-
tt
-'¡O'iotz
.y •
c__ il>J
s
1914-1918 harbinin nihâyetinde son bir tafe. ¡sime uğrayıb perişan ömürünü artık idâme ede meyen ve gitdikçe daralmış hııdudlarının için den zinde ve tuvânâ bir Türkiye Ciimlnıriyeti meydana çıkan Osmanlı İmparatorhığu’nıııı on- aekizinci ve ondokuzuııcu asırlardaki mücadele ve kayıbları hakkında merhum Y u s u f A k ■ ç u r a’nın Osmanlı D evletinin Dağılma Devri
serlevhasıyle yazmış olduğu kitab, Türk Târih Kurumu’nun neşriyâtı meyânında ve bu defa çık mış bulunuyor. Kurum’ ıın hem de ilk reisi olan Y u s u f A k ç u r a , Osmanlı imparatorluğu tâ rihinde ve hattâ bu târihin herhangi bir devrinde mütebahhir bir adam değildi. Nasılsa çüriitüb kaybetmediğimiz eski vesiykalarla da, bu eski ve- niykaların azçok tedkik ve istifade edilmişleriyle de uzun ve çetin münâsebetleri iddiâ edilemez. Fakat, buna mukabil, bir müverrihin en mühim vasfı olan kuvvetli görüşe sâhib ve devlet idâre- ei denen şeyin bütün cihaz ve unsurlarıyle bera ber ne olduğuna vâkıfdı. Binâenaleyh elde bu lunan mâlûmatm anahatlarını tesbit ve tâyin et- snekde ve bu anahtarlar sâyesinde mes’eleleri ay dınlatarak sarih ve mazbut neticelere varmakda cidden ehliyet ve iktidar sahibiydi. Kendisini bu haysiyetle son Fransız târihçilerinin en mâruf ve kıymetlerinden biri olan j a c q u e s B a i n - v i l 1 e’e benzetmek doğru olabilir. Üslûbu bu zâtınki derecesinde mükemmel olmamakla bera ber lisanı düzgün, sağlam ve berrakdı ve onun gibi daha çok eser verebilecek bir yaşda vefâtı Sıakıykaten teessüfe lâyıkdır. İlâve edeyim ki B a i n v i l l e , Y u s u f A k ç u r aklan biraz da genç olduğu halde vefâtında ondan çok ziyâ- d e eser bırakmış bulunuyordu. Y u s u f A k - { s r a ’yi da biraz ziyan edilmiş ve bütün vere bileceğini verememiş bir kalem saymak doğru dur. \ e bu satırları intişarı veaiylesiyle yazdı ğım eser, bırakdığı ikiüç cil'lle bir mikdar ma. kale arasında en olgun ve esaslı kitabı sayılabi lir. Bir taslak şeklinde evvelce basılmış bulunu yordu. Bu defaki tabTyle Kurum’ un âzasından ve Maârif Vekâleti’nin gayretli neşriyat müdürü F â i k R e ş i d meşgul olarak esere birçok haşiye ve kıymetli resimler ilâve etmiş.
Hi-
cJj(
c
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
