T.C.
SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ
ALPHONSE LAVALLÉE ÜZÜM ÇEġĠDĠNDE FARKLI DOZLARDA HÜMĠK MADDE UYGULAMASININ VERĠM VE KALĠTE ÜZERĠNE ETKĠLERĠ
Muhammed ALAGÖZ
YÜKSEK LĠSANS TEZĠ Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı
Eylül-2019 KONYA Her Hakkı Saklıdır
iv
ÖZET
YÜKSEK LĠSANS TEZĠ
ALPHONSE LAVALLÉE ÜZÜM ÇEġĠDĠNDE FARKLI DOZLARDA HÜMĠK MADDE UYGULAMASININ VERĠM VE KALĠTE ÜZERĠNE ETKĠLERĠ
Muhammed ALAGÖZ
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı
DanıĢman: Prof. Dr. Aydın AKIN 2019, 37 Sayfa
Jüri
Prof. Dr. Aydın AKIN Prof. Dr. Sadettin GÜRSÖZ
Prof. Dr. Lütfi PIRLAK
Bu çalışma, 2018 yılı vejetasyon periyodunda Konya ili, Selçuklu ilçesi, Selçuk Üniversitesi-Ziraat Fakültesi uygulama alanında, 1103 Paulsen asma anacı üzerine aşılı 7 yaşındaki Alphonse Lavallée (Vitis vinifera L.) üzüm çeşidinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Doz 0(Kontrol) (0 ml TKİ-Hümas / 5 litre su), Doz 1 (167 ml TKİ-Hümas / 5 litre su), Doz 2 (333 ml TKİ-Hümas / 5 litre su), Doz 3 (500 ml TKİ-Hümas / 5 litre su), Doz 4 (667 ml TKİ-Hümas / 5 litre su) uygulamalarının Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde üzüm verimi ve kalitesi üzerine etkileri incelenmiştir. Bulgulara göre, en yüksek üzüm verimi 25.60 kg/asma ile Doz 3 uygulamasında; en yüksek salkım sayısı 40.00 adet/asma ile Doz 0, 40.67 adet/asma ile Doz 4 ve 42.67 adet/asma ile Doz 2 uygulamalarında; en yüksek salkım ağırlığı 678.14 g ile Doz 3 uygulamasında; en yüksek tane ağırlığı 8.30 g ile Doz 3 uygulamasında; en yüksek tane uzunluğu 24.68 mm ile Doz 3 ve 24.70 mm ile Doz 1 uygulamalarında; en yüksek tane genişliği 22.59 mm ile Doz 2, 22.68 mm ile Doz 1, 23.00 mm ile Doz 0 ve 23.38 mm ile Doz 3 uygulamalarında; en yüksek tane uzunluğu / tane genişliği 1.09 ile Doz 1 uygulamasında; en yüksek suda çözünür kuru madde % 15.33 ile Doz 3, % 15.57 ile Doz 1, % 15.70 ile Doz 0 ve % 16.00 ile Doz 2 uygulamalarında; en yüksek titrasyon asitliği % 0.73 ile Doz 0 ve % 0.76 ile Doz 4 uygulamalarında; en yüksek olgunluk indisi 30.62 ile Doz 2 uygulamasında belirlenmiştir. Salkım uzunluğu, salkım genişliği, pH, L*, a* ve b* renk yoğunluk değerleri, şıra randımanı, salkım hacmi, tane hacmi, salkımdaki tane sayısı, salkımdaki kusurlu yeşil tane sayısı ve normal tane içindeki kusurlu yeşil tane oranı üzerine uygulamaların etkisi istatistiki olarak önemli bulunmamıştır. Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde üzüm verimi, salkım ağırlığı ve tane ağırlığı değerlerini artırmak için Doz 3 (500 ml TKİ-Hümas / 5 litre su) uygulaması tavsiye edilebilir.
v
ABSTRACT MS THESIS
THE EFFECTS ON YIELD AND QUALITY OF APPLICATIONS IN DIFFERENT DOSES OF HUMIC SUBSTANCE IN ALPHONSE LAVALLÉE
GRAPE CULTIVAR Muhammed ALAGÖZ
THE GRADUATE SCHOOL OF NATURAL AND APPLIED SCIENCE OF SELÇUK UNIVERSITY
THE DEGREE OF MASTER OF SCIENCE HORTICULTURAL DEPARTMENT
Advisor: Prof. Dr. Aydın AKIN 2019, 37 Pages
Jury
Prof. Dr. Aydın AKIN Prof. Dr. Sadettin GÜRSÖZ
Prof. Dr. Lütfi PIRLAK
This study was conducted 7 years old Alphonse Lavallée (Vitis vinifera L.) grape cultivar grafted on 1103 Paulsen rootstock in a vegetation period of 2018 in application area of Agriculture Faculty of Selcuk University in Selçuklu district in Konya province. In this research, it was investigated the effects of Dose 0 (Control) (0 ml TKI-Humas / 5 liter water), Dose 1 (167 ml TKI-Humas / 5 liter water), Dose 2 (333 ml Humas / 5 liter water), Dose 3 (500 ml Humas / 5 liter water), Dose 4 (667 ml TKI-Humas / 5 liter water) applications on grape yield and quality in Alphonse Lavallée grape cultivar. According to the findings obtained as the highest fresh grape yield 25.60 kg/vine with Dose 3; the highest number of cluster 40.00 number/vine with Dose 0, 40.67 number/vine with Dose 4 and 42.67 number/vine with Dose 2; the highest cluster weight 678.14 g with Dose 3; the highest berry weight 8.30 g with Dose 3; the highest berry length 24.68 mm with Dose 3 and 24.70 mm with Dose 1; the highest berry widh 22.59 mm with Dose 2, 22.68 mm with Dose 1, 23.00 mm with Dose 0 and 23.38 mm with Dose 3; the highest berry length / berry width 1.09 with Dose 1; the highest water soluble dry matter 15.33 % with Dose 3, 15.57 % Dose 1, 15.70 % Dose 0 and 16.00 % Dose 2; the highest titration acidity 0.73 % with Dose 0 and 0.76 % with Dose 4; the highest maturity index 30.62 with Dose 2 application. The effects on cluster length, cluster widh, pH, intensity of L*, a* and b* color, must yield, cluster volume, berry volume, berry number in cluster, defective green berry number in the cluster and percentage of defective green berry in normal berry of applications were not found statistically significant. To increase the fresh grape yield, cluster weight and berry weight can be recommended with Dose 3 application (500 ml TKI-Humas / 5 liter water) in Alphonse Lavallée grape cultivar.
vi
ÖNSÖZ
Bu tez çalışmasının yapılmasında her konuda destek olan değerli hocam Sayın Prof. Dr. Aydın AKIN’a teşekkürlerimi sunarım.
Hayatım boyunca hiçbir fedekarlıktan kaçınmadan her türlü desteği veren değerli Annem ve Babam’a en kalbi duygularımla teşekkür ederim.
