GALATASARAY
5
Eserlerine Göre Tevfik Fikret
H a n ım e fe n d ile r, B e y e fe n d ile r
T e v fik F ik re t için yapılan b u to p la n tıd a b e n d e n iz e d e söz söylem ek va zifesi v e rild iğ i zaman fa ziletli, m ü n e v v e r, kadirşinas Gala= tasaray gen çliğ in in iste ğ in i y e rin e getirm ek b en im için b ir z e v k o lu r d iy e d ü şü n m ü ştü m ; fakat şim d i g ö rü y o ru m k i b u va zife y i k ab u l etm ek le fazla cesa retli davranm ışım . Ç-ünkü b ö y le y ü k se k b ir b e y e t karşısında söz sö y le m e k cid d e n b en im h ad d im değild ir; bilhassa b e n d e n e v v e l s ö y liy e n v e h ep im izi F ik re te tatlı b ir m e ftu n lu k la b ir k ere daha bağlıyan k ıy m e tli h a tip le rd e n sonra... Onla* rın m ü fe k k ire m izd e b ırak tıkları tatlı tesiri giderm iş olm am ak için b e n artık b u k ü rsü ye gelm em eliydim ; fakat n e yapayım ki evvel* d e n söz verm iş b u lu n d u m .
H e n ım e fe n d ile r, B e y e fe n d ile r. 3 u dakikada sa lon u n baştanbaşa T e v fik F ik re t in bava* sile d o lu o ld u ğ u n u h issed iy oru m . B ana ö y le ge liy o r ki F ik re t’in m an evî varlığı şim d i e fsa n e v î kartal kanatları h a lin d e başlarımı* zın ü stü n d a a çılıyor. Y ü zle rim izi saran h ü zü n sanki o kanatların ru h u m u za d ü şe n gölgesid ir. B iz i k ap lıya n b u asil m atem için d e m aziye bak ıyoru z.
F ik r e t’in ö lü m ü n d e n e v v e l de, son ra da ism i etrafın d a ç o k söz s ö y le n ild i. E debiya* tım ızd a h iç b ir şairin bukadar leh in d e , a le y h in d e b u lu n u ld u ğ u n u h atırlam ıyorum .
B e n burada o n u n için sö y le n ile n le ri anlatacak, o n u m u h akem e e d e ce k değilim ; o n u sad ece tasvir etm iy e çalışacağım . B e n T e v fik F ik r e t’ e y etişm ed im , o n u n için d ir ki eğer b u sözlerim i b ir m akale h a lin d e neş* re d e c e k olsayd ım bun lara “ eserlerin e göre T e v fik F ik ret,, başlığını koyardım .
Y a rım asra yak ın bir zaman e v v e l intişar etm iş olan “ M ü n te h a b a tı tercem an ı haki* kat,,in 533 ü n cü sayıfasm da “ N azm i., imzalı bir gazel vardır.
Takviyet vermekle âdem riştei tedbirine Düşmemek mümkün mü dehrin uktei tezvirine d iy e başlar. B u şiir, ed eb iya tım ızın şek ilde, m evzu da, ru h ta garplılaşm ıya, y en ileşm iye
başlam ış o ld u ğ u b ir sırada çık ıy o r. B ö y le b ir zam anda, b ö y le h em şek ilce, h em d e ru h ça p e k eski şe y le r yazan N a z m i’y i saçlı sakallı, yaşlı başlı b ir d iva n y o lu m u akk ibi za n n etm ey in iz, in s a n ın te d b ir ip in i n ek adar k u v v e tle n d irirs e k u v v e tle n d irs in gen e za= m anın d alavere d ü ğ ü m ü n e d ü şm e k te n kur* tu lam ıyacağın ı s ö y liy e n şair, h ak ikatte b u d ü ş ü n ce d e , b u ru h ta b ir adam d eğild ir. O d e v ir d e m uallim N a c i’ler, F e y zi le r can çe k işe n diva n e d e b iy a tın ın so n n e fe sle ri h a lin d e şiirler yazıyorlardı. S ah N azm i, s ırf b u ü statlar gibi m ü h im şe y le r söyliye* b ilm iş olm ak için bun ları yazıyor. Z ira F e y zi E fe n d i o zaman b u m e k te p te h oca id i v e N azm i m ahlasını kullanan şair d e esm er, yu varlak çeh reli, y ü z ü n d e , h a lin d e fe v k a lâ d e e d e b ü te rb iy e ok u nan , on altı, on y e d i yaşlarında b ir ta leb e !
B u ta leb e M e k te b i S u lta n îd e n 199 nu* maralı M e h m e t T e v fik E fe n d id ir . •
M u a llim F e y zi E fe n d i n in tesiri altında başlıyan g e n ç GalatasaraylI, p e k kısa bir zam anda h o ca sın ın k u ru fe ls e fe s in d e n kur* tu ld u , g ö n ü l ça rp ın tısın ı s ö y liy e n gazeller yazm ıya başladı; gen e M ü n te h a b a tı tercem an ı h ak ikatte çık m ış olan şu m ısraları din leyi* n iz :
Hayali zülfü piçapiç ile hatır perişandır Firakı yar ile biçare gönlüm zarü giryandır Neden aguşuma Belkisi hüsnün eylemez rağbet Ki sinem şehriyarı aşkına tahtı Süleymandır
M e k t e b i S u lta n î d ö r d ü n c ü s ın ıf talebe* sin d e n M e h m e t T e v fik E fe n d i b u m ısraları sö y le rk e n d e gen e d iva n e d e b iy a tın ın klişe h alin d ek i m azm unlarını ifa d e y e ça lışıy ord u .
B ir zam an son ra M u a llim F ey zi E fe n d i M e k te b i S u lta n î m u a llim liğ in d en ayrıldı, ye* rin e R eca i zad e E k re m B e y ta yin o lu n d u . M e h m e t T e v fik E fe n d i, artık eski şairler gib i adın dan başka b ir d e m ahlas kullan* m aktan va zgeçm işti; k e n d i ism ile manzu* m eler yazm aya başladı, iş t e on lardan birkaç m ısra ;
6
GALATASARAY
Bir şepti, came habı güzini melal idim; Hasretle zar, hayret ile paymal idim.
Vermezdi gam göz açmağa bir dem müsaade Göz yummak isterim, ana da bilmecal idim!
E k re m R e y in “ Y a k a cık ta b ir m ezarlık â le m i” serlav h a lı şiirin i o k u y o ru m sandınız, d e ğ il m i? H ayır; M e h m e t T e v fik E fe n d in in ; serlavhası da “ U z le tg e h i m aderi ziyaret,
R ir başka m an zu m e daha :
Akrep mi, yılan mıyım, neyim ben ? Mucip ne bu ihtiraza benden ? Geldim sana; maksadım hüveyda. Bir sözle beni edersin ihya Bir söz, dedim, âlihane bir söz, İhyama benim bahane bir söz...
Bu m ısralar da A p t ü lh a k H â m id in değil, M e h m e t T e v fik E fe n d in in d ir . R e ca i zade E k re m B e y M e k t e b i S u lta n iy e h oca olu n ca tanzim at e d e b iy a tı ü statların ın şiirleri örn ek olm u ş, ta leb e esk ilik = y e n ilik taraftarları d iy e ik iy e a yrılm ıştı. E k re m B e y d e n sonra M u a llim N a c i b o c a o ld u : o n u n zam an ın d ad a b u a yrılık d evam etti. M e h m e t T e v fik , b ir k e re garplılaşm an ın , y e n ile şm e n in hayatî m ana v e lü z u m u n u anlam ıştı. N a ci n in ho= çalığı on d a e d e b î z e v k n ok ta sın d a n m ü essir olm a d ı, yaln ız lisana h a k im iy e t n ok tasın d a n fayd a lı old u .
1891 y ılın d a İsm ail S afa, “ M irs a t,, isim li b ir m ecm u a çık a rıy ord u . O rad a “ M e k te b i S u lta n î m ezu n ların dan M e h m e t T e v fik B e y tarafından ihda b u y u ru lm u ş,, bir “ B ahar „ m an zu m esi var. O n d a n da birkaç mısra okuyacağım .
Bahardır bugün, safayı cennet aşikârdır; Bahar o feyzi handever ki ruha neş’ebardır. Gusunu ter nişimeni tuyuru nağmekârdır. Sehaptır, nesimdir, şükûfedir, hezardır, Bu bir zamanei tarap, zamanı hoşgüzardır.
M e h m e t T e v fik R e y in b u m an zu m esile “ R ü b a b ı şik este,, d ek i “ B aharı teranedar,, b aşlıklı şiir arasında ifa d e v e manaca ben* zerlik g ö rü lü y o r; h atırlıyorsu n u z:
Saba eser, gusunu ter Ki mürgu aşka lânedir; Fısıldaşır, sükût eder, Bu bir güzel teranedir.
D em ek ki artık şair, yavaş yavaş istik* lâlini kazanm ıya başlıyor.
G e n e “ M irsa t,, ta aynı im za ile in tişar etm iş “ T e v h it,, b aşlık lı b ir yazı daha var. N azım la n esrin k arışık b ir h a ld e k u llan ıld ığ ı b u satırlarda b ir g e n ç m ü slü m a n ın itik a t v e he> ecanı te re n n ü m ed iliy or.
G a z e l yazan ço cu k , M e k te b i S u lta n în in b a h çe sin d e p e le r in in in e te k le ri u çuşarak dolaşan m a h çu p , sessiz, te r b iy e li v e s ın ıfın da daim a b irin ci gelen b ir ta le b e idi. A ile s i o zaman A k sa ra y d a o tu ru rla rd ı, ço cu ğ u n b a h çe d e k e n d i isteğ in e, d ile ğ in e g öre süsle* le d iğ i ayrı b ir od ası vardı. D ah a o zaman* dan fik ir d e v e yaşayışta istiklâl!
M e k t e b i S u lta n îd e n çık an v e “ T e v h it,, yazan g e n ç haç y o lu n d a ö lm ü ş b ir ananın, m ü slü m an b ir baban ın oğlu , d u dakların ın ü s tü n d e in c e bıyık la rı olan, K osk ad a dayısı* n ın e v in d e otu ra n , nam azında n iyazın d a b ir adam dı. B â b ıa lid e m ü h im m e k a lem in d e kâ= tip ti. B ir taraftan da F u a t R e y nam ında b ir zatın tesis etm iş o ld u ğ u M a lû m a t isim li m ecm u an ın b aşm u h arrirliğin i y a p ıy o rd u , kim* şeyi in citm em iş, fe v k a lâ d e te rb iy e li, zeki v e u ta n gaç b ir genç.
1896 se n e sin d e S e r v e tifü n u n mecmua* sın d a sandalda sessiz, h arek etsiz duran bir k adın la sah ild en on a hayran hayran bakan âşık ın ı g ö ste rir b ir ta b lo in tişar etti, altında da “ M . T . F ik ret,, im zalı b ir şiir!
B u mısralarda artık R ü b a b ı Ş ik e s te şai* rin i tem am en görü y o ru z. B a b ıâ lid e kâtip olan gen cin k e n d i im zasile şiir n eşretm esi m ü n asip g örü lm em işti; şair k e n d isin e müs* tear b ir nam olarak d ü ş ü n ce li h a lin e en u ygu n gelen k elim eyi seçti. H o ca sı A p tu r ra h * man Ş e r e f B e y “ B e n i ç o k se v e rd i, o ğlu m u n adı da F ik r e t ’ti, b e lk i b u isim oradan hatı* rina gelm iştir!,, diyor.
R eca i zade E k re m B e y in S e r v e tifü n u n a ge tirip A h m e t ih sa n a ta n ıttığı g e n ç adam b u m ecm uaya başm uhaarir yapılm ıştı. B ir taraftan da T ica ret m e k te b in d e 200 ku ru ş aylıklı h ü sn ü h a t h oca lığın da n G alatasarayda a lfabe m u allim liğin e geçm işti. S e rv e tifü n u n * da ö lçü lü b ir h assasiyetle v e daha ziyade dim ağî bir ce h tin eseri sayılabilecek şiirler yazıyor, yen i b ir e d e b iy a tın bilhassa şekil v e ifa d e itib arile e h em m iyetli n ü m u n elerin i ortaya k o y u y o r, m u sah a belerin d e b u yen iliği m üdafaa e d iy o rd u , H alit Z iy a , C e n a p S^ha* b e ttin v e d iğerleri d e S e r v e tifü n u n d a top* lanm ışlar, ö n ce le ri y e n i ed e b iy a tı ce d id e d iy e alay e d ile n , sonraları yen iliği d ü şerek
GALATASARAY
7
yaln ız "e d e b iy a tı ce d id e ,, ism ile anılan züm re teşek k ü l etm işti.
T e v fik F ik re t, b u zü m ren in için d e en ok u m u şu , en ço k b ile n i v e en k u v v e tli ru b v e h assasiyet sah ibi olanı d e ğild i; fakat en göze çarpanı idi. T e v fik F ik ret, S e r v e t ifü n u n ’da arkadaşlarını to p lu y o r , ça lışıyor, ça lıştırıy or, yazı ya zıyor, p rova la rı tash ih e d iy o r, resim - leri tanzim e d iyor, hulâsa m ecm u ayı çıka= rıyord u .
K ısa b ir zaman için d e R ü b a b ı Ş ik e s te in tişar etti, satılıp b itti v e tekrar basıldı. T e v fik E ik re t, m em u rlu k tan çek ilm iş, h oca - lık tan ayrılm ış, tekrar b o ca olm u ştu . O zam anki T e v fik F ik re ti g e n e k e n d isin d e n , o n u n alaycı v e h ic v iy e ci lisan ın dan dinle* yiniz:
Bana : «Kim sin?.,» diye sordun, güzelim; Pek güzel, dinle de izah edeyim : Namı naçizime «Fikret» derler. Şiire de nisbetinıi söylerler ! Nur bekler gibi nısfı şepte Bekledim on iki yıl mektepte. Sonra çıktım ne için bilmiyerek, Bu da bir cilvei baht ols > gerek ! Babıâliye müdavimlendim,
Ehli namus diye mimlendim. Şimdi bir hajdi eser sahibiyim, Ahmet İhsanda musahhih gibiyim. Sayei lutfu cihanbanîde
Hocayım Mektebi Sultanîde ! Kaldığım varsa da gâh ekmeksiz, Kalmadım şimdiyedek mesleksiz !
T e v fik F ik ret, d a yısın ın kızı ile evlen* m iş, b ir oğlu d ü n yaya gelm işti. Z e v c e s in in b ü y ü k a n n e si R u m elib isa rm d a k i yalısın ı onlara v erm işti, orada o tu ru y o rla rd ı. B u d e v re s in d e T e v fik F ik r e t’in bazan m asum b ir aile aşkını te re n n ü m eden , bazan k ü çü k ve... biraz da ço cu k ça sayılab ilecek hayalleri m evzu alan, bazan tabiat, bazan in sa n iyet manzara v e m efh u m la rın ı sö y liy e n şiirler yazdığını görü yoru z. Ö lçü lü bir h assasiyetle sö y le d iğ i m an zu m elerin so n u n d a ço k d efa b ir d e “ hikm et,, çıkarır.
B u d e v re s in d e T e v fik F ik ret, bağrı b ü y ü k b ir ıztırap ile ya n ıp haykıran bir adam d eğild ir; k e d e rin in b ü y ü k lü ğ ü b aş d ö n d ü rm e z; s e v in cin in sayhası yok tu r. Y a l- nız şe k ild e fevk a lâ d e sağlamlık, in ce lik ve gü zellik v ü c u d e getirm iş, k a fiy e n in göz için d eğil, kulak için o ld u ğ u davasında en canlı n ü m u n eleri verm iş, h er cü m le n in b ir m
is-rada b itm e s i lâzım geleceği y o lu n d a k i a n a - n eyi tam am en k ırm ıştır. B u iyi kalıbın için d e yoru larak, işliy erek , itin a ile m eşgul olarak fik rî fa a liyet m a h su lü m an zu m eler yazm ıştır.
B ir aralık ü ç b e ş ahpabı ile to p la n d ı d iy e ju rn a l e d ilip birkaç gü n b a p so lu n d u , çık tı. B u sıralarda G alatasaraydaki muallim* liğ in d e n d arılıp a yrılm ıştı. A p t ü lh a m id ’in sa n sörü d e S e r v e tifü n u n d a k i e d e b î h arek eti su stu rm u ş, d u rd u rm u ştu . T e v fik F ik re t ö n ce R u m elih isa rın d a k i yalısına, son ra da H i sar te p e s in d e y a p tırd ığ ı A ş iy a n ’ına çe k ild i; R o b e r tk o lle jd e d e T ü r k ç e m uallim i olm u ştu .
F ik re t ism in i a ldığı zamana kadarki e d e b î b aya tın ı b ir d e v re , S e r v e t ifü n u n ’da I ev- fik F ik re t im zasile ça lıştığ ı sen eleri ikin ci d e v re olarak sayarsak b u n d a n son rası, yani H isarın sü k û n v e s ü k û tu n a çe k ilişin d e n son ra geçen u zu n zamana da ü çü n cü d e v re d em ek m u v a fık olu r.
H a p se d ile n , tazyik e d ile n F ik r e t’in H aşan P a şa k arakolun da geçirdiği birkaç, gece şairin d u y u ş, d ü şü n ü ş v e bilhassa g ö rü şü n d e ço k m ü h im bir d eğişik lik yaptı. E tra fın a artık istib d a t ida resin in m anasızlıklarını, d e n sizlik lerin i, fen a lık la rın ı gören bir gözle bakıyor.
T e v fik F ik re t in gözleri b ö y le yen i bir rü y e t a desesi h alin i aldıktan son ra yazdığı şiirlerd ek i m ü m eyyiz vasıf, b ü y ü k bir te k e d - d ü rd ü r. O , fen a lık la rı g ö re b ile ce k hale g e l d ik çe etrafın d a g ö rü le b ile ce k fen a lık la r arttı. Sair, istib d a t ida resin in zu lm ü , kahrı altında z e b u n in liy e n le ri b ir tarafta, b u zulüm v e kahırla b irlik olarak alçalanları b ir tarafta g ö rü y o rd u . B ir k ısm ın h ü rriyetsizlik v e hava sızlık için d e k i y ok su llu ğu n a a cıyord u ; ötek i kısm ın ru b d ü ş ü k lü ğ ü için d e k i se fa le tin d e n tik sin iyord u . H isar te p e sin in u zleti için d e ham uru m erham et v e n e fr e tle yoğru lan , sinirli, yaslı v e to k sö zlü bir sanatkâr d o ğuyor.
F ik ret, b u d e v re s in d e d e b ir ço k şiirler yazdı. G ir it sessiz, alâkasız elim izd en çık a rılırken F ik ret, b u vatan parçasın ın g id işi karşısında d u y d u ğ u b ü z ü n le “ Ö k sü zlü ğ ü m ,, m a n zu m esini yazdı. A p t ü lb a m id in cü lu s şe n lik le rin d e n biri v e z ir k on ak ların da te sit edilir, sinm iş v e k ork m u ş şe h ird e ü rk ek bir şen lik y a p ılırk e n T e v fik F ik re t istik b a ld e k i h ü r riyet şen lik lerin i d ü ş ü n ü p “ B ebrayin ,, isim li şiirin i v ü cu d a getird i. “ S is,, m an zu m esi d e b u sıralarda yazılm ıştır. “ S is,, m anzum esi,
8
GALATASARAY
b iliy o rsu n u z , b ü tü n tu fe y lile ri, dalkavukları, m ü tega llibesi, sarayı, m en fileri, d u l kadınları v e ö k sü z ço cu k la rile A p t ü lb a m it d e v rin in can lı b ir p o rtre sid ir. B ir rea lite olan S is m a n zu m e sin d e n son ra B u m e m le k e tte d e b ir gün sabab olursa..,, d iy e başlıyan ve şairin gö ğ sü n ü n b e rş e y e rağm en istik ba l ü m id ile şiştiğin i g österen m anzum e yazıl* mıştır.
1906 da A p t ü lb a m id e cum a selâm lığında atılan b o m b a pad işah cam iden birkaç dakika gecik erek çık tığ ı için b o şa gitm iş, m aksadına erişem em işti. F ik re t, b ö y le b ir h ad isey e lâka- y ıt kalam azdı.
Bir kavmi çiğnemekle bugün eğlenen deni Bir lâhzeyi teehhüre medyun bu keyfini! d iy e b ite n m an zu m esi bu h â d isen in ilhamı* dır. İstib d a t fırtın a sı Flisardaki m ü n zevi k ö şk ü n cam larında giryeli ıslıklarla ça rp m ıp çırp ın ırk e n şair "kah kahayı y e ’s „ ile gü lü yor. B u d e v ir d e T e v fik F ik ret, h ü rriy e t için s e n b o lik şiirler yazan b ir şairdir. B u n la rın p e k fazla ü s tü kapalı olanları n eşred iliy or, m ü h im bir kısm ı n e şre d ilm e d e n e ld e n ele d o la şıy o rd u .
M e ş r u t iy e t in ilâ n ın da n kısa b ir zaman e v v e l ih tilâl k o m ite si k e n d isin d e n bir hür* riyet marşı isted i; F ik ret, M ille t şarkısı,,nı yazıp gön d erd i.
1908 d e m e şru tiy e t ilân ed iliy or, R ü b a bı Ş ik e s te y e n i şiirlerle tekrar b asılıyor. F ik r e t’in b u sırada p e k kısa süren gazeteci* lik, D a rü lfü n u n d a , D a rü lm u a llim in d e ede* biya t h oca lığı, G alatasaray’da m uallim lik v e m ü d ü rlü k hayatı vardır.
