Veri Toplama Araçları

Araştırmamızda Korku Ve Kaygı Ölçeği (KKÖ) ile Ünite Başarı Testi (ÜBT) kullanılmıştır. Ayrıca kişisel bilgi formuyla da bilgi toplanmıştır. Korku ve Kaygı Ölçeği 53 maddeden oluşmaktadır. Ölçekte 7 boyut belirlenmiştir.

Allah korkusu ve kaygısına dair boyutta 8 madde, Ölüm korkusu ve kaygısına dair boyuta 8 madde, Melek korkusu ve kaygısına dair boyutta 6 madde, Cin korku ve kaygısına dair boyutta 6 madde, Şeytan korku ve kaygısına dair boyutta 5 madde, Batıl inanç korku ve kaygısına dair boyutta 11 madde, Kıyamet ve ahiret korku ve kaygısına dair boyutta 9 madde olmak üzere öğrencilere toplam 53 maddelik anket uygulanmıştır.

Deneklere yöneltilecek ifadelerin tespiti için, uzmanlardan yardım alınmış, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Korku ve Kaygı Ölçeği maddelerinde ifade edilen duygu ya da davranışlar bu tür yaşantıların

şiddet derecesine göre (1) Hiçbir Zaman, (2) Nadiren, (3) Bazen, (4) Çoğu Zaman ve (5) Her Zaman şıklarından biri işaretlenmek suretiyle cevaplanmaktadır.

Allah korkusu ve kaygısına dair boyuta ilişkin maddelerin oluşturulmasında Güler tarafından geliştirilen Tanrı Algısı Ölçeğinden faydalanılmıştır. İlgili ölçeğin Cronbach-alpha güvenirlik katsayısı 0,83 olarak bulunmuştur (Güler, 2007).

Ölüm korkusu ve kaygısına dair boyuta ilişkin maddelerin oluşturulmasında Sarıkaya tarafından geliştirilen Ölüm Kaygısı Ölçeğinden faydalanılmıştır. İlgili ölçeğin Cronbach-alpha güvenirlik katsayısı 0,95 olarak bulunmuştur (Sarıkaya, 2013).

Batıl inanç korkusu ve kaygısına dair boyuta ilişkin maddelerin oluşturulmasında Arslan tarafından geliştirilen Batıl İnanç Kaygı Ölçeğinden faydalanılmıştır (Arslan, 2004). İlgili ölçeğin Cronbach-alpha güvenirlik katsayısı 0,80 olarak bulunmuştur.

Çalışmamızda diğer boyutlara ilişkin maddelerin yazılmasında Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin görüşleri alınmış, ders esnasında öğrencilerin yaptıkları yorumlardan ve sordukları sorulardan faydalanılmıştır. İfadelerin anlaşılıp anlaşılmadığı, ifadelerin ölçmek istenilen niteliği ölçüp ölçmediğine ilişkin uzman görüşlerine başvurulmuştur.

Uygulama sonucunda geliştirmiş olduğumuz Korku ve Kaygı Ölçeğinin (KKÖ) Cronbach-alpha güvenirlik katsayısı 0,93 olarak bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliği için “Maximum likelihood” faktör analizi tekniklerinden faydalanılmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda ölçek maddelerinin çoğunluğunun 2 faktörde toplandığı tespit edilmiştir. Faktör yükleri .33 ile .73 arsında değişmektedir. Faktörlerle açıklanan toplam varyans 31.4’dür. Faktör yükü alamayan 20 madde tespit edilerek ölçekten çıkartılmasına karar verilmiştir.

Korku ve Kaygı Ölçeğinin (KKÖ) 33 maddelik son şeklinden sonra tekrar analizler yapılmıştır (Ek-1: Korku ve Kaygı Ölçeği). Yapılan normal dağılım analizlerinde ölçeğin basıklık değeri -.549, çarpıklık değeri ,170 olarak bulunmuştur.

Bu sonuçlara göre ölçek maddeleri normale yakın dağılım göstermektedir. Sosyal bilimlerde ölçeğin normale yakın olması parametrik testler için uygun olduğunun bir göstergesi olarak kabul edilebilir.

Ölçek son şekliyle yapı geçerliliği için tekrar “Maximum likelihood” faktör analizine tabi tutulmuştur. Yapılan faktör analizi sonucunda ölçek maddelerinin 2 faktörde toplandığı tespit edilmiştir. Faktör yükleri .31 ile .75 arasında değişmektedir. Faktörlerle açıklanan toplam varyans 38.9’dur.

Ölçek üzerinde yapılan faktör analizi sonucu tespit edilen faktörler, ölçek maddelerinin faktör yükleri, puan ortalamaları ve standart sapmaları Tablo 1’de gösterilmiştir.

