V('1. llil. Dt.'rg. (1999),15.1: 83·8!!
SIGIRLAROA PLAZMA
, MONONUKLEER VE POLiMORF NUKLEER LOKOsiT
ViTAMiN C OUZEYLERi iLE BAZI BiYOKiMYASAL PARAMETRELER
ARASINOAKi iLi~KiLER
Seyfu
llah Halilogl
u'
Nuri
Ba~pmarlA.
L
event
Ba~2Muammer Elmas2
The
Rel
a
ti
o
ns
hip Between the
Le
v
e
ls
o
f Vitamin C
o
f Plasma
, Mo
n
o
nucl
ear and
Po)ym
o
rphnucl
e
al'
Le
uk
ocy
t
es
with
So
m
e
Bi
oc
h
e
m
ica
l Param
e
t
e
rs in
Cows
Summary: The aim 01 this study was to determine the relationship between the levels of vitamin C of plasma, mo· nonuclear leukocytes (MNL) and polymorphnuclear leukocytes (PMNL) with some biochemical parameters in cows.ln
this study, 22 Holstein heifers at the age of 2·3 years were used at the same feeding regimer, the blood samples were
drowned from V. jugularis. The vitamin C levels of MNL, PMNL and plasma were analysed by spectrophotometric method, the plasma glucose, cholesterol, total protein and albumin concentrations were analysed by autoanalyser. The vitamin C levels 01 plasma, MNL and PMNL were 4.97
±
0.29 Ilg/ml, 0.479±
0.055 pglcell, 0.040 ± 0.004 pglcell, respectively, plasma glucose, cholesterol, total protein and albumin concentrations were 93.59±
1.56 mwdl, 114.50±
6.04 mgldI, 6.84:t 0.12 gfdl, 3.48±
0.03 gfdl, respectively.The positive correlation between MNL and plasma vitamin C levels (p<O.Ol) and negative correlation between MNL and PMNL vitamin C levels (p<O.OI) has been observed. In addition, there were negative correlation between plasma total protein concentration and the vitamin C levels 01 ptas· ma (p<O.Ot) and MNL (p<O.OI) and positive correlation belween plasma lotal protein and plasma glucose levels (p<0.05). In conclusion, it is useful the determine the vitamin C levels of MNL and PMNL together with plasma vitamin C levels lor investigating the vitamin C levels in the body.Key words: Mononuclear leucocytes, polymorphnuclear leucocytes, vitamin C, cow, biochemical parameters
(het: Bu yall!imada; slglrlarda plazma, mononukleer Jokosit (MNL) ve polimorfnukleer IOkosit (PMNL) vitamin C duo zeyleri ile bazl biyokimyasal parametreler araSlndaki iJi!ikilerin belirlenmesi amaylandl. Ara!itlrmada aynl baklm ve bes·
lemeli. 2-3 ya!ilr 22 adet Hol!itayn Irkl duvelerin V. juguiarrs'lerinden allnan kan ornekleri kullamtdl. MNL, PMNL ve plazma vitamin C analizlcri spektrolotometrik olarak, plazma glikoz, kolesterol, toplam protein ve albumin analizleri isa otoanalizor'de yaplldl. Plazma, MNL, PMNL vitamin C dOzeyleri slraslyta 4.97
±
0.29 Ilgfmt, 0.479 ± 0.055 pglhlicre, 0.040±
0.004 pglhlicre; plazma glikoz, koleslerol, toplam protein ve albumin duzcyleri slraslyla 93.59 :t 1.56 mgfdl, 114.50 ± 6.04 mgldl, 6.84:t 0.12 g1dl ve 3.48 ± 0.03 gfdl olarak belirlendi. Denemeye alman hayvanlarda MNL ve plaz-rna vitamin C duzeyleri araSlnda pozitif (p<O.OI), MNL va PMNL vitamin C duzeyleri arasmda negatil (p<O.OI) ko-relasyon gOzlendL AYflca plazma loplam protein duzeyleri ile plazma (p<O.Ol) ve MNL (p<O.OI) vitamin C dOzeyleriaraslnda negatil. glikoz duzeyteri araslnda isa pozitil (p<0.05) korelasyon saplandl. SonuC olarak; organizmadaki
vi-tamin C dengesi hakkmda daha sagllkh bilgi edinebilmek amaclyla plazma vitamin C duzeylerinin yamnda MNL ve PMNL vitamin C dOzeylcrinin de belJrlenmesinin yararll olacagl kanlStna vanldl.