Muhammed ALAGÖZ KONYA-2019
vii ĠÇĠNDEKĠLER ÖZET ... iv ABSTRACT ... v ÖNSÖZ ... vi ĠÇĠNDEKĠLER ... vii SĠMGELER VE KISALTMALAR ... x 1. GĠRĠġ ... 1 2. KAYNAK ARAġTIRMASI ... 2 3. MATERYAL VE YÖNTEM ... 5 3.1. Materyal ... 5
3.1.1. Araştırmanın yapıldığı ilin coğrafi konumu, iklim ve toprak özellikleri ... 5
3.2. Metot ... 6
3.2.1.TKİ-Hümas uygulaması ... 6
3.3. Olgunlaşan Üzümlerin Hasadında ve Sonrasında Araştırılan Fenolojik ve Pomolojik Özellikler ... 7
3.3.1. Gözlerin uyanma tarihi ... 7
3.3.2. Çiçeklenme tarihi ... 7
3.3.3. Tane tutumu tarihi ... 7
3.3.4. Ben düşme tarihi ... 7
3.3.5.Olgunlaşma tarihi ... 7
3.3.6. Üzüm verimi ... 7
3.3.7. Salkım sayısı ... 7
3.3.8. Salkım ağırlığı ... 8
3.3.9. Salkım hacmi ... 8
3.3.10. Salkımdaki tane sayısı ... 8
3.3.11. Salkımdaki kusurlu yeşil tane sayısı ... 8
3.3.12. Salkım uzunluğu ... 8
3.3.13. Salkım genişliği ... 8
3.3.15. Tane hacmi ... 9
3.3.16. Tane uzunluğu ... 9
viii
3.3.18. Tane uzunluğu/Tane genişliği ... 9
3.3.19. pH ... 9
3.3.20. Suda çözünür kuru madde (SÇKM) (%) ... 10
3.3.21. Titrasyon asitliği (TA) ... 10
3.3.22. Olgunluk indisi ... 10
3.3.23. Şıra randımanı ... 10
3.3.24. Renk parametrelerinin belirlenmesi ... 10
3.3.24.1. Tane kabuk rengi ... 11
3.4. Verilerin Değerlendirilmesi ... 11
4. ARAġTIRMA SONUÇLARI VE TARTIġMA ... 12
4.1. Gözlerin Uyanma Tarihi ... 12
4.2. Çiçeklenme Tarihi ... 12
4.3. Tane Tutumu Tarihi ... 12
4.4. Ben Düşme Tarihi ... 12
4.5. Olgunlaşma Tarihi ... 12
4.6. Üzüm Verimi ... 12
4.7. Salkım Sayısı ... 13
4.8. Salkım Ağırlığı ... 14
4.9. Salkım Hacmi ... 15
4.10. Salkımdaki Tane Sayısı ... 16
4.11. Salkımdaki Kusurlu Yeşil Tane Sayısı ... 17
4.12. Salkım Uzunluğu ... 18 4.13. Salkım Genişliği ... 19 4.14. Tane Ağırlığı ... 20 4.15. Tane Hacmi ... 21 4.16. Tane Uzunluğu ... 22 4.17. Tane Genişliği ... 23
4.18. Tane uzunluğu/Tane genişliği ... 24
4.19. pH ... 25
4.20. Suda Çözünür Kuru Madde (SÇKM) ... 26
4.21. Titre Edilebilir Asit (TA) ... 27
4.22. Olgunluk İndisi ... 28
4.23. Şıra Randımanı ... 29
4.24. Renk Parametrelerinin Belirlenmesi ... 30
ix 4.24.1.1. L* Renk Değeri ... 30 4.24.1.1.2. a* Renk Değeri ... 31 4.24.1.1.3. b* Renk Değeri ... 32 5. SONUÇLAR VE ÖNERĠLER ... 34 5.1 Sonuçlar ... 34 5.2 Öneriler ... 34 KAYNAKLAR ... 35 ÖZGEÇMĠġ ... 37
x SĠMGELER VE KISALTMALAR Kısaltmalar g : Gram kg : Kilogram mm : Milimetre cm : Santimetre
pH : Hidrojen İyonu Konsantrasyonu % : Yüzde
SÇKM: Suda Çözünebilir Kuru Madde TA: Titre Edilebilir Asitlik
HA: Hümik Asit
FAO : Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü TÜİK : Türkiye İstatistik Kurumu
K: Kontrol
AÖF: Asgari Önem Farkı Ö.D: Önemli Değil
L*: Parlaklık
a*: Yeşil-Kırmızı Renk Yoğunluğu b*: Mavi-Sarı Renk Yoğunluğu HM: Hümik madde
1. GĠRĠġ
Bağcılık, Türkiye tarımı içinde çok önemli bir yer teşkil etmektedir. Ülkemizde 417.041 hektar bağ alanından 3.933.000 ton üzüm hasat edilmiştir. Konya’da ise 9369 ha bağ alanından 130.723 ton üzüm elde edilmiştir. Konya’da üretilen üzümün yaklaşık %61’i kurutmalık-çekirdekli üzüm çeşitleridir (Anonim, 2018).
Bu güne kadar yapılan çalışmalara göre %40-90 arasında en yüksek hümik ve fulvik asitler içeren organik maddenin tam linyitleşmemiş kahverengi kömür (genç linyit) olduğu, diğer bir isimle leonardit’tir (Gezgin, 2013).
Hümik maddeler genellikle sarıdan siyaha değişken renkli, yüksek molekül ağırlıklı ve ısıya dayanıklı olarak nitelendirilebilen doğal olarak oluşan biyojenik, heterojen organik maddeler kategorisindedir (Aiken, 1985).
Hümik maddeler, kahverengi veya siyah, amorf, hidrofilik, asidik, moleküler ağırlıkları birkaç yüzden on binlere kadar değişebilen polidispers maddelerden oluşmaktadır (Stevenson, 1994).
Hümik asitler topraklardan su buharlaşmasını azaltır. Bu özellik balçığın az oranda bulunduğu veya bulunmadığı topraklarda, kurak bölgelerde ve suyu tutmanın mümkün olmadığı kumlu alanlarda büyük önem taşır. Bakteriler, kalsiyum, çözünmeyen kalsiyum fosfattan fosfor, demir ve çözünmeyen demir fosfattan fosforun enzimatik olarak oluşumunu sağlarlar (Benz ve ark., 1998).
Hümik asit kendi ağırlığının yaklaşık 20 katı kadar su tutabilir, bu yüzden toprağın su tutma kapasitesini arttırır, su miktarını dengeler, bitkinin kuraklığa dayanımını arttırır, kurak bölgelerde verimi fazlalaştırır. Az suyla randımanlı bir sulama yapılmasını sağlar. Toprak rengini koyulaştırdığından, güneşten faydalanma özelliğini arttırır. Bazik ve asidik özellikleri olan toprakları nötralize eder. Fazla miktardaki kireç ve tuzluluk oranını giderir ve pH dengesini düzenler. Toprakta bulunan azotu artırır, demir eksikliğini giderilmesine katkı sağlar (Anonim, 2016).
