Olgu Sunumu /
Case Report
Trichophyton Tonsurans’›n
Etken Oldu¤u Bir Tinea ‹nkognito Olgusu
A Case of Tinea Incognito Caused by Trichopyton Tonsurans
Banu Ertekin Hergül, Bengü Gerçeker Türk, Derya Aytimur
Ege Üniversitesi T›p Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dal›, ‹zmir, Türkiye
Özet
Tinea inkognito, yüzeysel dermatofitozlar›n yanl›fl tan› almas› sonucu, topikal veya sistemik kortikosteroid tedavisi uygulanma-s›yla tipik görüntüsünü de¤ifltirerek di¤er dermatolojik hastal›klar› taklit etmesidir. Burada yaklafl›k bir y›ld›r yüzde ve sa¤ kolda yayg›n, eritemli zemin üzerinde papülleri olan ve bu lezyonlar› nedeniyle çeflitli hekimler taraf›ndan kontakt dermatit, egzama tan›lar›yla topikal kortikosteroid içeren kremleri kullanan otuz befl yafl›nda bir tinea inkognito olgusu sunulmaktad›r. Olgunun yüz ve kollardaki lezyonlar›ndan al›nan örne¤in mikolojik kültürü sonucunda Trichophyton tonsurans üremifltir. Ulafl›labilen li-teratürde Trichophyton tonsurans’›n etken oldu¤u ilk tinea inkognito olgusu olmas› aç›s›ndan önemli bulunan olgu literatür bil-gileri ›fl›¤›nda tart›fl›lm›flt›r. (Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 60-2)
Anahtar kelimeler: Tinea inkognito , Trichophyton, topikal steroid
Summary
Tinea incognito is a dermatophytic infection, which mimicks other skin disorders because of the modified typical clinical presen-tation of ringworm by the improper use of topical and systemic steroids. In this report, the case of a 35-year-old woman with eryt-hematous lesions on her face and right arm who had been diagnosed with eczema, contact dermatitis and had been treated with topical steroids for over a year is described. The culture performed from the lesions showed Trichophyton tonsurans. The presen-ted case was found to be significant as being the first case of tinea incognito caused by Trichophyton tonsurans and has been discussed in the view of the literature. (Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 60-2)
Key words: Tinea incognito, Trichophyton, topical steroid
Girifl
Tinea inkognito, dermatofitozlar›n yanl›fl tan› alarak, topikal veya sistemik kortikosteroid uygulanmas›yla kla-sik görüntüsünü de¤ifltirdi¤i tablodur (1,2). Klinik olarak lezyon tipik annüler görüntüsünü kaybederek di¤er der-matolojik hastal›klar› taklit eder. Tinea inkognito olgular›n-da en s›k izole edilen ajan Trichophyton rubrum (T. rub-rum)’dur (1). T. tonsurans ise daha çok saçl› deri enfeksi-yonlar›na yol açan antropofilik bir dermatofit türüdür (3). Burada T. tonsurans’›n etken oldu¤u bir tinea inkognito olgusu sunulmaktad›r.
Olgu
Otuz befl yafl›nda kad›n hasta yüzünde ve sa¤ kolun-da k›rm›z› döküntüler olmas› flikayetiyle poliklini¤imize baflvurdu. Yaklafl›k bir y›ld›r bu lezyonlar› nedeniyle çeflit-li hekimler taraf›ndan görülen hasta kontakt dermatit, eg-zama tan›lar›yla klobetasol propiyonat ve mometazon fu-roat içeren kortikosteroidli kremleri kullanm›flt›. K›rsal ke-simde yaflayan hastan›n özgeçmiflinde ve soy geçmiflin-de ek bir özellik saptanmad›.
