&
İbrahim Necini
Tarih Edebiyat Dersleri 1338 Cilt : 2. sayfa : 141-169
Hayatı siyasiyesinde Kemal bey tam bir vatanperverdir. En büyük en muhataralı ihtilâlciliklerinden en küçük en basit hide- matı vataniyeye kadar her işe atılmış, meyli tabiîsi her şeyden ziyade edebiyata müteveccih iken, efkârı siyasiye ve hissiyatı hürriyetperveranesi uğrunda temayülâtı edebiyesini bile fedâden çekinmemiştir.
*
* *
Gerek asarı ve gerek üslûbu iDbarile Kemal bey tarih ede biyatımızın en şayanı dikkat bir simasidir. Kemal iki büyük mü- cedditin Şinasi ile Hâmidin • kendi dediği gibi - bir hattı ittisa lidir. Fakat bizzat ta müstesna bir müceddit, mümtaz bir hüner- ver, pürheyecan dehâyi vatanperverile intibahı umumîi edebimizin en büyük müessisi olduğu teslim edilmiş bir üstattır.
* * *
Şinasi mektep’i teceddüdünün bu üstat müstesnası, kudret ve kuvvetile etrafında büyük bir muhiti teceddüt uyandırdı.
Harekete başlayan gençlik Kemali rehber ve üstat olarak tanıdı kudemaperestanın havf ve ihtiraz ile memzüç, gençlerin hürmet ve tazim ile meşbu, hem sinlerinin hayret ve takdir ile mail tebaiyetleri önünde Kemal bir harikai medeniyet ve edebi yat gibi yükseldi.
Bir kitlei manidar teşkil eden efali siyasiye ve akvali edebi- yesile gençlik cereyanlarının baş'na ğeçmiş riyaseti teceddüdü bihakkin deruhte ve ihraz eylemişti.
Vefatından sonra, isminin telâffuzu bile memnu bulunduğu halde avam ve havas arasındaki şöhret ve nüfuzu asla muhtel olmadı.
52
Mevcudiyeti edebiyesi, tarih edebiyatimızın, hüviyeti şahsiyesi tarihi teceddüdatımızm daima mühim ve müstesna bir simasidir.
* * *
Kemal, Şinasi ve Ziya Paşa ile Hâmit ve Ekrem arasında bir hattı vasıl çizmiş iki teceddüt neslinin de en parlak ve en
Müsellem sıfatını ihraz eylemiştir.
En güzidelerden, halk tabakasına kadar yayılan şöhretile Ke mal bey eslâf ve ahlâfının fevkinde müstesna ve âdeta mucize- nema bir mevcudiyet ihraz eylemiştir.
İbrahim Necmi
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi