Adli Tıp Dergisi / Journal of Forensic Medicine, Cilt / Vol.:27, Sayı / No:1 70 71 Adli Tıp Dergisi / Journal of Forensic Medicine, Cilt / Vol.:27, Sayı / No:1
CEP TELEFONU KONTÖR KARTI SAHTECİLİĞİ
OLGU SUNUMU
MOBILE PHONE PRE-PAID CARD FORGERY
CASE REPORTS
ÖZET
Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Belge İnceleme Şube Müdürlüğü’ne Cumhuriyet Sav-cılığı tarafından inceleme mak-sadıyla cep telefonu kontör - TL yükleme kartı gönderilmiştir. Savcılık tarafından “kartın sah-te olup olmadığı, aldatma yesah-te- yete-neğinin bulunup bulunmadığı” sorulmuştur. Tarafımızdan VSC 6000-HS cihazı da kullanılarak yapılan incelemede kontör kar-tının sağ ve sol yarısının farklı iki renkten oluştuğu, sol yarı-mında yazılı rakamlar içeren fiyat etiketinin (30) bulunduğu görüldü. Aynı zamanda iki renk geçişi arasında fiziksel olarak seviye farkı olduğu tespit edil-di. VSC 6000-HS cihazında yatay ışık altında yapılan incelemesin-de kontör kartının sol yarısın-daki seviye farkının, ilave sahte kağıt yapıştırılmış olmasından
kaynaklandığı tespit edildi. Ka-ğıt kaldırıldığında orijinalinde “5” rakamının yazılı olduğu gö-rüldü. 30-5=25 birimlik (TL) bir sahtekarlık olduğu tespit edildi. Sonuç olarak kontör kullanıcı-larının ve bu konuda bilirkişilik yapan uzmanların kontör kartı alırken veya incelemesi yapar-ken en azından parmak uçlarıy-la kontör kartuçlarıy-larının yüzeyinin düzgün olup olmadığını kontrol etmelerini önermekteyiz. Bu-nunla birlikte VSC 6000-HS ci-hazındaki özellikle yatay ışığın kullanımının önemini de vurgu-lamaktayız.
Anahtar Kelimeler: cep
telefonu, kontör, sahtecilik, adli belge
ABSTRACT
Mobile phone pre-paid cards have been sent to the Council of Fo-rensic Medicine FoFo-rensic Physics Department Document Exami-nation Branch Directorate by the Public Prosecution Office for the purpose of examination. It has been asked by the Public Prose-cution Office “whether the card is counterfeit or not and whether it has a deception capacity or not.” At the examination conducted by us using VSC 6000 – HS device, it was observed that right side and left side of the card were cons-tituted from two different colors and the left side was containing a price tag including writen num-bers (30). At the same time, it was determined that there was a level discrepancy in between the passage of two colors. During the examination conducted under ho-rizontal light at VSC 6000 – HS
de-vice, the level discrepancy on the left side of the pre-paid card was determined to be due to an addi-tional sticked counterfeit paper. It was observed that number “5” was written originally when the paper was removed. The fact that there was a 30-5=25 units (TL) of deception was detected. As a result, we suggest that pre-paid card users and experts who work on these subjects should check the surface of the cards with the-ir fingertips to find out whether the surface of the card is even or not. In addition we emphasize the importance of using especially horizontal light of VSC 6000 – HS device.
Key words: mobile phone,
pre-paid card, forgery, forensic document
1 Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu, İstanbul, Türkiye 2 İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul, Türkiye
1 The Council of Forensic Medicine, The Ministry of Justice, Istanbul, Turkiye
2 Institute of Forensic Sciences and Legal Medicine, Istanbul University, Istanbul, Turkiye
Sorumlu Yazar: Bahadır Kumral
Çobançeşme Mah. Kımız Sok No. 1 Bahçelievler İstanbul - Türkiye, e-posta: drbkumral@gmail.com Alındı: 18.07.2012 / Kabul: 29.08.2012
Correspondence to: Bahadır Kumral
Çobançeşme Mah. Kımız Sok No. 1 Bahçelievler İstanbul - Türkiye, e-posta: drbkumral@gmail.com Received: July 18, 2012 / Accepted: August 29, 2012
Kumral B, Kantarcı MN, Kandemir E, Üner HB Cep Telefonu Kontör Kartı Sahteciliği Olgu Sunumu
Bahadır Kumral1, Muhammed Nabi Kantarcı1, Eyüp Kandemir1, Hüseyin Bülent Üner2 Bahadır Kumral1, Muhammed Nabi Kantarcı1, Eyüp Kandemir1, Hüseyin Bülent Üner2
Akkaya H, Karbeyaz K, Gündogmus ÜN, Kara E, Agirbas A, Caglar SA. Forensic medical importance of MRI in traumatic multivariate atypical vertebra fractures: 3 Case Reports. J For Med 2012;26(3):196-202 doi: 10.5505/adlitip.2012.29292 Akkaya H, Karbeyaz K, Gündogmus ÜN, Kara E, Agirbas A, Caglar SA. Forensic medical importance of MRI in traumatic multivariate atypical vertebra fractures:
3 Case Reports. J For Med 2012;26(3):196-202 doi: 10.5505/adlitip.2012.29292
Adli Tıp Dergisi / Journal of Forensic Medicine, Cilt / Vol.:27, Sayı / No:1 72 73 Adli Tıp Dergisi / Journal of Forensic Medicine, Cilt / Vol.:27, Sayı / No:1
GİRİŞ
Sahtecilik, başkasını aldatmak için kullanılan her türlü hile ve yöntemlere denir. Sahteciliğin kelime anlamı bir şeyin aslına benzetilerek yapılmasıdır (1). Kazımalı kontör kartı; üzerinde bulunan ve kazınmak suretiyle görülebilir hale gelen şifre içer-mektedir. Kontör yükleme işle-mi, söz konusu şifrenin abone tarafından mobil iletişim opera-törüne mesaj atılması suretiyle gerçekleştirilir. Kontörün bir birimi belirli bir süreyi ifade et-mektedir.
Belgede sahtecilik suçları Türk Ceza Kanunu’nda “Kamu Güve-nine Karşı Suçlar” bölümünde değerlendirilmiştir. Kamu gü-veni; hukuk düzeninin, herhan-gi bir hukuksal olayı kanıtlama özelliği tanıdığı şeylerle doğru-luk ve gerçekliğine herkesçe güvenilmesini öngördüğü şe-kil, alamet, işaret ve sembol-lerin sahtecilikten korunma-larını sağlamaya yönelik genel ve sürekli toplumsal bir hak ve menfaattir (1). Kanunun bu bö-lümünde belgeler üç şekilde ele alınmıştır. Bunlar, özel belgeler, resmi belgeler ve resmi bel-ge hükmünde olan belbel-gelerdir. Türk Ceza Kanunu’nun 204, 207 ve 210. maddelerinde sahtecile-re ilişkin cezalar belirtilmiştir. Olgumuzda incelediğimiz ma-teryal bilişim alanında kulla-nılan manyetik özelliğe sahip kartlara benzemektedir. Ancak sahteciliğe konu olan yanı kartın manyetik özelliği değildir.
Kazı-malı kontör kartlarının karton-plastik ya da lamine uygulanan seçenekleri vardır. Sahtekar, kartın iç yapısını veya manyetik özelliğini bozmamış, yalnızca dış görünümünü değiştirmiştir.
OLGU
Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Belge İnceleme Şube Müdürlüğü’ne Cumhuriyet Sav-cılığı tarafından inceleme mak-sadıyla cep telefonu kontör - TL yükleme kartı gönderilmiştir. Savcılık tarafından “kartın sah-te olup olmadığı, aldatma yesah-te- yete-neğinin bulunup bulunmadığı” sorulmuştur. Tarafımızdan VSC 6000-HS cihazı da kullanılarak yapılan incelemede kontör kar-tının sağ ve sol yarısının farklı iki renkten oluştuğu, sol yarımında
rakamla fiyat yazılarının (30) bu-lunduğu görüldü. Aynı zamanda iki renk geçişi arasında fiziksel olarak seviye farkı olduğu tes-pit edildi. VSC 6000-HS ciha-zında yatay ışık altında yapılan incelemesinde kontör kartının sol yarısındaki seviye farkının, ilave sahte kağıt yapıştırılmış olmasından kaynaklandığı tes-pit edildi. Kağıt kaldırıldığında orijinalinde “5” rakamının yazılı olduğu görüldü. 30-5=25 birim-lik (TL) bir sahtekarlık olduğu tespit edildi (Resim 1).
