2nd Interna onal Mediterranean Science and Engineering Congress (IMSEC 2017) Çukurova University, Congress Center, October 25-27, 2017, Adana / TURKEY Pages: 370-370, Paper ID:174
370
(*) Corresponding author
Çukurova Bölgesi’ndeki Zeytinliklerde Yaprak, Ölüörtü
ve Toprak Karbon ve Azot İçeriklerinin Mevsimsel Olarak
Değerlendirilmesi
Burak Koçak
1*, Cengiz Darıcı
1Özet
Karbon (C) ve azot (N) içerikleri toprak verimliliğinin en önemli indikatörlerinden ikisi olup küresel iklim değişimini önemli bir biçimde etkilemektedir. Bu iki elementin oksitleri (CO2 ve N2O) sera gazlarının ana bileşenleri olup farklı ekosistemlerdeki C ve N döngüleri kamuoyunda hızla artan bir öneme sahip hale gelmiştir. Bu çalışmada Çukurova Üniversitesi Kampüsü’nde iki farklı alanda (tamamen doğal haline bırakılmış Uzaymer Zeytinliği ile tarımsal üretim yapılan Zeytin Gen Bahçesi:ZGB) yetişen zeytin ağaçlarından (Olea europaea L.) Kasım 2013 ile Ağustos 2015 dönemleri arasında 3 ayda bir yaprak, ölüörtü ve toprak örnekleri alınmış, karbon ve azot içerikleri belirlenmiştir. Uzaymer’deki yaprak karbon içerikleri genelde her dönem ZGB’den yüksek olup aralarındaki fark anlamlıdır (P<0.05). Bu sonuç Uzaymer’deki zeytinlerin ZGB’ye göre daha yaşlı ve taçlarının daha gelişmiş olmasından kaynaklanabilir. Ancak ZGB’nin yaprak azot içerikleri NPK gübrelemesinden dolayı Uzaymer’e göre genelde her dönem daha yüksek bulunmuş olup aralarındaki fark anlamlıdır (P<0.05). Her iki alanın ölüörtü karbon içerikleri genelde birbirine benzer olup aralarındaki fark önemsizdir. Ölüörtü azot içerikleri her iki alanda mevsimsel olarak değişmekte iken karbon içeriklerinin tüm çalışma boyunca dengede kalması ölüörtünün toprakta zor ayrıştığını çağrıştırmaktadır. Ayrıca, her iki yılda, en düşük yaprak ve ölüörtü karbon içerikleri yaz mevsiminde belirlenmiştir.
Öncekiçalışmalar bu sonucu desteklemekte olup yüksek sıcaklıkların fotosentezi inhibe ettiği bildirilmiştir.
0-10 cm derinlikteki toprakların karbon içerikleri her mevsim Uzaymer’de ZGB’den yüksek bulunmuştur. Bu durum ZGB’de uygulanan geleneksel sürüm (Goble) ve ölüörtü girişinin az olması ile açıklanabilir. Günümüzde
tarımsal uygulamaların neden olduğu bitki-toprak ve mikroorganizmalardaki değişimlerin yaprak, ölüörtü ve
toprak karbon ile azot içeriklerinin mevsimsel olarak ölçülmesi ile ortaya konabileceği bu çalışma ile bir kez daha gözlenmiştir. Bu çalışma Çukurova Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından (Proje No: FEF2013D42) desteklenmiştir.