Tablo 1: Korku ve Kaygı Ölçeğinin Faktör Analizi

Madde No Faktör Yükleri Mean SD

1. Faktör 2. Faktör 1 ,654 2,23 1,33 2 ,491 2,29 1,48 3 ,418 2,13 1,30 4 ,359 3,33 1,38 5 ,532 2,90 1,40 6 ,328 3,25 1,41 7 ,356 2,75 1,64 8 ,537 2,63 1,53 9 ,388 3,37 1,56 10 ,638 2,28 1,51 11 ,363 1,30 0,79 12 ,645 2,48 1,44 13 ,561 2,39 1,41 14 ,630 2,44 1,57 15 ,662 2,69 1,39 16 ,617 3,41 1,40 17 ,610 3,35 1,46 18 ,547 2,64 1,52 19 556 3,82 1,46 20 ,545 2,57 1,45 21 ,329 2,06 1,49 22 ,476 2,33 1,39 23 ,618 2,55 1,42 24 ,755 2,60 1,38 25 ,498 1,78 1,16 26 ,541 2,77 1,52 27 ,506 2,40 1,43 28 ,349 3,53 1,40 29 ,735 2,89 1,61 30 ,749 2,80 1,60 31 ,692 2,70 1,48 32 ,442 1,93 1,33 33 ,540 2,27 1,53

Faktör analizinin yorumlanabilir olduğuna KMO ve Barlett Testi sonuçlarına: “Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy= .871” ve “Barlett’s Test of Sphericity= 3168.81”, “Significance= .000”a bakarak karar verilmiştir. Bütün bu testler KKÖ’nin yüksek düzeyde geçerliğe sahip olduğunu göstermektedir.

KKÖ’nün güvenirlik testi ile ilgili olarak derecelenmiş ölçekler için Cronbach tarafından geliştirilen “Cronbach Alpha” iç tutarlık testi uygulanmış ve Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı =0.92 olarak bulunmuştur. Bu katsayı iç tutarlılık ve homojenliğin bir ölçüsüdür. Buna göre KKÖ, Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı yüksek güvenirlik derecesi göstermiştir.

Öğrencilerin ünite başarı düzeylerini tespit etmek için çoktan seçmeli Ünite Başarı Testi geliştirilmiştir. Başarı testinin geliştirilmesinde Talim Ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından ünite için belirlenen kazanımlar dikkate alınmıştır. Kazanımların her birini temsil edecek yeterli sayıda sorular tespit edilerek 80 kişilik bir öğrenci gurubuna uygulanmıştır. Uygulama sonucunda madde güçlük indeksi ve madde ayırt edicilik gücü indeksi zayıf olan bazı maddeler çıkartılarak teste son şekli verilmiştir.

Tablo 2: Başarı Testinde Yer Alan Soruların Karşılık Geldiği Kazanımlar SIRA

NO KAZANIMLAR SORU NO

1 Meleklerin özellikleri ve görevlerinin neler olduğunu

belirtir. 3, 5, 9

2 Meleklerin iyiliğin ve güzelliğin sembolü olduğunun

farkında olur. 15

3 Melek inancının, davranışları güzelleştirmedeki rolünü

fark eder. 10, 4, 15

4 Cinlerin varlığı ile ilgili Kur’an’dan örnekler verir. 6, 18 5 Şeytanın kötülüğünden korunma hususunda Kur’an’ın _{öğütlerinden örnekler verir.} 19 6 Ruh çağırma, falcılık, sihir ve büyü gibi batıl inançların

toplum üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder. 7,11 7 Ahiret, kıyamet, yeniden dirilme gibi kavramların

anlamlarını açıklar. 8, 14

8 Hesap, mizan, cennet ve cehennem gibi kavramların

anlamlarını açıklar. 1, 14

9 Ahiretin varlığını Kur’an’dan örneklerle açıklar. 16, 17 10 Allah’ın adil, merhametli ve affedici olması ile ahiret

inancı arasındaki ilişkiyi fark eder. 20

11 Ahiret inancının bireyin hayatı anlamlandırmasına nasıl

katkı sağladığının farkında olur. 13

12

İnsanın dünya hayatında yaptıklarının karşılığı olduğunu günlük hayattan örneklerle açıklayarak iyi davranışlarda bulunmaya, kötü davranışlardan sakınmaya istekli olur.

12 13 Nâs suresini ezbere okur ve anlamını söyler. 2

Bu çalışmada testin öğrencilere uygulanmasından sonra sorulara verilen cevapların dökümü yapılmıştır. TAP programında yapılan analizler sonucunda elde edilen madde istatistikleri Tablo 3.deki gibi bulunmuştur.

Tablo 3:Madde İstatistikleri Soru No Madde Güçlük İndeksi Madde Ayırıcılık İndeksi Soru No Madde Güçlük İndeksi Madde Ayırıcılık İndeksi 1 0,84 0,34 11 0,72 0,45 2 0,83 0,30 12 0,80 0,50 3 0,81 0,31 13 0,64 0,40 4 0,76 0,47 14 0,67 0,54 5 0,89 0,24 15 0,74 0,46 6 0,55 0,58 16 0,38 0,24 7 0,89 0,30 17 0,88 0,29 8 0,51 0,37 18 0,64 0,54 9 0,77 0,33 19 0,73 0,34 10 0,85 0,36 20 0,71 0,52

Bulunan test istatistikleri ise Tablo 4'de görüldüğü gibidir: Tablo 4: Analiz sonucunda Bulunan Test İstatistikleri

Ortalama (X) Varyans (S2) Standart Sapma (S) KR-20

14.60 12,472 3,532 0.749

KR-20 değerinin 0,70’in üstünde yer alması test puanlarının güvenilir olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla Ünite Başarı Testi yeterli güvenirlik derecesine sahiptir (Ek-2: 7. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ünite Başarı Testi).