Veri tabanı uygulamasının tarihçesi

Verilerin depolanması ve gerektiğinde erişilmesi, bilgisayarların yaygınlaştığı 1950’liyıllardan itibaren devamlı gündemde olmuştur. İlk uygulamalarda veriler dosyalarda tutulmaktadır. Dizinlerin içine dosyaların isimleri, içeriklerinin ne olduğunu göstermektedir. Örneğin, kisiler.txt dosyası, kişilerle ilgili bilgileri içermektedir(İnt. Kyn 7).

1960’lı yıllarda, General Electric şirketinden Charles Bachman isimli araştırmacı verinin modellenmesi ve depolanmasına odaklanan, Integrated Data Storage adını verdiği bir yazılımı geliştirir.

1960’lı yılların sonunda, IBM (International Business Management) şirketi, Information Management System (IMS) adı verilen bir yazılımı piyasaya sürer. IMS, verinin hiyerarşik şekilde modellenmesine dayanan bir sistemdir.

1970’de, yine IBM şirketinden Edgar Codd isimli araştırmacı, günümüzde yaygın bir şekilde kullanılan ilişkisel veri tabanı modellerine öncülük eden bir yaklaşım öne sürer. Codd, verilerin ortak anahtarlar (sayılar) üzerinden ilişkilendirilmesinin verilerin kolay ulaşılabilir hale getirilmesine yardımcı olacağını belirtmektedir.

Bu önemli çalışma, günümüzde kullanılan çok sayıda ticari veri tabanı uygulamasına esin kaynağı olmuştur.

1980’ler, ilişkisel veri tabanı yönetim sistemlerinin yaygınlaştığı dönemlerdir. Bu sistemler içinde çeşitli işlemlerin yapılmasını sağlamaya yönelik bir dil geliştirilmesi düşüncesi, SQL (Structured Query Language) adı verilen bir bilgisayar dilinin geliştirilmesine yol açar. SQL dilinin ilk örneği, 1970’lerin sonunda IBM’in (International Business Machine) deneysel anlamda geliştirdiği bir veri tabanı üzerinde sorgulama gerçekleştirmek amacıyla geliştirilmiştir.

Bazı isteklere göre geliştirilen dil, 1980’lerde IBM SEQUEL (Ardışık İngilizce Sorgu Dili - Sequential English Query Language) ismiyle piyasaya sürülmüştür. Ancak, SEQUEL isminin ticari isim hakkı başka bir şirkette olduğu için, isim SQL olarak değiştirilir. SQL’ in bilgisayar endüstrisinde yaygın bir kullanım alanı bulması ve ticari

başarısı nedeniyle, Amerika Standartlar Enstitüsü olan ANSI, SQL’ in standartlaşması için bir komite kurar.

Ardından, 1987’de, Uluslararası Standartlar Enstitüsünde (ISO), SQL’ in bir Dünya standardı olması için çalışmalar başlatılır. İki yıl sonra, standardın ilk sürümü olan SQL-89 duyurulur. Talepler doğrultusunda, SQL-89 daha da geliştirilerek, ikinci nesil standart olan SQL-92 yayınlanır. Üçüncü nesil standartla ilgili çalışmalar, 1999’da tamamlanır ve SQL-99 adı altında sunulur. En son olarak SQL:2003 ve SQL:2006 standartları ortaya çıkar. Ancak, SQL konusundaki standartlaşma bitmemiştir ve yeni özelliklerin kazandırılması için çalışmalar yapılmaktadır.

SQL dilinin, bir programlama dilinde yer alan yapılara (döngüler, “case” yapıları, vb) sahip olması için çalışmalar sürdürülmektedir. 1980’lerin sonları ve 1990’lar çok amaçlı veri tabanı yönetim sistemlerinin bilgisayar endüstrisinde görüldüğü yıllardır. Veri tabanı yönetim sistemi bu yıllarda yapılan değişikliklerle, sadece alfa nümerik (alfabetik ve nümerik) karakterlerden oluşan kayıtların depolandığı sistemler olmaktan uzaklaşır. Alfa nümerik nitelik taşımayan, Şekil, video, ses dosyalarını da depolayan sistemler olarak evrilirler. Artık veri tabanı yönetim sistemleri, birbiriyle ilişkili her türlü veriyi depolayabilen ve sorgulanan bilgileri hızlı bir şekilde sunabilen sistemler haline gelir. 1990’lar, genel amaçlı veri tabanı kavramının esnetildiği ve yönetim bileşenlerinin bir üst katman olarak sunulduğu Kurumsal Kaynak Planlama (ERP: Enterprise Resource Planning) ve Yönetim Kaynak Planlama (MRP: Management Resource Planning) gibi uygulamaların geliştirildiği yıllardır. Oracle, SAP, People Soft, Siebel ve Baan gibi şirketlerin oluşturdukları uygulamalar, veri tabanı kavramının da ötesine geçer ve kurumsal süreçlerin veri tabanıyla bütünleştirildiği sistemler haline gelir.

