Geçmiş Zaman Olur ki / ONCE UPON A TIME
By n e c d e t s a k a o ğ l uH aliç’in, B oğaziçi’nin ve Marmara’nın kucak ladığı İstanbul’da, Miss Julia Pardoe’nun deyi
miyle “şehir içinde bir şehir” olan, merkezin de Kapalıçarşı’nın yer aldığı bir alışveriş dün yası vardır. Burası,
AvrupalIlar için âdeta binbir gece atmosferidir. Vezir Hanı, Çemberlitaş, Atik Ali Paşa, Mahmud Paşa ve Nuruosmaniye camilerinin çevrelediği bu semtin kalbi, eski adı Çarşı-yı Kebîr olan Kapalıçarşı’da atar. Burası bir alışveriş yeri ol maktan çok, herkesin istediğine sahip olabildiği bir müze ve hazine gibidir. Şair Orhan Veli’nin “Kapalıçarşı, kapalı kutu!” diye tanım ladığı çarşı, dışarıdan Nuruosmaniye Camii önündeki iki b e d e s te n i ile b ilin ir. îç B ed esten i, Kapalıçarşı’nın ana yapılarıdır. Bunların arasın da ve çevresinde beşik tonozlarla örtülü 6 l so kak, 30 han ve yüzlerce işyeri vardır. Bütün bu kapalı alanlar 30,7 hektar olarak hesaplanmıştır. 1991’de bir yıl boyunca 160 ton altının işlem gördüğü bu ilginç pazarda bir gelenek olarak dükkân alım satımları ve kiralamaları da al- tın/kilo hesabıyladır. •
T h e G ra nd B a za a r in the old w alled city o f Is ta n b u l was “a c ity within a c ity ”, as Miss J u lia Pa rd oe observed in 1837■ Here visiting Europeans captured the oriental Arabian Nights a tm osp h ere w hich coloured their expectations o f Istanbul and often eluded them elsewhere in the city.
B ou nd ed by the c o m m e rc ia l V ezir Han, the ancient p illa r o f Çemberlitaş, and the mosques o f A tik A li Paşa, M a h m u d Paşa a n d Nuruosmaniye, the heart o f Istanbul used to beat in this labyrinth o f fa s c in a tin g shops selling everything fr o m carpets to bridles. The p o e t Orhan Veli described this treasure house as a “closed b o x ”. The bazaar comprises two m ain buildings, the Cevahir Bedesten which in the past served as a secure depository f o r valuables, and the Sandal Bedesten. Altogether there are 61 vaulted streets and 30 bans (large com m ercial buildings containing offices and workshops). The total covered area is 30.7 hectares. In 1991 160 tons o f gold changed hands in the bazaar, where shop prices and rents are calculated in gold. •
THE HEAR T OF I S T A N B U L o
Isianlj)
ui
urn
S K Y L IF E 112 Ş U B A T F E B R U A R Y 1995Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi