askari de, Selçuklu eserleri nin etnögrafık eser kapsamında
sa-Müzayedenin gözde parçalan
Magazin Servisi - Selçuklu/Osmanlı Sanat Eserleri Müzayedesi’nde,
toplam 309 eser satışa sunulacak. Selçuklu eserlerinin yanı sıra hat, tablo, gravür ve müzik eserleri de yer alacak. 70 milyon muhammen bedelle satışa sunulacak olan 2. Abdülhamit dönemine ait “Tuğralı Gümüş Oval
Tepsi”, 15 milyon muhammen bedelli Feyhaman Duran imzalı “Topkapı Sarayı’ndan” isimli tablo, 20 milyon muhammen bedelli Sultan 2. Bayezid
tuğralı ferman, “Faberge Rus GümüşTepsi” (30 milyon), Halife
Abdülmecid’in yaptığı portre (30 milyon) de bu değerli parçalar arasında
bulunuyor. Müzayedenin en pahalı eserleri ise şöyle sıralanıyor: 375 milyon muhammen bedeli olan Amcdco Preziosi’nin “Çarşı İçi” isimli
kağıt üzerine karışık teknik tablosu, 275 milyon muhammen bedelli gümüş üzerine yekpare altın plakadan oluşan “Murasse Kemer Tokası”, 100 milyon muhammen bedelli Kanuni Sultan Süleyman ile Hürrem
Sultan’ın portrelerinin yer aldığı iki tablo, yine 100 milyon muhammen
bedeli olan Sultan Abdülaziz tuğralı “Tuğralı Gümüş Karlık...”
Müzayedede yer alan ilginç eserler arasında müzik aletleri de bulunuyor. Bağa üzerine sedef kakma ve 43 santimetre uzunluğundaki kemençe, 25 milyon muammen bedelle satışa sunulacak.
Bu kemençenin bir ilginç yönü de Tamburi Cemil Bey tarafından kullanılmış olması.
Dış kenarı sedef üzerine ahşap yıldız ve stilize bitki motifleri ile işli, 19. yüzyıla ait def (7 milyon), 1908 tarihli, yine desen ve çiçek motifleri işli ut (17 milyon beş yüz bin) da satışa sunulacak eserler arasında yer alıyor.
tışa sunulmasının yasal olmadığı konusunda Mehmet Özdoğan ile hemfikir.
K.
ağ kandili,
vazo, ayna,
taburenin de
aralarında
bulunduğu 63 parça
eser satışa çıkacak.
Türk kültürel kimliğimizi temsil eden eserlerin etnografı adı altında toplanmasının son derece yanlış ol duğunu da belirten Askari, kültür _ belgelerinin ticari metalara dönüş türüldüğünü söylüyor. Nurşin As kari şöyle devam ediyor:
“ Eski eserlerimiz kültür belgesi olarak kamuoyuna sunulmalı ve övünç kaynağı olmalı tabii. Ancak bu olayda bir çarpıtma var.
Kültür seviyesi yüksek toplum- larda, eski eserler ticaret malzemesi olmaz. Geçen yıl büyük bir çini ser gisi olmuştu. Çinilerin değeri de vur gulanmıştı.
Bu çok önemli serginin ardından Şchzadcbaşı Camii’nin çini panoları çalındı. Bu Selçuklu eserleri için de geçerli olabilir.”
Portakal Kültür ve Sanat Evi’nin sahibi Raffi Portakal ise, müzayede leri müzelerin denetlediğine, Sclçuk- lu/Osmanlı Sanat Eserleri Müzaye desinde sakıncalı bir şey olsaydı bu nun kendilerine bildirileceğine deği niyor.
