“Terakki ve İttihadım
iç teşkilâtı
-
16
—IC jfcu mektup münderecatı ye- ni faaliyete geçmiş bir ko- liîtyte veya cemiyetin beyannamesi mahiyetindedir. Mazi hiç kale a- lıhmamakta ve ancak yeni şube te sisi tavsiyesine önem verilmekte dir. Demek, daha evvelki mesaide bu tarzda hareket edilmemiş ve yalnız Paris neşriyatına ehemmi yet verilmiştir. Şu hale nazaran arada geçen on senelik mücadele hayatında dahilde teşkilâtlanma nın ihmal edildiğini kabul etmek zarurî olur. Bu ise büyük bir ka yıptır. Ve dJJer «Jön Türk» şikâ yetlerine ha^iverdirmektedir. Çün kü kendi grupuna dahil bulunml- yan «Jön Türk» 1er Ahmet Rıza Beyin teşkilât hususundaki lâkay- disinden müşteki idiler.
Kafkasya müslümanlarına
beyanname:
İki numaralı mektup Kafkasya Müslüman halkına bir hitaptır.
Kafkasya ahalii İslâmiyesine «Aziz kardeşlerimiz!
Biraderimiz Ahmet Rıza Beye hi taben gönderdiğiniz mektubu oku duk, müteessir olduk. İslâmiyet kı tali men’ ve muhafazai nefs emre der. Menfur kıtal müsebbibi sizler olmayıp âlemi insaniyeti rahatsız etmekle zevk alan Ermeni ihtilâl cileri olduğundan onlara karşı a- ranızdaki ihtilâfı bertarafla mü-
iafaai nefse teşebbüsünüz elzem
dir. Düşmanlarınızın servet ve ma arifte sizden müterakki olduğunu
nazarı dikkatten dûn tutmayıp
kardeşlerinizi kılmç ve tüfekten ziyade ilim ve marifetle teslihe ça lışmız. Zira âlemi İslâm herkesten ziyade bu silâhı satvetten mah rum bulunduğundan her tarafta duçarı kahr olarak esaretten esa rete giriftar olmaktadırlar.
Kafkasyada biçare ve sefil ka lan eytamı müslimîne muavenet etmek bizim ve bütün âlemi insa niyet için mukaddes bir vazifedir. Acz ve fakrimize bakmıyarak Pariste bulunan bir kaç ihvanı din arasında bir iane defteri küşat et tik. Toplanan paranın yekûnu pek
ehemmiyetsiz olduğunu biliriz.
Lâkin buradaki Islâmlar ekseriyet le vatan ve ailesini nâçar terket- miş fakir ve mağdurinden mürek keptir. Kafkasya Eytamı Müslimi- ninin tehvini sefalet ve terfihi hal lerine medar ianatta bulunacak ağniyayı Mısır ve Hindistanda kesretle bulabilirsiniz. Biz tarafı nızdan olan müracaatı Mısıra bil diriyoruz. Fakat bu müracaat ta rafınızdan doğrudan doğruya vu- kubulacak olursa tesiratı daha baş ka olur. Bu hususta mahallî mü racaat olmak üzere Mısırda mün teşir «Eimüeyyed» gazetesiyle Mı sırlı Mustafa Kâmil Paşayı irae e- debiliriz.
Buradaki kardeşlerimizin selâm ve temenniyatı halisanelerini size
bildirir ve düştüğünüz vartai
hevlnâkten halâsınız için gaflet
j Cemiyete ait bütün işlerde iktidar ve mesuliyet
| müştereken umum heyete ait kalmakla beraber
kolaylık temini maksadile mesainin taksimi
kabul edilmişti.
ve cehaletten âzâde olarak seyli
hurûşanı medeniyete katılmanızı
ve aranızda mevcut nifak ve ada veti kaldırıp sebat ve elbirliği ile çalışmanızı halisane ihtar eyleriz. Aziz dindaşlarımız.»
Paris 26 Mart 1906 Ösmanlı Terakki ve İttihad Cemi
yeti Umuru Dahiliye Memuru Dr. Bahaeddin
Mektuptan anlaşılacağı üzere Ermenilerin İslâmlara karşı taar ruz ve tecavüzde bulundukları ve bu sebeple gadre uğrayanların Jön Türlelerden medet umdukları an laşılmaktadır: Halbuki Jön Türk- lerin Kafkasya İslâmlarma yar dım edecek halleri yoktu. Bu gur- betzedeler de muavenete muhtaç bir durumda bulunuyorlardı. Şu kadar var ki bu tarzda cereyan e- den muhabereler «Terakki ve İt tihad mensuplarının ruhî vaziyet leri üzerinde tesir yapmaktan hâ li kalmamıştır. Nitekim bu gibi te sirlerin esiri olan inkılâpçılar meş rutiyetten sonra da bu kayıttan kendilerini koruyamamış ve mam lekette takip edilecek idare tarzın da ve ekalliyeter hakkında müfrit düşüncelere saplanıp kalmışlardır.
Maamafih KafkasyalI İslâmlara
yaptıkları maarife kıymet verme tavsiyesi çok yerinde ve takdire lâyıktır.
Girit Müslümanlarile
muhabere
Aşağıdaki mektup da Girit Müs lümanlarının ayni suretteki tezal- lümünü göstermekte ve diğer mm- takalarda da Kafkasyaya müşabih
ahvalin cereyanını öğretmekte
dir.
Aziz kardeşimiz,
Yirmi Mart efrencî 906 tarihli kartınız vasıl oidu...
«Şûrayı Ümmet» in bir sütunu nun Girit ahvaline hasrı hususun daki teklifiniz cemiyetimizin son içtimamda müzakereye kondu ve ârâyı umumiye ile kabul olundu. Ancak sizin gibi Bulgaristanda, Bosnada da ve hattâ Rusyada bu lunan dindaşlarımız dahi Şûrayı
Ümmetin o memleketlerdeki İs
lâmlara edilen zulümlerden müşte ki olmasını arzu ettikleri için Gi rit hakkındaki mektupların gaze tenin hacmi nazarı dikkate alına rak yazılmasını rica ederiz...
20 Nisan 1906 Osmanlı Terakki ve İttihad Cemi
yeti Umuru Dahiliye memuru Dr. Bahaeddin
« Terakki ve İtti had» ın
iç teşkilâtı:
20 Temmuz 906 tarih ve 45 nu
maralı yazı «OsmanlI Terakki v<
İttihad Cemiyeti» hin iç teşkilâ tına dair beyannamedir.
«Osmanlı Terakki ve İttihad Ce
miyeti» «Heyeti Merkeziye» si
nizamnamei esasinin 23 üncü mat desine tevfikan, cemiyete müteal lik bilcümle umurda iktidar v« mesuliyet müştereken umum heyet« ait kalmakla beraber temini sü hulet maksadile taksimi mesaiyi ve hidematı merkeziyei cemiyeti dört kısma tefrik ile her kısmı da lüzuma göre heyeti merkeziyeye mensup iki veya daha ziyade â- zamn uhtei kifayetlerine tevdie karar vermiştir.
Cemiyetin vasıtai neşri efkârı olan «Şûrayı Ümmet» ceridesinin umuru tahririyesine nezaret vazi fesi merhum Sami Paşa Zade Se zai Beye aittir. Erkânı cemiyetten iki zat müşarünileyhe muavenetle tavzif edilmişlerdir.
Cemiyetin Fransızca vasıtai neş ri efkârı olan «Meşveret» ceride sinin umuru tahririyesine ve alel umum elsinei ecnebiye ile vukubu lacak neşriyata nezaret, kemafıssa bık Ahmet Rıza Beyin uhdesine mevdudur. Mustafa Fazıl Paşa ha fidi Mahmut Bey bu hususta Ah met Rıza Beye muavenetle muvaz zaftır.
Umuru hesabiye merhum Muşta fa Fazıl Paşa zade Prens Mehmed Ali Paşanın nezareti altında Dr. Nâzım Efendinin uhdesindedir
Umum şubelerle olan muamelâ ta ve bilcümle Türkçe muhabera ta Dr. Bahaeddin ve Nâzım Bey-e.^ müştereken memur edilmişlerdir!
Heyeti Merkeziye akşamı mun- telifesinin teftişi ahvali ve hariç ten gelecek bilcümle ihtaratı ha- yırhahanenin heyete tebliği ve şu- abatı cemiyetin temini âhenk ve in tizamı maksadiyle altı ayda bir münavebe ile tebdil edilmek üze re bir de müfettişlik vazifesi ihdas edilmiştir. Vazifei mezkûre şimdi ki halde ekâbiri Osmaniyeden bir zat uhdesindedir. Heyeti merkezi- yenin zabıt hitabeti Seyid Kenan Bey tarafmdan ifa edilmektedir. Heyeti Merkeziyenin umumî ka rarları merkez mühürü ile ve he yeti merkeziyenin berayi teshili umur münkasim bulunduğu dört şubenin muhaberatı, mezkûr şua- bat namına mahsus ve ancak va- zifedar oldukları muamelâtta mu teber şube mühürlerile mahtumen tebliğ olunmak usulü müttehaze- dendir.
«Osmanlı Terakki ve İttihad» ce miyetine ve gazetelerine müteal lik bilcümle muamelât için atide ki adrese müracaat edilmelidir:
Comité -Ottoman d’Union et de Progrès
25, Rue Bonaparte, Paris (Arkası var)
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
