T T - T
o& 3 2
oKULTUR SANAT
YÖNETEN: BÜLENT BERKMAN ’
MilliyetÇarşamba 8 M ayıs 1996
Tamer LEVENT
AFİFE Jale Cumhuriyetin ilanından önce 1918 yılında Darülbedayi’ye kabul edildi. Bir yıl kadar provalara katıldıktan sonra, ilk kez 1920 yılında Apollon Tiyatrosu’nda “ Yamalar" oyunu ile sahneye çıktı. Bir hafta sonra Tatlı Sır oyununda ilk perde sonunda, tiyatroda bir Müslüman kızının sahneye çıkarıldığı gerekçe si ile salonu polis bastı. Afife Jale kaçırıldı. 1921 yılında da baskılar nedeniyle Darülbeda- y i’den çıkarıldı.
• TOBAV1N YAPISI
TOBAV 1981 yılında kuruldu. Kurulduğu yıllarda Türkiye’de sivil toplum kuruluşlarına pek sempatik bakılmıyordu. Ankara’da telefo nu bile olmayan, küçük bir binada Türki ye’nin kalkınmasında sanatın önemini günde me getirmeyi, bunun verimliliğe katkısını, sa natın gelişmelerinin planlanabilirliğini, kal kınma modelleri içindeki yerinin önemini, ge lişmelerinin sürekli ve katlamalı olması için ortak istek ve idealler besleyen, ortak sorumlu lukta umutlu, aydın insanların biraraya gel mesiyle kurulmuştu. İçinde bulunduğu maddi zorluklara karşın, aydm oima bilinci ve coşku su ile pek çok iş yaptı TOBAV. Parasızlığı hiç bir zaman, her şeyi engelleyen en temel unsur olarak görmedi. Projeler üretti, yokluklar içe risinde insanın zenginliklerine dayalı varsıllık lar yarattı. Bu sayede de büyüdü, gelişti. Ola maz denilenleri olur hale getirdi. Bu tutumuy la dünyadaki benzeri kuruluşlardan hiç geride kalmadı, onların üyeliklerine kabul edildi. Gerçekleştirdiği her işi, insan gücü, emeği, ze kası ve fedakarlıklarına dayalı olarak başardı. Ulusal ve uluslararası başarılar elde etti.
T
O B A V ’ın Ortaköy’de inşaasına başladığı Afife Jale Sahnesi, yaşama
aeı
geçm ek için sanatseverlerin desteğini bekliyor
Afife Jale Sahnesi henüz inşaa halindeyken görülüyor
Çağdaş bir kültür hizmeti
Y A K L A Ş IK altı aydır İstanbullulara adrese tes lim hizm eti verm ekte olan Es K ulüp’e festival bilet leri için de başvurulabiliyor. H erhangi b ir ücret ödem eden üye olunan Es Kulüp hizm etlerinden yararlanm ak için, telefon ederek istediğiniz sine ma, konser gibi sanatsal etkinliklerin biletlerini sipariş verebiliyorsunuz. Es Kulüp daha sonra biletlerinizi adresinize teslim ediyor.(T el: O 212 232 41 46)
TÜM dünyada sivil toplum kuruluşları, dev letin küçültülmesi, toplumun devlet yönetimi ne daha aktif katüımmm gerçekleşmesi, bü rokrasinin azaltılması doğrultüsunda, hızla ö- nem kazanıyor, işte, 20. yüzyüın en büyük zir vesi olarak adlandırılan, Habitat n İstanbul;
bu sivil toplum kuruluşlarının zir vesi olacak! Türkiye yaşadığı çeliş kilere karşın böyle bir zirveye ev sahipliği yapacak. Bu da bizim na- sü bir mucizeler ülkesi olduğumu zun en açık göstergesi! Türki ye’nin nasü sıçramalar yapabilece ğinin de göstergesi. Sivil toplum kuruluşlarının devlet yönetimine katkısına alışkın olmayan Türki ye, Habitat’ı gerçekleştirmeye ta lip olurken buraya katüacak sivil toplum kuruluşlarının dokunul mazlığını ve özgürlüğünü garanti
altına almak zorundaydı. Birleşmiş Milletler’in öne sürdüğü bu şart Türkiye tarafından be nimsendi. Peki Habitat bittikten sonra ne ola cak? Türkiyeli sivil toplum kuruluşları bu top lantılara katüdıklarına pişman mı edilecek? Yoksa Türkiye’de de sivil toplum kuruluşları, dünyada sahip oldukları önem derecesinde be nimsenecek ve gelişmeleri özendi
rilecek mi? Yani bu bir yaşama bi çimi olacak mı?
