3.2.2.1. Kalite Analizleri
3.2.2.1.1. ġeker Varlığı (% Digestion)
ġeker varlığı analizinde soğuk digestion metodu kullanlmıĢtır. Her parselden alınan pancarlar, kıyıldıktan sonra kıyma makinasından geçirilerek pancar ezmesi elde edilmiĢtir. Ezme iyice karıĢtırıldıktan sonra ince pelür kağıdın üzerine 26 g tartılmıĢtır. Tartılan pancar ezmesi stermiks behere aktarılmıĢ, behere 178.2 ml pipetle temizleme çözeltisi olarak kurĢun asetat dökülmüĢ ve beherin ağzı iyice kapatılmıĢtır. Beher stermiks motoruna yerleĢtirilmiĢ ve motor (12000 devir/dk.) 2 dakika çalıĢtırılmıĢtır. Elde edilen madde 20 °C’de süzgeç kağıdından geçirilmiĢtir. Bu arada polarimetrenin sıfır ayarı kontrol edilmiĢ, daha sonra süzüntü polarimetrenin tüpüne dökülerek polarimetrenin 13 g/100 ml skalasında doğrudan % polar Ģekeri okunmuĢtur (Kavas ve Leblebici 2004).
3.2.2.1.2. Polar ġeker (%)
Pancar kıyım numunesi kıyma makinasından geçirilerek pancar ezmesi elde edilir ve iyicie karıĢtırılır. Bu ezme, temiz ve kuru Amerikan Bezinin içine konulmuĢ, elle sıkılarak usarenin tamamı çıkartılmıĢtır. Ağzı emzikli nikel tartı kabına yarı analitik terazide 26 g usare tartıldı ve su ile 100 ml’lik ölçü kabına aktarıldı. Bu ölçü kabına 4 ml kadar kesif kurĢun asetat konulmuĢ, çizgiye kadar tamamlanarak çalkalanmıĢ ve süzülmüĢtür. Bu arada polarimetrenin sıfır ayarı yapılarak süzüntü cihaza dökülmüĢ ve % okuma yapılmıĢtır (Kavas ve Leblebici 2004).
3.2.2.1.3. Kuru Madde (%)
Pancar kıyım numunesi kıyma makinasından geçirilerek pancar ezmesi elde edilir ve iyicie karıĢtırılır. Bu ezme, temiz ve kuru Amerikan Bezinin içine konulmuĢ, elle sıkılarak usarenin tamamı çıkartılmıĢtır. Elde edilen usare 20 °C’de refraktometrede kuru madde % olarak okunmuĢtur (Kavas ve Leblebici 2004).
3.2.2.1.4. Kül (%)
Pancar kıyım numunesi kıyma makinasından geçirilerek pancar ezmesi elde edilir ve iyicie karıĢtırılır. Bu ezme, temiz ve kuru Amerikan Bezinin içine konulmuĢ, elle sıkılarak usarenin tamamı çıkartılmıĢtır. Elde edilen usare numunesinden 5 g nikel tartı kabında tartılmıĢ, 100 ml balona destile su ile aktarılmıĢ, 20 °C’de 100 ml çizgisine kadar tamamlanmıĢtır. Hazırlanan çözeltinin ve kullanılan suyun iletkenliği g-ölçerde ölçülmüĢtür. Ürünün kül yüzdesi aĢağıdaki formülle hesaplanmıĢtır:
Kül % = (16.2 + 0.36 x D) x 10-4
x (C5 – Csu) x f
D= ġekerli çözeltinin kuru madde konsantrasyonu m= 100 ml’deki numune miktarı (g)
°Bx= Numunenin refraktometrik kuru maddesi
C5= ġekerli çözeltinin iletkenliği, 20 °C’de
Csu= Suyun iletkenliği 20 °C’de
f= Seyreltme faktörü, 5/m (Kavas ve Leblebici 2004).
3.2.2.1.5. Amino Azot (%)
Pancar kıyımının polar Ģeker tayinindeki süzüntüsüntü 50 ml’lik bir behere alınmıĢ, üzerine sodyum asetat tamponu ve 20 ml bakır çözeltisi ilave edilmiĢtir. Bu arada spektrofotometre cihazı çalıĢtırılarak suya karĢı sıfır ayarı yapılmıĢtır. Hazırlanan numune iyice karıĢtırılarak oluĢan mavi rengin absorpsiyonunu 600 nm dalga boyunda 5 cm ıĢık yolu olan küvet kullanılarak % değer okunmuĢtur (Kavas ve Leblebici 2004).
3.2.2.1.6. Yaprakda Çinko Miktarı (mg kg-1)
ġeker pancarının yaprak örnekleri; sabah saatlerinde, deneme parsellerinin kenar sıraları hariç 4 bitki sırasında ve tesadüfi olarak 2-3 değiĢik yerinden seçilmiĢtir. Analiz yapılacak örnekler, bitkinin en dıĢtaki yaĢlı yapraklarla içteki yeni oluĢan en genç yapraklar arasında bulunan geliĢmesini yeni tamamlamıĢ yaprakların sapları kırılarak yalnızca yaprak ayaları alınmıĢtır. Bez torbaların içine konulan örnekler aynı gün laboratuvara ulaĢtırılmıĢ ve analizler için iĢlemler baĢlatılmıĢtır.
ÖğütülmüĢ ve kurutulmuĢ bitki örneğinden 2 g tartılarak yaĢ yakma yöntemi ile yakılmıĢ ve son hacim saf su ile 100 mL’ye tamamlanmıĢtır. Perkin Elmer markalı Optima 2100 DV model ICP cihazın kalibrasyonu yapılmıĢtır. Çinko belirlemelerinde genellikle 213.917 nm dalga boyu ile argon plazması uygulanır. Bunun için saf suyun yaydığı ıĢık sıfır olacak Ģekilde cihaz ayarlanmıĢtır. Bitki çözeltisi plazmaya püskürtülerek okumalar doğrudan konsantrasyon veya yayılan ıĢık değerleri olarak not edilmiĢtir.
Standart kurve hazırlamak amacıyla; bir seri 100 mL’lik ölçü balonuna 1000 mg L-1
Zn içeren standart çinko çözeltisinden 0, 0.25, 0.50, 0.75 ve 1.0 mL konmuĢtur. Ölçü balonları 0.5 N nitrik asit çözeltisiyle tamamlanarak çalkalanmıĢtır. Bu çözeltiler sırasıyla 0, 2.5, 5.0, 7.5 ve 10 mg L-1 Zn içeren standartları oluĢturmuĢtur. ICP cihazı üretici firmanın önerisi doğrultusunda çalıĢtırılmıĢ ve 213.917 nm dalga boyuna ayrıldıktan sonra sıra ile standart çözeltiler plazmaya püskürtülerek okumalar kaydedilmiĢtir. Standart çözeltilerin okumaları tamamlandıktan sonra kalibrasyon grafiği çizdirilmiĢtir. Kalibrasyon iĢlemi tamamlandıktan sonra yukarıda belirtildiği Ģekilde örnek ve tanık okumaları yapılmıĢtır. Okumalar yayılan ıĢık değeri olarak not edilmiĢ, hesaplama buna göre yapılmıĢ ve standart kurve hazırlanmıĢtır.
Buna göre bitkideki toplam çinko miktarı aĢağıdaki formülle hesaplanmıĢtır;
Bitkide toplam Zn (mg kg-1) = It x F
Yukarıdaki formülde;
It = Tanık çözeltisine göre düzeltilmiĢ bitki çözeltisine ait ICP’deki okuma için standart
kurvede bulunan Zn miktarı (mg L-1
)
F = 100/2 = 50 (Kacar ve Ġnal 2008).
ġeker pancarının yaprak örnekleri; sabah saatlerinde, deneme parsellerinin kenar sıraları hariç 4 bitki sırasında ve tesadüfi olarak 2-3 değiĢik yerinden seçilmiĢtir. Analiz yapılacak örnekler, bitkinin en dıĢtaki yaĢlı yapraklarla içteki yeni oluĢan en genç yapraklar arasında bulunan geliĢmesini yeni tamamlamıĢ yaprakların sapları kırılarak yalnızca yaprak ayaları alınmıĢtır. Bez torbaların içine konulan örnekler aynı gün laboratuvara ulaĢtırılmıĢ ve analizler için iĢlemler baĢlatılmıĢtır.
ÖğütülmüĢ ve kurutulmuĢ bitki örneğinden 1 g tartılarak yaĢ yakma yöntemi ile yakılmıĢ ve son hacim saf su ile 100 mL’ye tamamlanmıĢtır. Perkin Elmer markalı Optima 2100 DV model ICP cihazın kalibrasyonu yapılmıĢtır. Bor belirlemelerinde 249.773 nm dalga boyu ile argon plazması uygulanır. Bunun için saf suyun yaydığı ıĢık sıfır olacak Ģekilde cihaz ayarlanmıĢtır. Bitki çözeltisi plazmaya püskürtülerek okumalar doğrudan konsantrasyon veya yayılan ıĢık değerleri olarak not edilmiĢtir.
Standart kurve hazırlamak amacıyla; bir seri 100 mL’lik ölçü balonuna 20 mg L-1
B içeren standart bor çalıĢma çözeltisinden 0, 0.1, 010, ve 40 mL konmuĢtur. Ölçü balonları 0.5 N nitrik asit çözeltisiyle tamamlanarak çalkalanmıĢtır. Bu çözeltiler sırasıyla 0, 0.2, 2 ve 8 mg L-1 B içeren standartları oluĢturmuĢtur. ICP cihazı üretici firmanın önerisi doğrultusunda çalıĢtırılmıĢ ve 249.773 nm dalga boyuna ayrıldıktan sonra sıra ile standart çözeltiler plazmaya püskürtülerek okumalar kaydedilmiĢtir. Standart çözeltilerin okumaları tamamlandıktan sonra kalibrasyon grafiği çizdirilmiĢtir. Kalibrasyon iĢlemi tamamlandıktan sonra yukarıda belirtildiği Ģekilde örnek ve tanık okumaları yapılmıĢtır. Okumalar yayılan ıĢık değeri olarak not edilmiĢ, 1 g bitki örneği yakılmıĢ ve 100 mL’ye tamamlanmıĢtır. Hesaplama buna göre yapılmıĢ ve standart kurve hazırlanmıĢtır.
Buna göre bitkideki toplam çinko miktarı aĢağıdaki formülle hesaplanmıĢtır;
Bitkide toplam B (mg kg-1) = It x F
Yukarıdaki formülde;
It = Tanık çözeltisine göre düzeltilmiĢ bitki çözeltisine ait ICP’deki okuma için standart
F = 100/1 = 100 (Kacar ve Ġnal 2008).
3.2.2.2. Verim Analizleri
3.2.2.2.1. Yaprak Verimi (kg/da)
Her parselin kenar sıraları hariç 4 bitki sırasının tamamında hasat edilen pancarların yaprakları tartılmıĢ, tekerrürlerin ortalaması alınmıĢ ve dekara çevrilerek yaprakların verimleri hesaplanmıĢtır.
3.2.2.2.2. Pancar Verimi (kg/da)
Her parselden kenar sıraları hariç 4 bitki sırasının tamamında hasat edilen pancarların baĢ kısmı ve yaprakları kesilerek ayrılmıĢ, pancarlar tartılmıĢ, tekerrürlerin ortalaması alınmıĢ ve dekara çevrilerek pancar verimleri hesaplanmıĢtır.
3.2.2.2.3. ġeker Verimi (kg/da)
Her parselde hesaplanan pancar verimleri aynı parselde analiz edilen Ģeker varlığına oranlanmasıyla hesaplanmıĢtır. ġeker Verimi = ġeker Varlığı x Pancar Verimi / 100