Bu çalışmada, Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde farklı dozlarda topraktan uygulanan TKİ-Hümas uygulamasının üzüm verimi ve kalitesi üzerine etkileri incelenmiştir.
2. KAYNAK ARAġTIRMASI
Göllerde, toprakta, nehirde ve doğada en yaygın dağılım gösteren koloidal özelliklere sahip hümik maddeler doğal organik maddelerdendir. Bunlar başlıca dekompoze amino asit artıkları içeren azotlu bileşikler ile aromatik komplekslerden oluşmaktadır (Andriesse, 1988).
Toprağa 7 farklı doz (0, 100, 250, 500, 1000, 2000 ve 4000 ppm) ve 3 uygulama (30, 60 ve 90. günler) ile hümik asit ilave edilerek toprağın kimyasal ve fiziksel yapısında meydana gelen değişimler tespit edilmiştir. Genel olarak hümik asit ilavesi pH’yı düşürmüştür. Fakat EC’nin tüm uygulamalarda hümik asit oranına bağlı olarak yükseldiği belirtilmiştir (Kutuk ve ark., 2000).
Ruby Seedless üzüm çeşidinde yapılan bir çalışmada, yapraktan 300 ppm hümik asit, 2000 ppm askorbik asit ve 2000 ppm sitrik asit uygulamalarının salkım ağırlığı, tane ağırlığı, tane hacmi, SÇKM, asitlik ve SÇKM/asitlik oranını incelenmiştir. Salkım ağırlığındaki en yüksek değer 1063.3 gr HA+AS+Cİ uygulamasında elde edilmiştir. Yapraktan uygulanan hümik, askorbik ve sitrik asit karışımını içeren uygulama hızlı tepki ve etkinliği nedeniyle toprak uygulamasına göre daha etkili olduğu belirlenmiştir (Abdel-Salam, 2016).
İsmailoğlu üzüm tipinde yapılan bir araştırmada, en yüksek üzüm verimi TKİ-Hümas (Topraktan)’da; en yüksek tane ağırlığı salkım ucu kesme (1/3)+uç alma+TKİ-Hümas (Yapraktan)’da tespit edilmiştir (Önal, 2016).
Sultani Çekirdeksiz üzüm çeşidinde yapılan bir çalışmada, en yüksek tane ağırlığı salkım ucu kesme (1/3) ve salkım ucu kesme (1/9)+TKİ–Hümas (topraktan)’da; en yüksek tane uzunluğu/tane genişliği salkım ucu kesme (1/9)’de bulunmuştur (Öztürk, 2016).
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde yürütülen bir araştırmada, en yüksek salkım ağırlığı 18 Göz/Asma’da; en fazla olgunluk indisi 18 Göz/Asma+TKİ-Hümas’da; en yoğun L* renk değeri 18 Hümas’da; en yoğun a* renk değeri 23 Göz+TKİ-Hümas’dan elde edilmiştir (Sarıkaya, 2016).
Flame Seedless üzüm çeşidinde, meyve seyreltmesinin, seyreltme yapılmamış olanlara kıyasla üzüm verimi, salkım ağırlığı üzerinde önemli bir etkisi olmadığını göstermiştir. Oysa meyve seyreltme ve hümik asit uygulaması üzüm verimini, salkım ağırlığını önemli ölçüde artırmıştır. Tüm uygulamalar, meyve ağırlığını, SÇKM’yi, olgunluk indisini ve antosiyanin değerini arttırmış ve toplam asitliği azaltmış, böylece
meyvelerin kalitesini önemli ölçüde arttırmıştır. Elde edilen en iyi sonuç, meyve seyreltme ve hümik asit uygulamasıdır (Mohamed ve Gouda, 2016).
Italia üzüm çeşidinde yürütülen bir çalışmada, Doz 2 ve Doz 4’de en fazla üzüm verimi bulunurken; en uzun tane Doz 2’de; en geniş tane Doz 3 ve Doz 4’de; en fazla tane uzunluğu / tane genişliği Doz 2’de; en yüksek suda çözünür kuru madde Doz 1’de; en fazla titrasyon asitliği Doz 3, Doz 1 ve Doz 2’de; en fazla olgunluk indisi Doz 0’dan elde edildiği rapor edilmiştir (Mostafa, 2017).
16 yaşındaki Thompson Seedless üzüm çeşitleri üzerinde 2015-2016 yılları arasında bir araştırma yürütülmüştür. Asmalar, yüzeysel sulama sistemi altında killi bir toprakta yetiştirilmiştir. (500 ppm) Kitosan, Salisilik asit ve Fulvik asit (500 ppm), tek başına veya bunların kombinasyon halinde üç kez, büyüme başlangıcında, tane tutumundan bir hafta sonra ve ben düşme döneminde uygulanmıştır. Thomson Seedlees üzüm çeşitlerinin büyüme, meyvelerin kalitesi ve depolama raf ömrü arttırılmış. Sonuçlara göre, Kitosan, Salisilik asit ve Fulvik asidin tekli uygulamalarının veya bunların kombinasyonunun, sürgün uzunluğunun, yaprak yüzey alanının, yapraktaki toplam klorofilin ve toplam proteinin iyileştirilmesinde, N, P ve K yüzdelerinin de etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Salkım ağırlığı, tane ağırlığı, çözülebilir katı madde içeriği ve toplam fenolleri arttırırken, toplam asitliği, salkım ağırlığı kaybını (%), saçma iriliğindeki taneleri (%), meyve çürümesini ve salkım ağırlığı yüzdelerinde toplam kaybı azaltmıştır. Kitosan + Salisilik asit + Fulvik asit uygulaması, sadece Kitosan, Salisilik asit ve Fulvic asit uygulamalarından daha üstün bulunmuştur. Ek olarak, Thompson Seedless üzüm çeşitlerinde net fayda ile ilgili en iyi sonuçlar, asmalara salisilik asit + fulvik asit ile birlikte püskürtülmesiyle elde edilmiştir (El-Kenawy, 2017).
Sultani çekirdeksiz üzümünde, topraktan ve yapraktan 4 farklı dozda hümik asit uygulaması yapılmıştır. Topraktan 100 ml/l uygulaması, pH ve olgunluk indisi için; yapraktan 100 ml/l uygulaması, pH, SÇKM ve olgunluk indisi için tavsiye edilmiştir (Aydın ve Yeğenoğlu, 2018).
Feteasca Regala, Riesling Italian üzüm çeşitlerinde Romanya’da yürütülen bir araştırmada, yapraktan 3 farklı dozda 30, 40, 50 ml/l hümik asit uygulaması yapılmıştır. En fazla üzüm verimi 50 ml/l uygulamasından elde edilmiş, en fazla salkım ağırlığı 40 ve 50 ml/l uygulamalarından elde edilmiştir (Popescu ve Popescu, 2018).
genişliği Kontrol ve 12 göz/asma’da; en yüksek titrasyon asitliği 12 göz/asma’da belirlendiği ifade edilmiştir (Akın, 2019).