I AFİFE JALE SAHNESİ
AFİFE Jale Sahnesi, TOBAV’ın, ilk kez Türkiye tarihinde bir sahne inşaatını göze almasıyla toplumla tanıştı. Beşiktaş Ortaköy’de bir sembol inşaat olarak tamamlanma yı bekliyor. Beşiktaş Belediye-
si’nden, inşaatını bitirmek, sonra Afife Jale
da 10 yıl kullanılmak üzere kiralandı. Bu TO- BAV’m, Sanata Evet’in gereklerini oluşturmak için öne sürdüğü temel ilkelerden birisinin gerçekleştirilmesinde, üstlendiği öncülük göre vi idi. Binanın isminin konulmasında, TO- BAV’m zaten akima koyduğu ismi, Enka Yöne tim Kurulu üyesi Eşref Denizhan daha önce seslendirmiş, üstelik “aman şu ismi bir an ön ce koyalım da bir aksilik olmasın” demişti. A- maç, 27 Mart 1996, Dünya Tiyatrolar Günü’nde açmaktı Afife Jale Sahnesi’ni. Tefriş işleri için 20 milyar bulunamadığı için açılamadı!
K onservatuvar mezunu olup da devlet öde nekli kuramlara girememiş sanatçılarla çalış malar yapmak, Türkiye’nin içinde yaşadığı dö nemlere tanıklık yapan sanatsal üretimler i- çinde olmak, yeni iletişim anlayışlarıyla oyun lar üretmek, yazarlarla, oyuncularla, yönet menlerle çalışmalar yapmak, burasını bir top lumsal duyarlılık merkezi yapmak istiyor TO BAV. Sahnede, yaşamda, evde, işte, “Rol Oyna- ma”nın önemli bir iş olduğunun anlaşılmasını, bunun insanlar için bir anahtar olduğunu, ça lışmalarıyla yansıtmak istiyor. TOBAV, Türki ye Cumhuriyeti’nin ilelebet payidar kalabilme si ile, bu sahne inşaatının tamamlanması ara sında sembolik de olsa bir ilgi kuruyor. Bu ne denle bir toplumsal dayanışma sorumluluğu da bekliyor. Bir gecikmiş coşku ya da olması gereken mucize! Örneğin, geçtiğimiz 27 Mart 1996 Dünya Tiyatro Günü’nde, TBMM’de ilk kez 27 Mart nedeniyle kültür ve sanat konuşul duğunda tanık olduk. Yine burada, Aydm Mil letvekili Yüksel Yalova, Afife Jale sahnesinden ve öneminden söz etti! işte, hiç beklemediğimiz zamanlarda bu ülkede neler olabileceğinin bir örneği! Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, TBMM’nin üyeleri, Afife Jale isimli bu sahne inşaatının bitirilmesine sahip çıkarlar mı aca
ba? Habitat n sırasında da, parlamen tosuyla dayanışma içerisinde inşaatı tamamlamış bu sahnenin önemi, dün yaya anlatılamaz mı? Hem sivil hem resmi! Kent yerleşimlerinde sanatm birleştirici unsuruna Türkiye’nin ver diği inanılmaz önemi böylece semboli ze edemez miyiz? 21. yüzyıla şaşırtıcı bir hediye olmaz mı bu? Mucizeler ülkesinde hiç de zor değil aslmda! Keşke olabilse! Böylesi olumlu bir örnek bu ülke insanına da biraz da umut verir.
WÊÊÊÊÊ^KÊ
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
