Mehmet Aygüneş (2007), “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde
Okuma Becerisini Geliştirme Yolları” adlı çalışmasında yabancı dil olarak Türkçenin öğretilmesi konusunda hazırlanmış olan kitapların okuma becerileri kısmına odaklanmış, bu kitapların okuma becerileri üzerindeki etkilerini araştırmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde problem üzerinde durulmuş, sonrasında ikinci dil edinme kuramlarından bahsedilmiştir. Okuma becerisi ve okuma becerisini geliştirme yollarından bahsedilen bölüm içinde ana dil ve ikinci dil kavramlarının benzer ve farklı yönleri ele alınmış, bölüm okuma anlama süreciyle devam etmiştir. Okuma stratejilerinin de yer aldığı bölümden sonra çalışmanın yöntemine değinilmiş, bulgu ve yorumlar açıklandıktan sonra çalışmanın son bölümü olan sonuç, tartışma ve öneriler kısmında yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi sürecinde okuma becerilerini geliştirmeye yönelik örnek temalar verilmiştir.
Meriç Akpınar (2010), “Deyim ve Atasözlerinin Yabancılara Türkçe
Öğretiminde Kullanımı Üzerine Bir Araştırma” adlı çalışmasında gelişen dünyada yabancı dil öğretiminin öneminden bahsetmiş, dil öğretimi esnasında kültürel unsurların da önemli olduğu, kültürel değerleri içinde barındıran deyim ve atasözlerini ve bunları içeren kültürel metinleri yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde kullanmanın önemi üzerinde durmuştur. Çalışmada insanların neden yabancı dil öğrendikleri sorgulanmış, bu durumun sebepleri üzerinde durulmuştur. Bunun sonucunda yancılara Türkçe öğretiminde kültürel metinleri ve deyim ve atasözü gibi kültürel yapıları kullanmanın bir zorunluluk olduğu ortaya koyulmuştur. Araştırma hazırlanırken o güne kadar yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan görsel ve işitsel
materyaller incelenmiş, Avrupa Dil Gelişim Dosyası irdelenmiş ve T.C. MEB tarafından hazırlanan Türkiye Türkçesi Öğretim Programı’nın deyim ve atasözü öğretimi başlıklı bölümler üzerinde durulmuştur. 6, 7 ve 8. Sınıfların ders kitapları incelenmiş, elde edilen bulgular yabancılara Türkçe öğretimi alanına aktarılmıştır. Çalışmanın sonucunda yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde başarılı sonuçlar alınabilmesi için kültürel aktarımın etkin bir şekilde sağlanması, bu bağlamda deyim ve atasözlerini barındıran kültürel eserlerin kullanılması, dolayısıyla deyim ve atasözlerinden süreçte faydalanılması gerekliliği açıklanmıştır.
Ayten Şahin (2010), “Avrupa Dil Gelişim Dosyası Bağlamında Yabancı Dil
Olarak Türkçe Öğretiminde Okuma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Malzeme Oluşturma” adlı çalışmasında Avrupa Dil Gelişim Dosyası uygulamalarından sıkça faydalanmış ve yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuma becerisinin geliştirilmesine faydalı olacak bir araştırma yapmıştır. Araştırmadaki amaç beceriye olumlu etki sağlayacak okuma malzemeleri araştırmak olup bu bağlamda yurt içinde ve yurt dışında dil eğitimi veren merkezlerin uygulamalarından yararlanılmıştır. Temalara uygun olarak okuma stratejileri hakkında bilgiler verilmiş, okuma malzemeleri hazırlandıktan sonra değerlendirmeye yönelik tablolar da hazırlanmıştır. Değerlendirmelerle beraber okuma becerisinde meydana gelen olumlu gelişimler görülmekte, aynı zamanda eksiklikler ve yeterli olmayan durumlar da belirlenmektedir.
Mehmet Ertuğrul (2015), “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde
Kullanılan Kitaplarda Kültür Aktarımı” adlı çalışmasında yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde, kültür aktarımı olgusunu vurgulamıştır. Kültürel ögelerin aktarımı işlemi, sürecin öncesinde belirlenen ölçütlere göre sağlanmıştır. Doküman incelemesi yöntemi ile hazırlanan çalışmada kültürel değerlerin bir kitapta ne seviyede bulunduğu ve bulunması gerektiği araştırılmış, elde edilen sonuçlar paylaşılmıştır. Yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde önde gelen kitaplar merkeze alınarak hazırlanan çalışmada, Türkçe öğretimi esnasında kullanılan ve kültür aktarımı hususunda yeterli seviyede olan ve olmayan kitaplar belirlenmiştir. Yeterlilik oranının yüzdelerle verildiği çalışma, alanda yapılacak olan diğer çalışmalar için önemli bilgiler içermektedir.
