Afyonkarahisar yöresinde yapı taşı olarak kullanılan tüflerin karakterizasyonu ve tuz kristallenmesine dirençlerinin incelenmesi

(1)

TMMOB

MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI

ISSN 2564-7024

Cilt / Vol: 58 Sayı / No: 3 Eylül / September

2019

BİLİMSEL

MADENCİLİK DERGİSİ • SCIENTIFIC MINING JOURNAL

• Eylül / September 2019 CİL

T / VOL

• 58 SA

YI / NO • 3

SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

Arif Emre Dursun Hakan Terzioğlu

Damla İzerdem Özgür Özcan Mustafa Yavuz Çelik Ramazan Tığlı

Gökhan Aydın Serkan Kaya İzzet Karakurt Furkan Yıldırım

Orijinal Araştırma / Original Research

Prediction of Specific Energy Using P-Wave Velocity and Schmidt Hammer Hardness Values of Rocks Based on Laboratory Studies Laboratuvar Çalışmalarına Bağlı Olarak Kayaçların P-Dalga Hızı ve Schmidt Çekı̇cı̇ Sertlı̇ğı̇ Değerlerı̇ Kullanılarak Özgül Enerjı̇nı̇n Tahmini

Trapez Kesitli Rijit Çelik Tahkimatlarda Kullanılan Çelik Profilleri̇n Yüke Uygun Şekilde Seçiminin Sonlu Elemanlar Metodu Destekli Olarak İncelenmesi

Finite-Elements Method Aided Examination of the Selection of Steel Profiles in Accordance with the Rock Mass Used in Trapezoidal Cross-Sectioned Roadway Support

Flowsheet Development Studies for Gold and Clay Containing Sulphide Ores Altın ve Kil İçeren Sülfürlü Mineraller İçin Akım Şeması Geli̇ştirme Çalışmaları

Afyonkarahisar Yöresinde Yapı Taşı Olarak Kullanılan Tüflerin Karakteri̇zasyonu ve Tuz Kristallenmesine Di̇rençlerinin İncelenmesi The Characterisation and Investigation of the Salt Crystallization

Resistance of Tuffs Used as Building Stones in Afyonkarahisar Region

Aşındırıcılı Sujetiyle Doğaltaş Kesmede Granit Atıklarının Aşındırıcı Olarak Değerlendirilmesi

Evaluation of Granite Wastes as Abrasive in Natural Stone Cutting With Abrasive Waterjet

Toplam Renk Farklılığı Parametresi Kullanılarak Bulanık Mantık Yöntemiyle İstatistiksel Kalite Kontrolü: Alüminyum Üretim Tesisinde Bir Uygulama

Statistical Quality Control With Fuzzy Logic Method Using Total Color Difference Parameter: An Application in Aluminum Production Plant İlter Kilerci

Aytaç Başsüllü Burak Önder Onur İpek Volkan Arslan

(2)

BİLİMSEL MADENCİLİK DERGİSİ

Scientific Mining Journal

Cilt / Vol: 58, Sayı / No: 3, Eylül / September, 2019

TMMOB Maden Mühendisleri Odası’nın hakemli dergisidir.

A peer-reviewed quarterly journal of the Chamber of Mining Engineers of Turkey

Baş Editor / Editor-in-Chief

Dr. Nejat Tamzok, Türkiye Kömür İşletmeleri / Turkish Coal Enterprises

Editörler / Editors

Dr. Bülent Toka, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü / General Directorate of Mineral Research and

Exploration

Dr. İlkay Bengü Can, Hacettepe Üniversitesi / Hacettepe University Dr. Nuray Demirel, Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Middle East Technical University

Dr. Mehtap Gülsün Kılıç, Dicle Üniversitesi / Dicle University

Editör Yardımcıları / Editor Assistants

Dr. Mustafa Erkayaoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Middle East Technical University Ercan Polat, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi / Muğla Sıtkı Koçman University

(3)

BİLİMSEL MADENCİLİK DERGİSİ Scientific Mining Journal

Bilimsel MADENCİLİK Dergisi makale dizin ve özlerinin yer aldığı veri tabanları: Scientific MINING Journal is indexed or abstracted in:

SCOPUS Google Scholar ULAKBİM TR Dizin

GeoRef OpenAIRE

Makale Yazım Kuralları, Yayın Danışma Kurulu, Hakem Değerlendirme Süreci ve Hakem Listelerine http://www.madencilik.org.tr adresinden erişilebilir.