TARTIŞMA
Sahteciliği en çok yapılan belge türleri arasında nüfus cüzdan-ları, sürücü belgeleri, motorlu araç trafik ve tescil belgeleri, madeni oto plakaları,
pasaport-lar, seyahat çekleri, çek ve se-netler, banknotlar vs gelmekte-dir (2).
Daha önceki rutin çalışmala-rımızda nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport gibi belge-lerde yapılan sahtekarlıklara rastlamıştık. Ancak olgumuz-la birlikte ilk kez cep telefonu kontör sahtekarlığına rastlayıp bir değerlendirmede bulunduk. Bildiğimiz kadarıyla ülkemizde de daha öncesinde bu tarz bir sahtekarlık örneğine rastlanıl-mamıştır.
Rutin uygulamalarımızda sah-tecilik olaylarında daha çok er-keklerin mağdur olduğu, en sık İstanbul İli’nde görüldüğü tespit edilmiştir. Olgumuzda da mağ-dur erkek olup olay İstanbul’da gerçekleşmiştir.
Daha önceki çalışmalarda kon-tör sahtekarlıklarının manyetik kart kopyalama cihazları kul-lanılarak yapıldığı görülmüştür (3). Bizim olgumuzda ise kart orijinal olup yalnızca dış yüze-yine yüksek fiyat belirten kağıt yapıştırılmıştır.
Suç, insanlığın varlığından beri karşı karşıya kaldığı sosyal bir olgudur. Yasaya göre cezalan-dırılabilen eylemdir. Suç dav-ranışını açıklamaya yönelik ge-liştirilen değişik teoriler vardır. Bunlar başlıca bireysel, biyolo-jik, psikolojik ve sosyolojik teo-rilerdir. Bununla birlikte suçu tek bir faktörle açıklamanın mümkün olmadığı da gerçek-tir. Suçun oluşumunda birey-sel, psikolojik, sosyo-ekonomik
olmak üzere bir çok faktörler etkilidir. Yani suç multidisipli-ner bir olgudur (4). Dolayısıyla suçu önleme de multidisipliner bir çalışma gerektirir. Sahtecilik suçlarını önlemek veya azalt-mak amacıyla özellikle cep te-lefonu kontör kartları için özel renk ve mikro desen, holgram vs güvenlik unsurlarının değer-lendirilip uygulamaya geçilmesi gerektiğini düşünmekteyiz (5). Sonuç olarak kontör kullanıcı-larının ve bu konuda bilirkişilik yapan uzmanların kontör kartı alırken veya incelemesi yapar-ken en azından parmak uçlarıy-la kontör kartuçlarıy-larının yüzeyinin düzgün olup olmadığını kontrol etmelerini önermekteyiz. Bu-nunla birlikte VSC 6000-HS ci-hazındaki özellikle yatay ışığın kullanımının önemini de vurgu-lamaktayız.
Resim 1: Mavi renkli okların ucunda köşesi kaldırılan
sahteci tarafından sonradan eklenen koyu kırmızı renkli kağıt, altta sarı renkli okların ucunda ise orijinal açık kırmızı
zemin görülmektedir.
Kumral B, Kantarcı MN, Kandemir E, Üner HB Cep Telefonu Kontör Kartı Sahteciliği Olgu Sunumu
Adli Tıp Dergisi / Journal of Forensic Medicine, Cilt / Vol.:27, Sayı / No:1 74 Adli Tıp Dergisi / Journal of Forensic Medicine, Cilt / Vol.:27, Sayı / No:1
1. Akçıl M. Resmi belgede sahtecilik suçu. Gümrük Dünyası Dergisi. 2005;45, s.24-30. 2. Aşıcıoğlu F., Cihangiroğlu B. Aşıcıoğlu F, editör. Adli Belge İncelemesi. 1. Baskı, İstanbul: Beta Basım AŞ; 2005. p.165-72. 3. Masters G, Turner F. Forensic data re-covery and examination of magnetic swipe card cloning devices. Digital Investiga-tion.2007 (4):16-22.
4. Burkay S. Teorik çerçevede suç. ETHOS: Dialogues in Philophy and Social Sciences. 2008;2/4, s.1-15.
5. Ketizmen A, Keskin H. Sahtecilik ve tahrifata karşı geliştirilmiş bir diplomanın tasarım ve teknolojik özellikleri. Gazi Ü. Endüstriel Sanatlar Eğitim Fak. Derg. 2009;24, s.1-16.