Nebahat Sena Kaya (2016), “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde
Türk Masallarından Yararlanılması” adlı çalışmasında yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde folklorik ögelerin kullanıldığı çalışma sayısının az olduğunu ve masalların bu bağlamda kullanılmasının oldukça faydalı olacağını belirtmiştir. Çalışmanın amacı, önemi ve problem durumunun anlatıldığı birinci bölüm, masal metinlerinin okuma aracı olarak yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde etkili bir şekilde kullanılabileceği hususunda önemlidir. Edebi metinler aracılığıyla dil öğretimi üzerinde durulan ikinci bölüm, masal metinlerinin dil öğretimi sürecinde ne kadar etkili kullanılabileceği konusu üzerine kurulmuştur. Her yaştan insanın keyif alarak okuyacağı veya dinleyeceği metinlerden olan masal metinlerinin edebi değerinin de olması, dil öğretimi sürecinde kullanılmalarını kolaylaştırmaktadır. Başka bir söyleyişle, masal metinlerinin içinde barındırdığı kültürel değerler ve ait olduğu topluma dair folklorik unsurlar, bu alanda masalların kullanımını daha cazip hale getirmektedir. Masal türü hakkında detaylı bilgilerin de yer aldığı bu çalışma, yabancılara Türkçe öğretimi esnasında masalların kullanılmasının etkileri ve avantajları üzerinde de durmaktadır. Masalların olaya dayalı anlatılardan oluşan metinler olması, diğer metinlere göre daha çok ilgi çekmesine sebep olmakta ve bu alanda materyal olarak kullanımlarını kolaylaştırmaktadır. Başlık ve içerik olarak bakıldığında bizim çalışmamıza en yakın konuda olan çalışma, yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi konusunda önemli bilgiler içermektedir.
Şahin Özaydın (2019), “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Edebi
Metinlerin Kullanımına İlişkin Öğretici Görüşlerin İncelenmesi” adlı çalışmasında dil öğretimi esnasında edebi metinlerin kullanılmasının dil öğrenimini kolaylaştırdığını ve sürecin sonunda öğrenilenlerin kalıcılığının sağlandığını savunmuştur. Buradan yola çıkarak yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde de edebi metinlerin kullanılmasının büyük avantajlar sağlayacağı aktarılmıştır. Yapılan çalışmanın asıl amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi sürecinde edebi metinlerin kullanılmasının sağlayacağı faydaları açıklamak ve yararlanılacak olan edebi metinlerin dilsel ve kültürel bağlamda özelliklerinin tam anlamıyla ne olduğu, dil öğretimi konusunda ne gibi kolaylıkları olacağı konularında öğretici görüşlere başvurmaktır. Bu konularda öğretici görüşlerden edebi metinlerin özellikleri, ne gibi durumlarda daha etkin
kullanılabileceği, hangi dil seviyesinde ne tarz metinlerin kullanılması gerektiği gibi sorularına cevap olacak açıklamalar elde edilmek istenmiştir. Bu hususta hazırlanan form PİCTES öğreticileri üzerinde uygulanmış ve sonuçlar aktarılmıştır. 50 öğreticiye uygulanan formun sonuçları arasında edebi metinlerin Türkçe öğretimi hususunda önemli bir yarar sağladığı, dil becerilerine olumlu katkılarının olduğu, kültürel değerlerin aktarımını sağlayabildiği bunların yanında kullanılacak olan edebi metinlerin açık bir dille oluşturulması gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
Yasemin Nasuh (2019), “Yabancılara Türkçe Öğretimi Kitaplarında Dil
Düzeylerine Göre Deyim ve Kalıp Söz Kullanımı” adlı çalışmasında ülkemizde yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde kullanılan İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti ve Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe Öğretimi Seti kitaplarında dil seviyelerine göre kullanılan kalıp söz sayılarını belirlemiş, kalıp söz ve deyimlerin kullanılma sıklığı açısından kitapları karşılaştırmıştır. Tarama yöntemi kullanılarak hazırlanan araştırmada kitaplarda yer alan benzer ve farklı özellikler de belirtilmiştir. Araştırmanın sonucunda Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti’nde diğer kitaba oranla daha fazla deyim ve kalıp söz kullanımı olduğu belirtilmiştir.
İbrahim Fatih Demirel (2019), “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde
Uyarlanmış Metinlerin Okuduğunu Anlama Başarısına Etkisi” adlı çalışmasında yabancılara Türkçe öğretiminde okuma metinlerinin sayıca eksikliği üzerinde durmuş ve uyarlanmış metinlerin Türkçe öğrenen bireylerin okuduğunu anlama başarılarına katkılarının olup olmadığını araştırmıştır. Çalışmaya alan yazın taraması yöntemiyle başlanmış, yabancılara Türkçe öğretiminde okuma metni olarak kullanılabilecek uyarlama metinleri hakkında veriler toplanmıştır. Seçilen üç adet öykü, A2 ve B1 seviyelerine uygun olacak şekilde uyarlanmıştır. Uygulama bölümünde uyarlanan metnin okuma becerilerine yaptığı katkının kontrolü amacıyla form ve testler hazırlanmıştır. Yapılan uygulama ve değerlendirme çalışmalarından sonra uyarlanmış olan metinlerin yabancılara Türkçe öğretimi sürecinde kullanılmasının olumlu etkilerinin olduğu belirtilmiştir.
BÖLÜM 4
YÖNTEM VE UYGULAMA