ERP (Kurumsal kaynak planlama) yazılımları, genel olarak, herhangi bir kuruluşun, finans, insan kaynakları, muhasebe, malzeme tedariki, üretim planlama, stok denetimi gibi faaliyetlerinin, bütünleşik bir sistem halinde yürütülmesini sağlar.

Örneğin, yapılan bir sipariş durumunda, stok kontrol edilir, gerekli üretim planlanır ve stokta olmadığı için sipariş edilen malzemelerin tedarikinden sonra üretim gerçekleştirilir. Her adım, veri tabanında bir dizi verinin sorgulanması ve sonuçlara göre yeni verilerin üretilmesine neden olur. Bütün faaliyetler, veri tabanında depolanan veriler üzerinden gerçekleştirilir ve her adımda yöneticilere üretim maliyetleri, malzeme fiyatları gibi bilgiler aktarılır.

1990’larda, veri tabanı uygulamaları, genellikle sınırlı sayıda kullanıcının kullandığı ve veri tabanı üzerindeki yükün sınırlandırılabildiği sistemlerdi. Uygulama yazılımları, masaüstünde çalışan programlardı ve sunucu/istemci mimarisinde hazırlanmışlardı. 2000’li yıllara doğru web siteleri de veri tabanı destekli çalışmaya başlar. Web sayfalarındaki dinamik içerik veri tabanından getirilerek kullanıcılara sunulur. Ancak, internet, veri tabanı yönetim sistemleri için zorlayıcı bir unsur olmuştur. Ne kadar kullanıcının web sitesine gireceği ve dolayısıyla veri tabanı yönetim sistemi üzerinde yaratacağı yük önceden bilinememektedir. Web üzerinden çalışan ilk uygulamalar, aşırı talep durumlarında duraklama ve yavaşlık yaşamışlardır. Aşağıdaki tabloda (Çizelge 2.1) piyasada en çok kullanılan veri tabanı programları çeşitli özellikleri ile karşılaştırılmıştır(İnt. Kyn 8).

Çizelge 2.1:Veri tabanı programlarının özelliklerinin karşılaştırılması.

Özellikler Oracle DB2 MS SQL

Server

MySQL Postqre SQL

Veri Türleri Çok İyi İyi Iyi Iyi Çok İyi

SQL DİL Özellikleri Çok İyi Çok İyi Çok İyi D ita İyi

Programlama Özellikleri

Çok İyi Çok İyi Çok İyi Orta Çok İyi Ulusal karakter

desteği

Çok İyi Çok İyi İyi İyi İyi

Bilgi isleme Çok İyi Çok İyi Çok İyi Düşük İyi

Locks Çok İyi İyi İyi Düşük İyi

Bîrden Fazla Kullanıcı Erişimi

Çok İyi İyi Orta Orta Orta

Kayıtlı Prosedür

ve trigger' lar Çok İyi Çok İyi İyi Düşük Çok İyi

Erişim Kontrolü Çok İyi Çok İyi İyi Çok İyi İyi

Yedekleme Kopyaları Çok İyi Çok İyi İyi Orta Orta

DBMS' nin Taşınabilirliği

Çok İyi İyi Düşük İyi İyi

Ölçeklenebilirlik Çok İyi Çok İyi İyi İyi Orta

Sorgulama Çok İyi Çok İyi İyi İyi İyi

Analitik İşlem Desteği Çok İyi Çok İyi İyi Düşük Düşük

Disk Alanı Ataması Çok İyi İyi İyi Orta Orta

Veri Büyüklüğü Çok İyi Çok İyi Çok İyi İyi Orta

VLDB query larqe data base)

Çok İyi Çok İyi İyi Düşük İyi

Birden Fazla Veri Tabanına bağlantı

Çok İyi Çok İyi Düşük Orta Orta

Özel Veri Türleri Desteği

Çok İyi Çok İyi İyi Düşük Orta

Karmaşık Programlar Çok İyi Çok İyi Orta Düşük İyi

Standart Ara yüz Çok İyi Çok İyi İyi İyi İyi

Web Teknolojisiyle Birlikte kullanım

Çok İyi Çok İyi İyi İyi İyi

XML desteği Çok İyi Çok İyi Çok İyi Düşük Düşük

Hata Ayıklama Çok İyi Çok İyi İyi Orta Orta

Güvenlik Çok İyi İyi İyi Orta Orta

Kolay Kullanım Orta Düşük Çok İyi İyi İyi

Mekânsal Genişletici Çok İyi Çok İyi İyi Orta Düşük

Fiyatlar Yüksek Orta Düşük Bedava Bedava

Üreticiden Teknik Destek

Çok İyi İyi İyi Orta Düşük