Dermatolojik muayenesinde; yüzde yayg›n eritemli zemin üzerinde özellikle kafl etraf›nda, üst dudakta ve
çe-Yaz›flma Adresi / Corresponding Author: Dr. Banu E. Hergül, Ege Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dal› 35100 Bornova, ‹zmir, Türkiye Tel: 0232 390 38 31 E-posta: banuertekin961@hotmail.com - banuertekin961@gmail.com
Not: Bu makale 3. Ege Dermatoloji Günleri’nde poster olarak sunulmufltur.
ne bölgesinde papüller görüldü (fiekil 1). Yüzün sa¤ yar›s›n-da al›nyar›s›n-dan bafllayarak yana¤a do¤ru uzanan eritemli papüller lineer bir s›n›r oluflturmaktayd› (fiekil 2). Sa¤ kolda bilekten üst kola kadar uzanan alanda, ekstensör yüzde da¤›l›m gös-teren canl› eritemli zemin üzerinde papül ve plaklar mevcuttu (fiekil 3). Di¤er sistem bak›lar› normal olarak de¤erlendirildi.
Yüz ve koldaki lezyonlardan al›nan kaz›nt› örne¤inin %20 potasyum hidroksit (KOH) bak›s›nda mantar eleman› görül-medi. Sabouroud dextrose agar (SDA) besiyerine ekim yap›l-d› ve mikolojik kültürlerde T. tonsurans üredi (fiekil 4). Kolo-niler makroskopik olarak kadife benzeri pudrams› beyaz renkli görünümde izlendi. Laktofenol boyal› preparat tetkikin-de ise sopa benzeri bol mikrokonidia görüldü.
Öyküsü, mevcut klinik bulgular› ve mikolojik kültür sonu-cu ile tinea inkognito tan›s› alan hastaya terbinafin tablet 250mg/gün (dört hafta) ve topikal olarak bir hafta izokonazol nitrat ve diflukortolon valerat içeren krem ve alt› hafta da sa-dece izokonazol nitrat içeren krem verildi. Tedavi sonras› tek-rar de¤erlendirilen hastan›n lezyonlar›n›n silinmifl oldu¤u iz-lendi (fiekil 5,6).
Tart›flma
Tinea inkognito, steroid kullan›m›na ba¤l› hücre arac›l› inf-lamatuar yan›t›n bask›lanmas› sonucunda mantar enfeksiyo-nunun yay›l›m›n›n ve klinik görünümünün de¤iflmesi olarak tan›mlanm›flt›r. Bu olgularda klinik olarak papül, püstül, nodül ve Majocchi granülomu görülebilir. Lezyon tipik görüntüsünü kaybederek, seboreik dermatit, liken planus, follikülit, sklero-derma ve rozasea gibi di¤er sklero-dermatolojik hastal›klar› taklit eder. Tinea inkognitolu iki yüz hastan›n geriye dönük olarak de¤erlendirildi¤i bir çal›flmada, en s›k rastlanan klinik görünü-mün egzama ve impetigo benzeri lezyonlar oldu¤u; yüz tutu-lumunda ise rozasea ve lupus eritematozus benzeri lezyonla-r›n geliflti¤i bildirilmifltir (1). Yüz tutulumunda papüler ve püs-tüler lezyonlar›n yan› s›ra topikal kortikosteroid kullan›m›na ba¤l› geliflebilen eritem ve telenjiektaziler bu olgular›n roza-sea tan›s›n› almas›na neden olabilmektedir (4). Bizim olgu-muzda da kolda egzama benzeri lezyonlar; yüzde ise eritem-li zeminde rozasea benzeri papüler lezyonlar izlenmifltir. Lez-yonlar›n topikal kortikosteroid kullan›m› ile art›fl göstermesi, koldaki lezyonlar›n tek tarafl› tutulumu, yüz lezyonlar›nda ise sa¤da al›ndan malar bölgeye uzanan eritemli s›n›r›n izlenme-si tinea inkognito tan›s›n› düflündürmüfltür.
Hergül ve ark.