Author Instructions, Editorial Advisory Board, the Peer Review Process and Reviewer Lists can be accessed from http://www.mining.org.tr

Etik Kurallar / Publication Ethics

Dergiye gönderilecek çalışmalarda, araştırma ve yayın etiğine uyulması tartışmasız bir ön koşul ola-rak kabul edilmektedir. Yayın Etik Kurallarına http://www.madencilik.org.tr adresinden erişilebilir. Complying with the research and publication ethics is considered an indisputable precondition to be

(4)

211

219

229

173

Mustafa Yavuz Çelik Ramazan Tığlı

Orijinal Araştırma / Original Research

Trapez Kesi̇tli̇ Ri̇ji̇t Çeli̇k Tahki̇matlarda Kullanilan Çeli̇k Profi̇lleri̇n Yüke Uygun Şeki̇lde Seçi̇mi̇ni̇n Sonlu Elemanlar Metodu Destekli̇ Olarak İncelenmesi

Finite-Elements Method Aided Examination of the Selection of Steel Profiles in Accordance with the Rock Mass Used in Trapezoidal Cross-Sectioned Roadway Support

Aşindiricili Sujeti̇yle Doğaltaş Kesmede Grani̇t Atiklarinin Aşindirici Olarak Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Evaluation of Granite Wastes as Abrasive in Natural Stone Cutting With Abrasive Waterjet

Toplam Renk Farkliliği Parametresi̇ Kullanilarak Bulanik Mantik Yöntemi̇yle İstati̇sti̇ksel Kali̇te Kontrolü: Alümi̇nyum Üreti̇m Tesi̇si̇nde Bi̇r Uygulama

Statistical Quality Control With Fuzzy Logic Method Using Total Color Difference Parameter: An Application in Aluminum Production Plant

Prediction of Specific Energy Using P-Wave Velocity and Schmidt Hammer Hardness Values of Rocks Based on Laboratory Studies

Laboratuvar Çalışmalarına Bağlı Olarak Kayaçların P-Dalga Hızı ve Schmidt Çekı̇cı̇ Sertlı̇ğı̇ Değerlerı̇ Kullanılarak Özgül Enerjı̇nı̇n Tahmini

Afyonkarahi̇sar Yöresi̇nde Yapi Taşi Olarak Kullanilan Tüfleri̇n Karakteri̇zasyonu ve Tuz Kri̇stallenmesi̇ne Di̇rençleri̇ni̇n İncelenmesi

The Characterisation and Investigation of the Salt Crystallization Resistance of Tuffs Used as Building Stones in Afyonkarahisar Region

Damla İzerdem Özgür Özcan Arif Emre Dursun Hakan Terzioğlu

189

Flowsheet Development Studies for Gold and Clay Containing Sulphide Ores

Altın ve Kil İçeren Sülfürlü Mı̇neraller İçı̇n Akım Şeması Gelı̇ştı̇rme Çalışmaları

197

Volkan Arslan Gökhan Aydın Serkan Kaya İzzet Karakurt Furkan Yıldırım İlter Kilerci Aytaç Başsüllü Burak Önder Onur İpek

İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2019

58

3

177

189

197

139

Ergin Gülcan Özcan Yıldırım Gülsoy

Derleme / Review

Ön Desilikasyon Amaçlı Boksit Zenginleştirme İşlemleri Üzerine Güncel Bir Değerlendirme

A Current Review on Beneficiation Process of Bauxite Ores for Pre-Desilication

Doğal Taş Parlatma Sürecinde Kalınlık ve Parlaklık Değişiminin Shewhart Kontrol Grafikleri İle İncelenmesi

Investigation of Thickness and Brightness Change With Shewhart Control Charts In Natural Stone Polishing Process

Dik Milli Darbeli Kırıcılarda Rotor Hızı Boyut Küçültme İlişkisi Rotor Speed - Size Reduction Relationship in a Vertical

Shaft Impact Crusher

Küçük Boyutlu Kaya Kesme Deneyinin Taşınabilir Bir Kesme Setinde Uygulanması

Application of Small-Scale Rock Cutting Test in a Mobile Rock Cutting Equipment

Sivas Bölgesine ait Demir Cevherini Kuru Manyetik Ayırma ile Zenginleştirme Çalışmaları ve Uygun Tesis Tasarımı

Enrichment Studies of Iron Ore in Si̇vas Region With Dry Magnetic Separation and Proper Plant Design

Özgür Özcan Serdar Yaşar

149

Murgul Bakır Cevherinin Ön Zenginleştirmesinde Alternatif Yaklaşımlar

Alternative Approaches to Pre-Concentration of Murgul Copper Ore

163

Sevgi Çetintaş İbrahim Nazlı Hakan Dündar Mustafa Birinci Ramazan Gök

İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2018

57

3

109

117

125

71

Özgür Özcan Nurettin Alper Toprak İbrahim Göktaş

Operational Performance of a Conventional Two-Compartment Ball Mill Grinding Circuit at Different Cement Productions

Konvansiyonel İki Kamarali Bilyali Değirmen Öğütme Devresinin Farkli Çimento Üretimlerinde İşletme Performansi

Ön Zengı̇nleştı̇rme Sonrasında Oksalı̇k Ası̇t Kullanımı ile Cam Kumu Tesı̇sı̇ Yan Ürününden Düşük Demı̇r İçerı̇klı̇ Mı̇kronı̇ze Kuvars Üretı̇mi

Production of Micronized Quartz With Low Iron Content Using Pre-Concentration Followed by Oxalic Acid Leaching From By-Product of Glass Sand Plant

Yürüyen Tahkı̇mat Ünı̇telerı̇nde Tavan Tabakası ile Tavan Sarması Temaslarında Yük Analizi

Load Analysis of Powered Roof Support Units in Support and Strata Interaction

Denı̇zlı̇ Molas Havzasında Bulunan Sedı̇manter Kayaçların Cerchar ve Shore Sertlı̇klerı̇nı̇n Tayı̇nı̇ ve Bulanık Mantık Uygulaması

Determination of Shore and Cerchar Hardness of Sedimentary Rocks in Denizli Molasse Basin and Fuzzy Logic Application

Bı̇r Kırma Eleme Tesı̇sı̇nı̇n Performansının Değerlendı̇rı̇lmesı̇ ve Optimizasyonu

Performance Evaluation and Optimization of a Crushing-Screening Plant Mustafa Yavuz Çelik

Metin Ersoy Zeyni Arsoy Murat Sert Liyaddin Yeşilkaya Cihan Doğruöz

81

Iscehisar Andezitlerinin Tuz Kristallenmesine Bağlı

Ayrışmasında Su İtici Kimyasal Madde Etkisinin Araştırılması Investigation of the Effect of Water Repellent Chemicals on the Weathering of Iscehi̇sar Andesites Due to Salt Crystallization

95

Mustafa Özer Bekir Başkurt Fırat Burat Hüseyin Baştürkcü

Mustafa Emre Yetkin Ferhan Şimşir

Ömürden Genç A.Hakan Benzer

İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

HAZİRAN

CİLT

SAYI

JUNE

VOLUME

NUMBER

2018

57

2

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Technological Characterization and Comparison of Two Ceramic Clays Used for Manufacturing of Traditional Ceramic Products in Turkey

Türki̇ye’de Geleneksel Serami̇k Ürünleri̇n İmalatinda Kullanilan İki̇ Serami̇k Ki̇li̇ni̇n Teknoloji̇k Tanimlamasi ve Karşilaştirilmasi

Grani̇ti̇k Kayaçlarda Mi̇neral Şeki̇l Özelli̇kleri̇ ile Spesi̇fi̇k Deformasyon Enerji̇si̇ Arasindaki̇ İli̇şki̇ni̇n Araştirilmasi

Investigation of The Relationship Between The Mineral Shape Properties and Destructi̇on Specific Energy In Granitic Rocks

Derleme / Review

Çok Kri̇terli̇ Karar Verme Yöntemleri̇ ve Madenci̇li̇k Sektöründe Kullanimi

Multi-Criteria Decision Making Methods and Use In Mining Industry

Derleme / Review

Ti̇yosülfat Li̇çi̇: Yüklü Li̇ç Çözelti̇leri̇nden Altin Kazanimi ve Endüstri̇yel Uygulamalar – Bölüm II

Thiosulphate Leaching: Recovery of Gold from Pregnant Leach Solutions and Industrial Applications – Part II

İstati̇sti̇ksel Öğrenme Teori̇si̇ ile Metal İçeri̇ği̇ni̇n Çoklu Sinir Değerleri̇nde Siniflandirma Performansinin İncelenmesi̇

Investigation of Statistical Learning Theory Performance On Classification of Multiple Threshold Values of Metal Contest

Bülent Erdem Zekeriya Duran Tuğba Doğan Hüsnü Yüksel

148

Açik Maden İşletmelerindeki İş Makinesi Operatörlerinin Gürültü Maruziyetinin İncelenmesi

Investigation of Noise Exposure of Heavy Equipment Operators in Surface Mines

166

Ramazan Çomaklı Ümit Atıcı Mert Mutlu Mehmet Sarı Fırat Ahlatcı Ersin Y. Yazıcı Oktay Celep Hacı Deveci

İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

Tahir Mallı Doğan Karakuş Alper Gönen

89

Mustafa Yörükoğlu

Maden Maliyet Yazilimi Kullanilarak Açik İşletme Planlamasinda Nihai İşletme Derinliği Optimizasyonu

Final Depth Optimization In Open Pit Mine Planning by Using Mine Cost Optimization Software

Derleme / Review

Ti̇yosülfat ile Altin ve Gümüş Li̇çi̇ni̇n Temelleri̇ – Bölüm-I

Fundamentals of Thiosulphate Leaching of Gold and Silver – Part I

Derleme / Review

Coal Blending for Thermal Power Stations

Termik Santrallar İçin Kömür Harmanlama Olgun Esen

Gündüz Ökten Abdullah Fişne

99

Derleme / Review

Türki̇ye’de Meydana Gelen Ani̇ Gaz ve Kömür Püskürmesi̇ Olaylarinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇ ve Olaylarla Mücadelede Alinacak Önlemler

An Assessment of Coal and Gas Outburst Occurrences in Turkey, and Prevention Methods

109

Fırat Ahlatcı Ersin Y. Yazıcı Oktay Celep Hacı Deveci

İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yayını / The Publication of the Chamber of Mining Engineers of Turkey

BİLİMSEL

DERGİSİ

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

109

117

125

71

Konvansiyonel İki Kamaralı Bilyalı Değirmen Öğütme Devresinin Farklı Çimento Üretimlerinde İşletme Performansı

Ön Zengi̇nleşti̇rme Sonrasinda Oksali̇k Asi̇t Kullanimi ile Cam Kumu Tesi̇si̇ Yan Ürününden Düşük Demi̇r İçeri̇kli̇ Mi̇kroni̇ze Kuvars Üreti̇mi

Yürüyen Tahki̇mat Üni̇teleri̇nde Tavan Tabakasi ile Tavan Sarmasi Temaslarinda Yük Analizi

Deni̇zli̇ Molas Havzasinda Bulunan Sedi̇manter Kayaçlarin Cerchar ve Shore Sertli̇kleri̇ni̇n Tayi̇ni̇ ve Bulanik Mantik Uygulamasi

Bi̇r Kirma Eleme Tesi̇si̇ni̇n Performansinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇ ve Optimizasyonu

81

Iscehisar Andezitlerinin Tuz Kristallenmesine Bağli

Ayrişmasinda Su İtici Kimyasal Madde Etkisinin Araştirilmasi Investigation of the Effect of Water Repellent Chemicals on the Weathering of Iscehı̇sar Andesites Due to Salt Crystallization

95 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

HAZİRAN

CİLT

SAYI

JUNE

VOLUME

NUMBER

2018

57

2

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

177

189

197

139

Ergin Gülcan Özcan Yıldırım Gülsoy

Derleme / Review

Ön Desilikasyon Amaçli Boksit Zenginleştirme İşlemleri Üzerine Güncel Bir Değerlendirme

A Current Review on Beneficiation Process of Bauxite Ores for Pre-Desilication

Doğal Taş Parlatma Sürecinde Kalinlik ve Parlaklik Değişiminin Shewhart Kontrol Grafikleri İle İncelenmesi

Investigation of Thickness and Brightness Change With Shewhart Control Charts In Natural Stone Polishing Process

Dik Milli Darbeli Kiricilarda Rotor Hizi Boyut Küçültme İlişkisi Rotor Speed - Size Reduction Relationship in a Vertical

Shaft Impact Crusher

Küçük Boyutlu Kaya Kesme Deneyinin Taşinabilir Bir Kesme Setinde Uygulanmasi

Application of Small-Scale Rock Cutting Test in a Mobile Rock Cutting Equipment

Sivas Bölgesine ait Demir Cevherini Kuru Manyetik Ayirma ile Zenginleştirme Çalişmalari ve Uygun Tesis Tasarimi

Enrichment Studies of Iron Ore in Sı̇vas Region With Dry Magnetic Separation and Proper Plant Design

Özgür Özcan Serdar Yaşar

149

Murgul Bakir Cevherinin Ön Zenginleştirmesinde Alternatif Yaklaşimlar

Alternative Approaches to Pre-Concentration of Murgul Copper Ore

163

Sevgi Çetintaş İbrahim Nazlı Hakan Dündar Mustafa Birinci Ramazan Gök

İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2018

57

3

109

117

125

71

81

95 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

HAZİRAN

CİLT

SAYI

JUNE

VOLUME

NUMBER

2018

57

2

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

109

117

125

71

81

95 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

HAZİRAN

CİLT

SAYI

JUNE

VOLUME

NUMBER

2018

57

2

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

DERGİSİ

173

181

197

Haluk Çelik

₁₁₇

Güneş Ertunç

Derleme / Review

148

166 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

ARALIK

CİLT

SAYI

DECEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

4

117

89

Derleme / Review

99

Derleme / Review

109 İÇİNDEKİLER

/ CONTENTS

EYLÜL

CİLT

SAYI

SEPTEMBER

VOLUME

NUMBER

2017

56

3 SCIENTIFIC MINING JOURNAL

BİLİMSEL

(5)

(6)

197 Mustafa Yavuz Çelika,*_{, Ramazan Tığlı}b,**

a_{Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon Meslek Yüksek Okulu, Doğal Yapı Taşları Programı, Afyonkarahisar, TÜRKİYE} b_{Maden Mühendisi, Serbest, Antalya, TÜRKİYE}

ÖZ

Bu çalışmada, Afyonkarahisar civarında yapı taşı olarak kullanılan Ayazini ve Seydiler tüflerine bir dizi karakterizasyon çalışmaları yapılmıştır. Söz konusu kayaçların petrografik-mineralojik (polarizan mikroskop, XRD), kimyasal analiz, gözenek çapı dağılımı ve fiziko-mekanik özellikleri belirlenmiştir. Doğal yapı taşlarının ayrışmasında su önemli bir faktördür. Suyla beraber taşınan tuz çözeltileri, kılcal çatlaklar yoluyla yapıtaşları içinde hareket ederler ve buharlaşma sonucunda çatlak ve boşluklarda tuz kristalleri oluşur. Bu oluşumlar, kayaçların bozunmasına neden olmaktadır. Deneye tabi tutulan kayaçların tuz kristallenmesine dirençlerini belirlemek amacıyla sodyum sülfat dekahidrat çözeltisiyle deneysel çalışmalar yapılmıştır. Tüflerin tuz kristalleşmesine bağlı bozunma özellikleri ağırlık kaybı hesaplaması, tek eksenli basınç dayanımı ve ultrasonik hız ölçümleri ile belirlenmiştir. Gözenek miktarı daha fazla olan Ayazini tüflerinin ayrıştığı gözlemlenirken Seydiler tüflerinin tuz kristalleşmesine karşı daha dayanıklı olduğu belirlenmiştir.

ABSTRACT

In this research, a series of characterization studies were carried out on Ayazini and Seydiler tuffs which are used as building stones around Afyonkarahisar. Petrographic-mineralogical (polarizing microscope, XRD), chemical analysis, porosity distribution and physico-mechanical properties of the mentioned rocks have been determined. Water is an important factor in the weathering of natural building stones. The salt solutions carried with the water move through the building blocks through capillary cracks and due to evaporation salt crystals form in the cracks and spaces. These formations cause the rocks to degrade. Experimental studies were conducted with sodium sulphate decahydrate solution in order to determine the resistance of the rocks to the salt crystallization. Disintegration properties of tuffs due to salt crystallization were determined by weight loss calculation, uniaxial compressive strength and ultrasonic velocity measurements. Seydiler tuffs have been determined to be more resistant to salt crystallization while Ayazini tuffs which have higher porosity amount are observed to be decomposed.

AFYONKARAHİSAR YÖRESİNDE YAPI TAŞI OLARAK KULLANILAN TÜFLERİN

KARAKTERİZASYONU VE TUZ KRİSTALLENMESİNE DİRENÇLERİNİN

İNCELENMESİ

THE CHARACTERISATION AND INVESTIGATION OF THE SALT

CRYSTALLIZATION RESISTANCE OF TUFFS USED AS BUILDING STONES IN

AFYONKARAHISAR REGION

Geliş Tarihi / Received : 24 Ağustos / August 2018 Kabul Tarihi / Accepted : 26 Haziran / June 2019

Anahtar Sözcükler: Yapı taşları, Tüf, Karakterizasyon, Tuz kristalizasyonu, Gözeneklilik, Ağırlık kaybı. Keywords: Building stone, Tuff, Characterisation, Salt crystallization, Porosity, Weight loss. . Madencilik, 2019, 58(3), 197-209 Mining, 2019, 58(3), 197-209

* Sorumlu yazar / Corresponding author: mycelik@hotmail.com • https://orcid.org/0000-0002-9695-7370 ** bramazant90@hotmail.com • https://orcid.org/0000-0001-7558-7027