Siyah Deve Gözü üzüm çeşidinde yapılan bir araştırmada, en fazla üzüm verimi 21 göz/asma+TKİ-Hümas’da; en geniş tane 21 göz/asma’da; en yüksek olgunluk indisi 26 göz/asma’da tespit edilmiştir (Kupal, 2019).
Hafızali üzüm çeşidinde yürütülen bir çalışmada, en yüksek üzüm verimi Doz4’da; en yüksek salkım sayısı Doz3, Doz4, Doz0 ve Doz2’de; en yüksek salkım ağırlığı Doz4’de; en geniş tane Doz1’de; en yüksek suda çözünür kuru madde Doz1 ve Doz4’de; en yüksek titrasyon asitliği Doz0’da; en yüksek olgunluk indisi Doz4, Doz1 ve Doz3’de bulunmuştur (Pepe, 2019).
3. MATERYAL VE YÖNTEM
3.1. Materyal
Araştırma materyalini Konya ili, Selçuklu ilçesi, Ziraat Fakültesi uygulama alanında 2012 yılında dikilen,1103 Paulsen asma anacı üzerine aşılı olan Alphonse Lavallée üzüm çeşidi oluşturmaktadır (Şekil 1). Alphonse Lavallée üzüm çeşidi; sofralık olarak değerlendirilen, taneleri morumsu-siyah renkte ve çok iri taneli, basık yuvarlak şekilli, 1-4 çekirdekli, nötr tatlı bir üzüm çeşididir (Çelik, 2002).
ġekil 1 Alphonse Lavallée üzüm çeşidi
3.1.1. AraĢtırmanın yapıldığı ilin coğrafi konumu, iklim ve toprak özellikleri
Konya, Türkiye'nin en büyük yüzölçümüne sahip olan ilidir. İdari yönden, kuzeyden Ankara; batıdan Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir; güneyden, Mersin, Karaman, Antalya; doğudan, Niğde ve Aksaray illeri ile çevrilidir (Eşitken ve ark., 2012). İç Anadolu bölgesinin güney kısmında yer alan Konya’da kışlar sert, soğuk ve kar yağışlı, yazlar sıcak ve kurak geçer. Yıllık ortalama sıcaklık 11.5 °C’dir (Anonim, 2017).
ġekil 2. Araştırma alanı görüntüsü
3.2. Metot
Araştırma yapılan Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde, toplam 60 asmada çalışma yürütülmüştür.
Deneme planı;
1) Kontrol (D0= 0 ml TKİ-Hümas/5 litre su),
2) Doz 1 (167 ml TKİ-Hümas/5 litre su), 3) Doz 2 (333 ml TKİ-Hümas/5 litre su), 4) Doz 3 (500 ml TKİ-Hümas/5 litre su),
5) Doz 4 (667 ml TKİ-Hümas/5 litre su) olarak tasarlanmıştır.
3.2.1.TKĠ-Hümas uygulaması
TKİ-hümas; leonardit ve düşük kaliteli linyitlerden üretilen, %12 hümik ve fulvik asit içeren sıvı bir doğal organik toprak düzenleyicisidir (Gezgin, 2013).Toplam Organik Madde: %5, Humik Asit+Fulvik Asit: %12, Suda Çözünür Potasyum Oksit (K2O):%3, PH: 11-13’dür. TKİ-Hümas’ın kullanma talimatında önerilen doz 100 litre suya/1.5 litre’dir.
1. Uygulama: gözler uyanmadan önce (02.04.2018) yapılmıştır. 2. Uygulama: çiçeklenmeden önce (24.05.2018) yapılmıştır.
3.3. OlgunlaĢan Üzümlerin Hasadında ve Sonrasında AraĢtırılan Fenolojik ve Pomolojik ÖzelliklerĢ
3.3.1. Gözlerin uyanma tarihi
Kış gözlerinin kabarmaya başladığı tarih, gözlerin uyanma tarihi olarak verilmiştir.
3.3.2. Çiçeklenme tarihi
İlk çiçeklerin %50’ye yakın görülme başladığı tarih, çiçeklenme tarihi olarak verilmiştir.
3.3.3. Tane tutumu tarihi
Çiçeklenmenin sonlanması ile tane tutumunun başladığı tarih, tane tutumu tarihi olarak verilmiştir.
3.3.4. Ben düĢme tarihi
Tanelerde renklenmenin veya yumuşamanın görülmeye başladığı tarih, ben
düşme tarihi olarak verilmiştir.
3.3.5.OlgunlaĢma tarihi
Salkımdaki tanelerin yaklaşık %18 SÇKM’ye ulaştığı dönem, olgunlaşma tarihi olarak belirlenmiştir.
3.3.6. Üzüm verimi
Hasatta her omcadan elde edilen salkımların tamamının tartılması ile omca başına ortalama üzüm verimi (kg/asma) saptanmıştır.
3.3.7. Salkım sayısı
Hasatta her omcadan elde edilen toplam salkım sayısı sayılarak omca başına ortalama salkım sayısı (adet/asma) olarak saptanmıştır.
3.3.8. Salkım ağırlığı
Hasatta omca başına verimin salkım sayısına bölünmesiyle elde edilmiş ve gram cinsinden verilmiştir.
3.3.9. Salkım hacmi
Hasatta her asmadan alınan 2 adet salkım cam mezüre daldırılarak taşan su hacmi belirlenerek (cm3) olarak ifade edilmiştir.
3.3.10. Salkımdaki tane sayısı
Hasatta her asmadan alınan 2 adet salkımın taneleri sayılarak adet/salkım olarak
verilmiştir.
3.3.11. Salkımdaki kusurlu yeĢil tane sayısı
Hasatta her omcadan genel salkım büyüklüğünü temsil edebilen 2 adet salkım alınmış, her iki salkımdaki salkımın kalitesini ve görüntüsünü bozan saçma iriliğindeki kusurlu yeşil tanelerin sayısı kusurlu yeşil tane sayısı olarak (adet/salkım) belitilmiştir.
3.3.12. Salkım uzunluğu
Hasatta her asmadan alınan 2 adet salkımın boyu ölçülerek cm cinsinden verilmiştir (OIV, 2009).
3.3.13. Salkım geniĢliği
Hasatta her asmadan alınan 2 adet salkımın eni ölçülerek cm cinsinden verilmiştir (OIV, 2009).
3.3.14. Tane yaĢ ağırlığı
Hasat döneminde örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısımlarından 1 olmak üzere salkım başına toplam 6 tane örnek alınmıştır. Salkım başına 6 tane ve her asmadan 12 olmak üzere parselden toplam 24 adet tanenin ağırlıkları 0.001g’a duyarlı terazide tartılmıştır. Yüz tane yaş ağırlığı ile tek tane yaş ağırlığı g olarak verilmiştir (OIV, 2009).
