Velilerin Çocuklarının Eğitim Gördüğü Liseler Hakkındaki Fikirleri

oluĢturmaktadır. Bu nedenle „Ailenizin okuduğunuz liseye bakıĢ açısı nasıl, anlatır mısınız?‟ sorusu sorulmuĢtur. Büyük çoğunluktaki öğrenciler ailelerinin okudukları okullar hakkında olumlu düĢündüklerini söylerken bunu açıklayıcı cevaplar vermektense çekinmiĢlerdir. Dikkat çekici cevaplar ise Ģu Ģekilde sıralanabilir:

“Ailem fen lisesine gitmemi tercih ederdi bunun sebebini çevremizde sadece analitik zekaya sahip olanların 'zeki' olarak değerlendirilmesiyle ve sadece sayısal bölümlerde bir gelecek olduğu algısıyla ilgili olduğunu düĢünüyorum. Anadolu Lisesi ise kabul edilebilirdi ancak meslek lisesi,

bulunduğum ildeki meslek lisesi kalitesi her lise özelinde değiĢmekle birlikte, çocuklarının "okumayacağı" anlamına geliyordu muhtemelen ancak bazı adı güzel duyulmuĢ meslek liseleri için bu tepkiyi vermezlerdi” (ALÖ 5).

“Ailem hâlâ sayısal bir bölümde okumamı istiyor, geleceğim hakkında çok endiĢeliler. Günümüz Türkiye‟sinde sayısal bölümlere daha çok değer verildiği konusunda haklılar ancak benim yapabileceğim bir alan değil”(ALÖ 6).

Yukarıdaki cevaplarda görüldüğü gibi sayısal bölümlere ait mesleklerinin daha fazla değer gördüğü inancı hâkimdir. Bu inanca dayanarak velilerin çocukların bu yönde etkilemeleri söz konusu olmuĢtur.

“Güzel. Babamın bi sözünden sonra daha çok istek geldi "herkes birine biĢeyler öğretebilir ama herkes hayat kurtaramaz ." Ama bazen kötü hissediyorum anneme avukat olsam ne güzel olur dediğimde olamazsın ki demiĢti”(MTEÖ 1).

“Ailemden kötü yorum almadım sadece annem daha iyi bir meslek lisesini çalıĢsaydım kazanabileceğimi söyledi ama olmadı Anadolu oldu”(MTEÖ 32)

Velilerin çocuklarının gelecekleri hakkındaki endiĢeleri, çocuklarını yönlendirmekte oldukça etkili olmaktadır. Yukarıda verilen bir cevapta da görüldüğü gibi öğrencinin annesinin „avukat olamazsın ki‟ diyerek öğrencinin hayalini kurduğu mesleğe karĢı inancını yitirmesine sebep olmuĢtur. Yine aynı öğrenci babasının verdiği öğüt üzerine okuduğu sağlık meslek lisesine daha da motive olarak devam etmektedir. Bu noktada ebeveynlerin ağızların çıkan sözlerin öğrenciler için önem taĢımakta olduğu ifade edilebilir.

“Herhangi bir olumsuz düĢünceleri yok iki lise ile de ilgili fakat benim meslek lisesine gidersem baĢarısız olacağımı düĢüyorlard.”(ALÖ 8).

“Ailem Anadolu lisesine gidebileceğime karĢı inançları yoktu ama okula gittiğimde normal karĢıladılar”(ALÖ 23).

“Üniversite düĢündüğüm için ailem de Anadolu Lisesi nın olumlu olacağını düĢündü”(ALÖ 7).

“kendileri de Anadolu okuduklari için gayet iyi”(ALÖ 9).

“Aslında ailem için nerde okuduğum önemli değil derslerde olan baĢarım önemliymiĢ”(ALÖ 17); Ģeklinde verilen cevabın ise velilerin okulun

statüsünden çok öğrencinin her koĢulda baĢarısına odaklanması gerektiği vurgusu yapılmıĢtır.

Bazı ebeveynler ise aĢağıda verilen cevaplardan da anlaĢılacağı gibi ilgisiz kaldıkları anlaĢılmaktadır. Bu durum öğrencilerin desteksiz kaldığının bir göstergesi sayılabilir ve birçok konuda olumsuz etkiler ortaya çıkarabilmektedir.

“Onlar pek biĢey demiyorlar neresi olursa olsun farketmezdi onlar için.”(ALÖ 2).

“Onlar için hangi lise olduğu önemli değildi.”(ALÖ 3). “Pek ilgili değiller”(ALÖ 25).

4.1.7. Öğrencilerin Üniversite Okumak Hakkındaki DüĢünceleri ve Okumak Ġstedikleri Bölümler

AraĢtırmaya katılan öğrencilerin %87,5‟i üniversiteye gitmek istediğini belirtmiĢtir, %7,5„i üniversiteye gitmek istemezken, %5‟i gidip gitmemek arasında karasız olduğunu söylemiĢtir.

Sağlık Bölümleri Uluslararası ĠliĢkiler

Sanatsal Bölümler Psikolojik

DanıĢmanlık ve Rehberlik

Tapu Kadastro Hukuk Tıp Pilotluk

Kuaförlük Tercümanlık Gastronomi Beden Eğitimi ve

Spor Yüksekokulu Felsefe DiĢ Hekimliği Moleküler Biyoloji BiliĢim Bölümleri

Psikoloji HemĢirelik Öğretmen Ġlahiyat

Radyo ve Televizyon Sosyoloji Gıda Mühendisliği Polislik Elektrik ve Elektronik

Mühendisliği

Kimya Mühendisliği

Ekonomi Veteriner

Gemi Makinaları Yazılım Mühendisliği

Fizyoterapi

Öğrenciler kendi merakları ve istekleri doğrultusunda seçtikleri meslekleri istihdam kaygısıyla da farklı alanlara yöneltmeyi planlamaktadırlar. Ayrıca bir öğrenci ülkemizdeki üniversite mezunlarının iĢsizlik oranlarına da dikkat çekerek kesinlikle üniversite okuması gerektiği kanısına varmıĢtır. Öğrencilerin bölümleri seçme nedenlerini bazı öğrenciler Ģöyle açıklamaktadırlar:

“Saçlara karĢı bir ilgim var. Küçüklüğümden beri bebeklerimin saçlarını örerdim. YaklaĢık 3 sene öncede annemin saçlarından baĢlayarak herkesin saçını düzgünce kesmeye baĢladım. Böylelikle hangi bölümü seçiceğime karar da vermiĢ oldum. Hiç araĢtırmadım ama ortaokuldaki rehberlik hocam kuaförlük bölümü için 2 sene okumam gerektiğini söyledi bende Türkiye de olan en iyi üniversitesinin kuaförlük bölümünü istiyorum”(ALÖ 16).

“Tabii ki üniversite mezunlarının bile iĢsiz olduğu bu günlerde üniversite okumamak düĢünülemez neredeyse. Ancak okumayı, okulda olmayı ve öğrenmeyi her ne kadar Ģikayet ettiğim Ģeyler olsa da çok seviyorum. BakıĢ açımı geniĢletecek, hayatta en sevdiğim Ģeylerden olan sorgulamayı bana derinlikleriyle öğretebilecek olduğu için felsefe bölümünü okumayı çok isterim”(ALÖ 6).

“Evet kesinlikle istiyorum elektrik elektronik mühendisliği istiyorum küçüklüğümden beri elektrik elektronik ile ilgim büyük kendimi bu konuda oldukça geliĢtirdim okulumun da küçük bir payı oldu bu geliĢme sürecimde”(MTEÖ 10).

“Ġstiyorum. Henüz karar vermedim. Ülke Ģartları elverseydi sosyoloji, felsefe, batı dilleri edebiyatı okumak isterdim. ġu an psikoloji, uluslararası iliĢkiler, hukuk ve tercümanlık bölümlerini düĢünüyorum”(ALÖ 5).

“Evet istiyorum. Psikoloji okumak istiyorum çünkü psikolojiye çok meraklıyım. Ayrıca psikolog olmanın bana uygun olan yönleri çok fazla.”(ALÖ 4).

“Psikoloji bölümünü okumak istiyorum. Ġlgi alanıma giren bir bölüm” (ALÖ 13).

“ege üniversitesi psikoloji istiyorum çünkü insanlara yardimci olmayo seviyorum”(ALÖ 25).

“ Evet. Hangi bölüme gitmek istediğime karar veremedim fakat önümde sosyoloji, psikoloji, hukuk gibi seçenekler var Ģu anlık.”(ALÖ 8).

“Ġstiyorum. PDR bölümüne. Karakterimin uygun olduğunu düĢünüyorum. BaĢarabilecek kapasitedeyim bence”(ALÖ 21).

Yukarıdaki cevaplarda görüldüğü gibi Anadolu Lisesi öğrencilerinin Psikoloji ve benzer bölümler üzerinde yoğunlaĢtığı dikkat çekmektedir. Öğrenciler bu bölümlere meraklı ve ilgili oldukları nedenlerine bağlı olarak, bölüm belirlemektedirler.

“Üniversite gitmek istiyorum diĢ hekimliği yada hemĢirelik istiyorum insanlara yardım etmek onları kurtarmak güzel bir duygu bu yüzden”(MTEÖ 3).

“Olursa ilahiyat isterim ortada kalma olasılığının dusuk oldugu yer”(ALÖ 15).

“Ġstiyorum. Gastroloji istiyorum çünkü elim yatkın severek yapıyorum . Polis olmak veya dille ilgili biĢey olmak istiyorum”(MTEÖ 1).

“Evet gitmek istiyorum milli savunma ünüverstesine gitmek istiyorum ordada pilot olmak istiyorum”(ALÖ 18).

“Gitmek istiyorum. Besyo okumak istiyorum. Voleybol oynuyorum ve spor yapmayı çok seviyorum”(MTEÖ 24).

“Evet. Hukuk bölümü okumak istiyorum. Savunmacı bir kimliğimin olduğunu düĢünüyorum.”(MTEÖ 27).

“Evet, istiyorum. Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümü, 8. Sınıfta DNA ve Genetik Kodlama konusu çok hoĢuma gitmiĢti”(ALÖ 26)

“Evet tabikide istiyorum. Öğretmen olmak istiyorum çünkü çocukları çok seviyorum onlarla oynamaya bayılıyorum.”(ALÖ 2)

Mesleki ve teknik lisede okuyan öğrenciler Ģu anki bölümleri dıĢında bölümler de tercih etmeyi planlamaktadırlar. Öğrenciler istihdam kaygısını da yeteneklerini ve ilgi alanlarını da temel olarak bölüm seçmeye çalıĢmaktadırlar.