Tinea ‹nkognito Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 60-2
Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 60-2
61
fi
fieekkiill 22.. AAll››nnddaann bbaaflflllaayyaarraakk yyaannaa¤¤aa ddoo¤¤rruu lliinneeeerr bbiirr ss››nn››rr oolluuflflttu u--rraann eerriitteemmllii ppaappüülllleerr
fi
fieekkiill 11.. YYüüzzddee yyaayygg››nn eerriitteemmllii zzeemmiinn üüzzeerriinnddee ppaappüülleerr lleezzyyoonnllaarr
fi
fieekkiill 44.. SSDDAA bbeessiiyyeerriinnddee TT.. ttoonnssuurraannss kkoolloonniilleerrii fi
Tinea incognito olgular›nda en s›k izole edilen ajan›n T. rubrum oldu¤u bildirilmifltir. Bunun sebebi T. rubrum’un dünyada en s›k rastlanan dermatofitoz etkeni olmas›d›r (1). Li-teratürde T.mentagrophytes (1,5,6), Microsporum canis (1,4),
Microsporum gypseum (1,7), T. violaceum (1,2), Epider-mophyton floccosum (1) izole edilen olgular da bildirilmifltir. Romano ve arkadafllar› da (1), yapt›klar› çal›flmada en s›k T. rubrum’un izole edildi¤ini bildirmifllerdir. Olgumuzda ise mikolojik kültür sonucunda T. tonsurans üremifltir. T. tonsu-rans s›kl›kla saçl› deri enfeksiyonlar›na yol açan antropofilik bir dermotofit türüdür. SDA besiyerinde pudra benzeri, kadi-femsi görünümlü, daha çok beyaz, soluk sar› tonlarda veya kahverenginin tonlar›nda üreme gösterir (3).
Tinea inkognito, olgumuzda da oldu¤u gibi s›kl›kla potent kortikosteroidli preparatlar›n topikal kullan›lmas›yla geliflmek-tedir (1,2). Literatürde hidrokortizon (8) içeren preperatlarla ve pimekrolimus (9) kullan›m›yla geliflen olgular da bildirilmekte-dir. Uzun süreli topikal steroid kullan›m›n›n yüzeysel mantar enfeksiyonlar›nda klinik tabloyu de¤ifltirebilece¤i ak›lda tutul-mal›d›r. Öyküsü, klinik görünümü nedeniyle tinea inkognito düflünülen hastam›z ulafl›labilen literatürde T. tonsurans’›n etken oldu¤u ilk tinea inkognito olgusu olmas› nedeni ile su-nulmufltur.
Kaynaklar
1. Romano C, Maritati E, Gianni C. Tinea incognito in Italy: a 15 year survey. Mycoses 2006; 49: 383-7.
2. Hay RJ, Roberts SOB, Mackenzie DWR. Mycology. In: Burns T, Breathnach S, Cox N, Griffiths C, eds. Rook's Textbook of Der-matology, 7th ed. Oxford: Blackwell Scientific Publications 2004. p. 31.38.
3. Summerbell RC. Dermatophytoses and superficial mycoses. In: Murray PR, Baron EJ, Jorgensen JH, Pfaller MA, Yolken RH, eds. Manual of clinical microbiology, 8th ed. Washington DC: ASM Press, 2003. p.1798-1819.
4. Gorani A, Schiera A, Oriani. Case report. Rosacea like tinea in-cognito. Mycoses 2002; 45: 135-37.
5. Sanchez-Castellanos ME, Mayorga-Rodriguez JA, Sandoval-Tress C, Hernandez-Torres M. Tinea incognito due to Tric-hophyton mentagrophytes. Mycoses 2006; 50: 85-87. 6. Pustisek N, Skerlev M, Basta-Juzbasic A, Lipozencic J,
Marino-vic B, BukMarino-vic-Mokos Z. Tinea incognito caused by Trichopyh-ton mentagrophytes: a case report. Acta Derm Venerol Croat 2001; 9: 283-6.
7. Romano C, Asta F, Massai L. Tinea incognito due to Microspo-rum gypseum in three children. Pediatric Dermatolgy 2000; 17: 41-44.
8. Aboud KA, Hawsawi KA, Alfredly A. Tinea incognito on the hand causing a facial dermatophytid reaction. Acta Derm Vene-reol 2003;83:59.
9. Crawford KM, Bostrom P, Russ B, Boyd J. Pimecrolimus in-duced tinea incognito. Skinmed 2004; 3: 352-3.
Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 60-2 Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 60-2
Hergül ve ark.
Tinea ‹nkognito
62
fi
fieekkiill 66.. TTeeddaavvii ssoonnrraass›› kkoolluunn ggöörrüünnüümmüü fi