3.3.15. Tane hacmi
Hasat döneminde örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısımlarından 1 olmak üzere her defasında salkım başına toplam 6 tane örnek alınmıştır. Salkım başına 6 tane ve her asmadan 12 olmak üzere parselden toplam 24 adet tanenin hacimleri mezürde su taşırma yöntemiyle cm3/tane cinsinden belirlenmiştir (Bahar ve ark., 2011).
3.3.16. Tane uzunluğu
Hasat döneminde örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısımlarından 1 olmak üzere salkım başına toplam 6 tane örnek alınmıştır. Salkım başına 6 tane ve her asmadan 12 olmak üzere parselden toplam 24 adet tanenin boyu kumpasla ölçülerek ve değerler cm cinsinden kaydedilmiştir (OIV, 2009).
3.3.17. Tane geniĢliği
Hasat döneminde örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısımlarından 1 olmak üzere salkım başına toplam 6 tane örnek alınmıştır. Salkım başına 6 tane ve her asmadan 12 olmak üzere parselden toplam 24 adet tanenin eni kumpasla ölçülerek ve değerler cm cinsinden kaydedilmiştir (OIV, 2009).
3.3.18. Tane uzunluğu/Tane geniĢliği
Tane uzunluğu ve tane genişliği oranı olarak verilmiştir.
3.3.19. pH
Hasatta alınan örneklerin homojen ve eşit sayıda alınması şartıyla örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısmından 1 adet olmak üzere her salkım başına 6, omca başına 12 adet örnek alınmıştır. Taneler ezildikten sonra tortuyu önlemek amacıyla filtre kâğıdından geçirilerek şıra elde
edilmiştir. Elde edilen bu şıradan alınan örnekler dijital pH metre ile ölçülmüştür (Cemeroğlu, 2007).
3.3.20. Suda çözünür kuru madde (SÇKM) (%)
Hasatta alınan örneklerin homojen ve eşit sayıda alınması şartıyla örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısmından 1 adet olmak üzere her salkım başına 6, omca başına 12 adet örnek alınmıştır. Taneler ezildikten sonra tortuyu önlemek amacıyla filtre kâğıdından geçirilerek şıra elde edilmiştir. Elde edilen bu şıradan alınan örnekler el refraktometresi yardımıyla SÇKM ölçülecek ve °Brix olarak değeri kaydedilmiştir (Cemeroğlu, 2007).
3.3.21. Titrasyon asitliği (TA)
Hasatta alınan örneklerin homojen ve eşit sayıda alınması şartıyla örnekleme yöntemiyle salkımların omuz kısımlarından 3, orta kısımlarından 2 ve uç kısmından 1 adet olmak üzere her salkım başına 6, omca başına 12 adet örnek alınmıştır. Taneler ezildikten sonra tortuyu önlemek amacıyla filtre kâğıdından geçirilerek şıra elde edilmiştir. Elde edilen bu şıradan alınan örnekler titrasyon yöntemiyle toplam asitlik ölçülmüş ve g-tartarik asit/l cinsinden verilmiştir (Cemeroğlu, 2007).
3.3.22. Olgunluk indisi
Bulunan SÇKM’nin, TA’ne bölünmesi ile elde edilmiştir.
3.3.23. ġıra randımanı
Toplanan üzümlerden tesadüfen alınan 1’er kg üzümün sıkılması ile elde edilen şıra miktarı (ml/kg) cinsinden verilmiştir.
3.3.24. Renk parametrelerinin belirlenmesi
Konika Minolta CR400 (Minolta, Osaka, Japan) model renk ölçüm cihazı ile örneklerin CIE LAB L*, a* ve b* değerleri ölçülmüştür.
3.3.24.1. Tane kabuk rengi
Renkleri üç boyutlu koordinatlarda CIEL LAB (Commision Internationele de I’E Clairage) L*, a*, b* tanımlanmıştır. L* değeri; parlaklık, a* renk koordinatları yeşil-kırmızı, b* renk koordinatları mavi-sarı renkleri vermektedir. L* değeri, 0-100 arasındaki rakamlarda, 100’e yaklaşması rengin beyazlaştığını, yani parlaklığın arttığını, 0’a yaklaşması ise siyah rengin arttığını göstermektedir. a* değeri, +60 ile -60 arasındadır, + değerlerin artması kırmızı rengin arttığını, - değerin artması ise yeşil rengin arttığı anlamına gelmektedir. b* değeri ise, , +60 ile -60 arasındadır, + değerlerin artması sarı rengin arttığını, - değerin artması ise mavi rengin arttığı anlamına gelmektedir (Minolta, 1994). Renk ölçümü için tane kabuğunda meydana gelen renk değişimleri CR-400 Minolta marka renk cihazı ile ölçülmüştür. Renk ölçümü için asmaların her iki tarafındaki salkımlardan her parsel için 10 salkım incelenmiş ve bunların ortalaması verilmiştir.
3.4. Verilerin Değerlendirilmesi
Elde edilen sonuçlar JMP (7.0 versiyon, SAS Institute, Cary, NC, USA) istatistik programında analiz edilmiştir.
4. ARAġTIRMA SONUÇLARI VE TARTIġMA
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde hasat 14.09.2018 tarihinde yapılmıştır. Gerekli ölçüm ve tartımlar yapılmış, elde edilen veriler çizelgelerde ve şekillerde verilerek yorumlanmaya çalışılmıştır.
4.1. Gözlerin Uyanma Tarihi
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde gözler (03.04.2018) tarihinde uyanmıştır.
4.2. Çiçeklenme Tarihi
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde (25.05.2018) tarihinde çiçeklenme başlamıştır.
4.3. Tane Tutumu Tarihi
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde (10.06.2018) tarihinde tane tutumu başlamıştır.
4.4. Ben DüĢme Tarihi
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde (20.08.2018) tarihinde ben düşme başlamıştır.
4.5. OlgunlaĢma Tarihi
Alphonse Lavallée üzüm çeşidi (14.09.2018) tarihinde olgunlaşmıştır.