Anahtar Kelimeler Mononukleer lokosil. polimorlnukleer tOkosit, vitamin C, slglr, biyokimyasal parametreler
Giri~
Organizmada metabolik olaylann bDyuk bir
klsmrnl etkileyen vitamin C, ketolakton yaplsrnda bir monosakkarit IOravidir (Yenson, 1984).
Ru-minanllar rumenln alkali pH'sl ve rumina! !Ioranln
etkisiyle aglz yoluyla a!dlklan vitamin C'den fay-Geli~ Tarihi : 03. 10.1998
dalanamazlar ve ihliyaylar karacigerde biyosentezle
ka~tlanlr (Itze, 1983).
Vitamin C'nin ruminantlann karacigerinde
gli-kozdan senlezlenmesi kan vitamin C duzeyleriyle g1ikoz duzeyi araslnda ili~ki olabilecegini akla ge-tirmi~, insanlar uzerinde yapllan yall~malarda Imtah
(1961) herhangi bir iJi~kj belirleyemezken, Bigley ve
I. SUVetermcr Faki.illcsi Biyokimya Anabilim Dsl!. KONYA
HALlu:>GLU, I3A.sPINAR, I3A,s, ELMAS
ark. (1983) dehidroaskorbat transportuna glikoz transport sisteminin araclhk alli!)ini saptaml~lar, Washko ve Levine (1992) glikozun vitamin C ahm
va
akumOlasyonunu 3-9 kat in hi be elligini goz-lemi~lerdir. AynL ~ekilde, hiperglisemi durumlannda MNL va PMNL vitamin C dOzeylerinde dO~me 01-dugu bildirilmekledir (Pecoraro ve Chen, 1987).Kobaylarda vitamin C yetmezliklerinde ko-leslerolOn 7-a-hidroksilasyonunun azaldlgl ve ko-leslerol'On salra asitlerine donO~OmOnOn aksadlgl hiperkoleslerolemi. karacigerde kolesterol birikiml, plazma kolesterolOnOn biyolojik yan amrDnOn uza-masl gibl olgulann ortaya ylkmaSI sebebiyle vitamin C'nin koleslerol metabolizmaslnda anemli role sahip oldu!)u One sOrOlmO~ ve bu sav yOksek
vi-tamin C dozlanmn deney hayvanlannda koleslerol katabolizmasml aklive etmesi ve hiperlipemik bi-reylerde plazma kolesterol dOzeyini dO~urmesiyle kamtlanml~lIr (Ginler, 1977). Vitamin C'nin ko-lesterol kalabolizmasml artlrdlgl biryok ara~tlnci ta-ralmdan da belirlenmi~tir (Degkwitz ve BOdeker 1990; Takahashi ve ark., 1991).
Vitamin C'nin dokulardaki daglhmmm oldukya
de!)i~ken olu~u sebebiyle (Kolb ve ark .. 1993) or-ganizmadaki biyokimyasal o!aylann a9lk-lanmasmda ve bazl patolojik bozukluklann be-lirlenmesinde sadece plazma dOzeylerinin belirlenme'si yeterli degildir (Haag, 1985), En yok endokrin bezlerde (Kolb ve ark.. 1993) ve
10-kosillerde (Evans ve ark" 1982) bulunan vitamin C'nin kan hOcrelerindeki da!)lhml da hOcre tipine gOre farkhhk gasterir. Kan hOcrelerinden polimorf nukleer IOkosillerde (PMNL) ve mononOkleer la-kositlerde (MNL) vitamin C dOzeyi plazmaya oranla 10·80 kat daha lazladlr (Oberitler ve ark.; 1986; Goldschmidt, 1991).
LOkosiUere akliltransportla giren vitamin C'nin (Oberiller ve ark., 1986; Moser. 1987) natrolillerin bUIOnIO!)OnO korumada, mikroorganizmalan'n ok· sidalif Ylklhmlnt ve lagosilozu artlrmada (Golds
-chmidt ve ark., 1988), fagositoz Sirasmda a91ga 91kan oksidanUarm va serbest radikallerin inak-tivasyonunda (Stankova ve ark., 1975, Anderson ve ark .. 1987) onemli lonksiyoCllara sahip oldugu iled sOrOlmektedir.
