• Sonuç bulunamadı

2.3. Yansıtıcı Düşünme

2.3.4. Yansıtıcı Düşünme ile İlgili araştırmalar

2.3.4.1. Yurt Dışında Yapılan Çalışmalar

Wesson ve Young (2017) tarafından öğretmen adayları üzerinde yürütülen nitel bir araştırmada STEM temalı bir proje kapsamında gerçekleştirilen yansıtıcı uygulamaların katılımcılar ve süreç üzerinde ortaya çıkardığı etki ve sonuçlar incelenmiştir. Bu çalışmada bireysel, eşli ve grupla yapılan yansıtıcı öğretim uygulamaları ile öğretmen adaylarının STEM yaklaşımı çerçevesinde öz-yeterlik ve güvenlerinin artırılması amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre STEM temelli yansıtıcı öğretim uygulamaları öğretmen adaylarının yansıtıcı becerilerini ve özgüvenlerini artırdığı diğer taraftan kaygı ve şüpheciliklerini azalttığı görülmüştür.

Sarah, Nagro, Laurie, deBettencourt, Rosenberg, Carran, ve Weiss’e göre (2016) stajlar öğretmen adaylarının hazırlığının merkezinde yer alır, ancak birçok öğretmen adayı, öğretim sürecinin deneyimlerini ve gerçeklerini bu süreçte hissedemez. Bu araştırmacıların gerçekleştirdikleri yarı-deneysel araştırmada, yansıtıcı öğretim uygulamalarının öğretmen adaylarının yansıtıcı yeteneklerini ve

51 öğretim becerilerini geliştirip geliştirmediği ve öğrencilere öğretim stajı süresince rehberlik eden öğretmen adaylarının ortak video kayıt ve kendi kendini yansıtma faaliyetlerinin öğrenme-öğretme ortamındaki etkileri incelenmiştir. Çalışmada benzer deneyime sahip 36 öğretmen adayı iki gruba ayrılmıştır. Her iki gruptaki öğretmen adayları, yarıyıl stajlarına katılmış ve kendi derslerini dört kez video kaydetmişlerdir. Ayrıca öğretmen adayları verdikleri derslerle ilgili dörder yansıtıcı günlük yazmışlar, deney grubundaki adaylar (n = 17) ayrıca, video analiz prosedürlerini tamamlamak için yansıtıcı yönlendirilmiş rehberlik ve geri bildirim almışlardır. Araştırma sonuçlarına göre her iki grubun öğretme yeteneklerinde ve becerilerinde kayda değer gelişmelerin olduğu gözlenmiştir. Bununla birlikte deney grubundaki öğretmen adayları yansıtıcı yetenekte ve öğretim becerilerinde zamanla daha belirgin bir gelişme göstermişlerdir.

Woronchak ve Comeau (2016) tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada yansıtıcı yazılar ve günlük kullanmanın, müzik öğrencilerinin kritik farkındalık, yeni bakış açısı geliştirme, problem çözme becerileri ve bağımsız öğrenme becerilerine etkisi incelenmiştir. Araştırmacılar yansıtıcı günlük yazıları uygulayarak öğrencilerin yansıtıcı becerilerini geliştirmek ve değerlendirmek üzere dört haftalık bir süre boyunca etkinlikler gerçekleştirdiler. Araştırma sonuçları, yansıtıcı öğretim uygulamalarını gerçekleştiren piyano öğrencilerinin bir kontrol grubuna kıyasla daha eleştirel bir yansıma geliştirdiğini göstermiştir. Yansıtıcı becerilere yönelik eğitim almış öğrencilerin uygulama stratejilerini listeleme, etkili performans ortaya koyma ve öğrenme süreciyle ilgili duygularını ifade etme konusunda çok yüksek bir gelişme gösterdikleri görülmüştür

Hersted (2017) tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada yetişkinlere yönelik yansıtıcı öğretim programının onların iletişim, ekip çalışması ve kurumsal ilişkilerine olan etkileri incelenmiştir. Bir proje kapsamında aynı şirkette çalışan 60 katılımcıyla 18 ay süren etkinlik temelli yansıtıcı öğrenme uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Zenginleştirilmiş etkinlik temelli yansıtıcı öğrenme uygulamalarıyla katılımcıların sözlü ve sözsüz iletişim becerileri, kişiler arasındaki farkındalık, öz-yeterlik ve öz yansıtma becerilerinde anlamlı düzeyde artışlar tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra

52 katılımcıların ekip çalışması ve organizasyonun kurumsal hedeflerini gerçekleştirmede bilinçlilik-motivasyon gibi sosyal ve duyuşsal becerilerinde de gelişmeler gözlenmiştir.