4.6. Üzüm Verimi
Çizelge 4.6.’daki verilere göre, uygulamaların etkisi önemlidir. Üzüm verimi en yüksek 25.60 kg/asma (Doz 3)’da, en düşük 13.27 kg/asma (Doz 1)’dan alınmıştır. Diğer çalışmalarda; Italia üzüm çeşidinde Doz 2 ve Doz 4’de (Mostafa, 2017); Siyah Deve Gözü üzüm çeşidinde 21 göz/asma+TKİ-Hümas’da (Kupal, 2019); Hafızali üzüm çeşidinde Doz4’de (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.6. Üzüm Verimi Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR Üzüm verimi (kg/asma) Doz0 18.30 c Doz1 13.27 d Doz2 21.53 b Doz3 25.60 a Doz4 19.17 c AÖF %5 1.96 0 5 10 15 20 25 30
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Üzüm verimi (kg/asma)
ġekil 4. Üzüm Verimi Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.7. Salkım Sayısı
Çizelge 4.7. incelendiğinde, yapılan uygulamaların etkisinin önemli olduğu bulunmuştur. En yüksek salkım sayısı 40 adet/asma (Doz 0), 40.67 adet/asma (Doz4), 42.67 adet/asma (Doz 2)’de, en düşük 31.67 adet/asma (Doz 1)’da belirlenmiştir. Farklı çalışmalarda ise; Hafızali üzüm çeşidinde Doz3, Doz4, Doz0 ve Doz2’de (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.7. Salkım Sayısı Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Salkım sayısı
(adet/asma) Doz0 40.00 a Doz1 31.67 b Doz2 42.67 a Doz3 38.00 ab Doz4 40.67 a AÖF %5 6.94 0 10 20 30 40 50
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Salkım sayısı (adet/asma)
ġekil 5. Salkım Sayısı Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.8. Salkım Ağırlığı
Çizelge 4.8.’e göre, uygulamaların etkisi önemlidir. En fazla salkım ağırlığı 678.14 g (Doz3)’de, en az 418.45 g (Doz 1), 460.33 g (Doz 0), 475.48 g (Doz 4) ve 505.07 g (Doz 2)’de bulunmuştur. Diğer çalışmalarda ise; Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde 18 Göz/Asma’da (Sarıkaya, 2016); Hafızali üzüm çeşidinde Doz4’de (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.8. Salkım Ağırlığı Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR Salkım ağırlığı (g) Doz0 460.33 b Doz1 418.45 b Doz2 505.07 b Doz3 678.14 a Doz4 475.48 b AÖF %5 97.72
ġekil 6. Salkım Ağırlığı Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.9. Salkım Hacmi
Çizelge 4.9. Salkım Hacmi Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Salkım hacmi
(cm3/salkım) Doz0 266.67 Doz1 258.67 Doz2 323.33 Doz3 321.67 Doz4 323.33 AÖF %5 Ö.D.
ġekil 7. Salkım Hacmi Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.10. Salkımdaki Tane Sayısı
Çizelge 4.10. Salkımdaki Tane Sayısı Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR Salkımdaki tane sayısı (adet) Doz0 48.67 Doz1 51.00 Doz2 45.33 Doz3 52.67 Doz4 69.00 AÖF %5 Ö.D.
ġekil 8. Salkımdaki Tane Sayısı Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.11. Salkımdaki Kusurlu YeĢil Tane Sayısı
Çizelge 4.11. incelendiğinde, uygulamaların etkisinin önemsiz olduğu bulunmuştur.
Çizelge 4.11. Salkımdaki Kusurlu Yeşil Tane Sayısı Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR Salkımdaki kusurlu yeĢil tane sayısı (adet) Doz0 48.67 Doz1 51.00 Doz2 45.33 Doz3 52.67 Doz4 69.00 AÖF %5 Ö.D.
ġekil 9. Salkımdaki Kusurlu Yeşil Tane Sayısı Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.12. Salkım Uzunluğu
Çizelge 4.12. Salkım Uzunluğu Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Salkım uzunluğu (cm) Doz0 18.11 Doz1 18.44 Doz2 19.44 Doz3 18.22 Doz4 18.00 AÖF %5 Ö.D.
0
10
20
Doz0
Doz1
Doz2
Doz3
Doz4
Salkım uzunluğu (cm)
ġekil 10. Salkım Uzunluğu Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.13. Salkım GeniĢliği
Çizelge 4.13. incelendiğinde, uygulamaların etkisi önemli olmadığı belirlenmiştir.
Çizelge 4.13. Salkım Genişliği Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Salkım geniĢliği
(cm) Doz0 11.89 Doz1 12.67 Doz2 12.67 Doz3 12.89 Doz4 12.33 AÖF %5 Ö.D. 0 5 10 15
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Salkım geniĢliği (cm)
ġekil 11. Salkım Genişliği Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.14. Tane Ağırlığı
Çizelge 4.14.’deki verilere göre, tane ağırlığı üzerine olan etki önemli çıkmıştır. En çok tane ağırlığı 8.30 g (Doz3)’de, en düşük 6.41 g (Doz4)’den alınmıştır. Farklı araştırmalarda; Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde 23 Göz+TKİ-Hümas ve 28 Göz+TKİ-Hümas’da (Sarıkaya, 2016) artmıştır.
Çizelge 4.14. Tane Ağırlığı Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Tane ağırlığı
(g) Doz0 7.24 ab Doz1 7.77 ab Doz2 7.71 ab Doz3 8.30 a Doz4 6.41 b AÖF %5 1.63
ġekil 12. Tane Ağırlığı Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.15. Tane Hacmi
Çizelge 4.15. Tane Hacmi Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Tane hacmi
(cm3/tane) Doz0 6.53 Doz1 7.01 Doz2 7.13 Doz3 7.53 Doz4 5.80 AÖF %5 Ö.D. 0 5 10
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Tane hacmi (cm3/tane))
ġekil 13. Tane Hacmi Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.16. Tane Uzunluğu
Çizelge 4.16.’daki verilere göre, uygulamaların etkisi önemlidir. En uzun tane 24.68 mm (Doz3) ve 24.70 mm (Doz1)’de, en kısa 22.06 mm (Doz4)’da olduğu rapor edilmiştir. Diğer çalışmalarda ise; Sultani Çekirdeksiz üzüm çeşidinde 1/9 salkım ucu kesme, 1/3 salkım ucu kesme, 1/6 salkım ucu kesme ve Kontrol’de (Öztürk, 2016); Italia üzüm çeşidinde Doz 3’de (Mostafa, 2017) artmıştır.
Çizelge 4.16. Tane Uzunluğu Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Tane uzunluğu
(mm) Doz0 23.98 ab Doz1 24.70 a Doz2 23.56 ab Doz3 24.68 a Doz4 22.06 b AÖF %5 2.09 0 10 20 30
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Tane uzunluğu (mm)
ġekil 14. Tane Uzunluğu Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.17. Tane GeniĢliği
Çizelge 4.17. incelendiğinde, uygulamaların etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. En fazla tane genişliği 22.59 mm (Doz2), 22.68 mm (Doz1), 23.00 mm (Doz0) ve 23.38 mm (Doz3)’de, en az 20.99 mm (Doz4)’de belirlenmiştir. Diğer araştırmalarda; Italia üzüm çeşidinde Doz 3 ve Doz 4’de (Mostafa, 2017); Kalecik Karası üzüm çeşidinde Kontrol ve 12 göz/asma’da (Akın, 2019); Siyah Deve Gözü üzüm çeşidinde 21 göz/asma’da (Kupal, 2019); Hafızali üzüm çeşidinde Doz0’da (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.17. Tane Genişliği Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Tane geniĢliği
(mm) Doz0 23.00 a Doz1 22.68 a Doz2 22.59 a Doz3 23.38 a Doz4 20.99 b AÖF %5 1.54 0 10 20 30
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Tane geniĢliği (mm)
ġekil 15. Tane Genişliği Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.18. Tane uzunluğu/Tane geniĢliği
Çizelge 4.18.’deki verilere göre, uygulamaların etkisi önemli bulunmuştur. Tane uzunluğu/tane genişliği değeri en fazla 1.09 (Doz1)’de, en az 1.04 (Doz0) ve 1.04 (Doz2)’den elde edilmiştir. Benzer çalışmalarda; Sultani Çekirdeksiz üzüm çeşidinde 1/9 salkım ucu kesme uygulamasında (Öztürk, 2016). Italia üzüm çeşidinde Doz 2’de (Mostafa, 2017) artmıştır.