Omaye ve ark. (1987) da kan hOcreleri iye-risinde en yOksek vitamin C dOzeyinin MNL'lerde 01-dugunu, MNL va polimorf nOkleer 16kosillar (PMNL) ile plazma vilamin C dOzeyleri arasmda pozitif bir korelasyon bulundugunu bildirirlarken, Pecoraro va Chen (1987) insanJarda plazma ve MNL vitamin C dOzeyi arasmda pozitif korelasyon belirlemi~ler ancak plazma ve PMNL dOzeyleri arasmda har· hangi bir ili~ki saptayamaml~lardlr.
Plazma ve kan hOcrelerindeki vitamin C dO-zeyled ozellikle vitamin C sentezi yapabilen hay-vanJarda beslenmeye bagh olarak degi~ebilecegi
gibi Irk, ya~ ve mevsime gore de onemli de!)i~iklikler g6stermektedi( (lIze, 1983; Haag, 1985; Haag ve Hofmann, 1987). Haag ve Hofmann (1987)
3
ayhk buzagllarda plazma vitamin C dOzeylerinin 1 ya~h ve3
ya~ Ozerindeki slglriardan Onemli derecede dO~Ok oldugunu, aynl zamanda ya~ ilerledikye1
6
·
kosil iyeriginin artll!)lm belirlemi~ler ve bu larkhhgm, yakla~lk
3
aya kadar karacigerin senlez ka-pasitesinin dO~Ok otu~una baglaml~lardlf.Bu yah~mada daha Once larkll tOrlerde lien su-rOlen plazma. MNL ve PMNL vitamin C dOzeyleri araslndaki ili~kilerin sl~lrlardaki degi~imlerinin ara~ tmlmasl ve bu parametrelerin plazma glikoz. toplam protein, albumin ve koleslerol dOzeyleriyle ili~· kilerinin incelenmesi amaylanmL~hr.
Materyal ve Metat
Bu ara~tlrmada hayvan materyali olarak aynl baklm ve beslemeli, 22 adel 2-3 ya~11 Hol~tayn Irkl sagllkh duveler kullanlldl ve ornekler Konya iyin bahar mevsimi olan MaYls aymda toplandl.
Steri! ko~ullar al\Lnda hayvanlann V. JU-gularis'lennden alman kan orneklen ikiye aynldl, biri MNL izolasyonunda (Histopaque 1077, Sigma) kul-lamhrken, PMNL izolasyonu iyin kullamlacak olan kan 2000 g'de 4 °C' de 15 dakika sOre He santrilOj edildi. SantrilOj somasl aynlan plazmalar vitamin C, koleslerol, glikoz, toplam protein ve albOmin ana-lizlerinde kullanlldllar. Plazma lamamen
uzak-la~llnldlktan sonra kalan klSlm PMNL izolasyonunda (Carlson and Kaneko, 1973) kullanlldl. Hucrelerin safllk kontrolleri Wright Giemsa boyamasl ile yaplldl.
SIglriarda Plazma, MononUklecr \'c Poiimorr Niikleer Uikosit ... Plazma, MNL ve PMNL vitamin C duzeyleri spekt-rofolometrik metotla (Haag, 1985), plazma glikoz, kolesterol, loplam protein ve albumin analizleri ise Gemslar marka otoanaliz6r'de genyekle~tirilmi~tir.
Bulgular
Yapllan safllk kontrolleri ile PMNL hOcre sOs-pansiyonlannda % 94, MNL hOere sOs-pansiyonlannda % 97 safllk oldugu gOzlendL
Hol~tayn Irkl dOvelerde ortalama plazma, MNL ve PMNL vitamin C dOzeyleri ile plazma glikoz, ko-lesterol, toplam protein, albOmin ve fosfor duzeyleri Tablo l'de, ineelenen paramelreler araslndaki ko -relasyonlar Tablo 2'de verilmi~tir.
Tablo 1. Ortalama plazma. MNl ve PMNl vitamin C ve plazma glikoz, kolesterol. toplam protein ve al-bumin duzeyleri (n=22). Plazma vitamin
C l1g1ml
4.97±
0.29 MNL vitaminC
pglhGcre 0.479±
0.055 PMNL vitamin C pglhGcre 0.040±0.004 Glikoz mgldl 93.59±I.S6 Kolesterol mgldl 114.50±6.04 T oplamProtein gldl 6.84±O.12 Albumin gldl 3.48±O.03 Tartt~ma ve SonuifSlglrlarda plazma vitamin C duzeyleri hayvanln 111<'1. ya~I, sat verimi ve iklim ~artlanna bagll olarak degi~iklik gOslermektedir (lIze, 1983; Haag and Hof· mann, 1987). Ilze (1983) yeni dogmu~ buzagllarda mevsime bagh olarak plazma vitamin C duzeylerinin 3.5-10.2 Jlg/ml araslnda degi~tigini bildirirken, Haag ve Hofmann (1987) Irk ve ya~a baglmll orarak 0.399-3.975 Jlg/ml araslnda degi~tigini, 3 ayllk hay-vanlarda dOzeyin 1 ve daha ya~11 sl{wlardan onemli derecede dO~Ok oldugunu belirlemi~lerdir. Ba~plnar
va Serpek (1993) de 3-4 ya~11 Karacabay Esmeri SI' {Jlflarda plazma vitamin C dOzeylerini 3.9
±
0.3 Jlg/ ml olarak bildirmekledirler. Bu call~mada elde edi-len 4.97±
0.29 Jlg/ml plazma vitamin C dOzeylerininBa~plnar ve Serpek (1993) ve Haag ve Hofmann (1987)'1n bulgulanndan yOksek oldugu aneak IIze (1983)'nin bildirdigi sln1l1ar icerisinde oldugu goz-lendi.
L6kosit vitamin C duzeyleriyle ilgili ara~
Ilfmalarln bOyOk bir klsml insanlar ve deney hay-vaniarlnda gercekle~tirilmesine kar~1n (Evans ve ark., 1982; Ikeda, 1984; Nyyssonen ve ark .. 1988; McCulloch ve Vandongen, 1992), vilamin C ih· liyac1aflni biyosentezre kar~llayan ruminantlarda ya· pllml~ cah~ma oldukCa Slnlrlldlr (Haag, 1985; Haag ve Hofmann, 1987). Haag ve Hofmann (1987) farkh Irkta slgll1arda Irk ve ya~1n lokosi! vitamin
C
dO-zeylerini elkiledigini ve ya~a birlikle lokosi! vitaminTablo 2. Ortalama plazma, MNL ve PMNLvitamin
C
ve plazma glikoz. kolesterol. loplam protein ve albUmin dGzeyleri arasmdakl ili~kiler (n=22). 1-PIVite 2·PMNL ViI C 3-MNL Vlt C 4-Glikoz S·Kolesterol 6-T oplam Protein 7-Albumin ·=p<O.OS " =p"O.OI 2 -0.2967 3 4 0.5871" ·0.2218 -0.5831" 0.1426 -0.0779 63 5 6 7 0.1409 ·0.5942" 0.0607 -0.0633 0.2484 0.0522 0.0717 ·0.5869" -0.0725 -0.1928 0.4564' 0.2102 -0.2930 0.3102 -0.1454HALILoGLU. BA~PINAR. BA~. ELMAS
C dOzey[erinin de artlglnl, 10m [okosit vitamin C
dO-zey[erinin orta[ama 0.144 . 0.169 pglhOcre
0[-du{Junu bi[dirmektedirler. Bu ~all~mada e[de edilen
PMNL vitamin C duzeyleri (0.040
±
0.004 pglhOcre) tOm [okositler i~in bildirilen dOzey[erden a]·
duk~a dO~OktOr. Bunun sebebinin Haag ve
Hof-mann (1987)'m lolal lokosit vitamin C dOzeylerini belirlemesinden kaynaklandlgl dO!,)OnOlmO!,)tur.
Ni-tekim insan PMNL'[erinde vitamin C dOzeyinin
0.029 - 0.093 pglhuere araslnda belirlenmi~
(Evans ve ark., 1982; Omaye ve ark., 1987; Mc
Culloch ve Vandongen. 1992), bu dOzey total
[0-kosil vitamin C dOzey[erinin be[ir[endi{Ji ara~ Ilrmalarda 0.42!:i pg/hOcre'ye kadar yukse[mi!,)tir ([keda, 1984). Winlerbourn ve Vissers (1983) de
insanlarda PMNL vitamin C dOzeyini 0.132 pgl
hOcre olarak bulmu~[ar, ancak dekstran ile yapml~ o[duklarl PMNL izolasyonunda
%
83 o[an safllk de-recesi iza[e edi[en hOcre[er iyerisinde MNL'[erin
faz[a bulunmaslna yo! a9ml~ ve dOzeylerl yOk
-seltmi~tir. Bu c;:all~mada PMNL ve MNL lzo
-lasyon[annda safllk dereceleri slraslyta % 94 ve 97
olarak be[jrlenmi~ ve hOcrelerin safllk derecesinin
de hOcre ~i dOzeyleri etkileyece{Ji dO~OnO[mO~tOr. Kan hOcreleri ic;:erisinde en yOksek vitamin C
ic;:eri{Jine sahip hOcre tipi MNL'lerdir (Evans ve ark., 1982). Evans ve ark. (1982) insan[arda MNL
vi-tamin C dOzeyinin 0.29 pglhOcre o[dugunu bi[-dirirken, Operiller ve ark. (1986) ise 0.55
±
0.19pglhOcre olarak belirlemi~[erdir. Bu ~ah~mada da MNL vitamin C dOzey[eri Evans ve ark. (1982) ve
Oberitter ve ark. (1986)'nln bildirdikleri ~ekilde PMNL dOzey[erine g6re o[dukc;:a yuksek bu-[unmu~(0.479
±
0.055 pgfhOcre) aneak sl{Jlr MNLduzey[eriyJe ilgili herhangi bir ara~tlrmaya rasl-lanamadl~1 iein duzey[er tartl~llamaml~llr.
L6kosit ve p[azma vitamin C dOzeyleri
ara-smda poziti! bir korelasyon o[du~u bi[dirilirken
(Omaye ve ark., 1987; Nyys6nnen ve ark., 1988),
Pecoraro ve Chen (1987) MNL va plazma vi\amin
C duzey[eri araSlnda belirlenen poziti!
ko-re[asyonun PMNL ve plazma araslnda
be-lirlenemedi~ini bi[dirmektedir[er. Bu c;:all~mada da
Pecoraro ve Chen (1987)'in bu[gu!anna uyumlu olarak p[azma ve MNL vitamin C dOzey[eri
ara-smda poziti! korelasyon (p<O.Ol) bu[unmu~ ancak
plazma ve PMNL arasmda herhangi bir ili~ki
sap-84
tanamaml~tlr. Aynea PMNL ve MNL vitamin C
dO-zey[eri arasmda da negali! korelasyon (p<O.OI) be-Jir[enmi~tir (Tablo 2).
Ara~ll(mada e[de edi[en yOksek plazma glikoz dOzeyinin slglr[ar ic;:in bi[dirilen 45-75 mgldllik dO·
zey[erden (Kaneko, 1989) yuksek o[du~u goz· lenmi~tir (Tab[o 1). Vitamin Cnin ruminantlarda
gli-kozdan sentez[enmesi ve aralarlndaki yaplsa[
benzerlikten do[aYI g[ikoz ve vitamin C araSlndaki
iIi~kinin ince[enmesi sonucu Im[ah (1961) herhangi
bir ili~ki belirleyemezken, Big[ey ve ark. (1987) ve
Washko ve Levine (1992) vitamin C ve g[ikoz ara-smda n6trofilleri giri~ ve akOmOlasyonda negati! bir
korelasyon g6z[emi~lerdir. Yapl1an ara~hrmada
is-tatistik aC;:ldan Onem arzetmemekle bir[ikte ozel1ik1e plazma vitamin C dOzey[eri ile plazma glikoz
du-zey[eri araslnda negati! korelasyona (r '" -0.2218) rast[anml~tlr (Tablo 2).
Plazma kolesterol duzeyleri 114 .50 ± 6.04
mgl
dl o[arak bu[unmu~ ve bu de~er Ba~plnar ve Serpek(1993)'in Karacabey Esmeri slglr[ar ic;:in bi[dirdikleri
(108.20
±
5.25) dOzeyter[e uyum[udur. Plazmako-lestero[ ve glikoz duzey[eri araSlnda istatislik ayldan onem[i o[mamakla birtikle negati! kore[asyon (r
=
-0.1928) g6z[enmi~ ve literatur veri[ere (Ginter, 1977; Degkwitz ve BMeker, 1990) uyum[u o[dugu gorO!mO~tOr (Tab[o 2).
Kaneko (1989) slQlrlarda plazma toplam pro-tein ve albOmin dOzey!erinin slrasly[a 6.74-7.46
g/d!
ve 3.03·3.55gld!
arasmda bulundu~unu bi[-dirmektedir. Ara~tlrmada e[de edi[en top[am proteinve albOmin duzeyleri Kaneko (1989)'nun
bu[-gu[any[a uyum[udur. Chen va Nockels (1973) ta-vuklarda vitamin Cnin serum albOmin ve protein[eri Ozerine herhangi bir etkisini belirleyememi~[er, aynl
~eki[de Keskin ve ark. (1995) da diyetlerine vitamin
C i[ave edi[en tavuk[arda plazma vitamin C ve
ko-[estero[ dOzey[eriy[e plazma toplam protein
du-zeyleri arasmda herhangi bir ili~kj sap-tayamaml~[ardlr.
Bu c;:all~mada p[azma top[am protein dOzey[eri ile plazma ve MNL vitamin C dOzeylen araslnda
ne-gali! korelasyon (p< 0.01) belir[enirken, glikoz
dO-zeyleri araslOda poziti! korelasyon (p<0.05) bu-[unmu~tur.
den-SI!:lrlarda l'I:l1.ma, Mononukleer ve I'olimorf Nliklccr Lokosit ... ges! hakklnda daha sa~lIkh bilgi edinebilmek ama-clyla plazma vit&min C duzeylerinin yanmda MNL ve PMNL vitamin C duzeylerinin de be-lirlenmesinin yararl1 olaca~lkanlstna vanldl.
Kaynaklar
Anderson, A., Theron, A.J. and Ras, G.J. (1987). Ae-gulalloo by the antioxidants ascorbate, cysteine and dapsone of the incroasod oxtracellular and intracellular generalion of reactive oxidants by achieved phagocytes trom cigarette smokers. Am. Rev. Resp. Dis. 135. 1027·
1032.
Ba~plnar, N. ve Serpek, B. (1993). Ineklerde ostrus sik·
lusu boyunca vitamin C ve kolesterol degerlerindeki de·
gi~imler. Hayvanclilk Ara~tlfma Dergisi. 3,1,39-42. Bigley, A., Wirth, M., layman, D., Riddle, M. and Stan· kova, l. (1983). Interaction between glucose and dehy·
droascorbatetransport in human neutrophils and
fib-roblasl. Diabetes. 32, 545·548.
Carlson, G.P .• and Kaneko, J.J. (1973). Isolation of
le-ukocytes from bovine penpheral blood. Proc. Soc. Exp.
BIoi. Med. 142,853-856.
Chen, A. and Nockels. C.F. (1973). The effects 01
di-etary vitamin C, protein, strain and age on egg quality,
production and serum and albumin proteins of chickens. PouJlry SCI. 52, 1662-1667.
Degkwitz,
e.
and BOdeker, A. (1990). Characterizationof guinea pigs adapted 10 dillerenUy high vitamin C
supplies, I. Blood levels of cholesterol, glucose,
trig-licendes and hemoglobin. Z. Ernahrungswiss. 29, 21·26.
Evans, A.M .. Currie, l. and Campbell, A. (1982). The
distribution 01 ascorbic acid between cellular com· ponents of blood, in normal individuals, and its relation to the plasma concentration. Br. J. NUll. 47, 473-482.
Ginter, E. (1977). Vilamin C and CholesterOl , In "Re·
evaluation 01 Vitamin C·, 53·65, Eds Hanck, A. and Ait·
zel, G., Verlag Hans Huber, Wien.
Goldschmidt, M.C .• Masin, W.J., Brown, l.A. and Wyde,
P.R. (1988). The elleet of ascorbic acid defICIency on Ie·
ukocyte phagocytosis and killing actinomyces viscosis. Inl. J. ViI. Nul. Res. 58, 326-334.
Goldschmidt, M.C. (1991). Reduced bactericidal activity in neutrophlls Irom scorbutic animals and the effect of
65
ascorbic acid on these target bacleria in vivo and in vitro.
Am. J. Clin. Nutr. 54, 1214S-1220S.
Haag, W. (1985). Zur Methodik und praktischen
Be-deutung der vitamin C Bestimmung beim Rind in Ver·
gangenneitz unci Gegenvart. Inaugural Dissertation.
Jus-tus Liebig Universitat, Giessen.
Haag, W. and Hofmann, W. (1987). Untersuchungen zum Vitamin C Gehalt in Slut-plasma und leukozyttln. Tj. erarztliche Umschan. 42,12,956·963.
Ikeda, T. (1984). Comparison of ascorbic acid
con-centration in granulocytes and lymphocytes. Tohoku. J.
Exp. Med. 142, 117-118.
Imlah, P. (1961). A study of ascorbic acid in normal and ketotic cows. J. Compo Path. 71, 28·43.
IIze, l. (1983). Ascorbic acid metabolism in ruminants. In
: "Ascorbic Acid in Ruminants·. Eds. Wegger, I.,
Tag-werker, G, Moustgaart, J., The Royal Danish Agric. Soc. Copenhagen, 120-130.
Kaneko, J.J. (1989). Clinical Biochemistry of Domestic
Animals. Academic Press, New York.
Keskin, E., Durgun, Z .. Kocabalmaz, M. (1995). Ko· lesterol ilaveli rasyonla beslenen tavuklann plazma ko-leslerol, glikoz ve toplam protein dazey; uzerine C
VI-tamininin elkisi. Hayv. Ara~. Derg. 5, 1-2,46-48.
Kolb, E .. lippmann, R., Schwabe, H .• Kirbach, H., KriCke, A., Wahren, M. and Vallentin. G. (1993). Die
Kon-zentration an Ascorbinsaeute,Gesamtprotein,
alpha-Amino-N-Glucosa. 3·Hydroxybutyrat und Cholesterol
sowie die Aclivilaet der Adenosin-Desaminase im Plasma von Schalen in funl verschiedenen Abschnitten der Tra-echtigkeit und der GehaU an Ascorbinsaeure in 14 Ge· weben. Berl. Munch. Tierarztl. Wschr. 106, 10·14.
McCulloch, R.K. and Vandongen, R. (1992).
Me-asurement 01 ascorbic add in platelets and its
re-lationship to polymorphonuclear leukocyte levels. Clin.
Chern. Acta. 213,15·22.
Moser, U. (1987). Uptake 01 ascorbic acid by leukocytes.
Ann. N.Y. Acad. Sci. 498, 200-214.
NyyssOnen, K., Pikkarainen, S., Parviainen, M.T.,
He-inonen, K. and Mononen, I. (1988). Quantitative
es-timalion of dehydroascorbic acid and ascorbic acid by
high performance liquid chromatography implication to
human milk, plasma and leukocytes. Journal Liquid
HALlLcKJLU. BA$PINAR. BA$. ELMAS
Oberitter. H., Glauhaar. B., Moser, U., Schmidt. KH.
(1986). Effect of functional stimulation on ascorbate con-tent in phagocytes under physiological and pathological conduhon. Inl. Archs. Appl. Immun. aI, 46-50.
Omaye. S.T .. Schaus, E.E., Kutnink, M.A., Hawkes,
W.C. (1987). Measurement of vitamin C in blood
com-ponents by hi9h perlormance liquid chromatography.
Implication in assessing vitamin C status. Ann. N.Y.
Acad. Sci. 498. 389-401.
Pecoraro. R.E. ve Chen, M.S. (1987). Ascorbic acid
me-tabolism in diabetes mellitus. Ann. N.Y. Acad. Sci. 498,
248-258.
Stankova.
L.
Gerhardt. N.B .. Nage!, L., Bigley, R.H.(t975). Ascorbic acid and pha90cyte function. Infect. Immun. 12,2,252-256.
86
Takahashi. K .. Akiba. Y., Horiguchi, M. (1991). Effects of supplemental ascorbic acid on perlormance, organ we-ight and plasma cholesterol concentration in broiler
tre-ated with prophyllhiouracil. Br. Poultry. Sci. 32, 545·554.
Washko. P. and Levine, M. (1992). Inhibition of ascorbic
acid transport in human neutrophils by glucose. J. BioI.
Chem. 267, 23568-23574.
Winterbourn. C.C. and Vissers, M.C. (1983). Chances in ascorbate levels on stimulation 01 human neutrophils. Bi-ochim. Biophys. Acta. 763, 2, 175 - 179.
Venson, M. (1984). Vitaminler ve Biyofonksiyontan,
637-640., -Insan Biyokimyasl". 5. Baskl, Serme! Matbaasl,