F ik re t, m e şru tiy e tle b era ber H isar tepe* sin d e k i kartal yu va sın d an şeh re inm iş, in* sanların için e karışm ış, m ü sp e t sahada çalışm ak istem işti; fakat h em o m u h itin i, hem m u h iti o n u çabuk yadırgadı. Sen eler* d e n b e ri dağa çe k ilip yaşamakta olan F ik ret, şeh ir yaşayışın ın u su llerin i b ilm iy o rd u , öğ= ren m em işti, öğren m em eliyd i, fiil sahasında fayd alı iş g ö rem iy eceğ in i anlayınca tekrar fik ir çifçis i olarak çalışm ak ü zere geldiği yere d ö n d ü . B ir sen e sü ren G alatasaray m ü d ü rlü ğ ü n d e başlam ış o ld u ğ u g en çlik ter* b iy e s in e “ H a lû k u n d e fte r i„ n i yazm ak su re tile devam etti. B u su re tle F ik re t in e d e b î ha ya tın d a d ö r d ü n c ü d e v re başlıyor. B u devre* d e m ü rşit v e m ü reb b i F ik re ti görü yoru z.
T e v fik F ik re t d o ğ u p b ü y ü d ü ğ ü yere
b ağlıd ır; hastalık zam anında b ile A v r u p a y a gitm ek te k lifle rin i k ab u l etm em iş, B oğaz ın “ ce n n e t kadar taravettar,, k ıyıların d an ay rılm am ıştı.
İstib d a t d e v re s in d e hâkim s ın ıfın ı ahlâk sızlığın da n şik â y etçi idi; m e ş ru tiy e tte n s o n raki hâkim s ın ıfın da . b ir m id e havası için d e iş g ö r d ü ğ ü n ü sezdi, anladı ki m em lek et gen çliğin i sağlam karakter sah ibi olarak y e tiştirm ek lâzım dır. H a lû k u n d e fte ri, R ü b a b ın cev ab ı, S em aya h itap v e S e rm in b u d e v r e d e v e b u ruhla yazılm ış olan eserlerdir.
F ik re t, b u arada tü rlü d e n sizlik le r g ö rü p ü zü lü y o r, zaman zaman h ü cu m lar karşısında k a lıy o rd u . İki dakikada bir fik ir d eğiştiren k im seler görd ü .
Evvel onlardan idi, şimdi de bunlardandır, Renkten renge giren bukalemunlardandır! gibi h ic v iy e le r yazdı.
E d e b î h ayatın ın taklit ile başlıyan b irin ci d e v re s in d e ço c u k tu ; ik in ci d e v re s in d e sin ir leri son su z b ir çalışm a v e şö h re t kazanma isteğ ile d o lu b ir d in am oya b en zer, geceli g ü n d ü z lü işlem iştir.
Ü ç ü n c ü d e v re d e H isar te p e s in in b o ğ u k v e m uzlim manzaralı şairini görü rü z. D ö r d ü n c ü d e v re d e d o ğ ru b ild iğ i yola çağıran, gelm iyen lerin ü s tü n e y ıld ırım la rın ı v e la n etlerin i yağdıran b ir yarım Isa gibidir.
B ü tü n b u safhalarında şairin asla b ık ıp usan m adığını g ö rü yoru z; fakat o n u n so n b ir b e şin ci d e v re si daha vardır. E d e b î ha y a tın ın b u b e şin ci v e s o n u n c u d e v re s in d e yaln ız b ir te k k ıt a yazdı. F ik r e t’in ancak ö lü m ü n d e n son ra n eşre d ilm iş olan b u k ıt ayı o k u y o ru m :
Artık hayat için yetişir bunca infial. Dinlenmek isterim ki taapdarı mihnetim. Artık tehi vücut, tehi dil, tehi hayal, Dün}'ada şimdi ben dahi bir fazla sıkletim.
V ü cu d u , kalbi, dim ağı b oşa lm ış olan adam daha fazla yaşıyam azdı; ö lü m ü is ti y o r d u . Fakat b u istek , geçici b ir b ezg in lik dak ik a sın ın ifa d esi olm alıdır, d iy e d ü ş ü n ü y o ru m . Z ira ö lü m ü istiy en adam ö lü m geldiği zaman on u n la yaralı b ir kaplan gibi ça rp ışıp çırp ın m ak ta n geri kalmadı.
A d a d a hastalığı artıp B e b e k sırtla rın daki A ş iy a n ’a getirilen p e h liv a n ya pılı adam ağır v e hum m alı b ir hastalıktan son ra iy i le şti d e n ild iğ i b ir sırada b ir gün yatağını
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi