Küreselleşme sürecinde iletişim

Marmaralletrsim

sunnciN'Dn

"

,,

.,

,'

I#i1l'r5ln['rlJ,'ffi;:;.,i3fii;i*;

''

3=gg.[!p.p$sMnil

::'

;m*]*:lh*Blfri';*1tt-if,nfi'SiM*','''

.

..''

'''

: ;

_{ot t"noini}

_{gdsteren ve ktiresellegme}

---l-',:

-r'r'.

_,

;.,'.

_i'

_{" .'}

olarak tanrmlanan

bir

eweye

tan*-,,

,,

,''; ,,,,,,,

',

''''

:,,

'::

hk etmekteyiz. Ktireselleqme

siireg-,, _^ pe1giMON65xx"':': ':.r.

,,,

::r,:,

den

defigtirmekte ve

bu

_FezPEe-\

:.-- I

-

_:

_...

_:

_,

_{,1, ,,,} ..',',

.

,,,i

ii,i

tizerindeki ti.im

canlla1n

gelecekteki

:''.'''''...l:...'''|:]:::;.:

C,euirehr;,',CemP.EKM l.,p,'r*, _{l.--...'...:;.:'''.''...'i...:.:.'.''}

''..

Vizft

ki,

Anthony

Giddens'rn

i "

'-'

',,,

:

:,

' '

'iiizerine gbt< tar edilen ama ne

oldu-::

:r

:

:: ::::i _':::::

_,',

,',,

' , ,,,

_{[upekanlagrlmamrg"}

birkavramdr.

' ''

''' ,,.,, ,',t,.,,1..;,::;::.;. ';,;,':::: :

'

:r

,'

,:

',

_,,,:::i:

:

::

'i', :

_{Ki,ireselleqme,}

galdaq

ya$amln

' . r

'.:

.,: ,.,.: _{,', ','} - t.

.

i,i,,'

.

_{ekOnOmi, UlUSlafafaSf}

iliqkilef,

tOp-'

,, ,,, ,:

,,

,.-

.'.'

,

',''

:.:

'

lUm, SiyaSet Ve din

gibi

pek gOk

Un-.'

:'

'

... .,,

:

.,

:'

',.

i,

'::

surnu-etkileyen

ve bunlardan

etki-'.''''..'''':....:..';'';;.;...:'

: '

,,,,

,'.

,'

.

''

::

::::

'j :: :

_iletisimin

_ve

iletiqim

teorisinin

rolti

* oriiiiai medn:

p;;i

MoNcE, :Com- konusunda

bildiklerimiz,

ktireselleg-*noi.ari"i. St tcroie*,iand.,nrocestes me hakkrnda bildiklerimizden de az-in Crouuttlitioni:,:ioiimtl bf cotrt$u. _drr.

riiiition;'' .lutuaur' l'9t9E' *ol; 4E(4J:

r+2^r5s; Qeviiini1,,,1ur1n

jz.1i..ilfll

_{Tabii, kiiresellegmeyi} yeni bir

ol-'tff

_l,;Y;i:f;

_il;ffi

_i,trl8rYf

''l*""'i#"AHf

il'tr,1bt3,}jtfrl*ii"jil_

l.

_of;;r,;ofcn

_{inon.ut;U6un:lt";}

qrlngenin

ilk

rErklannr

15' vtizvrl

J"iun,r,frv,iliElEllrrili'i,,it,,iir'drt.i

ionlannda kapitalizm ve

moderniz-r;hiversitesi Annerbeig iletiiim, Ensti. mi yilkselige gegiren adlmlarda

bul-rrisii.nde Drofe'dr

,* Jir*".iptogr"",t-

maktadrr

(a

62).

Kilminster

(1997),

rn

i*r"itoo,',Kiifgseile$me,::vi:ilerilqr

Turgot'nun

1750

yrlrnda

" zaman,

iiuurin",,*urrqmaanni,,',oiiuikle

ileritim

_{Simdiye dek igine kapah bigimde}

ya-ugl-' v" cisull;ide:l!gti$in:,:l,il$'oloiiliir _{SamrS olan}

_uluslal

giderek birbirine

ri bafltarnrnda'furduilm.e,:F,jldF.BuTlTllt

_{yattaqtrnyor"}

_{(s. 257'deki ahntr)}

di-l"::lil'.;:u].uul"'u":i,;1'";,tiuiTr',ll"llt

v"

vuiatgtna

dikkat geker. 2,5

v1.z-:f

li tl,li

L Jff

i*l[T:

Xl;||fi

*I',ll'i

;f;

_i

_*."

*"

! iizr em re n e n b u siiree, artrk

;;,*'.;ffi

;E';,'df;i;i.liiil'l5;ilf

_iffi

_ii:,Hffi

_i?ff

_ii'Jft

_{l',1"dlil'd'1}

i*n y*4.

_{66*.,g;.;,U***"i'0oi""*i}

"-

bette,

19.

yiizyrfin

ve

20'-y-tizytltn

;i

,friti+ii"t _{narurcsi....R$to.:itieviiyon}

ilk

yansrnrn dnemli sosyal

bilimcile-.b:6lumli...:...::]'...';'''.;.;.'.'''.'.:::..:::rininbirbijli'im

'armnrailetisim

ydnelmigler ve diinemlerinin _{toprumsal sorunlanna}

_iligkin

_gegitli garrg_

TdT

vapmrglardrr.

orne[in,

olrutei.'*

-trqTaj'i";ij;;."

ve

krltiir

tizerine _{teorileri, weber'ii_ (197g) rasy-onelleqme ve}

btirokrasi hakkrn_ daki gdrtigleri ve

_yT.T

_{ttgzzl (upiigttznve}

_srruf

miicaderesi teorire_

rinin

hepsi kiiresel, evrensel_baktg

_ui.,iurru

_{sahiptir. Sriztin}

krcasr, ktire_

sellegme _{yeni bir kavram}

_degilcliii

'

Bunun yanlsra, _{ktireseilegme iletigim}

_bilimleri

alanrnda gahqan _{arag_}

trrmacrlar bakrmrndan da yeni bir konu

_{d.EiiJir.'Bi[ot?"rr"khgrmrz}

krireseilesme ile

vakrndq

irierili-tr"t$lt

_giirffi

fiffi"

eurrs,nur, yup_ m r gl ard

rf

(srnrrciiesi

";

rdi;

k ;r

lf,..t

"r

p., y a.ri zm, m ecrya o.r ayl an, ktiresel vavrn

a'rart

ve _{yayrncri,u orgtitre.i,}

_{qg1iffii$riii u."it"rigim,}

vb.). Ancak tru atanti.oa

_E.ttsr.

_yiii'riid8.r

_{rc"Eil.ii"ii'ir-i}

il""u"r

cttili

iize-re stiz konusu _{aragt'marar gcnelde ktiieser}

_{bi;;;,k;ii'orrinoun}

yoksun_

durlar' Asrrna

_buktl$?,

_uu

_itantaioi

_gurqr,g

pek gok birim _{adamr artrk}

meslektaqlannr tizellikre kiireser

t.muia,

rireri,ioc yoguniufn,oyo ycinerr_

m ek tedirler. orne

_fin

B o yd- Barre

;

lluett;l;;iil;fr;'

_iil'is,,n

ar an r n, n

simdive degin

baiit bir

"in.Jyu---"r}ar1'r

_{d$;d;ii"ii.*"orgini}

ve

artrk uluslararasr

r.eqyr

drErnda

ttii"r"r

t*"d;dil;!"nis

ui,

agrdan

!111l.

*

I

gerektifini- rine i tirm ri _$

tri.

-rfi

;;?i

;,

₈

_i:?S;in

is

t

iletieim

araq[rmalannrn _{ktiresellegme ile yeni bir}

a$amaya giiOiglni grizlemler_

ken, Ferguson ve G_ording'(

_{1995)'r.tiiiu*r}

_{araEtrrinat-ann'ulusar}

gerqeve_

lin-9.r.qpl grkarak ]k_ureiei

sivos"t

"lonomiyi

ve medya sisremlerini,,

(s.

_Xiii)

_{kapsavacak bisimde}

"e;"1$i.;il;.;;;;#

il#io'.

durmakta_ drr.

Bu ve bunun _{uibi galnrara rafmen, iletigim}

ara$trrmacrran arasrnda

k iiresel vi zvo na sitrip gai' _Em

"r

*

?ffi

il

t uf iir. u

*i^

_"iir.

"

i ug turm ak ra_

d rr. Geri karanla'mr

z,'rtir"i.rGir.

i,*"r;q;i

_{y;lj.y.;i',"pri}

verrn eye

baghyoruz. _Giiniimtizde

_uirgol

_diiir

_{oJu.t r.ur.r"iiJs*e}

s"tire.inde son

yirmi yrl

iqinde _co.k,

_sayrdi

_tin.mii

_{Jegr$rmrn yagandrlrnr}

konusunda

hem

fikirdir.

_Hurielf

_{e gbre, iin ceiik}

_[;"dr$,t

ir.fi

lf."

i"?ri

t

balr m h

hli

:lp:l

breimoe. "yo[unla6makta" _ve

;'oerrnt"grlil;,riJ.

_iiinci

olarak, enlorm asyon teknolojisi ve enform asyon

or"ri,

i,

oildinliem

oloj inin

ve dtiqiincelerin vavrimasrncra (ve

diiirvanln.livlfi.cglrafyasrnrn

_{degiE_}

mesinde)

_{havati bir ror}

_{risd.nin.r.l"Jii.}

_ugiiftiisti,

b-u g6fqmeter top_ lum lararasr

biErm''grn

_;

fi

_i

_;;t;fi'n,

_r,-r.lam

_{ak tadir.... Dcirdiincii_}

s.ti,.bdylelikleienzeri

_glglvan

_{ve dtirekli geligen, ,,ktireser sorunlara,,}

iliqkin bir

biling... ve.rek bir-"insan

_{top1"i"fioni;'.roii", o"igusu}

olug_

maktadrr. (ahntr Clark'dan, 199i.,

s.2b)

Belki

_{bundan da rinemlisi,}

_go!u

_{dtigi.iniir yagadr[rmrz driniigtimtin}

al_

grlanamayacak-biiyiikluktg _{v9'sg-ri d<;ntilemez}

nitetilte oldulu

gcirtigiin_

dedir (Barnet

&

cavanag.tt,

ti9+7

n"u..tr!r1",i

_{irqgzii"'oedili}

_gibi

"dtinyarun teklegmesine do!ru gidigar, ne

sciytenirie-.tilrilin,

_{ne yapl_}

lrrsa _{yaprlsln, iunanslzOrr (s. 2O).}

Marmnrailetigim

Gerekbireysel,gereksemeslekiaErdanbizler-iginbod.'ll6nemtagr-n^,r-.ti,

io;;;

d""Eti.i"t,

galEma alanrmrzr da kiiresel

bir

baktE

agt-ilil;E;thJitt't'iii,

g"t.iginl

i$aret€tmektedir' Bu gok

iinemli

bir

i;ffi

t

rTt"tti

iltiir*tue$me

I ergevestndeki

fikir

ve ko nul ar, geleneksel

uzmanLk alanrmrrrn

;#ffi;t

usp*'

entelektiiel E?p-lTlz13en5f9tryek ve akademik

ilgimizileiiiti*"r.

iqin yol eosterici otaUitir' Bu-do[rultu-da, iletigim yaprlan

"."tti^t'.Ef.ii

tirl.in'0"

tEmelenen.iig.ktireselleqme

di-namiEinikrsacaincelediktensonrastrurlar,gapveilgikonulannageri

d6niii

incelememizi sonuglandrraca[z'

Kiireselleqme Ye iletiEim

KiireselleEme

,,Kiireselleqme en genel ve tartr$ma giittirmez ifadesiyle .

.

. diinya

genetinde toptumtai.

Ftiiitirr"i F"ty+lg-"e

birey.ler arasrnda hrzla

geli-3;; ;;;

is

ir

_vqj'i'

t*s'

ri51 _i15*'..t' ie im

leridir"

(romli

ns o

n'

19e7'

il'iiOll ".v;R""#i;;"l"|

t

rggZi

s(rzlerivle ktireselleqme

biiti'in bir

Oiii"V

^'Ji.i.ilrin,,

tiii"i"i

inr otif

rt

durumu n u

if

ade etmektedir.

AralarrndaAnthonyGiddens,DavidHarvey'RolandRobertson'

Em anuel W utters tein'

ti"

lrf

"fi"

*'W

aters

gibi

isimlerin -

bu.lundufo E.ok

s ay rda di.ig

iiniir,

t on^O ti n.

ta"

_l"S t-'t1 tlirese!9S-ry.e te orileri'geltstilpiS^

i,-i#: B;

ilil$;il;'M;h;ri

ri4cluhan

(re .6T,

Iarold.

Innis

( 1 e5 0,

l95l),

ve onlarrn

""Jtiiii-i"*ii

Mumford'un (bkz.

Carey'in

l98l

tarih-li

modern medya

t""tititi"

tijkenleri

konulu analizi) teorilerini temel al-makta ve boYutlandrral-maktadr'

Btittin bu araqtrrmacrlarrn gahgmalannda bir biEimde vardrklan ortak

sonuE.

kriresetteqme;i;-iti;i

Lti.ii

olarak iig

dinamifi

saptamak

olmug-tur. Bunlardan

binncisi

zamah vc uzaml alsrlayrsrmlzdaki kokten

d-tgi-;il

ff

^

iki;;i;

i;

;ii;;;ffi

"1i't

1'"n"*1

vitv)

v

d I u _v

I

I

g,gt iq'

:

ry::'-"I

li

-iinqli..

Ug1inctis1i is'e. zaman vc uzam icinde veni

dizilimler

ve yenr

ya-prlanm alan Oo gur;n-,' oif,yl o" n

y.tina"ti

Erkan lm as r

kavramrd'

(disem -^beddedness

of events)

(l).

Z:tmanve uzamln srkrgmast. insan olmak diinya i'izerindeki

konumu-muzu zaman

u"

urr-r

g"rq.;ii

iEinde algrlayabilmektir. Fiziksel, sosyal

;;il;,r'i;r.f

O"neyiniferitit

hgmqn hei zaman ardrqrklk, andaElk ve

"rruru-nttttk

bakrmianndan kendilerine

ve birbirlerine goreli

bitgl{q

_3;

i]il

il;;'t^vtrtiru.

e,rdr grkhk bir.di zi olayrn zam an siirecinde b

irbirini

ior.ip

Li*.'tiii,

andaghk iki.v.eya daha fazia ollYrn

_,ulll

_Tdu

meydana selmesini. eszamanhift ise

iki

veya daha fazla olayrn beraberce

geliqme-ilni ifu,l.

etmekledir (Monge

&

Kalman, 1996)'

Tarihsel

olarak

zarmaLn ve uzam

birbirleriyle dofrudan balrntrhdrr;

,,ne

Marmara

lletgim

egzamanlt olavlar doErudan kigilerin _{iginde bulunduklan gevre ile}

slrur_

tandrntmrgtrr.-Ancak-bazr Lurim_c,tan'n

_{!-o-d$iffi;H;ilan}

ve uziun arasrndaki

iliski,

_{20. viizvrtda. diinya raiilrinife}

Ofia dnc"

goriilmedik

l',*i9*t#'il,5,"*ff

ilu;._o"nt;c-rkbir6),'i$d';#;""uzamay-ffi5r'i.H[,*ri]f

*$;fr:a-'**fi*{t?**+lHt:

. -

_ba$lamrs Zaman-uzam _ve

s*rqlasr

stireci

Ig.

yiizyrlda_mekanik saatin icadryla

I 9. yiizyrtda

d"l.:llill.r.

_glq"

_Airirnr*i,i.

loiri^,i,..iry]l

::T,T-i!lYt

(Beniger'.1986). siireg, geqtilimi

z

yizyrtdayenr ura5rm ola-naruanyla donanan insanlann gqnyq

iiSirinadgd";A;;

_{bir stiratle} yer deliEtirebilmeleri _{sonucu daha da hrz kaza-nmrEtrr.}

Aynr

zamanda,

iletisim alanrnda birbiri ardrnaJaprlan

b;i"r#;;'#i#Jet

_itettgtmi

anl*

bir i5 hal.ine d<iniistiirdii

gunrat.niartaJ;:il'#;;iiU?fi

!.'#Hilru:y#ff

ilil'*,il,";

P:tt:.y9.ru"masr

ve. geneilesm.."i.

k.snh;;;ilit'rlio*n

_ur^,

a$rnorrmasrna yol aqmaktudrr.

_{Kalabar* yolrardi}

_yorJutteaen

rrerte_ sin

bildili

gibi, _mesafe.

_{,rrrlll l"}

_{k.d-;;;A,ka;iiitigin.}

nur.lu_

ra-k,tilq _{tilmeye.baqlanmrsur. Wa@rs}

rn (

lq?i

)

5l5.iff;,

;iograri

mer_

t<ezter _{araslndaki zaman krsalorrga uzam}

kiigiilmekrcdir. _{Fizil<sel anlam_}

da birbirine _{uzak noktalar}

_{araspgrtg:b."gt_'ili?TJ"}

grioitg",

orurn

da tamamen

'yok

_{olmaktadrr"' ts.}

_{e:1.'eii-uakimu^ii.tJrn.gin}

nong

Kong'un Ingittere'den Cin'e gegmesi

v"il

il;i;

_K"dui,'g,o,

_rn.oyu

olaylannr. (Karz. I 980) _{dtinyan rn ayrr ayn'nokurlaiinaaili?ieyen}

rrrs*ta_ rrn. astrnda aynr yerde olduktan

_aitam;a

g;il;,"Jii'ntli...,

_,o,n*

dlrmlen

eszamanh _{hale selerek yerel zamai'yok}

oGaka-#arunOa

_{iteti_}

gim uzamdaki btjl

iinme6ri

orradan talOr rm iknO,r-.'

ili#ui'Ou

ei,rij n

ii,

bir

gerseklikren _{sok zihinset}

_bi,

_{a.;ti;;;ifi;;gi.ii"i"doz,}

wu,"rr.

Son _{gahsmalannda Giddens (}

_l99jl

$r999fle_;meyi ,,uzakran eylem,,

diye ranrmlamaktadrr. Ancak _{Scholre'nin tf S96j}

it,riisiinJgdre,

kiire-selleqme, bdlge v_e- mesafe kavramlanndan _{annmr! yeni bir}

sosyal alan

yaratmakmdrr..' _Kiireser

_iligki

_higimreri

_an*

uzai

i;;;i."

_birbirine

ba!layan srnr16tesi _bagtanbiar

_d€!ia

;;r;r.i;;;

_;;

_#ii'ri

mer<anrar_

dan

balrmsrz

olusum-lardr

_r.

Ku.A;ii;$;;,.l,iiri*in"i?

Trurur,,,

u"

"orasr", "uzak" ve-"vakrn". ',drgansr"

_{v.j'iEerisi':,}

_yurtiqi,,

ve ,,yu.tdr_ gr",

"onlar"

ve

"biz"-gibi birbiriyte

iligkiti

i""iirr,i-,,iiii"mtanmasrnr

her zamankinden dahi qetrefit

t'it"

g"i.r,fi;.

_ii?ilri-""

._^l(!rgs-e]

biling

ve diiEiiniimsellik.

Roberrson

(1992)

ve

Giddens

( I

990.

I 991, I 994) kiireieilegmenin

itinci

_tin.,

riiin#

_ili

_ni

r.itreset Drrng ve ou$unumselllk kavramlanyla ifade

etmektedirler.kiiresel

bi-linE "diinyayr tek

bir

mekan olarak gd,rme gap,

u"

_{ioEunlogodur,,}

Marmara

llet$im

bertson, 1992, s. 183). Bununla

anlat

mak istenen "gittikge

kiireselle-;;1;;'dii;t;a;

yaEamsal. toplumsal' etnik, bdlgesel

ve

harta kigisel'

&;;il";il'd;

gdtiimesi olgtisudur"

(Roberson'

1992'

s'

27)'

Dii.sii-;il;;iiik

ise";;plirmsal

vajam eurenini iEten ve drgtan kuEatan

bilgi

;.,-;il;;,.ijt.cln

biiti.inlevici

bir

parsasr

btqf]ff:+

kendini hem de

il;'ffiil;;;;t

yeniden vaprlalidrrmasrnt" (Giddens' 1990'

s'

15-ft;

ii;;;;;ki;dii.

ouqiiniim'sellik, "toplumsal denevim.lerin' bu

de-i"i'itiiGi"

iiisldsiirekli

-e.kan

bilgi

rqr!rnda

tekar

tekrarde!91t91{irlt-;

J;i'

;;;-";ffi;;,"yal-'

uiei.oE

nit6t it< de gietirm

esivle"

(Giddens'

1990, s. 38) ortaYa grkmaktadtr'

iletisim, kiiresel

bitncin

olugumunda ve insamn toplumsal yaqam

ev-,"niriilenii;

;;

yenio"n yup'iunarran dtiqiiniimsel siireqte merkezi

bir

i"i

.ii,iliiiiiii'ro,r]

-

iert

uie'urerindeki

insanlar, mekanlar ve olaylar

i".kii;il'ilifi;a

bilgi

sahibi oldukga' daha 9ok-kiiresellegmekteviz'

'Kf,r-t*,ffi;;'

_i.

_rattittOo

_{ntop biten bir}

_olayoelil'

_ql5sine hepimLzin

iii"';J;i1i;;ilG;i{ti'*

oiinvi

g.nelindeki

iletiqim siireelerine

fiilen

i.ul'iruL iut"tvrE

olugumuna

liatlida bulundulymyz

bj1 geydir' Bu

sii-'""1;;;*dtffi;;if

oiduEu kadar aktif de

olabilir' Omelin

diinvava

iliv

iiili,ii-r, i''ai'ir.

ii"tiid;th'

volu

ile

ulasrlabilen

bilgi depolallda

IJr"^iiii'"iii"ri'...-F"i[,

nt"*uei",

Kalman. Monge

&

Rvan

(

1996'r

avrrca bkz. Monge et

al..

1998) bu

bilgi.depolartl1

_":I?

aynr

qergeve-;Je^;;i;;l;

""f,

tabanlarr ve

interneigibi'her

tiirlii

etkileEimli iletiSim

;-d;i;il#;

iLi'o"..rili"us*sel

iizeliEini

eriqime ve aidivete

a9{

9l-ffiil;6fiil.ktad".

E.tsiir,

itetiSim siitemi _voluvla kiqilerin

birbirle-;rtil;;trnesinl

sagtayan rizit<sll ve sosval.altyapryr yaratrr ve

bby-i"iiir"

Jifuii".-larda"n

oluqan a!a ballanma imkanr

do!ar'

Bireylerin

ffiiliSii#;iffitil"p"i"'^;

ve b'irbirivle

_P?vlT'?'l

anlamrndaki

;td;'";;.Giltuiia.tn

btug.asr

ve diinya haklirnda daha fazla

bilgi

satriiti otrnat

iiin

ortam hazrlamaktadlr'

Bunun eibi, kiireselleqen radyo, televizyon' internet'. sinema' telefon

*

oil.i'iGtisi.

araglari, diinyanrn

bir

noktasrndan diEerine

gdriintti'

;;r,

iilr ;;'iiii;i

i

r"tlrnini .oEiut

aktadr

r'

B

iitiin

bu enform$v.on'

bizi

h;;;;;atfi

farklhklar

v"e benzerlikler hakkrrda daha

bilgili

ve

ha-;;;il

k'il;rkt"d;-Bu

viizden, Robertson'a ( 1992) gdre kiiresel

biling'

i;;il;fidit"rini

, dlinyayr ve kendilerinin diin-ya iizerindeki

konu-i"i,ii"

tl-iti"tstannda

ciddi bir <lefi5imi ifade etmektedir' Kargr kargtya

;;iJiffi:;A;i6r,

yerel

ballamdl

delil

kiiresel bir b-qbrsla

delerlendir-il;iJb;ltt"tirt.

y6ret

_{artrFttireselddn balrmsrz}

de!il,

oysa

ki

yiizyrl-i-,j"

i"itit-

igin bunun aksi gegerli olmu$tu.

$imdi'

kiireselin

yerel-iesmesi ue verelin kiireselleqmesiyle

iki

kavram

birbirinin

aynlmaz- par;

"^'r"r

_{it<onomi deEII, avnr zamanda kiiresel finans piyasalan ve eklemlenmig}

ftutni, selnistir.

Ekonomi iirtrk sadece bireysel' yerel veya ulusal

di.inva ekon6misidir

(Melody,

l99l).

Aynr $ekilde, vatanda{Ift derken

artr( sadece eevremizden, qehrimizden veya iilkemizden

delil,

evrensel insan haklan-ve diinya bangrndan da s6z etmekteyiz.

Marmaraitetisim

Yerinden

_aftm1

_{KiireseileEmenin tigi.incii dinamigi}

olan,yennden gr_ karma, insan

iligkilerinin

_v"r.r

_{vupiriir-ili"a"ilr,iiril"i",.}

zaman ve uzam icinde

venider

yapir an mis r' olarak-

_tanirru",

_ur.iairr

_lGiddens,

.t.??0' s' 2

t1

insan

ili$rii;il];;;;i;p4ardan

.zgrir

krrrnmasr

.nem-I idi r q ii nkii b rj vlerikl

..ulf

"ki

qtEji

id,,

rIil

d

ic,i#J

i, r unog, d o g a_

c aku

r.

B u yen iden,

Iup'p

T 1 oe"gi

qif

iragr

";

;; 6*i-9

*

i"i

onuyu E rkar_

m akta ve ye n

i

r."

?l1,1

plg.l 1r., i,r-,. io n1y

Tl." "

;;'#i;'

;;ni

bi r d ii n ya diizeninin-orus[mirna imkan vermekre^di;

iw;i;#,

\iiq,

_r990).

-Tehranian ve -Tehranian rn (1997)

_dikklt

_{gektili.tizere, kiiresellegme}

mekandan ba-frmsrz,

_{bilim, tetnotoji-tiretim,}

_tiiketim

ve yaratrcrhk _{dti_}

::J]::i""

b.a!t r, yen

i,

sr n rrsr zl aqm iq bi

r

m

erle?i;;;;'e"",ur"r.,

_sistemi

olu$ runn u$rur.

yeni

m erkezrer ve gevrerei

;;i,k;;kri"

Jr"u 619 titrerin ve

lglTl

i91n{e yer armakta, yerreri

_dnh"n

_{r.""i,riiilri."}

_{n.ri*"kredir.}

(s.

_120-l2t)

.

Qoftuluslu girketler bu si.iregte vazgegilmez

_{bir rol}

_{iistlenmektedir}

gtinkti olugturdukran

_{altyaprluiinronii.ri,}

_oiinyu

_{tir"".irrl""'bi.bi.ind"n}

uzak noktalardan ileti$im ktirmalannr _{eerektirmJfiedi;.}

_ii'i;

_gibi

haya_

tmr " s anal okullarda' gahg _arak geErrer;

_LEib"

igiil&;ia

"tire.rn,tet

i in_

sanlan birbirine _{balravan bu}

_{r,iz,iiopoi11[gr":v..;i}

iii$riir;, a[r

(Cra-ne, t972) arrqrldrk o_ti_"l"rgibr

_{gr)pLbjtl-e".ir. Ju'"viiJi}

sosu kiEi

igin

bu gok yeni

_bir

_{deneyi-rndirl}

_ornegi"

_{w.rr.J.iiid9s;geleneksel}

delerlerin

gtiglti

oldufu

ve

t,itgi

akrgr aianrnda ciddi

krsrtlimalarn

bu-Iundu!u

Ktiveyt

ve

difer

bazr

tirtadtfu

tirkelerindel'"in,"r,i.,

_cafererin,,

geng _{neslin diinyayr algrlayrgrnr nasrr}

_{ieligti.oti"r i"r",iutioo,,}

Contractor'rn (er a1.,, 1998) degindigi _{iizere, iletigim}

_{yolu ile}

_si.irekli

yeniden yaprlanmanrn _{ilging bir sonucu}

_{oG"i i;Gffii;Lrinin}

unu_

ya grkrgrdrr. Yeni _{mirenyumda 0rgiitsel ya$ama egemen olmasr}

muhte_

yel

bl

yeni cirgtit bigimieri

ara'nia

ktiieiei

ag

tirg"iril;o!-ilrtun,nutru_

drr'

(Mites

_&

_{Snow, r995; Monge, r995:}

_{fi4;"?"aFit"n,}

nastroa;.

A!

rirgtirleri, ne bi.irokratik

ijnci.ill#

giui.oit.gv

_{h,y*.$klaprlardrr,}

_ne

de arz ve talebe baEh..6rgritg.uz

_{pi1,1sfirioii}

_fpi,*ii'

j'q'9'0,rWilliamson,

l99l).

Aksine aE iiigi.itle?,

_ds,*

_nr;d"

_ter

_alan

_rti*

_in.*i*

ve birgiyi

(d.iinyan _rn

191eiino-.e o.lu1s1 _{i,r, u,iy birdi} ri

n;

baEl

ay;"

;fi

,

zam an da

fljnlaoa$ difer

a!.d.rgiitreriyre

iligiiye

gegiren

g"nir.gri.iimiq a!

yapr_

tar

tizerine inga edilirler.

_!..k

sayitta

siiil

toplu-m

orgillti,

ktirdsei

igfar

yaratarak insanlan Qevrenin.koruhmasr, zu.lme _{ta.S, [oy1na, sagf ,g,fr ue}

trbbi koEullann gelisririlmesi yOntinde harekete

_e.Eil.i

_iil"

_{inrerner. ve} faks cihazlannr kullanmrglardrr

(Annis,

lggz).

fi-u't

;it;piiar,

yeni bil_ gi kaynaklarryla eklemlenerek ve eskilerini eleyerei<

biljl:!og""

(Bada_

'acco,

l99l)

ve deligken kalrrlar..Bu yii.zden, geligen

vestirettioegi-qen

a!

yaprsr rirgiiri.in kendisi harine

_lelir.

A{olmazsa

tirgtit

oe y"ot<

olur. B u.olgu.diinyada a! _.eriq i m

inin

vJ kargrhfJ r bagr m

Lligin

a.u$, n, n

g ds tergelerinden yalnrzca b

iridir.

D iinya gide rek, Teh-rani an've Tehiani_

MarmnrailetiSim

nan'ln

(lgg7)

"slnlr

tantmayan ve

bilgiyle

donanmrg afidiinyalar" diye adlandirdrklarr,

yofun,

gokkatmah iletigim

(ve

di[er) aflan

ortamma

dciniigmektedir.

Giddens (1990)

iki

yerinden Erkarma mekanizmasrndan soz

etmekte-dir. B;;lardan

itici lr4cluhan'dan

(1967)

uyarladrfr

bir

kavram

olan

rir"n"irf

lsaretlerdir. Simgesel igaretler "elden ele gegebilen

defiqim

uio.;ioitdtrt

(Giddens, l99d', s. 22\ ve bu yiizden

_lzak

me.;a{elerdeki

in-;;;i^;

t

i.Utiin"

baflayrcr iqlev gdrmektedirler. Para tarih boyunca

bir

iimsesel isaret

olarik

gOrutmUEt[r Ei.inkij 7.aman ve uzam iginde bir

de-llrifr="i".i

olarak kullinrlagetniiEtir. Gtiniimiizde ise para 6ncelikle

bil-Ei=*io*tnu

gelmekte ve

buiun

sonucunda diinyamn herhangi bir yerine

!""ri

"

f

*.t

"gO nderileb ilen bir s im ge Eeklinde algrlanmaktadr. Aynr.

bi-Ei*J", f.itf"

iletiqim araElan da.insan yagamrnrn pg5 gg5 unsurunu

sim-gelere donii$ti.irii-p yerktiie tizerine dalrtarak insan

iligkilerini

etkilemek-i.,-iopfurrat

t irntfi,feri deliqime ufratmakta ve simge ve uzam

ekono-milerini

yaratmaktadrr (Lash

&

Urry,

1994).

ikinci

yerinden grkanct mekanizma ise uzmanhk sistemleridir.

Uz-runf*

siJtemleri, Uitgiyi dtinyaya dalrtan

bilgi

depolan

vela

bilgi

a[la-rrnr kullanmada uzm"anlaqml$ insanlardan oluqmaktadtr. B

u

sistemler

o"n"ttiru".

herhangi birinin aniam veremeyece!i 6zel sorunlan

halletme-i"

v^iorror.

Dalrtilmrg bilgi,

insanlar arastnda

bilgi

diizeyini

yi.iksslten lritrii atcrs, veya yayrkmr

olirak

tarumlanabilir. Ya da, bir

a[

iginde farklr

f.i?f"i."'.uhipleniimiq

btiyiik

bir

bilgi

tabanmtn parEalan qeklinde ifade

"o'll.uitir.

Boylesi bir dalitrlmrq

bilgi

yaprsr _iein{e., ayn

ayn

kiqiler

96-rece eqi olmayan, rafine-bilgi pargitahn-a

sahiptiller

ve.karmagrk igleri ,rrton,iso E$ztimlerler (Gore, tso01. oagrtrlmrE

bilgi,

.gi.indelik hayatta .of

isri

ciuplarr,

btiytik

6lqekli proje giuplarr ve iirgiitlerarasr stratejik

iri^iiif.fir

iiUi

pet

iok

dti2eyde gorulmektedir. Bu iletigim

sistemleri-nln

t,oy"tf u"n gdniEt6Oitge, kendf

yerel

sistemlerinin drqrnda olugmuq ,riun Uiqiu kariraqil< sistemler iEind-eki kigilere de ballanrrlar ve boylece bireye ve dtinyaya dair yeni algrlamalan dofururlar'

itetiqim

Sijziinii

ettilimiz

bu tig siireE , z^mun-v7lm s$rgmasr, diigiiniimsellik

yoluyla geligei kiiresel Uiting_ve insan

iliqkilerini

yeniden. yaprlandrran

ierliOerierkarma

mekanizm alan, gi.iniimi.iz kiireselleqme kurammm tig iemet

dinlmi[idir. Gordiifiimtiz

gibi,

iletigim bu

dinamiklerin

iiEi.iniin de aynlmaz, btiti.inleyici bir pargasrdr'

Ancak Waters (1995) iletigimin ve simgesel iglemlerin daha da

6nem-li

bir rol

iistlendilini ileri

siirmektedir. Yazann giizlemlerine gdre b_u

kii-reselleEme dinamikleri insan hayatrnrn dzellikle iig merkezi alanrnda

be-lirginlegir: ekonomi, siyaset ve

ktiltiir.

Watels, goEu ara$tlrrnacl tarafin-dan benimsenmig olan kiireselleqme dinamiklerinin tjncelikle ekonomi

Marmarailetisim

ve uluslararasr

_iliqkiler

_{alanlannda ortaya}

_grktrlr

_{yolundaki geleneksel}

99ru$n

yanhgoldulu

kamsrndadrr. Ekonomi oi'cetikte

*uool

mtibade_

leleri

_{kapsamakta; siyaset, gtig, ntifuz ve megruiy"t,n}

_{tiuui"relerinden}

oluqmakta;

ktilttir

ise-biiyi.ik6randa.simgeset

_{mtiuio"r"J"iil"}

_{orraya grk_} maktadrr. waters'rn dtig tinces ine gcire jkon

_ornit

_rtiuuo"r.r"r

" t5pturn_

sal

.iligkileri

yl4l

gevre.

ile

bl€tantrlandggak

egiiilind;0t,,,

;

Iiyusi

m1ibadele.le1,.ilisltlgT b.cilgeseilEs_trrmek

_elilimi

g6.d;;,

i;kat'"si,rige--i:],,T : b

*"lS P'

il"

S,!I"ll

_"?++ ;1 r |aq| g.n {10an sirururur'serues rr

"e

tiii_

rer

(s.

v). nu

gozremrer birbiriyle.

iliqkili

tig

ilging

kuramsal iddiaya bafilamr: "maddi m ii badelerer yeielleg

_{tirir, siyasi?}

iit,ai;[I.,

_{uluslara_}

rasrlagtmr,.simgesel mtibadeleier ktirese.lleEti.ir" _{1s. 9,}

_*i!ulama

_{oriji_}

nal

metinden).

Bu

nedenle,

ktilttiriin

dogisrnda

bofonun-

iletigimsil,

simgesel stiregler, onu kiireselleEme

_siireileri

_{oro.inoo iin'plana grkar_} maktadrr. Yazar

aylga

bq iiq alandan herhangi _{uirinJe simlesel}

miiba-d.ele

diizeyi

yiikseidikse, kriiese

ll"$.

"

;

ri;;yilil;;il;1'"cefini

rin e

siirmektedir. Bu grirtigiin

do!ru

.lup

olmadr$r _{ileride iortirecer.trr ancak}

rreu _$lm alanr nda galrSanl ar hak rm rndan kiiresell eSme siirecleri konusu n_

da,araqtrrrlmasr gereken pek gok ilging kuramdan

_biiio1i"g""a

_giiphe

voktur.

Qekinceler

.Kiiresellegmenin olumlu

y6'leri

kadar

.lumsuz dzelliklerini

cle

vur-gglala,k

ge-rekir, Giddens'rn (1994)

_belirttigi

_gibi

_{"ktiieselieqmenin}

et_

kileri

btitiinlesg.lr!ol"du,g'u

5?gor

pargalayrcritioo,

y"nt t atrnintar

otuE-turur ve-go_funlukla

farkh

btilge veya gevrelerde

_birbirine

_zrtsonuglir

d.ofururlar]

(s, 8 1

).

Aynr pekilde, ritireselregm"yi

";;;;ieqtirici'bii

s.iireg

olara\

d.a _{sorqemek gerekir. Robertson'ui}

_{(tqgz) gorie*reaigl}

iizere

"yirminci

yiizyrhn sonlannda bizler,

tikelligin

(2) evr?nsellegmeli ve cvrensellegmenin_ tikelleEmesinin igige girdig-i

iki

yonlti,

devaia

bir

stirece

tanrklft

etmekte

vebizzat

bu

stirecii igiide

yer atmat<rayrz" (s.

100). Dahasr, "Ki.ireselleEme,

_ille

_de

_{homojenleq*6 u"vu}

_{utittiirlegme} anlamrna gelmez. Ktiresellegme ancak

dahigok

t,agraniuirirlik

ve bol_

gesizleqme anlamr taqlr"

(waters,

_{1995,-q. l_36) A"ynca, kiireselleEme}

teorisi.insan yagamrnl bireyselden

ttim

bir

dtinya

iistemine

kadar her diizeyde kugatma gabasrnda _{oldulundan elbette tinemli teorik ve analitik}

agrhmlan igerir.

B!bagka

ijnemli konu da, ki.iresellegme

_{ile birlikte}

_{or_} taya grkan ve

ciddi

biEimde inceleme ve ara$hrmay-a

ihtiyag

gcisteren

etik, ahlaki ve pratik sorunlardr.

Sonug

-

Ki.iresselleEme ba!lamrnda iletigim _{stiregleri konusundaki}

ara$urma-lar, geleneksel uzmanhk alanrmzm srnrrlannr aqmak, entelekti.iel

Eapr-mzr

genigletmek ve akademik

ilgimizi

geligtirmek yolunda bize onemli

firsatlar _{sunmaktadrr. Geleneksel uzmanhk alanrmr2rn srmrlarrnr agmak}

konusunda Stohl (baskrda) "galdap iletiqim kuramlan, kiiresel

Marmarailetisim

rin kigilerarasr, <irgtitsel ve toplumsal alanlardaki dinamik gerilim

nokta-i"itniOif.f.ute

ahy-or

gO.tint"i".

de, bu qok katmanh,

birbirine

ba!rm.h,

;;;L;;;;"

r"116r. Gstiric

i

di zilim t9 r gek az bir ar ada incelenm iqlerdir"

O"*"fteOit.

"Qahgma alant mt z ve akademik. V.uplltlqamr z, iEindeki alt

bijltimlenmeler gogu kez

bilgiyi

srmrlayan, iqbirltgtnt lflsrtlayan y9

or-iufJpt

"n*"lleyen

ilusal

srnrr]irla

benzerlik gostermektedir"

(Stohl

bas-i.rO"itiii?"i",i"t

i

yargr qok uzun zamandrrii.iregelen bir.gergefi

iqlrel

Lfu,jti"'0i..

Tuhafirr, fii.iiesellegmenin

bizi

aEmayl zorladrfr-geleneksel

il;kfi;lerinden

biri

de bizim kendi

disiplinimiziEerisinde

yaratml$

ItOupurnu, srnrrlardrr' $imdi

yapmamlz gereken' bu

stntrlan

yok.

et-;il?; ;;;$,;il

1.u.u;Unmrrr,

bitrq

aqrlanmra ve ara$trrma

bulgulan-*iri

utt*

Uri

oriat

ro*ntut

iizerinde yo[unlaqtrnp btitinleqtirmektir"

Ancak

ilgilenmemiz

gereken bunun kadar onemli

bir

bagka srnrrlar t<timesi

dahi

bulunmat

6Ott. iletigim

eskiden beri

disiplinlerarasr bir

;;;;1;*k

gorur*tigrii

encak Jam.ieson ve cappella'nrn (1996) da

be-ftrtilfi

oiUi."yine tunhf bigimde. iletiSim alanrndaki aragttrmalartn

9ofu

;i

;;fti;iliiii"iolti

n,'esiektaqlarla'euitti gi yapm aksrztn tecri

t

halinde

ui%i"r."

frt

;ii;:

B

;

vo

"tem kiirLsel koh

ularla

i$-e yaram ayac akttr'

Kiire-{"11.$'ill

d;;kJf.fi , i"..lt

edilmiq, balrmsrz araqtrrmalarla anlam1

so-nuqlara ulaqmaya

"iu"r*"y".ek

dJnli [arma-gtk'

i9 _i9? q.?gmiq ve ge.niq

;;i"i;.

Kiir"r6tt"stnr,

kuiamlaqtrrmamrzln kiiresel tilgi'itlerde ve

kiire-ilii;;;

;iillffii

;;i$

akadem

ii.

yel pazeyl e,b.ylij _I r e$mr $ ol m as r nr d

a-vatmaktadrr. gf.onoml, tutih,

t

tt"f.,'siyaiet bilimi,

sosyolojive

dinbi-i#';t'ff*t;rd;'

;;;

l"ktael an m r zla i"qui rr i gi yapm alyr z, yoksa recri r

;ilil;

b"

ytiiO"n

de gerget

anlamda ige yaramayan

bilgi

iiretmeye mahkum oluruz.

B irg ok ara$tlrm acl, ktireselle gm eyle il gi lenm ek ig in en

le-t-ettiiel

aray-$,,",;;i;;ptnfua

ciddi

bir geniqlemeye. ihtiyaE oldufunu.ilc.ri siirmiiqtiir'

!.iriir"'(i997)

gtirr".r"f;n"

_!ot"

"'ki.irese-lleime egitimterinin

ekilerini

;; ;;;"

iuu.uyibit'oek,

ancik

sosyal

bilimlerin

nesnesini

kavramsal-i^iirr""

Ulqi*iiO"

devrimci

bir defigim

ve en temel aynmlamasr olan

toptum, Gemeinschaft (cemaat), u1us, devlet, vd'- sJmflandtrmasrnda

;;;;;kii"

bir yeniden deferlendirme ile miimktin

olabilir."

(s. 4).

Tory-iiii*-

iig-gi)

ise ktireseileEme kavramrnrn "hem Eok genel ve hem de

[Oti"nii

"ttit".iyt"

pek gok cntelektiiel ve eleqtirel gelenek_.i9eti$49

adera kutsal

olandiinyayi

itigtin

imgeleri alti.ist etmekle tehdit e-ttifiini"

(s. I 7 I _{) dtiqiinmekteciir.}

nu

yargrlar fazlaca iddial_ gdrtinmektedir' ama t,ir mit,tar da oha

do!ruluk

payitaqryorlarsa, entelekttiel aqrdan yapacak Eok igimiz var deme[tir. KoTman ve Youngs (1996) biiylesi birgabanrn ktiresel araqfirmalarrn

"ikinci

dalgast" iEinde yer- almaya baqladrfrnr

ileri

siirmektedir.

Bu

ikinci

dalga hem teorik hem de

pratik

agrdan ktiresel oyunun halihazrrdaki durumundan hognutsuzdur. KtireselleEme etrafin-daki tartrqmanrn cinemli bir krsmrnrn evrenselleqtirici

niteliklerini

redde-der. Bu c"oqkulu yaklaqrmlan ihtiyatla kargrlar ve kiireselleqmenin gegitli

di.igtince gelenekieri ve

gtig

yaptlannrn kdkenlerine dayanan

Marmnrailetisim

Kiireselleqme ve ileti gi m ko nus undaki garrgmar _{anmrza gi ri gi rken, bi_}

nnci dalga ktireser araErrrmararoan _arinin

_i".Jr".r'j'"

_g"l"iiinde

rurma_

Iw:z.-,

KiireselleEme, akadem-ik

ilgi

alanrmrzr dtinyanrn

_ttimiinti

_merkezine alan konulara doEru gen\retm6k

igilde

_{bize dnemli bir frrsat sunmakra_}

drr. tsizler gogu Zamin

_{kLndimizi;;J;*}

{gl.*{r,*'tonusu,

ve ya_

zarken

frurgygruz. Eilen

warrela,

l993're

Miami'deki]be

_{tururlarara_}

sr Ileti$.im

_Birligi)

_{roplanusrnrl ag$ konuEmasrnda,}

bizim

Jisiplinimizin

neden ig inde yaqadrfrmrz. _{to p.tum t a ir igkisi}

ni n_- b

u'ol"ri'i"'v,

_{r o} r d ulun u

vetkinlikle

sorgulamiq ve bu

iligkiyi

geiiEti;"Gi,

_#i#

_{cineri getir_}

mr$tl.

Kiiresellegme bizden

ilgi

alanrmrzr bir _{adrm 6teye tasryarak ti.im diin_}

vavr kugatan sorunlarla

_{ilgilenmeriri U.lf.tnrtiJOir. iiJfrii,o}

_{ue t}

rir"-selteEme _{etrafindaki grindJrik ve,}

_{porirrk-[;ffi;;#;}

ii'piinl,i

zi

t)si_

rendi ren pek qok araia _vavr

rroriioi'

_uiis

il;I.;,

_t;$ld;;or,

ueris i m, yeret ve ktiresel siyasi sriresler,

_foell\

_{d"e;;t;i;:ffi;iy"t,}

_iletiqim

hukuku ve

politikas.r _ve

_daia

_tiiEirliu".

_{d;;il;ibi,-or;r}

uzmanrrk

al anl an m _{rzr'il si}

_{lendirel n;n}

e

"il

.l'ir""."I s oru n la oa'turgriag,n aktayrz

ki

bunlar arasrndi kamusal

inotor

"fi;

;n*

{,inyo

de$g1ieri iizerinde

ya-prlan ydnetimsel pazarrrk-rar

_{(Buck, l99g;}

_{vnig"i-?gbi), Ltr"r"r}

g,;9_

lerle orraya qrkan dir probremieri (Kirminster,

_{t\9i1,y"ni'uiigi}

_depora'

ve

bilgi

_{or.gvolla'na.e$it eriqim}

littt

(d;b;";;M,;;l#A

Nordensr_ reng, 1993) ve

dilerleri

ye, almaktadrr.

Kendi uzmanhk alanrmdan iirnek _{verecek olursam, drgiitsel iletiEim}

arr.rk _{kliresel cirsiirreri, bunrann yeret}

_{topiumirio"t,}

itineffi,

bir,irn.k_

legtirici

etkilerii'i

_{ve pir.e/e^r,}

_iii$jkii;;

_{v"e'aireler iizerindeki yansrmara'ru}

incelemek d uru m un _{dadri'. Sinrriartnr}

_tur

_{on, uf}

fi;fi

_l'iirg

ii tleri _{in cere_}

menin drgrna.dog* genigletip.kar amacr _{gulmeyen cirgtitrer, sivir toprum}

oluqumlan, uluslararasr send-ikalar, i$gi b'irlikle'ri

_{u" t?itu oirii}

_c;rgtitterin

dtinya gaprndaki

_{etkileri ile}

_{ilgilenm.tioir,}

_{g"trt1rg"J"i,i"}

scimtiriil-mesi, egir iqe.egit _{9-d9q", igyeiindeki dil.sorunlatr,}

_{iinsiyeiaynmr,}

ku-T*:31bilginin

geffaflrfr ve bunun gibi.birEok

giiil;l',k

;'oiina elilmeli_

9l:,{i:=tJ:!':

gerseli,

en armd-an

iletiqim?urilA;;;

_{grncel in_}

sanr sorunrara _{qdziim iiretmek igin kullanmamrz}

_gerelini

_or-taya koy_ maktadrr.

..

Yr{.

binyrlrn egifinde

oldulumuz

bugi.in, ktiresellegmenin

biittin

gtigleri

insanhfrn

oni.ine b.aga grkrlmasr geieken

_btiytik

_{siyasi, toplurn_}

sal, ekonomik,-gevresel, etik-ve iletigimse-l meseleler'koym"attadrr.

onii-miizdeki

ony_rllar bu meselelerin olglisi.inti, gaprnr

_u"

_on"-ini

_{daha da}

arttracaktrr. Kiiresel

€9e.te1 ahgageldiEimiz dtihyayr

ciddi

bir degigime

ulratacaktrr.

Bazr

deligimler iyiye

dogru

olaclkirr.

Bazrlarr

iie totti

ydnde.geligecektir. Gerek bireysel iletigim ara$trrmacrlan, gerekse gok

yonlii

bir disiplin olarak, iletigimin merliezi bir rol

Manrutrailetisim

me siireglerini daha

iyi

anlayabifme,k igin kuramsal giiztimlemeler,

araq-iir*

u _V ti'n

t"mleri

ve atoq tt

*ia

uth an lan geliStirmg\ durumundaylt:

Pll:

;;;;

Gr

iarafindan,

farkl

disiplinlerden -meslektaqla'mrzla-igbirligi

iffi

;

I;

ft

;;;;i

-stiieslerin iqleyieine ins

an1lrn

iyilifi

do frultusunda

. tf.iO.'b ul un ab ilec

elimlz

bil giy

i

tiretmek zorunday

v'

DiPNOTLAR

I

Yazu,diiqtiniimsellik

(reflexivity) 1q yerinden g{<Slltno

(dise-m-^

n"aoi"g)

kavramlanm Anthony Giddens'rn

1990

tarihli

The

Consequences

of Modernity

6aqlktr

kitabrndan

alntrlamak-radrr. Bu eserin Tiirkgesini

Aynnu

yayrnlan l994.y.rhnda

yaytT-io*rgttr, Modernlifin

SonoEiatl (gg-v: _Prsin Ku.gdil). Giddens'rn

;;i;

k"ydufu

b u" kaur.am [ar1 v J

ileride

alntrlan an _.

dilerlerini

rur(Ee

geviriieti

karSrhklanyla kullanmayr rercih ettik (9.n.).

2

"Paittcularism"

karqrhlr

olarak (E'n')'

KAYNAKLAR

Annis,

s.

(1992).

Evolving

connectedness amonS environmental groups

ohd

grassri,r,ts

-orgpnizations in

P!!te-(9d

arects

of

7 enir

al

Ami

r ic a.

World

Developm ent, 20, 5 87 -595'

Badaracco,!.L.,Jr.(1991).Theknowledgelink:Howfirms

compete

ihrough

strategic alliances. Boston:

Harvard

Business School Press.

Barnet,R.J.,&Cavanagh,J.(1994)Globaldreams:Imperial

"o.po.uiiorrs

urrl

the

new

world

order.

New York:

Touchstone'

Benigei,

j.

ifqgOl.

The

co.ntrol

revolution.

Technological

andeconomicoriginsoftheinformationsociety.

Cambridge,

MA:

Harvard University Press'.

Boyd-Baneti, O]( iqqZ). Inte rnati onal communication and glob

akza-- '

tion:

aontracliciions and

directions.In A.

Mohammadi (tr'd.),

lnternationalcommunicationandglobalization(pp.

ll-26).

Thousand Oaks,

CA:

Sage'

Buck,

S.

J. i1998).

The global

commons:

An

introduction.

Washington DC: Island Press.

Carey, J.

W.

Mcluhan

and

Mumford:

The roots of modern media

analysis,Journal

of

Communication,

3

l(3)'

162-118'

clark,

I.

(1997).

Globalization and

fragmentation_:

Internati-onal

relations

in

the

twentieth century. Oxford,

UK:

Oxford UniversitY Press.

Contractor,

N.,

Carley,

K., Levitt, R',

Monge, P., Wasserman, S',

Bar, F., Fulk, J.,

Hollingshead,

A.,

&

Kunz,

J.

(1998)'

Co-evolution

of

knowledge

networks

and

twenty'

first

century

organizational

forms:

Computational

modeling and empirical testing.

Proposal

to

the

'armnrailetiSim

crane,

D.

-(1972).

rnvisible

colleges:

Diffusion

of

knowred-ge

_in

_scientific

_communilies.

_{chicigo' unir"rsity}

of

Chicago press.

Dicken,

p.

(gg2).

_Grobar

_shift:

_{The internationarization}

of

economic

_*tinitf

_{(2nd ed.). New}

_york,

_C"iii"rO.

Durkheim,

_E.

(1984).

_fne

_ainision

_of

_tab;;

_i;;;;iety.

Ba_

singstoke,

UK:

Macmillan.

Ferguson,

M.,

&

Golding, p. _{(1995). Cytlgtral studies and changing}

times.In M.

Ferguson

&

p.

_Goldi"g

_d;.i,

_C"ilurat

Stu_

{igs^

in

question (pp.xiii_xxvil).

ili;"-sanl

Oaks,

CA:Sace.

Fulk, J-,:tan-agin,

_A.,

_Kalmatr,

_M.,

_yongg,

_p.

_R.,

_&

Ryan,

T.

( I 996). C onne c riv e and c o, mmanot p _uqii' c

i;

;

i; i

iit

_{r ro,}

_nu,

communication _systems.

_{Communicati6n}

_fir"L.V,

6, 60_

81.

-Garnham,

N.

(1997).?olitical

_{economy and the practice of}

cultural

studies.

In M.

Ferguson

_,&

p'

_{c"iai"g,'iBo.J,}

"drlt,r.al

studies

in

questio"

(pp.

56-73),

rnous?no

_outr,-cn,

su-ge.

Gerbner,

_G.,

_Mowlana,

_H.,

_&

_{Nordenstreng,}

_K.

_(Eds.),

(1993).

The grobar media debate:

rts

risel'f"tt;;';enewar.

Norwood, NJ: Ablex.

Giddens,.A._ (1990)

_The consequence

of

modernity.

Stanford,

CA:

Stanford University press.

Giddens,

_A.

(1991).

_lvlodein-ity

_and

_{self_identit-y.}

_Setf

and

-sgcjety.in _the

late modein

age.

StanfoiO,

in:ltanford

University press.

Giddens,

A.

_(1.994)-

Beyond

left

and

right.

Stanford,

CA:

Stan_

ford

University piess.

Gore,

A',

Jr.

(1996].

Kn-owredge

_{and distributed}

_interigence.

Science,

272,

177.

Harvey_,__D.

_(1989).

The condition

of

postmodernity.

Oxford,

UK:

Blackwell.

Hedge, R..S. (1998).

A

view

_from

elsewhere:

Locating

_clffirence

and the politics _{of reprisenta.tion}

_from

_o

_t

_{oniriiZiii yr*irtr,}

perspective.

_{Communication Theory,}

g, _{27 |_2g7'.}

Hoogvelr,

_4.

(1997).

_{Grobarization uttd'}

_th"

fosicotonial

world:

The.new

political

econo-my

_of

_{ai:reiopment.}

Baltimore: John _{Hopkins University}

press.

---l

Innis,

q.

(191Q.

Empire and

_{communications. Oxford,}

_UK:

Oxford Universitv press.

Innis,

q

(L951).

The bias

of

communication.

Toronto,

Cana_

da: University of Toronto press.

Jameson,

K.

H.,

&

^Cappella.

J.

(1996).

_Bridging

the

discipli_

nary

divide. Politioal

Science and

politics,

Zg. tg_tO.

Katz,F'__(198_0).

Media

events: The sense

of occasion

Studies

in

Visual

Anthropology, 6,

84-89.

Marmara iletiSitn

Kilminster, R. (199?). Globalization as dn emergent

concept'ln

A"

''"""""ili;l.,i.l'

_rrt"

_ri-itt

_of

globalization: cases and

ar-quments

(pp.257-283)

London:

Routleoge'

..

r.,irui]E. a

vol'ngs.

c.

tlgg6l

lntroduction:

Clo-balization-the

"'"-*;;;;",1

_;;;r:r;

_E.

_kofman

_{& G'}

Youngs

(Eds')'

Globali-,"ii"*

iii.".v

and practice

(pp

l

-q)'

London:

Pinter'

u.r-'.

Sl'I"i.l*v,

l.'ilc'r+i.

Economics

of

signs

and

space' Thousand Oaks'

CA:

Sage'

rtau.*,

r.

"t'is9il.-seiected

*iitittgt

oxford'

UK:

oxford

Uni-versitv Press.

rrlut

"ru."i"e1

?iSgal' In{upping

world

communication:

War'

'""'*';;;;..;,

-.uitu."'t's

Emanuel

&

J'

A

Cohen'

Trans

)'

f,4in-neapolis. Universitv of Minnesota Press'

M.L"h;;:'il.

iic-67

i

u

na.t'ttundi ng media

London

:

Sphere'

i;:iffi;\i'.'H]

i

idsi).-rtn

i"to'^ati6n

sociery

:

The transnational

economic context

and'iis implications ln

G

sussman

&

J'

I. l""t

(Eds.).

Transnational communications:

Wi-i'i.g

f*'tf"

irtird

world

(pp

'

27

-41)'

Thousand

Oaks'

CA:

Sage.

rrlir"s,X.^d]"d

Snow,

C.

C'

(1995.)

The new

_{.ne!:'::!,firm:}

A

^'--^--'

inherical

stucture

built

on a

iuman

investment philosophy'

6isani"ational

Dynamics' 23'

5 l8'

Monee, P."R.

\199$.

Global network

('rsontzultons ln

t(

\

ssar rir

p.-

_S.

_{S troct<tey-Zalabak} (Eds

)'

Organization

means

communication

tpp

l35-l5l)

Rome:

5ll'l'

uo"*l}.'n.

ilsgS).

iik*u'ication

theorv

for

a

globalizing

"'""*io'rii. i"

i-'s.

Trent

(ed

)' communication:

views

il;

th;

helm

for

the'21nd century

ipp' 3-7)

Boston:

AllYn

&

Bacon.

rtlon*",

_""

_'"-

pl'[l[

purr.,

l.

tln

press)

'

Communication te.chnologie's

tn, itnt

nl network oigZnk.nttions' ln

G'

DeSanctis

&

J

Fulk

iiiol'.i.'bliffi

oni"iiion

technolo-gies

and

or

ganizati-inar iorm.

Thousand

Oaks,

CA:

Sage'

rraun

n.l'p.

-

{--fulk.

J., Kalman.

N{

_'

Flanagin'

A

_'

Parnassa'

C

'

"^""*it'n"tt"l.'S.

_iib98t.

_Production of collective actittn

in

alli-*ii-iit

i

a

i"ti

ro r ganizational communic ation

q1!

informn-,iii iiitr^t

Orginization

Science'

9'

4l

l-433

Na,rns.,-F.

"

nl,

&

Kalma"n.

M.

( 1996)

Sequentiality'

sim.ultantiry'

'-

_nirl

_{sincnroniciry}

in human

tomminication

ln

J

H'

watt &

C.Jl

Vonl-.ot

(Eds _).

Dynamic patterns

in

co-mmunni-cation

processes (pp.

71-92)

Thousand Oaks'

CA:

Sage'-powett, W-

Wi

(199U.

Niither

market

nor

hieararchy:

Network

forms

of

org,anization.

In

L' L'

Cummings

&

B

Staw

igOs.),

h"t"itch in

organizational

behaviour

(pp'

295-336). Greenwich, CT:

JAI

Press'

Robertson,

R.

(1992).

Globalization: Social

theory and

glo-bal

culture.

Thousand Oaks,

CA:

Sage'

Marmnrailetisim

scholte, J.

A.

_{(1996)..Beyoncr the buzzworcr: Toward a}

criticar

the_

ory of gtobatization.In

p

_Kofmin

_dG

_?;#g,

(Eds.).

Globatization:

_Theo.y

_und

_p.*ii""

ipp.

ii:iz),

Lon_ don: pinter.

Scott,

A.

_{(1997).Introduction. Grobarizrltiyl:}

sociar process of pori_

ticat

rhetorjc?

r1t

A.

_{Scotr (Ed.);}

iililffi;;?;iobatiza_

tion:

Cases

and

_{arguments (pp.}

_{t_22),}

_London]

Routled_

ge.

S tohl,

9ir.,q:_ry:

_{L'onverBences} ss). G |. b a I i zin

g

o r g a r t i za t i o n a

I

c o mm u n i c a ti o n :

and

diver{enc"es.

_In

_F.

_*uri"

_6'1.

_putnam

(Eds')'

_ihe

-handb;;k

3i"'o.gunirationar

communica-tion

_{(2nd ed.).}

_{Thousand Oaks]}

_CA:

_S;s;-

-"---Tehranian,

_{M., &}

_Tehranian,

_K.k.

_(lidll

iririf""g

modernity:

To_

wards a new paradigm.

_{in a.}

rvrorr'amr"oi?gfi,'Ilternati-onat communi:,atibn and

gtobaii;;;;;.6;.,

_{itg_rctg.}

Thousand Oaks

CA:

Saee.

o-Tomlinson, _{J. (1997).}

_cutturi7

_{jtobarization}

and curturar _{imperia_}

Iism.In A.

MohamraOi

(pO.),

_{fnternational}

_{communi_}

Et"Sft*

gtobatization

(pp.'

rzo_iq'l.-

rr,i"J"""o

o;[;,

Voiger,

J.

_egqD.

_{Regimes a^nd3l2bat}

?*rgrr:

Sp_ace, atmosphe_

re and oceans.In

_A.

_{G. tvtccrew}

_&

_{p.t. L;;;,}

(Eds),

9ro!{^

poritics:

Globarization

ana

the

nation-state

(pp.

l t8_137), Cambridge,

_UK:

_eofityFres;:

"--"

Wallerstein:

_l.

(1974).

_The

;""d"-

_world

_system,

New york:

Academic press.

wallerstein,

I.

(1990).

.curture as the ideorogicar battregrowtct of the

modern

world-system.

_{In M.}

_ieatt

_e.stone

_(Ed.),

Global

cutture:

Narionatism,

_{glonaliraii;;";;d;;dernity}

.*,^,^-^(p*p".

1l^52

llr,ogsa-qd

Oati,

CA:

sage.

.'v'

]varers, _{_M.}

_{(I995). Globalization.}

_New

_y6rk:

Routledse.

*"0";ltJliJjLru,::l:*';J';;i";v:;;;i#;l6tiniu"'sitv

wheeler,

D.

L.

_{(1998)-' Gtobar curture}

_or

_{curture crash: New}

infor-mation technorogies

_in

_the Isramic _wo,rtrr-

_{i--rii*'i)o,n}

_xu

wait. Communication

Researcn,

_2,5,

_{i3i_;;}

_6.' t

"

williamson,

o.

E. (r.99r).

_{cornparaiii-economi,}

_{orgaiizotion:}

The

an aly s i s of di s c r e t e s t r

i

c t ur ar art e rnativ es. Ad

ministrative

Science

_Quarterly,

_36,

_{269_296.}