Gallagher, Lawler, Brady, OBoyle, Deasy ve Muldoon (2017) tarafından yürütülen bir araştırmada İrlanda’da bir üniversitede sağlık eğitimi alan öğrencilere uygulanan yapılandırılmış yansıtıcı etkinliklerin uygunluğu ve etkililiği değerlendirilmiştir. Klinik uygulamalarda dönem sonuna kadar grupla yansıtıcı öğrenme etkinlikleri gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntem ve tekniklerinin uygulandığı araştırma sonunda sağlık bilimleri öğrencilerinin yansıtıcı öğrenme sürecinde grup, eşli ve takım çalışma becerilerini artırdıklarını, pratiğe yönelik beceri ve bireysel farkındalıklarının etkili bir şekilde geliştiği gözlemlenmiştir.

Ahmad, Said, Zeb, Rehman, Ahmad ve Khan (2013) tarafından Pakistan’da öğretmenler üzerinde gerçekleştirilen nitel bir araştırmada yansıtıcı öğretim uygulamalarının öğretmenlerin öğretim ve sınıf becerilerini nasıl etkilediği incelenmiştir. Bu çalışmada öğretmenlerin yansıtıcı öğretim konusundaki becerilerini geliştirmeye yönelik 6 aylık bir eğitim uygulanmış, sonrasında bu yaklaşım konusunda algı ve görüşlerini betimlemek amacıyla anket ve yarı yapılandırılmış görüşme uygulamaları yapılmıştır. Araştırma katılımcılarının görüşlerine göre, yansıtıcılık kaliteli öğretim ve öğrenmenin özüdür, yansıtıcı öğretmenler eğitim konularını daha iyi anlamlandırmakta ve öğrencilerine daha etkili bir şekilde yardımcı olmaktadırlar. Ayrıca araştırmanın bulgularına göre, yansıtıcı pratik eğitimi almış öğretmenlerin, öğretme becerilerinde anlamlı düzeyde gelişme ve artış gözlenmiştir. Araştırma kapsamındaki öğretmenlerin uygulama sonrasında kendi dersleri için daha özgün planlar yaptıkları, sınıf problemlerine etkili çözümler getirdikleri, öğretmen arkadaşları, öğrenciler ve velilerle etkileşimlerinin daha kaliteli ve işlevsel olduğu görülmüştür. Yine araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin öğretme sürecinde kendilerine güven düzeylerinin oldukça yükseldiği görülmüştür.

Fatemipour (2012) tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada ESl bağlamında yansıtıcı öğretimde kullanılan araçların etkililiği araştırılmıştır. Bu çerçevede

53 araştırmada farklı türdeki yansıtıcı öğretim teknik, uygulama ve taktiklerinin dersin ve yansıtıcı öğrenmenin amaçlarına ne derece hizmet ettiği incelenmiştir. Araştırmanın verilerinin toplanmasında yansıtıcı öğretim uygulamalarını gerçekleştiren öğretmenler ve bu sınıflarda öğrenim gören öğrenciler yer almıştır. Araştırmanın bulgularına göre “öğretmen günlüğü”, en etkili yansıtıcı uygulama olmuştur. Daha sonra akran gözlemi” ve “öğrencilerin geri bildirimi” yansıtıcı öğrenme ve dersin amaçlarına önemli katkılar sağlamaktadır.

Choy ve San Oo (2012) gerçekleştirdiği bir araştırmada öğretmenlerin yansıtıcı öğretimi ne derece gerçekleştirdikleri ve kendi uygulamaları hakkında ne düşündükleri incelenmiştir. Malezya’da lise düzeyinde görev yapan öğretmenlerin katılımcı olarak yer aldığı çalışmada öz-değerlendirme formları ve anketler kullanılmıştır. Araştırma sonuçları öğretmenlerin yansıtıcı öğrenmenin ilkelerini gerçekleştirme konusunda yetersizlikler gösterdiğini ortaya koymuştur. Özellikle öğretmenler eleştirilen yansıtıcılığı gerçekleştirme konusunda sorunlar yaşamaktadır. Genel olarak öğretmenler kendilerini geliştirme konusunda ilgileniyor gibiydiler; fakat öğretme becerilerini yansıtmakla yeterli ilgi ve çabayı ortaya koymadıkları görülmüştür.

Navaneedhan (2012) tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada yansıtıcı öğretimin öğrenme ve öğretme sürecindeki etkileri, metaforik düşünme ve görsel imgeleme ile olan ilişkileri incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre yansıtıcı öğretim-öğrenme metodolojisi, öğretme-öğrenme sürecini daha ilginç ve etkili hale getirmekte, öğretmen ve öğrencilerin motivasyonu artırmaktadır. Öğretmen, yansıtıcı öğretim metodolojisinde mecazî düşünce ve görsel imgeleme gibi akıl araçlarını irdelerse, öğretim-öğrenme süreci daha zorlu hale gelir. Öğretmen, öğrenme- öğrenme sürecinin öğrenci merkezli hale gelmesi nedeniyle ışıltılı veya farklı düşünce geliştirme becerisini geliştirmektedir. Çalışmanın diğer bulgularına göre yansıtıcı öğretim metaforik düşünme ve görsel imgeleme bir arada uygulandığında öğrenme – öğretme süreci daha etkili hale gelmektedir.

Mathew (2011) tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada İngilizce dil becerilerini geliştirmede etkili bir sınıf içi öğrenme ortamını sağlamada yansıtıcı

54 öğretimin rolü ele alınmıştır. Çalışmanın bulgularına göre yansıtıcı öğretim uygulamaları İngilizce dil becerilerini gerçekleştirmede zengin bir ortam ve kaynak, amaçlı bir öğrenme-öğretme süreci, yansıtıcı ve etkileşimli bir öğretmen-öğrenci iletişimi, öğrencilerin başarılarında anlamlı artış ve son olarak öğretmenlerin mesleki gelişimine önemli düzeyde katkı sağlamaktadır.

Minott’un (2011) yürüttüğü bir çalışmada öğretmen adaylarında gerçekleştirilen yansıtıcı öğretim uygulamalarının etki ve sonuçları nitel araştırma modeli ile saptanmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğretmen adaylarının çoğunun yansıtıcı öğretim hakkındaki genel bilgilerinin olumlu yönde etkilendiği, kendi bilgi ve farkındalıklarının gelişimine yardımcı olduğu, sorgulama becerilerinin geliştiği ve sınıf dışı akademik yaşamlarına da etkili bir yansımanın olduğu görülmüştür. Araştırmanın diğer boyutunda ise öğretmen adayları gerçekleştirilen yansıtıcı öğretim uygulamalarının kendi duygularını kontrol etme, çevresindekilerle olumlu etkileşim kurma ve empati gibi duyuşsal ve mesleki becerilerini geliştirdiğini rapor etmişlerdir. Son olarak öğretmen adayları, gelecekte öğretmenlik yapacakları sınıflarda yansıtıcı öğretimi uygulamak istediklerini ifade etmişlerdir.

Fatemi, Şirvani ve Rezvani (2011) tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada öğretmenlerin öz-yansıtma davranışları ve yansıtıcı öğretim uygulamalarının EFL öğrencilerinin yazma başarılarına etkisi incelenmiştir. Çalışmada öğretmenin yansıması değişkeni olarak, EFL öğretmenlerinin öğretim becerilerini geliştirmek için sınıftaki öğretim deneyimlerini düşünme ve düşünme düzeyleri dikkate alınmıştır. Araştırma İran’da farklı okullarda görev yapan 100 EFL öğretmeni ve 1000 EFL öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre öğretmenin öz-yansıtma yeterliği ve yansıtıcı öğretim uygulamalarının EFL öğrencilerinin yazma başarısını önemli derecede artırdığı görülmüştür.

Nodoushan (2011) tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada yansıtıcı öğretim uygulamalarının EFL öğretmen adaylarının öğretim becerilerinde ortaya koyduğu katkılar analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre yansıtıcı öğretim uygulamaları, EFL öğretmen adaylarının dil öğretim sınıflarında daha iyi sonuçlar

55 verebilecek yollar aramalarına katkı sağlamıştır. Yansıtıcı öğretim uygulamaları öğretmen adaylarının sınıf içi gözlem ve öz değerlendirme becerilerini geliştirdiği; kendi sınıfındaki davranışlarını anlamalarına katkı sağladığı, öğretim sürecinde daha iyi bir değişikliğin nerede yapılacağını gösterebilen betimleyici verileri toplamak ve analiz etmek için geribildirim sağladığı görülmüştür.

Fatemipour (2009) tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada İngilizce dil öğretiminde uygulanan yansıtıcı öğretim araçlarının etkililiği ele alınmıştır. Çalışma İran’da Üniversite düzeyinde İngilizce öğretmenliği bölümlerinde öğrenim gören 2500 öğrenci ve aynı bölümlerde görev alan 60 öğretim elemanı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre yansıtıcı öğrenme araçları arasında öğrencilerin öğrenme performansları üzerinde en yüksek etkiyi öğretmen günlükleri ve ses kayıtları sağlamıştır. Daha sonra en yüksek etkiyi akran gözlemleri ve daha sonrasında ise öğrenci dönütleri göstermiştir. Derslerde farklı yansıtıcı öğrenme araçlarının kullanılması öğrencilerin öğrenme performanslarını olumlu düzeyde etkilemektedir.

Duffy (2009) tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada öğretmen tecrübelerine dayalı yansıtıcı öğrenme uygulamalarıyla öğrencilere rehberlik yapmanın etkileri incelenmiştir. İrlanda’da hemşirelik eğitimi alan öğrenciler üzerinde gerçekleştirilen nitel araştırmada yapılan tematik analizler derslerde öğretmenlerin yansıtıcı davranışlarının bilinçli olması ve yürütülen etkili rehberlik uygulamalarının öğrencilerin öğrenmelerinde etkili olduğu gözlenmiştir. Dersle ilgili kalıcı öğrenmeler ve farkındalık düzeyi açısından hemşire adayları, öğretmenlerinin yansıtıcı rehberliklerinin etkisini dili getirmişlerdir.

Sikka ve Timoštšuk tarafından (2008) gerçekleştirilen bir nitel araştırmada öğretim uygulamalarını anlamada ve anlamlandırmada yansıtıcı öğrenmenin rolü irdelenmeye çalışılmıştır. Lise düzeyinde 60 öğrenciyle gerçekleştirilen araştırmada NVivo programıyla analizler yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre yansıtıcı öğrenme öğretim sürecinde (a) öz-algılamayı geliştirmekte (Tutumlar, yargılar ve hisler), (b) Küçük grup ve bireyler arasındaki ilişkileri güçlendirmekte, (c) Öğretim çevresi ve ortamını anlamlı kılmaktadır.

56 Cirocki, Tennekoon ve Calvo (2014) tarafından gerçekleştirilen bir çalışmada SriLanka’da ESL sınıflarında derse giren öğretmenlerin yansıtıcı öğretimi kullanma durumları ve sonuçları incelenmiştir. Öğretmenler yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelere dayalı nitel araştırmanın sonuçlarına göre katılımcıların yansıtıcı öğretimden anladıkları ve kullanım durumları birbirlerinden farklılık göstermektedir. Katılımcı görüşlerine göre İngilizce ders materyalleri ve öğretim programları yansıtıcı öğretimi sağlama açısından yetersizlikler göstermektedir. Ayrıca araştırma sonuçlarına göre öğretmenler sınıflarında yansıtıcı öğrenme etkinliklerine yer verdikleri ölçüde öğrencilerin dil becerilerinde anlamlı artışların olduğunu ifade etmişlerdir.