Çizelge 4.18. Tane uzunluğu/Tane genişliği Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Tane uzunluğu / Tane geniĢliği Doz0 1.04 b Doz1 1.09 a Doz2 1.04 b Doz3 1.06 ab Doz4 1.05 ab AÖF %5 0.05 0 0,5 1 1,5
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
Tane uzunluğu / Tane geniĢliği
ġekil 16. Tane uzunluğu/Tane genişliği Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.19. pH
Çizelge 4.19. pH Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR pH Doz0 3.60 Doz1 3.68 Doz2 3.99 Doz3 3.97 Doz4 3.61 AÖF %5 Ö.D. 0 2 4
Doz0 Doz1 Doz2 Doz3 Doz4
pH
ġekil 17. pH Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.20. Suda Çözünür Kuru Madde (SÇKM)
Çizelge 4.20.’deki verilere göre, uygulamaların etkisi önemli bulunmuştur. En fazla SÇKM %15.33 (Doz3), %15.57 (Doz1), %15.70 (Doz0) ve %16.00 (Doz2)’de, en az %13.00 (Doz0)’dan alınmıştır. Farklı araştırmalarda; Italia üzüm çeşidinde Doz1’de (Mostafa, 2017); Hafızali üzüm çeşidinde Doz1 ve Doz4’de (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.20. SÇKM Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR SÇKM (%) Doz0 15.70 a Doz1 15.57 a Doz2 16.00 a Doz3 15.33 a Doz4 13.00 b AÖF %5 1.63
ġekil 18. SÇKM Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.21. Titre Edilebilir Asit (TA)
Çizelge 4.21. incelendiğinde, uygulamaların etkisinin önem çıkmıştır. TA 0.73 g-tartarik asit/l (Doz0) ve 0.76 g-tartarik asit/l (Doz4)’de en fazla bulunurken, en az 0.52 g-tartarik asit/l (Doz2)’den elde edilmiştir. Farklı çalışmalarda; Italia üzüm çeşidinde Doz 3, Doz 1 ve Doz 2 uygulamaları ile (Mostafa, 2017); Kalecik Karası üzüm çeşidinde 12 göz/asma uygulaması ile (Akın, 2019); Hafızali üzüm çeşidinde Doz0 uygulaması ile (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.21. TA Üzerine Bulunan Veriler UYGULAMALAR TA (g-tartarik asit/l) Doz0 0.73 a Doz1 0.61 ab Doz2 0.52 b Doz3 0.65 ab Doz4 0.76 a AÖF %5 0.15
ġekil 19. TA Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.22. Olgunluk Ġndisi
Çizelge 4.22.’deki verilere göre, uygulamaların etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. En fazla olgunluk indisi 30.62 (Doz2)’de, en az (21.64 (Doz0) ve 21.64 (Doz4)’den elde edilmiştir. Diğer çalışmalarda; Italia üzüm çeşidinde Doz 0’da (Mostafa, 2017); Siyah Deve Gözü üzüm çeşidinde 26 göz/asma’da (Kupal, 2019); Hafızali üzüm çeşidinde Doz4, Doz1 ve Doz3’de (Pepe, 2019) artmıştır.
Çizelge 4.22. Olgunluk İndisi Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR Olgunluk indisi
(SÇKM/TA) Doz0 21.64 bc Doz1 25.74 ab Doz2 30.62 a Doz3 24.55 ab Doz4 21.64 bc AÖF %5 6.51
ġekil 20. Olgunluk İndisi Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.23. ġıra Randımanı
Çizelge 4.23. Şıra Randımanı Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR ġıra randımanı
(ml/kg) Doz0 713.33 Doz1 713.33 Doz2 700.00 Doz3 726.67 Doz4 756.67 AÖF %5 Ö.D.
ġekil 21. Şıra Randımanı Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.24. Renk Parametrelerinin Belirlenmesi 4.24.1. Tane Kabuk Rengi
4.24.1.1. L* Renk Değeri
Çizelge 4.24.1.1. L* Renk Değeri Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR L* renk değeri
Doz0 28.44 Doz1 31.89 Doz2 33.72 Doz3 33.41 Doz4 29.80 AÖF %5 Ö.D.
ġekil 22. L* Renk Değerin Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.24.1.1.2. a* Renk Değeri
Çizelge 4.24.1.1.2. a* Renk Değeri Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR a* renk değeri
Doz0 0.95 Doz1 1.53 Doz2 1.90 Doz3 1.90 Doz4 1.75 AÖF %5 Ö.D.
ġekil 23. a* Renk Değeri Üzerine Uygulamaların Etkisi
4.24.1.1.3. b* Renk Değeri
Çizelge 4.24.1.1.3. b* Renk Değeri Üzerine Bulunan Veriler
UYGULAMALAR b* renk değeri
Doz0 -1.22 Doz1 -2.29 Doz2 -2.94 Doz3 -2.81 Doz4 -2.78 AÖF %5 Ö.D.
5. SONUÇLAR VE ÖNERĠLER 5.1 Sonuçlar
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde elde edilen veriler incelendiğinde 25.60 kg/asma ile üzüm verimi en fazla (Doz 3); en fazla salkım sayısı 40 adet/asma (Doz 0), 40.67 adet/asma (Doz4), 42.67 adet/asma (Doz 2); en fazla salkım ağırlığı 678.14 g (Doz3); en yüksek tane ağırlığı 8.30 g (Doz3); en uzun tane 24.68 mm (Doz3) ve 24.70 mm (Doz1); en geniş tane 22.59 mm (Doz2), 22.68 mm (Doz1), 23.00 mm (Doz0) ve 23.38 mm (Doz3); en fazla tane uzunluğu/tane genişliği 1.09 (Doz1) uygulamasında; en fazla SÇKM %15.33 (Doz3), %15.57 (Doz1), %15.70 (Doz0) ve %16.00 (Doz2); en yüksek titrasyon asitliği 0.73 g-tartarik asit/l (Doz0) ve 0.76 g-tartarik asit/l (Doz0); en fazla olgunluk indisi 30.62 (Doz2) uygulamasında elde edilmiştir.
Salkımdaki tane sayısı, salkımdaki kusurlu yeşil tane sayısı, salkım uzunluğu, salkım genişliği, salkım hacmi, tane hacmi, pH, şıra randımanı, L*, a* ve b* renk değerleri üzerine uygulamaların etkisi önemli olmamıştır.
5.2 Öneriler
Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde üzüm verimi, salkım ağırlığı ve tane ağırlığı değerlerini artırmak için Doz 3 (500 ml TKİ-Hümas / 5 litre su) uygulaması tavsiye edilebilir.
KAYNAKLAR
Abdel-Salam, M. M., 2016, Effect of foliar application with humic acid and two antioxidants on ruby seedless grapevine, Middle East J Agric Res, 5, 123-131. Aiken, G. R., 1985, Humic substances in soil, sediment, and water: geochemistry,
isolation, and characterization, CU Authors Book Gallery. 111. h.
Akın, N., 2019, Kalecik Karası Üzüm Çeşidinde Farklı Seviyede Şarj (Ürün Yükü) Ve Hümik Madde Uygulamalarının Verim Ve Kalite Üzerine Etkileri, Selçuk
Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tez, 65 sayfa. Konya.
Andriesse, J., 1988, Nature and management of tropical peat soils, Food & Agriculture
Org. (59).
Anonim, 2016, Hümik Asit Nedir, Hümik Asidin Yararları,
http://www.urgubyarasagubresi.com/humik-asit.html: [28.08.2019].
Anonim, 2017, Konya-iklim ve bitki örtüsü-coğrafya dünyası http://www.cografya.gen.tr/tr/konya/iklim.html. (Erişim tarihi: 28.08.2019).
Anonim, 2018, Bitkisel Üretim İstatistikleri,
http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul: [28.08.2019].
Aydın, Ş. ve Yeğenoğlu, E., 2018, The Effects Of Soil And Foliar Applications Of Humic Acid On Some Quality Criteria In Sultani Seedless Grapes (Vitis Vinifera L.),, Proceeding Book, 5, 5.
Bahar, E., Carbonneau, A. ve Korkutal, İ., 2011, The Effect of Extreme Water Stress on Leaf Drying Limits and Possibilities of Recovering in Three Grapevine (Vitis vinifera L.) Cultivars, African Journal of Agricultural Research, 6 (5), 1151-1160.
Benz, M., Schink, B. ve Brune, A., 1998, Humic acid reduction by Propionibacterium freudenreichii and other fermenting bacteria, Appl. Environ. Microbiol., 64 (11), 4507-4512.
Çelik, H., 2002, Üzüm Çeşit Kataloğu Sunfidan A.Ş Mesleki Ktaplar Serisi: 2, p. 137. Cemeroğlu, B., 2007, Gıda Analizleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları. Ankara.
Yayın No: 34, p.
El-Kenawy, M., 2017, Effect of chitosan, salicylic acid and fulvic acid on vegetative growth, yield and fruit quality of thompson seedless grapevines, Egypt. J. Hort., 44 (1), 45-59.
Eşitken, A., Pırlak, L., Kara, Z., Bayramoğlu, Z. ve Sabır, A., 2012, Konya ili meyvecilik ve bağcılık eylem planı, TC Mevlana Kalkınma Ajansı Konya, 81s. Gezgin, S., 2013, Bitki Yetiştiriciliğinde Humik ve Fulvik Asit Kaynağı Olan
TKİ-Humas'ın Kullanımı, www.tkihumas.gov.tr: [18.02.2018].
Kupal, V., 2019, Siyah Deve Gözü Üzüm Çeşidinde Farklı Seviyede Şarj (Ürün Yükü) Ve Hümik Madde Uygulamalarının Verim Ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri,
Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 42 sayfa. Konya.
Kutuk, C., Cayci, G., Baran, A. ve Baskan, O., 2000, Effect of humic acid on some soil properties, Proceedings of the International Symposium on Desertification,
Konya, Turkey, 324-328.
Minolta, 1994, Precise Color Communication. Color Control From Feeling to İnstrumentation. Minolta, Co. Ltd., Osaka (Japan). p.
Mohamed, A. A. ve Gouda, F. M., 2016, Effect of Berry Thinning, Foliar Fertilization and Humic acid Application on Grape Yield and Quality of "Flame Seedless",
Middle East Journal of Agriculture Research, 05 (04), 473-478.
Mostafa, A.A., 2017, Italia Üzüm Çeşidinde Farklı Dozlarda Hümik Madde Uygulamasının Verim ve Kalite Üzerine Etkileri, Selçuk Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri A.B.D., Yüksek Lisans tezi, 51 sayfa. Konya.
OIV, 2009, 2nd Edition of the OIV Descriptor List for Grape Varieties and Vitis Species. 178p, www.oiv.int
Önal, Y., 2016, İsmailoğlu Üzüm Tipinde Bazı Kalite Artırıcı Uygulamaların Verim Ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı,Yüksek Lisans Tezi, 60 sayfa. Konya.
Öztürk, E., 2016, Sultani çekirdeksiz üzüm çeşidinde farklı seviyede salkım ucu kesme ve hümik madde uygulamalarının verim ve verim unsurları üzerine etkileri,
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri A.B.D.,Yüksek Lisans tezi, 56 sayfa. Konya.
Pepe, A. V., 2019, Hafızali Üzüm Çeşidinde Farklı Dozlarda Hümik Madde Uygulamasının Verim Ve Kalite Üzerine Etkileri, Selçuk Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı,Yüksek Lisans Tezi, 42 sayfa.
Konya.
Popescu, G. C. ve Popescu, M., 2018, Yield, berry quality and physiological response of grapevine to foliar humic acid application, Bragantia, 77 (2), 273-282.
Sarıkaya, A., 2016, Alphonse Lavallee Üzüm Çeşidinde Farklı Seviyede Şarj (Ürün Yükü) ve Hümik Madde Uygulamalarının Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri
A.B.D.,Yüksek Lisans tezi, 41 sayfa. Konya.
Stevenson, F. J., 1994, Humus chemistry: genesis, composition, reactions, John Wiley &
Sons New York., 496.
ÖZGEÇMĠġ
KĠġĠSEL BĠLGĠLER
Adı Soyadı : Muhammed ALAGÖZ
Uyruğu : T.C.
Doğum Yeri ve Tarihi : Sivas/Gürün 24/04/1993
Telefon : 05396978058
Faks : -
e-mail : m.alagoz5844@gmail.com
EĞĠTĠM
Derece Bitirme Yılı
Lise : Yenişehir Lisesi
2011
Üniversite : Selçuk Üniversitesi 2016
Yüksek Lisans : Selçuk Üniversitesi Devam ediyor
Ġġ DENEYĠMLERĠ
Yıl Kurum Görevi
UZMANLIK ALANI: Bağ Yetiştirme ve Islahı YABANCI DĠLLER: İngilizce
BELĠRTMEK ĠSTEĞĠNĠZ DĠĞER ÖZELLĠKLER YAYINLAR
Alagöz, M. ve Akın, A., 2018. Alphonse Lavallée Üzüm Çeşidinde Farklı Dozlarda Hümik Madde Uygulamasının Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. International Congress on Agriculture and Animal Sciences (ICAGAS). 7-9 Kasım 2018. Poster bildiri, sayfa: 15. Alanya-ANTALYA (Bu çalışma, Muhammed ALAGÖZ’ün Yüksek Lisans Tezinden Yapılmıştır).
